Byliny do cienia i półcienia. Byliny cieniolubne kwitnące i ozdobne z liści

Cieniste lub półcieniste stanowiska mogą wydawać się trudnymi miejscami do uprawy bylin. Na szczęście nie wszystkie kwiaty wieloletnie potrzebują pełnego słońca, aby dobrze się rozwijać. Poznaj byliny do cienia i półcienia, których dekoracyjne liście oraz kwiaty wypełnią kolorami ciemniejsze zakątki Twojego ogrodu. Na końcu znajdziesz też tabelę z zestawieniem bylin do cienia i półcienia.

Byliny do cienia i półcienia
Fot. depositphotos

Funkia Siebolda

Funkia Siebolda (Hosta sieboldiana) to efektowna bylina do cienia i półcienia, której ozdobą są liście osiągające bardzo duże rozmiary. Funkia ta tworzy obfite, gęste kępy dorastające do 90 cm wysokości. Sercowate liście funkii Siebolda są ciemnozielone i pokryte niebieskawym, woskowym nalotem. W czerwcu bylina zakwita białymi lejkowatymi kwiatami zebranymi w zwarte grona.

Funkia wymaga gleby żyznej i wilgotnej i jest mrozoodporna (strefa mrozoodporności roślin 5). Gatunek ten doskonale sprawdzi się na cienistych i półcienistych stanowiskach. Funkia Siebolda jest polecana na rabaty bylinowe, do sadzenia nad wodą i do okrywania większych powierzchni.

Funkia Siebolda - Hosta sieboldiana - doskonała bylina do cienia
Fot. pixabay

Funkie w zestawieniu z hortensjami
Fot. pixabay

Jagodowiec wielkokwiatowy

Jagodowiec wielkokwiatowy (Uvularia grandiflora) to cieniolubna bylina należąca do rodziny liliowatych (Liliaceae). Tworzy luźne kępy dorastające do 30 cm wysokości. Łukowato wygięte pędy jagodowca są porośnięte przez duże, podługowate, zielone liście. W maju i czerwcu rozwijają się dzwonkowate, zwisające kwiaty o intensywnie złocistej barwie.

Jagodowiec wielkokwiatowy - Uvularia grandiflora
Fot. Hardyplants at English Wikipedia, Public domain, Wikimedia Commons

Mrozoodporny jagodowiec wielkokwiatowy wymaga bagienno - torfowej, żyznej, próchniczej gleby. Ta ciekawa bylina do cienia pięknie wygląda na rabatach i na brzegach zbiorników wodnych.

Jarzmianka większa

Jarzmianka większa (Astrantia major) to delikatna bylina na półcieniste stanowiska. Jarzmianka tworzy rozetę ażurowych liści, spomiędzy których wyłaniają się latem pędy zwieńczone złożonymi kwiatostanami. Miododajna jarzmianka kwitnie od czerwca do lipca.

Jarzmianka większa - Astrantia major
Fot. depositphotos

Jarzmianka większa to doskonała bylina okrywowa, która pasuje do ogrodów naturalistycznych i wiejskich. Ta atrakcyjna bylina do półcienia potrzebuje żyznej, wilgotnej gleby bogatej w materię organiczną. Jarzmianka zimuje bez osłaniania na terenie całej Polski (strefa mrozoodporności roślin 5).

Konwalia majowa

Konwalia majowa (Convallaria majalis) to bujnie rosnąca bylina krajowa o podziemnych kłączach. Gęste kępy konwalii dorastają do 30 cm wysokości. Duże, ciemnozielone liście oraz dzwonkowate białe kwiaty sprawiają, że konwalia majowa wspaniale prezentuje się na cienistych stanowiskach.

Konwalia majowa - Convallaria majalis
Fot. pixabay

Mrozoodporna konwalia majowa wymaga wilgotnej, żyznej i próchniczej ziemi. Konwalia jest byliną polecaną do cienia i półcienia - na rabaty i do okrywania większych powierzchni. Ta długowieczna bylina bywa także uprawiana w doniczkach.

Uwaga!
Konwalia majowa to także trująca roślina ogrodowa, która zawiera glikozydy szkodliwe dla ludzi i zwierząt. Toksyczne owoce konwalii w postaci niewielkich czerwonych kuleczek mogą skusić np. małe dziecko.

