Hortensja bukietowa - odmiany, uprawa, cięcie
Hortensja bukietowa (Hydrangea paniculata) jest krzewem ozdobnym o przepięknych stożkowatych kwiatostanach, najczęściej barwy białej lub w odcieniach różu, zdobiących roślinę od lata do jesieni. Aby bujnie i długo kwitła należy zapewnić odpowiednie warunki uprawy hortensji bukietowej oraz, co jest szczególnie ważne, właściwe cięcie hortensji bukietowej. Poznaj sekrety pięknie kwitnących hortensji bukietowych i wybierz najlepsze odmiany hortensji bukietowej do Twojego ogrodu ogrodu.
Hortensja bukietowa 'Grangiflora'
Hortensja bukietowa - co ją wyróżnia?
Hortensja (Hydrangea) to rodzaj roślin, najczęściej niewysokich krzewów, których główną ozdobą są piękne, długotrwałe kwiatostany. Bez wątpienia najczęściej uprawiana w ogrodach jest hortensja ogrodowa (Hydrangea macrophylla). Jej wspaniałe, różnobarwne, kuliste i zazwyczaj bardzo duże kwiatostany dumnie prezentują się na wielu rabach w ogrodach przydomowych, działkowych oraz w nasadzeniach parkowych i w zieleni miejskiej.
Drugie skrzypce zaś gra hortensja bukietowa (Hydrangea paniculata), dostępna w kilku ciekawych odmianach, różniących się wielkością i barwą kwiatostanów. Na hortensję bukietową warto zwrócić uwagę nie tylko ze względu na wspaniałe, okazałe kwiatostany ale też ze względu na wysoką mrozoodporność tego gatunku, co predysponuje go do uprawy w naszym klimacie. Większość odmian hortensji bukietowych może rosnąć w strefie mrozoodporności 5A, podczas gdy dla hortensji ogrodowych wymagana jest cieplejsza strefa 6B. Pod względem mrozoodporności hortensje bukietowe poradzą sobie zatem w każdym zakątku Polski.
Podstawowa różnica pomiędzy hortensją ogrodową, a bukietową, jaka rzuca się w oczy gdy spojrzymy na te rośliny, to kształt ich kwiatostanów. U hortensji ogrodowych są one kuliste lub nieco spłaszczone, zaś u hortensji bukietowych kwiatostany przybierają kształt stożka. U tego gatunku wiechy są kremowobiałe, długości 15 - 20 cm, zbudowane z kwiatów płodnych i płonnych, pojawiają się od drugiej połowy lata do jesieni (sierpień-wrzesień), a zatem znacznie później niż kwiaty hortensji ogrodowej. Kwiaty płodne hortensji bukietowej są zazwyczaj dość niepozorne i mało ozdobne ale to na nich tworzą się nasiona. Kwiaty płonne nie posiadają zaś słupków i pręcików ale za to zbudowane są z dużych, ładnie prezentujących się "płatków".
Hortensja bukietowa 'Pinky Winky'
W ciągu 5 lat uprawy można spodziewać się krzewu hortensji bukietowej o wysokości 1,8 m i szerokości do 1,5 m. Docelowa wysokość wynosi około 2,5 metra, choć niektóre krzewy dorastają nawet do 4 metrów. To jednak wcale nie oznacza, że jeśli mamy mały ogród, musimy rezygnować z uprawy hortensji bukietowej. Na szczęście hodowcy uzyskali też karłowe odmiany hortensji bukietowej, dorastające do zaledwie 1,5 metra wysokości, a nawet mniejsze :-)
Hortensja bukietowa - odmiany
W ogrodach najczęściej uprawia się kultywary, czyli ogrodowe odmiany hortensji bukietowej, które są bardziej ozdobne niż typowa forma gatunku.
Bez wątpienia najbardziej popularną odmianą jest hortensja bukietowa 'Grandiflora' o bardzo dużych stożkowatych, białych kwiatostanach (złożonych w większości z kwiatów płonnych), osiągających do 30 cm długości i 10 cm szerokości u podstawy. Jeden z najbardziej okazałych egzemplarzy tej odmiany, będący doskonałym dowodem, iż hortensja bukietowa 'Grandiflora' dobrze rośnie w naszym klimacie, można spotkać na terenie arboretum w Lądku Zdroju.
Dostępne są też odmiany hortensji bukietowej o innej barwie kwiatów, choć u części z nich tylko przez pewien czas, w miarę rozkwitania, kwiatostany zmieniają barwę na inną niż białą.
