Stihl Cash Back
Strona główna / Rośliny ozdobne / Lawenda francuska - uprawa, przycinanie, zimowanie

Lawenda francuska - uprawa, przycinanie, zimowanie

Lawenda francuska zachwyca formą, kolorem i zapachem. Jest mało wymagająca i łatwa w uprawie. Jedyną jej wadą jest niska mrozoodporność, przez co jest u nas mniej popularna niż lawenda wąskolistna. Dowiedz się w jaki sposób uprawiać i przycinać lawendę francuską i co zrobić, żeby przetrwała zimę. Poznaj też najładniejsze odmiany lawendy francuskiej do uprawy na ogrodowej rabacie i w doniczce.

lawenda francuska
Lawenda francuska - Lavandula stoechas
Fot. Derrick Coetzee, CC0, Wikimedia Commons

Jak wygląda lawenda francuska?

Lawenda (Lavandula) to rodzaj roślin należący do rodziny jasnotowatych (Lamiaceae). Rodzaj ten obejmuje około 30 gatunków, z których większość w warunkach naturalnych występuje w północnej i wschodniej Afryce, południowej Europie, Australii i Indiach. W uprawie spotykamy najczęściej dwa z nich: lawendę wąskolistną (Lavandula angustifolia), zwaną też lawendą lekarską, oraz lawendę francuską (Lavandula stoechas), nazywaną czasem hiszpańską lub arabską.

Lawenda jest popularna i wszechstronnie wykorzystywana już od czasów starożytnych. Rzymianie używali kwiatów lawendy nie tylko do celów leczniczych, ale też do kąpieli, mycia rąk, naczyń i prania. Stąd wzięła się nazwa kwiatu, z łacińskiego lavare co znaczy - prać.

Lawenda francuska jest zimozieloną, wieloletnią krzewinką o silnym systemie korzeniowym. Dorasta do około 1 m wysokości. Liczne, wzniesione pędy w dolnej części drewnieją. Naprzeciwległe, wąskie liście pokryte są kutnerem, za sprawą którego przybierają srebrzysty odcień.

Pachnące wargowe kwiaty kwiaty lawendy francuskiej zebrane są na szczytach pędów w beczułkowate, zwarte kwiatostany o barwie fioletowej, granatowej, bordowej lub białej. Kwiatostany zwieńczone są charakterystycznymi, dużymi podsadkami przypominającymi miniaturowe skrzydła.

lawenda francuska
Lawenda francuska - Lavandula stoechas
Fot. pixabay

Lawenda francuska kwitnie w maju i czerwcu. Może też powtórzyć kwitnienie we wrześniu. Jest to doskonała roślina miododajna. Cała roślina intensywnie pachnie kamforą, ponieważ w odróżnieniu od innych gatunków lawendy, jej olejek jest bogaty w cyneol - związek o woni kamforowo-miętowej.

Lawenda francuska a wąskolistna - różnice

Przede wszystkim oba te gatunki różnią się kwiatostanami. Zebrane w nibyokółki kwiaty tworzą kłosowaty kwiatostan, który w przypadku lawendy francuskiej jest zwarty, beczułkowaty oraz zwieńczony skrzydlatymi przysadkami. Kwiatostan lawendy wąskolistnej jest luźny, poprzerywany i pozbawiony przysadek. Lawenda wąskolistna kwitnie w lipcu i sierpniu natomiast lawenda francuska zakwita w maju i czerwcu oraz powtórnie we wrześniu.

Jak sama nazwa wskazuje liście lawendy wąskolistnej, są drobne i wąskie, mniejsze niż u lawendy francuskiej. Oba gatunki są ciepłolubne, ale w odróżnieniu od lawendy wąskolistnej, lawenda francuska częściej przemarza w gruncie i powinna być zimowana w pomieszczeniach.

lawenda francuska
Lawenda francuska (po lewej) i lawenda wąskolistna (po prawej)
Fot. pixabay

Lawenda francuska - odmiany

Lawenda francuska 'Purple Ribbon' - to odmiana o kwiatach purpurowych z różowymi podsadkami dorastająca do wysokości 45-60 cm, intensywnie pachnie.

Lawenda francuska 'Madrid Blue' - zwarta, ładna roślina o wysokości od 50 do 60 cm. Ozdobne kwiatostany są ciemnoniebieskie z kontrastowymi, białymi podsadkami.

Lawenda francuska 'Bella Rose' - odmiana posiadająca dość duże, jasnoróżowe podsadki i ciemnoróżowe kwiaty, dorasta do ok. 50 cm wysokości i 60 cm szerokości.

Lawenda francuska 'Papillon' - odmiana o purpurowych kwiatach i liliowych podsadkach, dorastająca do ok. 50 cm wys. i 60 cm szerokości.

Lawenda francuska 'Castillano Violet' - odmiana karłowa, dorastająca wraz z kwiatami do wysokości 25 cm, o fioletowych kwiatach i różowych podsadkach.