Liriope szafirkowata

Liriope szafirkowata (Liriope muscari) to ciekawa bylina pochodząca z Azji Wschodniej. Część podziemną rośliny stanowi grube, mięsiste kłącze, z którego wyrastają zebrane w kępy lancetowate, błyszczące liście. Liriope późno i długo kwitnie - w sierpniu na szczytach pędów kwiatostanowych rozwijają się drobne, dzwonkowate niebieskie kwiaty zebrane w długie grona. Kwiaty utrzymują się aż do października.

Liriope bardzo ładnie kwitnie w półcieniu aż do pełni jesieni
Fot. pixabay

Liriope to bylina do półcienia, która wymaga zacisznego stanowiska i przepuszczalnej ziemi. Ta urocza bylina doskonale sprawdza się do tworzenia obwódek, do zadarniania oraz do uprawy na rabatach oraz w donicach.

Miodunka plamista

Miodunka plamista (Pulmonaria officinalis) zwana także płucnikiem, należy do rodziny ogórecznikowatych (Boraginaceae). Wzniesione pędy rośliny są porośnięte przez zielone liście pokryte srebrzystymi, nieregularnymi plamkami. W marcu na szczytach pędów rozwijają się kielichowate kwiaty zebrane w gęsty sierpik.

Miodunka plamista - Pulmonaria officinalis
Fot. pixabay

Miodunka to doskonała bylina do półcienia i cienia, łatwa w uprawie, mrozoodporna i dekoracyjna. Miodunkę sadzimy w wilgotnej i próchniczej ziemi. Ta cieniolubna bylina jest polecana na rabaty, do sadzenia pod drzewami i wysokimi krzewami oraz do uprawy w pojemnikach. Równie dekoracyjny i polecany do ogrodów w cieniu jest także inny gatunek miodunki, a mianowicie miodunka pstra.

Omieg wschodni

Omieg wschodni (Doronicum caucasicum), zwany także omiegiem kaukaskim, należy do rodziny astrowatych (Asteraceae) i jest byliną dorastającą do 40 cm wysokości. Odziomkowe, sercowate liście omiega są jasnozielone i karbowane. Na szczytach pędów, od połowy kwietnia do końca maja, rozwijają się koszyczkowate, intensywnie żółte kwiatostany.

Omieg wschodni - Doronicum caucasicum
Fot. pixabay

Omieg wschodni dobrze rośnie na wilgotnych, żyznych glebach i wytrzymuje mrozy do -30°C. Ta cieniolubna bylina pasuje do ogrodów naturalistycznych, ogrodów wiejskich a także na skalniaki.

Świecznica groniasta

Świecznica groniasta (Cimicifuga racemosa) to okazała bylina osiągająca w okresie kwitnienia ponad 200 cm wysokości. Świecznica kwitnie w lipcu i w sierpniu. Dorastające do 60 cm długości kwiatostany świecznicy składają się z drobnych, białych kwiatów. Rozeta trójdzielnych, ciemnozielonych liści wyrasta z mocnego kłącza.

Świecznica groniasta - Cimicifuga racemosa
Fot. depositphotos

Świecznica to bylina cieniolubna doskonała do obsadzania wilgotnych zakątków ogrodu. Udaje się na glebach żyznych, próchniczych i świeżych. Jest w pełni mrozoodporna.

Tawułka Arendsa

Cieniolubna tawułka Arendsa (Astible x arendsii) rozjaśnia ciemne zakątki ogrodu puszystymi kwiatostanami w kolorach: kremowym, różowym lub karminowym. Okres kwitnienia tawułki trwa od czerwca do września. Ta wieloletnia roślina dorasta do 150 cm wysokości, a jej pierzaste liście tworzą gęste kępy.

Tawułka Arendsa - Astilbe x arendsii
Fot. Tengel, forum.PoradnikOgrodniczy.pl

Tawułka to bylina do cienia i półcienia, która najlepiej udaje się w ciepłych i osłoniętych miejscach (strefa mrozoodporności roślin 6), na glebach żyznych, próchniczych i wilgotnych.

Tiarella sercolistna

Tiarella (Tiarella cordifolia) to niewysoka, dorastająca do 40 cm, zadarniająca bylina należąca do rodziny skalnicowatych (Saxifragaceae). Puszyste białe kwiatostany tiarelli rozwijają się od kwietnia do czerwca.