Oto 10 często polecanych odmian hortensji bukietowej, których kwiaty przybierają ciekawe barwy:
- Hortensja bukietowa 'Brussels Lace' o ażurowych, koronkowych kwiatostanach, złożonych z beżowożółtych kwiatów płodnych i różowo nakrapianych kwiaty płonnych, których płatki są postrzępione. Kwitnie od płowy lata aż do pierwszych przymrozków, osiąga ok. 1,5 m wysokości
- Hortensja bukietowa 'Everest' odznacza się eleganckimi, ciemnozielonymi liśćmi, a jej białe duże kwiatostany z czasem przebarwiają się na różowo. Kwiatostany są duże, do 40 cm długości. Roślina dorasta do 2 m wysokości, a kwitnie od lipca do września.
- Hortensja bukietowa 'Limelight' posiada kwiatostany zielonkawożółte, które z czasem stają się kremowo białe. Roślina dorasta do 3 m wysokości, zaś w grupie należy ją sadzić co 1,5 m. Kwitnie od sierpnia do października, stanowiąc ozdobę ogrodu jeszcze na jesieni. 'Limelight' jest często poszukiwaną odmianą hortensji bukietowej, która uzyskała w 2008 roku w Wielkiej Brytanii wyróżnienie AGM HRS
- Hortensja bukietowa 'Phantom' to kolejna odmiana z wyróżnieniem AGM HRS z 2008 roku. Posiada sztywne, wyprostowane pędy, dorastająCe do 2,5 m wysokości. Kwiaty białe, zebrane w duże stożkowate kwiatostany (do 30 cm długości), przekwitając lekko różowieją. Kwiaty odmiany 'Phantom' możemy podziwiać od sierpnia do października. Ścięte doskonale nadają się do suszenia! To, co jeszcze wyróżnia hortensję bukietową 'Phantom' to dosyć duża odporność i niewielkie wymagania uprawowe. Dzięki temu poradzimy sobie z jej uprawą, nawet jeśli nie jesteśmy doświadczonymi ogrodnikami
- Hortensja bukietowa 'Pink Diamond' tworzy bardzo duże stożkowate wiechy kwiatowe o długości do 30 cm i aż 20 cm szerokości w ich dolnej części, przybierające barwę jaskraworóżową
- Hortensja bukietowa 'Polar Bear' tworzy rozłożyste krzewy osiągające do 1,5 m wysokości. Na nieformowane żywopłoty poleca się sadzić rośliny co 1 m. Liście są jajowate, ciemnozielone. Atrakcyjne kwiatostany o długości do 30 cm zmieniają barwę w czasie sezonu wegetacyjnego. Początkowo kwiaty są limonkowozielone, potem śnieżnobiałe z seledynowym wierzchołkiem aby w końcu lata przebarwić się na różowo. Hortensja bukietowa 'Polar Bear' kwitnie od sierpnia do października.
- Hortensja bukietowa 'Unique' ma kwiatostany jeszcze większe, osiągające do 40 cm długości, a w miarę przekwitania zmieniające barwę z białej na purpurową. Krzew osiąga od 2 do 3 m wysokości
- Hortensja bukietowa 'Pinky Winky' ma kwiatostany różowe, a jesienią na ten kolor przebarwiają się też jej pędy. Ta odmiana hortensji bukietowej kwitnie dość długo, bo kwitnienie rozpoczyna już w lipcu, a kończy dopiero w październiku. Dorasta do 1,5 wysokości
- Hortensja bukietowa 'Tardiva' posiada szorstkie zielone liście i kremowobiałe kwiatostany. Kwitnie od sierpnia do października. Osiąga do 3 m wysokości.
- Hortensja bukietowa 'Vanille Fraise' zamyka naszą stawkę polecanych odmian. Jest to stosunkowo niedawno wyhodowana, piękna odmiana hortensji bukietowej nagrodzona w 2006 roku brązowym medalem Plantarium w Booskop w Holandii. Roślina o wyprostowanym pokroju, osiągająca do 2 m wysokości. Kwiaty początkowo kremowobiałe, potem różowe, aż w końcu przybierają barwę czerwoną. Kwitnie od sierpnia do października.
