Trzmielina japońska - odmiany, uprawa, cięcie, rozmnażanie

Trzmielina japońska jest krzewem o dekoracyjnych, skórzastych liściach, które mogą różnić się wybarwieniem u różnych odmian tej rośliny. W polskich warunkach nie jest wystarczająco odporna na niskie temperatury, dlatego często uprawia się ją w donicach i na zimę wnosi do pomieszczeń. Sprawdź jak wygląda uprawa trzmieliny japońskiej oraz dowiedz się jak ją prawidłowo przycinać i rozmnażać. Prezentujemy najciekawsze odmiany trzmieliny japońskiej do uprawy w ogrodzie i w donicach.

Trzmielina japońska - Euonymus japonicus
Fot. depositphotos

Jak wygląda trzmielina japońska

Trzmielina japońska (Euonymus japonicus) należy do rodziny dławiszowatych (Celastraceae). W rejonie swego pochodzenia (Japonia, Chiny, Korea) jest zimozielonym krzewem i może dorastać nawet do 8 m wysokości. W polskich warunkach klimatycznych trzmielina japońska osiąga niższe rozmiary - dorasta do 1,5 m wysokości i nie jest w pełni mrozoodporna. Jej liście mogą utrzymać się na pędach tylko w najcieplejszych regionach kraju.

Trzmielina japońska często przybiera kulisty kształt, ale istnieją też odmiany o pokroju kolumnowym. Ozdobą trzmieliny japońskiej są skórzaste liście o eliptyczno-jajowatym kształcie. W zależności od odmiany mogą być zielone, zielonożółte, zielononiebieskie lub kremowe z nieregularną, barwną obwódką. Młode pędy trzmieliny japońskiej są cienkie i miękkie, najczęściej zielone. Z upływem czasu stają się brązowe, twarde i pokryte korowiną. Roślina może zakwitać w okolicy czerwca i owocować jesienią, ale w naszych warunkach klimatycznych zdarza się to rzadko.

Trzmielina japońska - Euonymus japonicus
Fot. pixabay

Trzmielina japońska - odmiany

Trzmielina japońska ma wiele odmian różniących się barwą liści, pokrojem i tempem wzrostu, a także mrozoodpornością. Tylko nieliczne mogą zimować w ogrodach.

Trzmielina japońska 'Kathy' - dorasta do 1 m wysokości. Jej ciemnozielone liście posiadają nieregularną, białą obwódkę. W cieplejszych rejonach Polski może zimować w gruncie pod warunkiem posadzenia w miejscu ciepłym i osłoniętym od wiatru.

Trzmielina japońska 'Aureomarginatus' - krzew osiąga ok 1 m średnicy. Na zielonych liściach widoczna jest żółta, nieregularna obwódka. Mrozoodporność nieco słabsza niż u odmiany Kathy.

Trzmielina japońska 'Aureomarginatus'
Fot. depositphotos

Trzmielina japońska 'Bravo' - posiada kulisty pokrój i rośnie średnio silnie osiągając do 1,50 m wysokości. Skórzaste, zielononiebieskie liście mają kremową obwódkę. Odmiana wrażliwa na mróz, na zimę trzeba zabezpieczyć lub przenieść do pomieszczenia.

Trzmielina japońska 'Président Gauthier' - odmiana o kulistym pokroju i średniej sile wzrostu, osiągająca 2 m wysokości. Zielone, błyszczące liście mają kremowy margines.

Trzmielina japońska 'Ovatus Aureus' - rośnie średnio silnie, ma kulisty pokrój i dorasta do 1,5 m wysokości. Zielonożółte, skórzaste liście mają obwódkę w żółtawym kolorze. Odmiana mało odporna na mróz. Wymaga zimowania w pomieszczeniu o temperaturze 5-8°C.

Trzmielina japońska 'Green Spire' - odmiana o wąskim, kolumnowym pokroju, rośnie niezbyt silnie i osiąga do 2 m wysokości. Szerokojajowate, błyszczące liście mają ciemnozieloną barwę. Roślina jest mało odporna na mróz.

Trzmielina japońska 'Marieke' - odmiana o karłowym, wolnym wzroście dorastająca do 40-80 cm wysokości. Zielone liście posiadają żółtą obwódkę. Na zimę należy roślinę zabezpieczyć przed mrozem.

Różnobarwne odmiany trzmieliny japońskiej
Fot. depositphotos

Trzmielina japońska 'Himalaya' - krzew o zwartym pokroju, dorasta do 1 m wysokości. Wiosną młode pędy mają kremowobiałą barwę a prawie białe liście przypominają zaśnieżone szczyty Himalajów (stąd nazwa). Później zmieniają barwę na zieloną. W najcieplejszych regionach kraju częściowo zimozielona.

Trzmielina japońska 'Francien' - odmiana o kulistym pokroju, osiągająca 1 m wysokości. Młode liście mają kremowobiałą barwę, później stają się zielone.

Trzmielina japońska - uprawa i wymagania

Trzmielinę japońską można uprawiać zarówno w ogrodzie jak i w donicy. Wymagania różnych odmian trzmieliny odnośnie stanowiska, gleby i wilgotności są takie same, różnią się przede wszystkim sposobem ochrony na zimę.