Tiarella - Tiarella
Fot. depositphotos

Ta urocza bylina do półcienia jest polecana do obsadzania miejsc pod drzewami i wysokimi krzewami oraz do uprawy w pojemnikach. Ziemia dla tiarelii powinna być żyzna i stale wilgotna, przepuszczalna i lekko kwaśna. Ta mrozoodporna bylina dobrze zimuje bez okrywania.

Trójlist zielonopłatkowy

Trójlist zielonopłatkowy (Trillium chloropetalum) najlepiej rośnie pod koronami drzew, jest to zatem typowa bylina do cienia i półcienia. Trójlist dorasta do 40 cm wysokości i dobrze się krzewi. Wiosną spomiędzy dużych trójdzielnych liści wyłaniają się pojedyncze, kielichowe, duże kwiaty. Trójlist ma bardzo krótki okres wegetacji - bezpośrednio po przekwitnięciu część nadziemna rośliny zasycha.

Trójlist zielonopłatkowy - Trillium chloropetalum
Fot. WhiteTimberwolf, CC0, Wikimedia Commons

Trójlist zielonopłatkowy do prawidłowego rozwoju wymaga próchniczej, przepuszczalnej, stale wilgotnej ziemi o lekko kwaśnym odczynie. Ta cieniolubna bylina ogrodowa jest wystarczająco mrozoodporna do uprawy na terenie całej Polski.

Złocień późny

Złocień późny (Chrysanthemum serotinum, Leucanthemella serotina), zwany też jastrunem, to wysoka bylina dorastająca do 200 cm. Na szczytach rozgałęzionych pędów jesienią pojawiają się koszyczkowate, duże kwiatostany o białych płatkach i zielonkawych środkach. Kwitnienie trwa do pierwszych przymrozków.

Złocień późny - Chrysanthemum serotinum, Leucanthemella serotina
Fot. James Steakley, CC BY-SA 3.0, Wikimedia Commons

Ta cienioznośna bylina jest uprawiana na żyznych, próchniczych, wilgotnych, glebach i jest dość odporna na mrozy. Jastruń późny jest polecany do sadzenia na półcienistych rabatach, pod murami i ogrodzeniami.

Poznaj wszystkie sekrety uprawy bylin!

Byliny to wspaniałe rośliny wieloletnie o przepięknych kwiatach i kolorowych liściach. Jeżeli chcesz wybrać najpiękniejsze i najciekawsze byliny do swojego ogrodu oraz poznać wszystkie sekrety ich uprawy, koniecznie zajrzyj do książki Cudowny Świat Bylin.

Czytając tę książkę dowiesz się jak stworzyć cudowną, pełną uroku rabatę bylinową, która będzie zachwycać kolorami przez cały rok!

Znajdziesz tu opisy ponad 100 rodzajów bylin, wielu gatunków i odmian, które mogą zamienić Twój ogród w piękny raj pełen kolorowych kwiatów. Dowiesz się jak komponować byliny ze sobą oraz jak dobrać rośliny odpowiednie do gleby i warunków panujących w Twoim ogrodzie.

Ta niezwykła książka łączy w sobie encyklopedię z poradnikiem uprawy bylin. Na 344 stronach znajdziesz setki sprawdzonych rad, napisanych prostym, zrozumiałym językiem, 625 kolorowych zdjęć i aż 187 rysunków, stanowiących doskonałą ilustrację do części poradnikowej.

Spraw, aby rabata bylinowa stała się wizytówką Twojego ogrodu :-)

mgr inż. Anna Błaszczuk

Przeczytaj również:

• Byliny na skalniak w cieniu
• Rośliny do cienia. Co posadzić w cienistym miejscu w ogrodzie?
• Róże do cienia i półcienia. Oto cieniolubne odmiany róż!
• Kwiaty ogrodowe wieloletnie długo kwitnące
• Byliny cieniolubne długo kwitnące

Opracowano na podstawie:
1. H. Chmiel (redakcja), Uprawa roślin ozdobnych, PWRiL, Warszawa 1980, s. 253, 128;
2. J. Marcinkowski, Byliny ogrodowe, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa 2002, s. 258, 381, 160, 183, 344, 201;
3. M. Maślanka, Byliny na lata w Działkowiec 10/2011, s. 20-22.