Odmiana hortensji bukietowej o kwiatach lekko różowych
Fot. depositphotos
Wyżej wymienione odmiany hortensji bukietowej to rośliny o wzroście od 1,5 do nawet 3 m wysokości. Posiadaczom małych ogrodów proponujemy zaś karłową odmianę hortensji bukietowej 'Dart's Little Dot' osiągającą zaledwie 1 m wysokości. Jej pędy są cienkie ale sztywne, liście zaś dość drobne. Kwiaty zebrane w szczytowe, prawie kuliste, białe kwiatostany, które można podziwiać od sierpnia do października. Jeśli sadzimy kilka roślin w grupie, umieszczamy po 2-3 sadzonki na 1 m².
Uprawa hortensji bukietowej
Hortensja bukietowa wymaga stanowiska półcienistego (choć radzi sobie i w słońcu) oraz osłoniętego od wiatrów. Warto ją sadzić przy ścianach, pod wysokimi drzewami lub w pobliżu żywopłotu. Wspaniale prezentuje się jako soliter. Można ją też komponować z wysokimi trawami lub bylinami. Kwiatostany nadają się też na kwiaty cięte oraz do zasuszania.
Sadzenie hortensji. Jak i kiedy sadzić hortensje?
Zobacz jak i kiedy sadzić hortensje aby zapewnić im najlepsze warunki do wzrostu oraz cieszyć się ich pięknymi kwiatami przez wiele lat! Oto instrukcja sadzenia hortensji od przygotowania ziemi przed sadzeniem po pielęgnację krzewu zaraz po posadzeniu :-) Więcej...
Ziemia pod uprawę hortensji bukietowej powinna być żyzna, dość wilgotna (w okresach suszy pamiętajmy o regularnym nawadnianiu), lekko kwaśna do kwaśnej. Zalecany odczyn ziemi do hortensji bukietowej wynosi pH 4,5 - 6,0. W przypadku zbyt wysokiego odczynu pH gleby liście hortensji bukietowej dopada chloroza, co objawia się tym, że szybko zaczynają one żółknąć, tracąc swoją naturalną zieloną barwę.
Do nawożenia hortensji bukietowej można wykorzystać dobrze przefermentowany kompost lub obornik oraz wieloskładnikowy nawóz mineralny, ubogi jednak w wapń. W sklepach ogrodniczych można kupić nawozy o specjalnym przeznaczeniu dla hortensji. Nawożenie hortensji rozpoczyna się wiosną, a kończy z końcem lipca aby roślina miała czas na przejście w okres zimowego spoczynku.
Hortensja bukietowa jest mrozoodporna i na zimę nie wymaga okrycia. Jedynie przed nastaniem mrozów u nasady pędów warto usypać kopczyk z kory, trocin lub próchniczej ziemi (szczególnie w przypadku roślin młodych, które niedawno były sadzone).
Cięcie hortensji bukietowej
W odróżnieniu od hortensji ogrodowej, kwitnącej na pędach zeszłorocznych, hortensja bukietowa kwitnie na pędach tegorocznych. Z tego względu zupełnie inaczej wygląda cięcie hortensji tego gatunku, gdyż powinno być ono radykalne i coroczne. Cięcie hortensji bukietowej przeprowadza się wczesną wiosną, na końcu marca bądź z początkiem kwietnia.
Nieco inaczej przycina się młode rośliny, a nieco inaczej krzewy już starsze. Jeżeli nową hortensję bukietową sadzimy wiosną, należy od razu po posadzeniu ściąć krótko wszystkie jej pędy. Jeżeli zaś kupowaliśmy rośliny kwitnące i sadziliśmy je latem lub jesienią, ich pędy przycinamy najbliższej wiosny. Grubsze i dorodne pędy skracamy nad drugą parą pąków, zaś te cieńsze, wątłe i pokładające się, wycinamy całkowicie (nie będzie z nich ładnych kwiatów). Tak wykonane pierwsze cięcie młodej hortensji bukietowej przyczyni się do rozkrzewienia i wytworzenia silnych pędów, które potem ładnie zakwitną.
W przypadku starszych roślin pędy hortensji bukietowej tnie się nad 4 - 5 pąkiem. Z pozostałych pąków roślina wytworzy nowe pędy, które będą wieńczyć kwiatostany. Na krzewie pozostawia się tylko pędy grubsze. Te bardzo cienkie warto zaś wyciąć całkowicie, gdyż wyrosną na nich również cienkie nowe pędy, zwieńczone małymi kwiatostanami.
