Trzmielina oskrzydlona - uprawa, rozmnażanie, cięcie

Trzmielina oskrzydlona, potocznie zwana płonącym krzewem, przebarwia się jesienią i przybiera ognistych barw. Zimą dekorację stanowią oskrzydlone, korkowate pędy tej rośliny. Uprawa trzmieliny oskrzydlonej jest możliwa zarówno w ogrodzie, jak i w donicy na tarasie. Poznaj bliżej jej wymagania, sposób na rozmnażanie trzmieliny oskrzydlonej oraz dowiedz się jak prowadzić cięcie tego gatunku trzmieliny by uzyskać ładny, foremny krzew.

Trzmielina oskrzydlona - Euonymus alatus
Fot. AnRo0002, Public Domain, Wikimedia Commons

Trzmielina oskrzydlona (Euonymus alatus) to ozdobny krzew liściasty polecany do nasadzeń w przydomowych ogrodach oraz wśród zieleni publicznej. Jest to trzeci często spotykany gatunek trzmieliny, który podobnie jak trzmielina pospolita i trzmielina Fortune'a, zdobywa coraz większą popularność wśród ogrodników.

Trzmielina oskrzydlona dorasta do 3 m wysokości, przybierając rozłożysty pokrój. Jedną z najbardziej popularnych odmian jest trzmielina oskrzydlona 'Compactus'. Dorasta do 1 m wysokości w dość wolnym tempie. Jej liście przebarwiają się na różne odcienie czerwieni. Liczne odmiany trzmieliny oskrzydlonej pozwolą znaleźć miejsce dla tego ciekawego krzewu w każdym ogrodzie. Spotkać można odmiany osiągające wysokość 60 cm, o kulistym pokroju czy dekoracyjnie obrzeżonych liściach.

Choć na zimę trzmielina oskrzydlona zrzuca liście, nadal efektownie prezentują się jej pędy. Pokryte są bowiem charakterystycznymi korkowatymi skrzydełkami, tzw. listwą korkową. Krzew ten kwitnie na przełomie maja i czerwca. Swoje największe walory prezentuje jednak jesienią, gdy przebarwia się na ciemnoczerwony kolor. W okresie owocowania jej oryginalne różowe owoco-torebki, pękają i odsłaniają pomarańczowe nasiona. Ptaki chętnie zjadają osnówki. Ale uwaga - dla ludzi te nasiona są bardzo trujące!

Piękne jesienne zabarwienie trzmieliny oskrzydlonej
Fot. pixabay

Trzmielina oskrzydlona - uprawa w ogrodzie

Uprawa trzmieliny oskrzydlonej jest łatwa i nie sprawi nam problemów, a przy tym świetnie roślina ta wkomponuje się w wiele ogrodowych kompozycji. Trzmielina oskrzydlona preferuje stanowiska słoneczne. W pełnym słońcu jej liście wybarwią się najlepiej. Zadowoli się glebą suchą do świeżej, przepuszczalną o odczynie lekko kwaśnym do zasadowego.

Trzmielina oskrzydlona jest mało wymagająca, odporna na suszę, mrozy i zanieczyszczenia powietrza, dzięki czemu świetnie rośnie w miastach. Dobrze reaguje na cięcie, zatem sprawdza się w formie żywopłotu. W uprawie trzmieliny oskrzydlonej można ograniczyć się do sezonowego cięcia pielęgnacyjnego oraz nawożenia nawozem wieloskładnikowym na początku sezonu wegetacyjnego.

• Rośliny ozdobne zimą - zimowe kwiaty i kolorowe pędy
• Trzmielina japońska - odmiany, uprawa, cięcie, rozmnażanie

Trzmielina oskrzydlona w donicy na balkonie

Na dużych balkonach i tarasach można uprawiać trzmielinę oskrzydloną w donicy. Minimalne rozmiary doniczki dla trzmieliny to 40 cm wysokości oraz 30 cm średnicy. Pojemność donicy nie powinna być mniejsza niż 20 litrów. W miarę wzrostu rośliny, trzeba będzie ją przesadzać do większych donic.

Trzmielina oskrzydlona - charakterystyczne "oskrzydlone" pędy
Fot. AnRo0002, Public Domain, Wikimedia Commons

Do uprawy w donicach nadają się głównie karłowe odmiany trzmieliny oskrzydlonej o spowolnionym wzroście, takie jak:

• trzmielina oskrzydlona 'Compactus' dorastająca do 1 m wysokości w dość wolnym tempie;
• trzmielina oskrzydlona 'Silver Cloud' o ciekawym pstrym ulistnieniu, osiągająca po kilkunastu latach uprawy zaledwie 1 m wysokości;
• trzmielina oskrzydlona 'Rudy Haag' charakteryzująca się wyjątkowo wolnym wzrostem, zwartym kompaktowym pokrojem i półkulistym kształtem, dzięki czemu w donicy prezentuje się bardzo ładnie. Ta karłowa odmiana trzmieliny oskrzydlonej w ciągu 10 lat osiąga zaledwie do 0,6 m wysokości.