Lawenda francuska 'Boysenberry Ruffles' - to odmiana o zwartym pokroju i kwiatach w kolorze różowym z lekką nutą fioletu, z różowobiałymi podsadkami na szczycie.

Lawenda francuska 'Marshwood' - odmiana o granatowych kwiatostanach z różowofioletowymi podsadkami, dorasta do 60 cm wysokości w czasie kwitnienia.

lawenda francuska
Lawenda francuska - Lavandula stoechas
Fot. pixabay

Lawenda francuska - uprawa

Lawenda francuska jest rośliną ciepłolubną i znosi spadki temperatury zaledwie do -7°C dlatego najbezpieczniej uprawiać ją w doniczkach. Biorąc pod uwagę zmiany klimatyczne można próbować uprawiać ją także w gruncie, ale tylko w tych rejonach naszego kraju o najłagodniejszym klimacie.

Żeby zapewnić lawendzie francuskiej odpowiednie warunki przede wszystkim należy uprawiać ją w miejscu słonecznym i ciepłym. Najlepiej czuje się w glebie średnio żyznej, piaszczystej, przepuszczalnej o obojętnym odczynie. Do uprawy w doniczkach wystarczy zmieszać uniwersalną ziemię ogrodniczą z piaskiem w stosunku 4:1. W sklepach ogrodniczych dostępna jest też specjalistyczna ziemia do lawendy.

ziemia do lawendy

Lawenda francuska ma bardzo małe wymagania zarówno pod względem zaopatrzenia w wodę, jak i nawożenia. Latem podlewanie jest potrzebne tylko wtedy, gdy nie padało od dwóch lub trzech tygodni. Przy uprawie w doniczkach wymagane jest bardziej regularne podlewanie, ale tak aby nie przesadzić - podłoże musi być po prostu wilgotne. Lawenda nie lubi zalewania korzeni.

Jeśli lawenda latem słabiej kwitnie może to być spowodowane niewystarczającą ilością składników odżywczych. W takim przypadku można ją jednorazowo nawieźć nawozem do roślin kwitnących lub jeszcze lepszym dedykowanym nawozem do lawendy.

nawóz do lawendy

Lawenda francuska - przycinanie

Przycinanie lawendy jest zabiegiem koniecznym w uprawie tej rośliny. Dzięki niemu krzewinka zachowuje ładny pokrój oraz obficie kwitnie. Pierwszy raz lawendę francuską przycinamy po pierwszym kwitnieniu usuwając kwiatostany tuż nad liśćmi. Po drugim kwitnieniu, we wrześniu, powtarzamy zabieg, jeśli planujemy przezimować lawendę w pomieszczeniu. Lepiej nie przycinać ponownie roślin, które pozostawiamy na zimę w ogrodzie, żeby nie zmniejszyć ich szansy na przetrwanie w niskich temperaturach.

Jeśli udało nam się przezimować lawendę w gruncie, wiosną przycinamy pędy o około 1/3 długości. Pamiętajmy, żeby nie przycinać zbyt mocno i nie uszkodzić zdrewniałych części pędów, które trudno się regenerują. Podczas tego zabiegu warto również usunąć uschnięte i przemarznięte pędy oraz nadać krzewince ładny, kulisty pokrój.

lawenda francuska
Lawenda francuska - Lavandula stoechas
Fot. pixabay

Lawenda francuska - zimowanie

Lawenda francuska wytrzymuje ujemne temperatury do -7°C. Może przezimować w gruncie rejonach Polski o łagodnych zimach pod warunkiem, że zapewnimy jej dobrze przepuszczalne podłoże oraz osłonimy stroiszem lub agrowłókniną.

Najbezpieczniej jest wraz z nadejściem przymrozków przenieść rośliny do jasnego, chłodnego pomieszczenia o temperaturze 0-5°C. Podczas zimowych miesięcy nie możemy zapomnieć o podlewaniu lawendy, ale tylko na tyle żeby ziemia w doniczce była lekko wilgotna. Wiosną, gdy minie już ryzyko wystąpienia przymrozków, wynosimy lawendę na zewnątrz i przycinamy jej pędy o 1/3 długości.

Lawenda francuska - rozmnażanie

Lawendę francuską najłatwiej rozmnażać wegetatywnie, przez sadzonki sporządzone latem lub jesienią. W tym celu możemy pobrać pędy i pociąć je na 10 cm sadzonki lub wyłamać pędy wraz z piętką. Sadzonki dość trudno się ukorzeniają więc warto ich końcówki zanurzyć w ukorzeniaczu zanim umieścimy je w podłożu do ukorzeniania. Pojemniki z sadzonkami przetrzymujemy przez zimę w jasnych, chłodnych pomieszczeniach.

Opracowano na podstawie:
1. M. Henschke, Ani krzew, ani bylina w Działkowiec 10/2010, s. 14-15;
2. M. Nowiński, Dzieje upraw i roślin leczniczych, PWRiL, Warszawa 1983, s. 259;
3. Wielka Księga Ziół, Reader's Digest, 2009, s. 60-62.

Przeczytaj również: