Kordylina - uprawa, odmiany, choroby

Kordylina (Cordyline) to uniwersalna i efektowna roślina doniczkowa, charakteryzująca się ozdobnymi, żywo wybarwionymi liśćmi. Atrakcyjny, przypominający palmę pokrój i interesujący wygląd liści kordyliny sprawiają, że doskonale prezentuje się ona w nowoczesnych wnętrzach. Zobacz jak wygląda uprawa kordyliny w mieszkaniu, jakie wymagania ma ta roślina i poznaj popularne gatunki i odmiany kordyliny. Podpowiadamy także jakie choroby kordyliny mogą pojawić się w trakcie jej uprawy.

Kordylina australijska i kordylina krzewiasta

Kordylina - popularne gatunki i odmiany

W uprawie spotyka się najczęściej dwa gatunki kordyliny: kordylinę australijską (Cordyline australis) i kordylinę krzewiastą, nazywaną też paciorecznikolistną (Cordyline terminalis, syn. C. fruticosa). Niekiedy można spotkać trzeci gatunek kordyliny - kordylinę wyprostowaną (Cordyline stricta), jednak jest ona uprawiana u nas bardzo rzadko.

Kordylina australijska

Kordylina australijska wytwarza długie (do 100 cm), cienkie, szablaste, ostro zakończone liście, osadzone na krótkich ogonkach. Wyrastają one na szczycie nierozgałęzionego pnia, odginając się miękko do dołu, tworząc kształt fontanny. W uprawie domowej osiąga wysokość nawet 2 m. Liście kordyliny australijskiej, w zależności od odmiany, mogą być zielone, bordowe i paskowane. Szczególnie poszukiwana i zarazem rzadko spotykana jest kordylina 'Red Star' o ciemnoczerwonym zabarwieniu liści.

Do najpopularniejszych odmian kordyliny australijskiej należą:

• Kordylina australijska 'Purpurea' - o czerwono-purpurowym kolorze liści;
• Kordylina australijska 'Red Star' - odmiana kordyliny o liściach czerwono-brązowych. Kordylina 'Red Star' posiada szarobrązowy pień zwieńczony pióropuszem szablastych liści, które w górnej części rosną pionowo i sztywnie, a następnie łukowato wyginają się ku dołowi. Ta wyjątkowo ozdobna odmiana jest powszechnie uprawiana w parkach i ogrodach w krajach o śródziemnomorskim klimacie. W Polsce może być uprawiana tylko jako roślina doniczkowa w domu, ewentualnie okresowo wystawiana latem na balkon lub taras;
• Kordylina australijska 'Torbay Dazzler' - o liściach zielonych z wyraźnym, kremowo-śmietankowymi paskami na brzegach;
• Kordylina australijska 'Sundance' - o liściach zielonych z czerwoną pręgą, biegnącą przez środek blaszki liściowej i różowoczerwonym spodem;
• Kordylina australijska 'Albertii' - o liściach matowo-zielonych z delikatnym, czerwonym rumieńcem i kremowymi paskami na brzegach.

Kordylina australijska 'Red Star'
Fot. depositphotos

Kordylina krzewiasta

Kordylina krzewiasta ma lancetowate liście, osiągające długość 30-40 cm i szerokość 10 cm. Wyrastają wzdłuż pędu, ułożone naprzeciwlegle, osadzone są długich, ukośnie wzniesionych ogonkach. Ma krzaczasty pokrój, w odróżnieniu do innych gatunków kordylin. Liście kordyliny krzewiastej są paskowane i wybarwione na zielono, różowo, czerwono lub purpurowo. U przedstawicieli odmian najczęściej występuje kombinacja kilku barw. Rośliny osiągają wysokość 30-60 cm.

Do najciekawiej wybarwionych odmian kordyliny krzewiastej należą:

• Kordylina krzewiasta 'Lord Robertson' - o liściach czerwono-zielono-kremowych;
• Kordylina krzewiasta 'Prince Albert' - o jasno- i ciemnoczerwonych liściach;
• Kordylina krzewiasta 'Red Edge' - forma miniaturowa, o bordowo-zielonych liściach z czerwono-różowym obrzeżem;
• Kordylina krzewiasta 'Chocolate Queen' - o liściach zielono-brązowych z jasnymi smugami;
• Kordylina krzewiasta 'Compacta' - o ciemnozielonych liściach z jasnozielonymi smugami;
• Kordylina krzewiasta 'Kiwi' - o liściach pasiastych, żółtozielonych z kontrastowym, różowym obrzeżem.