Wymagania trzmieliny oskrzydlonej uprawianej w donicy są takie same, jak w przypadku uprawy ogrodowej. Pamiętajmy jednak, że ziemia w donicach szybko wysycha. Mimo, iż trzmieliny są odporne na suszę, egzemplarze rosnące w donicach należy regularnie podlewać. Mimo wysokiej mrozoodporności krzewów, na zimę donice warto zabezpieczyć przed mrozem, obkładając je styropianem, owijając agrowłókniną lub wstawiając donicę do kartonu wypełnionego trocinami, które będą stanowiły warstwę izolacyjną. Dzięki temu ochronimy korzenie trzmieliny przed przemarznięciem.

Trzmielina oskrzydlona - rozmnażanie

Trzmielinę oskrzydloną rozmnaża się wegetatywnie za pomocą sadzonek pędowych. Tak uzyskane sadzonki trzmieliny oskrzydlonej możemy wykorzystać do obsadzenia np. żywopłotu. Rozmnażanie trzmieliny oskrzydlonej polega odcięciu sadzonki długości 10 cm z dobrze zdrewniałych pędów z piętką lub kawałkiem 2 letniego drewna. Sadzonki najlepiej pobrać w sierpniu. Następnie sadzimy sadzonkę trzmieliny w inspekcie w mieszaninie piasku z torfem (w proporcji 1:1). Sadzonkę dodatkowo można zamoczyć przed sadzeniem w ukorzeniaczu (IBA). Na zimę pozostawiamy sadzonki trzmieliny oskrzydlonej w zimnym inspekcie, w temperaturze 10°C, aż do czasu sadzenia wiosną na miejsce stałe.

Trzmielina oskrzydlona kontrastuje z innymi roślinami na rabacie
Fot. Edyta1203, forum.PoradnikOgrodniczy.pl,

Trzmielina oskrzydlona - cięcie

Trzmielina oskrzydlona cięcie znosi bardzo dobrze. Zazwyczaj jednak można się obyć bez przycinania, gdyż trzmielina oskrzydlona nie rozrasta się nadmiernie. Przycinanie trzmieliny oskrzydlonej jest zalecane głównie dla młodych krzewów w celu uformowania i zagęszczenia się krzewu.

Cięcie formujące trzmieliny oskrzydlonej przeprowadzamy wiosną w pierwszym roku uprawy (zaraz po posadzeniu, lub najbliższej wiosny dla krzewów sadzonych jesienią), skracając wszystkie silne i zdrowe pędy o 1/3 ich długości. Pędy uszkodzone i słabe wycinamy zupełnie. Podobne cięcie warto wykonywać jeszcze przez 2 kolejne lata. Krzew powinien się na tyle zagęścić, że kolejne cięcia nie będą już potrzebne.

U starszych krzewów, u których korona stanie się nadmiernie zagęszczona, warto przeprowadzić cięcie odmładzające trzmieliny oskrzydlonej. W tym celu wiosną wycina się 1-3 najstarszych pędów oraz wszystkie gałązki uszkodzone, nadłamane, pokładające się i krzyżujące się ze sobą.

Więcej cięcia będzie wymagać żywopłot z trzmieliny oskrzydlonej. Aby uzyskać foremny, gęsty i łatwy w utrzymaniu żywopłot, cięcie trzmieliny oskrzydlonej wykonuje się dwa razy w roku - najpierw wiosną (pod koniec marca), a potem w czerwcu. Gdy żywopłot osiągnie już docelową wysokość, wystarczy przycinać go już tylko raz w roku na wiosnę.

mgr inż. Joanna Białowąs

Przeczytaj również:

• Trzmielina - choroby i szkodniki
• Irga, Cotoneaster - odmiany, uprawa, cięcie, rozmnażanie
• Sumak octowiec - odmiany, uprawa, rozmnażanie, jak się pozbyć

Opracowano na podstawie:
1. Bartels A., Wszystko o drzewach i krzewach - 1500 drzew i krzewów do ogrodu, Świat Książki, s. 112;
2. Buczacki S., Krzewy ozdobne, Wydawnictwo Elipsa, s. 70-71;
3. Gorejący krzew w: Mój piękny ogród, Wydawnictwo Burda Media Polska Sp. z o. o., s. 9-10;
4. Haberer M., 333 rośliny ogrodowe. Najpiękniejsze krzewy, byliny i kwiaty cięcie. Wydawnictwo RM, s. 40;
5. Markley R., Krzewy i drzewa. Zestawienie roślin, sadzenie, pielęgnacja, cięcie. Świat Książki, s. 61;
6. Muras P., Katalog roślin - drzewa, krzewy, byliny, Agencja Promocji Zieleni Sp. z o. o., s. 83;
7. Retournard D., Rozmnażanie 250 roślin przez sadzonki, Oficyna Wydawnicza Delta W- Z, s. 213.