Trzmielina japońska w ogrodzie

Uprawa trzmieliny japońskiej udaje się na stanowiskach od słonecznego (dużo słońca wymagają przede wszystkim odmiany o barwnych liściach) do półcienistego. Roślina ta preferuje gleby lekkie, przepuszczalne i średnio żyzne (mogą to być przeciętne gleby ogrodowe). Nie wymaga specjalnego nawożenia ale na wiosnę warto podsypać ją dojrzałym kompostem. Roślina potrzebuje podłoża umiarkowanie wilgotnego, nie lubi zalewania korzeni i przesuszenia. Jeśli liście zimą pozostaną na pędach, trzmielinę (jak i inne zimozielone rośliny) należy podlewać w czasie zimowej odwilży. Pamiętajmy też, aby do uprawy gruntowej wybierać tylko najbardziej mrozoodporne odmiany trzmieliny japońskiej, takie jak 'Kathy' czy 'Aureomarginatus'.

Trzmielina japońska - Euonymus japonicus
Fot. pixabay

Trzmielina japońska nie jest w pełni wytrzymała na mróz, dlatego w ogrodzie lepiej sadzić ją w miejscach ciepłych i osłoniętych od wiatrów. Na zimę warto ją zabezpieczyć przed mrozem.

Trzmielina japońska w doniczce

Trzmielina japońska dobrze sprawdza się w uprawie doniczkowej. Ze względu na niepełną mrozoodporność trzmielinę uprawianą w pojemniku łatwiej przenieść na zimę do widnych pomieszczeń, najlepiej z temperaturą 5-8°C. Należy też pamiętać o drenażu i otworze odpływowym w donicy oraz częstszym podlewaniu, ponieważ podłoże w tak ograniczonej przestrzeni szybciej przesycha.

Warto wiedzieć!
Trzmielinę uprawianą w pojemniku w czasie sezonu wegetacyjnego można ustawić na balkonie lub tarasie ale można ją także zadołować na rabacie (będzie wyglądała jakby rosła w gruncie) a przed zimą wyjąć i przenieść do pomieszczenia.

Trzmielina japońska - cięcie

Trzmielina japońska bardzo dobrze znosi przycinanie, dzięki czemu łatwo jest utrzymać jej pokrój i odpowiednią wysokość. Wiosną przeprowadza się cięcie formujące i sanitarne, kiedy to usuwa się pędy chore i przemarznięte. Żywopłoty z trzmieliny przycina się pod koniec wiosny i późnym latem. Zbyt późne przycinanie sprawi, że roślina nie zdąży się zregenerować, co może skutkować łatwiejszym przemarzaniem podczas zimy. Uszczykiwanie wierzchołków pędów sprzyja rozkrzewianiu roślin. Należy także usuwać pędy odmian różnobarwnych, które powróciły do koloru zielonego.

Trzmielina japońska - Euonymus japonicus
Fot. depositphotos

Trzmielina japońska - zimowanie

Trzmielina japońska nie jest wystarczająco odporna na mrozy. W najcieplejszych rejonach kraju na stanowiskach zacisznych, w czasie łagodnych zim może utrzymać liście i pozostać zimozielona. Na większości obszarów powinno się na zimę okrywać rośliny uprawiane w gruncie, zaś trzmieliny uprawiane w donicach przenosić do pomieszczeń z temperaturą 5-8°C. Krzewy mogą także wymagać ochrony przed wiosennymi przymrozkami.

Trzmielina japońska - rozmnażanie

Trzmielinę japońską najłatwiej rozmnożyć z sadzonek półzdrewniałych, pobieranych od lipca do początku września. Odcinamy fragment pędu wierzchołkowego o długości 10-15 cm i usuwamy dolne liście na długości około 5 cm. Dolną część pędu zanurzamy w ukorzeniaczu i umieszczamy w donicy w przepuszczalnym podłożu (np. torf i piasek w proporcjach 1:1). Na okres zimy młode, ukorzenione rośliny zabezpieczamy stroiszem z gałązek iglastych, zimujemy w inspekcie lub wnosimy w donicach do pomieszczenia. Na wiosnę uszczykujemy wierzchołek, by pobudzić młodą roślinę do rozkrzewiania.

Monika Chwała

Przeczytaj również:

• Trzmielina Fortune’a - odmiany, uprawa, cięcie
• Trzmielina pospolita - uprawa, odmiany, rozmnażanie
• Trzmielina oskrzydlona - uprawa, rozmnażanie, cięcie
• Trzmielina - choroby i szkodniki

Opracowano na podstawie:
1. Scott-Macnab J., Wielka ilustrowana encyklopedia roślin ogrodowych, Reader's Digest Przegląd Sp. z o.o., Warszawa 2004, s. 247-248;
2. Katalog roślin - drzewa, krzewy byliny polecane przez Związek Szkółkarzy Polskich, Praca Zbiorowa, Agencja Promocji Zieleni, Warszawa 2016, s. 234.