Kordylina krzewiasta
Fot. depositphotos

Kordylina a dracena. Jak odróżnić?

Kordyliny bardzo często mylone są z dracenami. Te dwa oddzielne rodzaje wyróżnia jednak kilka cech. Oto różnice między kordyliną a draceną:

1. U kordylin użyłkowanie liści jest pierzaste, a u dracen równoległe;
2. Korzenie kordylin są węzłowate i białe z dużymi, maczugowatymi bulwami, natomiast u dracen korzenie są proste, gładkie i żółto-czerwone;
3. U kordylin liście osadzone są na ogonkach liściowych, a u dracen liście obejmują całkowicie łodygę.

Dracena - pielęgnacja, przesadzanie, rozmnażanie, odmiany
Dracena to bardzo lubiana roślina doniczkowa, pochodząca z obszarów tropikalnych, ceniona za ładny pokrój i ozdobne liście. Zobacz jak wygląda pielęgnacja draceny rosnącej w doniczce, jakie wymagania ma ta roślina i czy możliwe jest rozmnażanie draceny w warunkach domowych. Więcej...

Kordylina - uprawa

Kordyliny wymagają przez cały rok stanowiska jasnego, jednak nie mogą być narażone na bezpośrednie padanie promieni słonecznych. W miejscach lekko ocienionych liście kordylin tracą charakterystyczne wybarwienie i stają się zielone. Przy zbyt malej ilości światła kordyliny zamierają.

Kordylina krzewiasta ma wysokie wymagania termiczne. Optymalna temperatura wzrostu to 20-24°C. Przy wysokiej wilgotności powietrza znosi temperatury nawet do 28°C. Zimą temperatura powietrza w pomieszczeniu nie może spadać poniżej 15°C. Optymalna temperatura zimowania kordyliny krzewiastej to 16-18°C.

Kordylina australijska jest mniej wymagająca pod względem temperatury. Woli niższe temperatury - latem 18-20°C, a zimą 5-15°C. Małe wymagania termiczne pozwalają na uprawę kordyliny australijskiej na tarasie lub w ogrodzie. Może rosnąć na zewnątrz od drugiej połowy maja do września, a przy sprzyjających warunkach pogodowych nawet do października.

Kordylina australijska 'Red Star'
Fot. Homelka, CC BY-SA 3.0, via Wikimedia Commons

Podlewanie kordyliny

Kordyliny należy systematycznie podlewać, ponieważ są wrażliwe na niedobory wody. Nawet krótkotrwałe przesuszenie podłoża odbija się na zdrowiu i wyglądzie rośliny. Liście zaczynają wówczas brązowieć i zasychać. Podłoże w doniczce nigdy nie powinno być całkowicie suche, ale woda również nie powinna zalegać w podstawce. W okresie wegetacji kordyliny podlewamy 1-2 razy w tygodniu. W okresie spoczynku, październik-luty, podlewanie ograniczamy, starając się jednak nie przesuszać nadmiernie podłoża.

Kordyliny wymagają wysokiej wilgotności powietrza (70-78%). Aby zapewnić roślinom optymalne warunki, należy je codziennie zamgławiać. Dodatkowo doniczkę z kordyliną należy ustawić na podstawce wypełnionej wodą i kamieniami. Dobrym rozwiązaniem jest ustawienie w sąsiedztwie roślin nawilżacza powietrza. Zbyt suche powietrze powoduje brunatnienie i opadanie liści kordylin. Szczególnie wrażliwa na niedobór wilgoci w powietrzu jest kordylina krzewiasta.

Przesadzanie kordyliny

Do uprawy kordylin najlepiej stosować podłoże dla palm. Przed posadzeniem rośliny, na dnie doniczki koniecznie należy usypać warstwę drenażową, która będzie utrzymywać wilgoć z dala od korzeni. Kordyliny najlepiej uprawiać w wysokich i wąskich donicach, z uwagi na budowę systemu korzeniowego. Kordyliny przesadzamy raz na 2-3 lata wiosną (marzec).

