Piasek kwarcowy - zastosowanie w ogrodnictwie

Piasek kwarcowy, nazywany też krzemionką, jest jednym z rodzajów piasku, czyli naturalną, rozdrobnioną skałą osadową. Dzięki swoim właściwościom znalazł zastosowanie w wielu gałęziach przemysłu, przede wszystkim w budownictwie ale i w ogrodnictwie. Z tego artykułu dowiesz się co to jest piasek kwarcowy, jakie ma właściwości i czym różni się od zwykłego piasku. Podpowiadamy jak wykorzystać piasek kwarcowy w ogrodnictwie oraz wyjaśniamy dlaczego piasek kwarcowy jest dobry do piaskowania trawnika.

Piasek kwarcowy ma zastosowanie w ogrodnictwie
Fot. depositphotos

Piasek kwarcowy - co to jest

Piasek kwarcowy to rozdrobniona skała osadowa składająca się z ziaren wielkości 0,05-2 mm. Jego głównym składnikiem jest krzemionka (SiO2), która stanowi nie mniej niż 95%. Wyróżniamy kilka rodzajów piasku kwarcowego: mokry, suszony lub barwiony (w celach dekoracyjnych). W zależności od metod wydobycia i przetwarzania, dzieli się go na piasek kwarcowy: naturalny, sztuczny, przemyty, szorujący i selekcjonowany.

Piasek kwarcowy - właściwości

Piasek kwarcowy jest naturalnym surowcem o bardzo szerokim zastosowaniu w wielu gałęziach przemysłu m.in. w budownictwie, przy wyrobie szkła ale też w ogrodnictwie. Jest sypki, bezbarwny lub w kolorze mleczno-białym. Dobrze przepuszcza wodę i jest neutralny dla środowiska, nie wchodzi w reakcje chemiczne z innymi substancjami. Ma dużą twardość i odporność na uszkodzenia mechaniczne oraz chemiczne, co daje wiele możliwości jego wykorzystania. Drobne ziarna piasku kwarcowego mają właściwości wygładzające i ścierające. Temperatura spiekania piasku kwarcowego wynosi 1200-1400°C.

Piasek kwarcowy a zwykły

Piasek kwarcowy i piasek zwykły różnią się przede wszystkim składem mineralnym. Piasek kwarcowy jest czysty i składa się głównie z krzemionki (SiO2), której zawartość wynosi 95% lub więcej. W piasku zwykłym krzemionki jest mniej niż 95% i mogą występować w nim różnego rodzaju zanieczyszczenia organiczne (np. torf, humus, drewno) a także inne związki chemiczne i skały (piryt, gips, mika, węgiel, gruz czy sole siarczkowe).

Piasek kwarcowy do roślin

Piasek kwarcowy jest czysty, niereaktywny i nie zawiera składników odżywczych, dlatego może być używany jako podłoże do ukorzeniania sadzonek wielu roślin, szczególnie tych, które ukorzeniają się trudniej i w dłuższym czasie. Jest podłożem jałowym i wolnym od zanieczyszczeń więc ryzyko porażenia roślin przez patogeny glebowe jest znikome. Dla roślin korzeniących się łatwiej piasek kwarcowy do sadzonkowania można zmieszać z innym podłożem, np. ziemią kompostową lub torfem.

Sadzonki rozmarynu ukorzeniane w piasku
Fot. depositphotos

Piasek kwarcowy zwiększa przepuszczalność wodną podłoża i polepsza jego strukturę, może być więc wykorzystywany jako dodatek do ziemi dla roślin, szczególnie ziemi ciężkiej i gliniastej. Używany jest także do piaskowania trawnika, oczek wodnych oraz przy tworzeniu skalniaków. Może być wypełnieniem wazonów czy donic oraz wysypywany na rabatach w celach dekoracyjnych.

Piasek kwarcowy do trawnika

Piasek kwarcowy jest jednym z rodzajów piasku, którego można użyć do piaskowania trawnika. Czynność ta polega na posypywaniu powierzchni murawy cienką warstwą piasku.

Piaskowanie trawnika poprawia właściwości fizykochemiczne gleby. Polepsza się przepuszczalność wodna podłoża i jego struktura, dzięki czemu woda po deszczu szybko przesiąka i na powierzchni trawnika nie tworzą się zastoiny wodne sprzyjające rozwojowi mchu.

