Choroby kaktusów. Dlaczego kaktus usycha, marszczy się i gnije?

Nieprawidłowo pielęgnowane kaktusy mogą zapadać na choroby. Gdy kaktus usycha, więdnie, gnije lub przebarwia się, jest to znak, że mamy do czynienia z chorobą o podłożu fizjologicznym, bakteryjnym lub grzybowym. Warunkiem skutecznego zwalczania chorób kaktusów jest ich wczesne rozpoznanie i zastosowanie właściwego leczenia. Poznaj najczęściej występujące choroby kaktusów i dowiedz się jak pomóc osłabionym roślinom.

Choroby kaktusów. Dlaczego kaktus usycha, marszczy się i gnije?
Fot. depositphotos

Choroby fizjologiczne kaktusów

1. Odwodnienie

Kaktusy w okresie wegetacji potrzebują dużo wody do prawidłowego rozwoju. Zbyt rzadkie lub zbyt skąpe podlewanie kaktusów powoduje zahamowanie ich wzrostu i przejście w stan uśpienia. Jeśli warunki przez dłuższy czas nie ulegają poprawie, rośliny zaczynają zużywać zapasy wody zgromadzone w łodygach. W wyniku tego kaktusy zaczynają się marszczyć i więdnąć. Obfite podlewanie kaktusów w tym momencie może nie pomagać, ponieważ podłoże w doniczce przy długim przesuszeniu staje się spieczone i przestaje wchłaniać wodę. Wówczas rośliny trzeba przesadzić do świeżego podłoża.

Aby uniknąć odwodnienia kaktusów musimy starać się podlewać je w okresie wegetacji nie rzadziej niż raz na 3 tygodnie. Trzeba to robić tak, aby woda przeniknęła w głąb ziemi, aż do samego dna doniczki. Najlepiej zaś doniczki z kaktusami wstawiać do miski z wodą i pozwolić aby całe podłoże w doniczkach dobrze nasiąkneło wilgocią.

2. Oparzelizny

Szybki wzrost temperatury, silne nasłonecznienie i brak właściwej wentylacji prowadzą do porażenia cieplnego roślin. Powoduje to czerwienienie skórki kaktusów, a z czasem poparzenia. Poparzenia objawiają się zagłębionymi, białym plamami na kaktusach, które mogą pozostawać na roślinach nawet przez kilka lat.

Do poparzeń kaktusów dochodzi najczęściej wiosną, gdy przenosi się je z pomieszczeń, w których zimowały na parapet okienny oraz latem, po dłuższych okresach pochmurnej pogody. Aby uchronić kaktusy przed oparzeniami, w godzinach południowych należy je cieniować białym papierem i dbać o właściwe wietrzenie pomieszczeń, w których są uprawiane.

3. Chloroza, wypłowienie

Zbyt mała ilość światła słonecznego powoduje żółknięcie pędów kaktusów. Takie objawy nazywamy wypłowieniem, któremu często towarzyszy deformacja pędów, spowodowana wyciąganiem się roślin w kierunku słońca. Przestawienie kaktusów w lepiej nasłonecznione miejsce pozwala im wrócić do zdrowia.

Zniekształcenie pędu kaktusa spowodowane niedostyatkiem słońca
Fot. ©Agnieszka Lach

Natomiast chloroza kaktusów wywołana jest niedoborem magnezu, żelaza lub manganu. Występuje on na skutek niemożliwości pobierania tych składników z powodu zbyt wysokiego odczynu podłoża. Zbyt wysokie pH podłoża (powyżej 7) powoduje również więdnięcie i gnicie kaktusów. Żeby utrzymać prawidłowy odczyn podłoża, kaktusy trzeba podlewać miękką lub zakwaszoną wodą. Rośliny z objawami niedoborów składników pokarmowych należy dokarmić rozcieńczonym w wodzie nawozem wieloskładnikowym lub przesadzić do świeżego podłoża.

• Dlaczego kaktus się przechyla
• Szkodniki kaktusów. Przędziorki, tarczniki i wełnowce na kaktusach
• Epifilum - gatunki, uprawa, rozmnażanie
• Jak dbać o kaktusy doniczkowe? Uprawa kaktusów w domu

Choroby bakteryjne kaktusów

1. Miękka zgnilizna kaktusów

Jest to choroba bakteryjna kaktusów, która występuje najczęściej na wiosnę. Wywołuje ją bakteria Erwinia carotovora. Spowodowana jest podlewaniem kaktusów w czasie niskiej temperatury oraz brakiem wietrzenia roślin. Pierwsze objawy miękkiej zgnilizny widoczne są u podstawy pędu kaktusa, w postaci szarych, lekko zapadniętych plam. Plamy na pędach szybko się powiększają i z czasem brązowieją, a kaktus zaczyna gnić. Łodyga kaktusa w miejscu plamy załamuje się, a z wewnątrz wydobywa się żółtawa, cuchnąca maź.

We wczesnej fazie choroby ratunkiem dla kaktusów jest dokładne oczyszczenie porażonych miejsc do zdrowej tkanki i zasmarowanie ich sproszkowanym węglem aktywnym oraz opryskanie roślin Miedzianem 50 WP lub preparatem Biosept Active. Silnie porażonych roślin nie da się już uratować, dlatego należy je wyrzucić razem z podłożem.

Choroby grzybowe kaktusów

1. Plamistość pędów

Plamistość pędów kaktusa jest chorobą grzybową, wywoływaną przez grzyba Dreschlera cactivora. W wyniku tej choroby na pędach kaktusów pojawiają się jasne, suche i lekko zagłębione plamy o średnicy kilku centymetrów. Dodatkowo wierzchołki pędów i uszkodzone tkanki kaktusów żółkną. Plamy bardzo szybko się rozszerzają, a chore części pędów lub całe rośliny zamierają.

Aby uniknąć pojawiania się tej choroby, należy unikać uprawy kaktusów w warunkach zbyt wysokiej wilgotności powietrza i podłoża. Rośliny należy ustawiać tak, aby wzajemnie nie uszkadzały się cierniami, ponieważ do infekcji często dochodzi w miejscu zranień. Gdy pojawią się pierwsze objawy plamistości pędów, należy opryskać kaktusy preparatem grzybobójczym, np. Topsin M 500 SC. Nigdy nie stosujemy go w pomieszczeniach mieszkalnych (na czas oprysku kaktusy należy wynieść na zewnątrz).

2. Fytoftoroza

Fytoftoroza, wywoływana przez grzyba Phytophthora cactorum, objawia się brązowymi plamami pojawiającymi się początkowo u nasady pędów kaktusa. Plamy szybko się powiększają, a chore części pędów lub całe rośliny zamierają. Rozwojowi fytoftorozy sprzyja zbyt częste i obfite podlewanie kaktusów. Chore rośliny należy wyrzucić, a inne podlać środkiem biologicznym Polyversum WP (0,5 g na 1 l wody).

mgr inż. Agnieszka Lach

Przeczytaj także:

• Kaktusy w szkle. Jak sadzić i jak o nie dbać
• Opuncja figowa - właściwości, uprawa w doniczce, rozmnażanie
• Ciekawostki o kaktusach. Te informacje mogą Cię zaskoczyć!