Przesadzanie roślin doniczkowych
Przesadzanie roślin doniczkowych jest jednym z najważniejszych zabiegów pielęgnacyjnych. Trzeba je zazwyczaj wykonywać co roku w przypadku roślin młodych, u starszych wystarczy raz na kilka lat. Więcej...

Nawożenie kordyliny

Kordyliny nawozimy od marca do sierpnia, co 2-3 tygodnie podczas podlewania. Do zasilania najlepiej stosować nawóz do palm (np. Target Nawóz płynny do draceny, juki i palmy 0,5 l). Nawożenie jest szczególnie konieczne w przypadku, gdy nowe liście kordyliny wyrastają drobne i zniekształcone.

Kordylina - choroby

Najczęściej występujące problemy podczas uprawy kordylin wynikają z niewłaściwych warunków uprawy.

Jeżeli liście kordyliny brązowieją, zasychają im końce i brzegi lub liście kordyliny żółkną i opadają może oznaczać to długotrwałe przesuszenie lub zalanie podłoża. Takie objawy może wywoływać także zbyt suche powietrze w pokoju (wilgotność względna około 60% i mniej) lub zbyt intensywne nawożenie. Jasne i suche plamy na liściach kordyliny powstają w wyniku oparzeń słonecznych.

Gdy liście kordyliny zwijają się i robią się miękkie, a na ich powierzchni pojawiają się brązowe plamy oznacza to, że temperatura w miejscu uprawy jest zbyt niska. Czerniejące brzegi liści kordyliny to wynik zbyt skąpego podlewania lub zimnego przeciągu.

Zbyt sile podlewanie i niedostatek światła, w połączeniu z niską temperaturą może prowadzić do zamierania i gnicia wnętrza korony kordyliny.

Kordylina może być też atakowana przez choroby grzybowe. Najczęściej spotykane są patogeny przenoszone wraz z podłożem. W takich przypadkach zazwyczaj żółkną i więdną dolne liście kordyliny, mogą pojawiać się na nich też plamy, zaś po wyjęciu rośliny z podłoża, można zaobserwować gnicie korzeni kordyliny. Tego typu objawy mogą świadczyć o porażeniu rośliny przez grzyby wywołujące zgorzel zgnilakową, fuzariozę czy fytoftorozę. Porażoną roślinę trzeba niestety wyrzuć, zaś inne rosnące w pobliżu zapobiegawczo podlać preparatem grzybobójczym. Można zastosować też naturalny preparat wzmacniający rośliny Biosept Active.

Ze szkodników na kordylinie mogą pojawić się wciornastki oraz przędziorek chmielowiec.



mgr inż. Agnieszka Lach

Przeczytaj również:

Juka domowa - pielęgnacja, rozmnażanie, choroby
Juka domowa jest jedną z roślin doniczkowych najczęściej uprawianych w naszych domach. Jej ozdobę stanowią sztywne łodygi zakończone rozetą wąskich, szpiczastych liści, dzięki którym wygląd rośliny jest bardzo egzotyczny. Do tego juka domowa jest stosunkowo mało wymagająca i łatwa w uprawie. Więcej...

Kwiaty doniczkowe łatwe w uprawie - 3 najlepsze rośliny!
Rośliny doniczkowe dobrze prezentują się w naszych mieszkaniach ale wymagają pielęgnacji. Na szczęście można wybrać takie kwiaty doniczkowe, które są łatwe w uprawie i nie skomplikują nam życia. Więcej...

Rośliny doniczkowe oczyszczające powietrze w mieszkaniu
Rośliny doniczkowe oczyszczające powietrze to doskonała dla osób dbających o własne zdrowie. Odpowiednio dobrane gatunki roślin mogą zwiększać wilgotność powietrza, wyłapywać kurz i pochłaniać szkodliwe substancje. Oto 15 roślin doniczkowych skutecznie oczyszczających powietrze, dzięki którym stworzysz własne SPA w mieszkaniu! Więcej...

Opracowano na podstawie: D. Longman, Pielęgnowanie roślin pokojowych, Multico i PWRiL, Warszawa 1993, str. 70-71; A. Sokołowska, Kwiaty w każdym domu, Prószyński i Spółka, Warszawa 1995, str. 60; A. J. Sarwa, Mała encyklopedia doniczkowych roślin ozdobnych, Oficyna wydawnicza Karat, Tarnów 1994, str. 176.