Co kilka lat stare krzewy hortensji bukietowej warto odmłodzić, wycinając najstarsze pędy tuż przy szyjce korzeniowej.
Jak nabrać pewności w przycinaniu roślin?
Jeżeli nie masz pewności jak wykonać cięcie lub po prostu boisz się to robić, pomoże Ci fantastyczna książka „Szkoła cięcia”. Dzięki niej nabierzesz pewności w przycinaniu roślin i nauczysz się tak ciąć rośliny, aby rosły zgodnie z Twoimi oczekiwaniami. Po lekturze tej książki prawdopodobnie całkowicie zmieni się Twoje podejście do cięcia roślin!
Rozmnażanie hortensji bukietowej
Hortensja bukietowa może być rozmnażana przez sadzonki zielne, pobierane w okresie letnim lub przez odkłady.
Rozmnażanie hortensji bukietowej przez sadzonki
Na sadzonkę pobiera się pędy, które nie kwitły i nie wypuściły pąków kwiatowych. Z fragmentu pędu pobranego na sadzonkę usuwa się większość liści, aby ograniczyć utratę wilgoci. Pozostawiamy tylko 2 górne liście, które skraca się do połowy. Dolną część pędu ścinamy skośnie, co ułatwi sadzonce pobieranie wody. Tak przygotowane sadzonki hortensji bukietowej wkłada się do lekko kwaśnego, niezbyt zwięzłego podłoża w miejscu zacienionym. Najlepiej rozwijają się w temperaturze ok. 15°C. Sadzonki ukorzeniają się po około miesiącu, a zauważymy to po tym, że wypuszczą nowe listki.
Rozmnażanie hortensji bukietowej przez odkłady
Aby uzyskać odkłady z hortensji bukietowej wczesną wiosną należy wybrać długi pęd w dolnej części rośliny macierzystej i przygiąć go delikatnie do ziemi. W miejscu styku z gruntem, kopie się mały dołek. Pęd zgina się do zagłębienia i przykrywa ziemią. Miejsce to trzeba docisnąć kamykiem.
Po przezimowaniu można odkład ostrożnie odkopać i oddzielić od macierzystego krzewu. Najlepiej uzyskaną roślinę posadzić do donicy aby dobrze się ukorzeniła, a dopiero w następnym roku wysadzić w docelowe miejsce do gruntu.
Przeczytaj również:
Hortensja pnąca (Hydrangea petiolaris)
Hortensja pnąca to jedyne pnącze wśród hortensji. Charakteryzuje się bujnym wzrostem i dobrą mrozoodpornością. Można ją sadzić przy murach, ogrodzeniach, doskonale wspina się po pniach drzew, a bez podpory będzie rośliną okrywową. Zobacz jakie warunki trzeba jej zapewnić aby cieszyć się pięknem tego pnącza i podziwiać jego kwiaty. Więcej...
Hortensja w doniczce
Hortensje, za sprawą swoich kulistych, wytwornych kwiatostanów stanowią wspaniałą ozdobę ogrodowych rabat. Ale krzewy te z powodzeniem można uprawiać w donicach na balkonach, tarasach czy w ogrodach typu patio, gdzie stanowią silny akcent kompozycji. Jakiej pielęgnacji potrzebuje hortensja w doniczce aby kwitła tak samo, jak ta rosnąca na rabacie? Więcej...
Choroby hortensji. Dlaczego hortensja brązowieje i usycha?
Hortensje to chętnie uprawiane krzewy, cenione przede wszystkim za piękne kwiaty. Choć hortensje dość rzadko sprawiają problemy, to jednak mogą być atakowane przez kilka chorób i szkodników. Warto wiedzieć, że dla ich zdrowotności bardzo duże znaczenie odpowiednie nawożenie i warunki na stanowisku gdzie rosną. Oto jak radzić sobie z chorobami i szkodnikami hortensji. Więcej...
Opracowano na podstawie: Wielka ilustrowana encyklopedia roślin ogrodowych, Reader's Digest Przegląd Sp. z o.o., Warszawa 2004, s. 322 - 323; Z. Pindel, Dlaczego hortensje ogrodowe przynoszą rozczarowanie?, Kwiaty, nr 1/1994, s. 6-7; Elżbieta Maśko, Hortensja,Dolnośląski Informator Rolniczy, nr 9/2001 oraz Ewa Zaraś-Januszkiewicz, Hortensje - perły ogrodowych kompozycji, Działkowiec, nr 11/2003, s. 16 - 18.
