Stihl Cash Back
Strona główna / Ochrona roślin, Sadownictwo / Miodówka gruszowa - objawy, zwalczanie, opryski

Miodówka gruszowa - objawy, zwalczanie, opryski

Miodówka gruszowa to nieduży owad, wyglądem przypominający małą muszkę. Szkodnik ten wysysa soki z roślin i produkuje duże ilości rosy miodowej (spadzi), stąd jego polska nazwa - miodówka. Żerowanie miodówek może doprowadzić do zahamowania wzrostu drzew gruszy, opadania uszkodzonych pąków i w rezultacie zmniejszenia plonów. Wyjaśniamy co to jest miodówka gruszowa i jakie są objawy jej żerowania. Dowiedz się jak przeprowadzić zwalczanie miodówki gruszowej oraz które opryski na miodówkę są najlepsze.

miodówka gruszowa
Miodówka gruszowa plamista - Psylla piri
Fot. pixabay/Mick E. Talbot, CC BY 2.0, Wikimedia Commons

Miodówka gruszowa - co to jest

Miodówki to niewielkie pluskwiaki równoskrzydłe z rodziny miodówkowatych. Są podobne do małych muszek. Mają daszkowato ułożone, przezroczyste skrzydła a długość ich ciała wynosi do 5 mm. Larwy początkowo są płaskie, z czasem stają się bardziej wypukłe. W ostatnim stadium rozwoju, pojawiają się u nich zaczątki skrzydeł.

Na gruszy najczęściej występują:

  • miodówka gruszowa plamista (Psylla piri),
  • miodówka gruszowa czerwonawa (Psylla pirisuga),
  • miodówka żółta (Psylla piricola).

    • Miodówka gruszowa plamista

    Miodówka gruszowa plamista po zimie jest czarna, latem (na etapie jednego ze stadiów rozwoju) jej odwłok jest pomarańczowy a tułów jasnozielony. Długość ciała od 3 do 5 mm. Larwy są płaskie, żółte z wyraźnie widocznymi ciemnymi płytkami skrzydeł. Bardzo drobne jaja o wymiarach 0,3x0,1 mm są pomarańczowożółte.

    Miodówka gruszowa czerwonawa

    Miodówka gruszowa czerwonawa po przezimowaniu ma barwę brązowoczerwoną a latem pomarańczową. Skrzydła są przezroczyste, daszkowato ułożone. Długość ciała osobnika dorosłego wynosi do 4,5 mm. Larwa jest żółta z czerwonymi oczami, najpierw płaska, potem zaś staje się wypukła. Jaja są żółte, wydłużone, o długości do 0,3 mm.

    Miodówka gruszowa żółta

    Miodówka gruszowa żółta pojawia się najrzadziej spośród wymienionych miodówek. Jej jaja są pomarańczowożółte, forma letnia jest jasnożółta z czerwonawym tułowiem o długości do 2,6 mm, zaś forma zimowa jest nieco ciemniejsza.

    miodówka gruszowa
    Miodówka gruszowa powoduje zwijanie i deformację liści gruszy
    Fot. dziwaczek, forum.PoradnikOgrodniczy.pl

    Miodówka gruszowa - objawy

    Miodówki zimują w postaci owadów dorosłych w spękaniach kory a wczesną wiosną, zwykle na młodych liściach i w poprzek krótkopędów, składają szeregami żółtopomarańczowe jaja, z których wylęgają się liczne larwy. To dobry czas, żeby je zauważyć podczas przeglądu drzew w sadzie.

    Larwy i dorosłe miodówki czerwonawe żerują na liściach. Larwy miodówki plamistej oprócz liści uszkadzają też pąki kwiatowe, młode pędy i zawiązki owoców. Miodówki podczas żerowania wydalają obficie spadź a charakterystycznym objawem ich obecności są lepiące się od spadzi pędy, liście i owoce.

    Żerowanie miodówek może doprowadzić do zniekształceń liści (przyjmują kształt pastorału) i opadania pąków. Gdy liście wyrastające z wierzchołkowego pąka zostają uszkodzone, pęd przestaje rosnąć. Żerujące na korze larwy tworzą kolonie z dachówkowato nasuniętych na siebie osobników. Miodówki wysysając soki roślinne pozbawiają drzewo składników pokarmowych co sprawia, że grusza rośnie znacznie wolniej. Jest to szczególnie groźne dla drzewek młodych, które, jeśli są mocno opanowane przez szkodniki, zasychają i wyglądają jakby były osmalone.

    miodówka gruszowa
    Larwy miodówki gruszowej żerujące na pędach
    Fot. anahita, forum.PoradnikOgrodniczy.pl

    Na spadzi rozwijają się grzyby sadzakowe, które łatwo rozpoznać po czarnym nalocie. Przekłada się to na słabsze plony i słabej jakości oraz zabrudzone spadzią owoce. Miodówki przenoszą także groźną chorobę - fitoplazmatyczne zamieranie gruszy.

    Miodówka gruszowa - zwalczanie, opryski

    Wczesną wiosną a czasem już w lutym, w ciepłe dni, miodówki składają jaja. Warto wtedy (z lupą) sprawdzić czy na korze nie widać maleńkich, żółtych jaj. Jeśli są widoczne, można zastosować preparat Siltac EC, który eliminuje szkodniki metodą fizyczną (oblepia ich ciała i powoduje uduszenie). Identyczny efekt osiągniemy stosując olejowy preparat Emulpar 940 EC.

    W sezonie wegetacyjnym po zauważeniu objawów żerowania miodówek (lepkich od spadzi pędów) można zastosować oprysk naturalnym środkiem Limocide. W tym okresie również możemy zastosować olejowy preparat Emulpar 940 EC.

    W ostateczności można użyć chemicznego środka Mospilan 20 SP. Oprysk ten można wykonać pomiędzy fazą rozwiniętego pierwszego liścia a początkiem fazy rozwoju owoców. Wykonuje się maksymalnie 2 opryski w odstępie 7-10 dni.

    Warto podkreślić, że pożyteczne owady, takie jak: skorki, złotooki czy biedronki potrafią znacznie ograniczyć liczebność miodówek. Domki dla owadów czy różnorodność roślin przyciągną je do ogrodów. W sadach towarowych, w których stosuje się wiele pestycydów zabijających nie tylko szkodniki ale także owady pożyteczne, miodówki powodują duże straty i są o wiele bardziej liczne, niż w sadach ekologicznych, w których nie stosuje się oprysków chemicznych.

    Przeczytaj również:

    Opracowano na podstawie:
    1. M. Sekrecka, Miodówki liczne a mało znane, Działkowiec 7/2022, s. 58;
    2. K. Wiech, Szkodniki drzew owocowych, Plantpress, s. 91-94;
    3. K. Wiech, Owady na gruszy czy groźne, Działkowiec nr 5/2023, s. 59-60.