Piasek kwarcowy szczególnie polecany jest do gleb gliniastych. Wnikając w naturalne szczeliny, a także te powstałe np. po wertykulacji i aeracji trawnika, wypełnia je, w wyniku czego powierzchnia murawy jest bardziej wyrównana, sprężysta i ustabilizowana. Piasek kwarcowy ułatwiając wnikanie wody, powietrza i nawozów przyczynia się do stworzenia lepszych warunków do korzenienia się trawy. Przy regularnym i równomiernym piaskowaniu nierówności trawnika niwelują się i nie utrudniają koszenia lub chodzenia po murawie.

Na powierzchnię 100 m² trawnika potrzebne jest około 300-500 kg suszonego piasku kwarcowego. Proces piaskowania można przeprowadzić za pomocą siewnika lub ręcznie - rozrzuca się go łopatą po całej powierzchni trawnika a następnie równomiernie rozprowadza grabiami. Trawa powinna być wcześniej skoszona i sucha.

Trzeba jednak pamiętać, że nie każdy trawnik potrzebuje piaskowania. Nie będzie ono korzystne dla trawników założonych na glebach lekkich, suchych i piaszczystych oraz na skarpach. Nie jest też konieczne piaskowanie trawników gęstych i dobrze ukorzenionych, na glebach z dobrym drenażem.

Piasek kwarcowy do kostki brukowej

Piasek kwarcowy jest doskonałym materiałem do spoinowania kostki brukowej czyli wypełniania szczelin między elementami nawierzchni. Piasek rozsypuje się na brukowanej powierzchni i zamiata go wielokrotnie do czasu, aż ziarenka piasku wypełnią wszystkie szczeliny. Taka powierzchnia bardzo dobrze przepuszcza wodę, zapobiegając jej zastojom. Dzięki uzupełnieniu szczelin piaskiem brukowana nawierzchnia lepiej będzie pracowała. Kostka brukowa nie będzie się przesuwała a poszczególne elementy nie uszkodzą się na krawędziach.

Spoinowanie kostki brukowej piaskiem
Fot. depositphotos

Do spoinowania wykorzystuje się suchy, płukany piasek kwarcowy. Użycie piasku czystego, bez zanieczyszczeń ogranicza pojawianie się w szczelinach kostki chwastów. Czysty piasek nie spowoduje też przebarwień i zabrudzeń na bruku.

Piasek kwarcowy do piaskownicy

Piasek kwarcowy ma drobne ziarna, które nie skaleczą delikatnej skóry dziecka i jest czysty, dlatego dobrze sprawdzi się w piaskownicy. Jego jasny kolor i miękkość w dotyku sprawią, że zabawa będzie jeszcze bardziej przyjemna.

Piasek kwarcowy sprzedawany w workach jest przesiewany, nie posiada więc zanieczyszczeń, które mogłyby pobrudzić ubrania. Nie znajdą się w nim też kamyki czy żwir. Wystarczy polać go wodą, by stał się bardziej plastyczny i nadawał się do lepienia babek i tworzenia zamków. Często sprzedaje się piaski do piaskownicy posiadające atest PZH, co oznacza, że są one bezpieczne dla dzieci. Takie atesty mogą posiadać również piaski zwykłe, niebędące piaskiem kwarcowym.

Piasek kwarcowy - inne zastosowania

Piasek kwarcowy to twardy i wytrzymały na uszkodzenia kruszec. Oprócz wyżej wymienionych zastosowań używany jest przede wszystkim w budownictwie przy produkcji bruku, betonu, tynków, zapraw epoksydowych, posadzek żywicznych, farb i klejów budowlanych czy wypełniaczy mas fugowych. Jest używany także przy produkcji szkła, przyrządów optycznych, płytek ceramicznych, biżuterii i naczyń. Wykorzystuje się go do piaskowania (oczyszczania lub kształtowania powierzchni).

Piasek kwarcowy znalazł też zastosowanie jako materiał do posypywania oblodzonych chodników i ulic oraz przy wypełnianiu nawierzchni sportowych. Piasek kwarcowy sprawdzi się także jako wypełnienie w filtrach, jako podłoże w akwarium, terrarium czy w kuwetach dla zwierząt.

Monika Chwała

Przeczytaj również:

• Jak wykorzystać trociny w ogrodzie? Najlepsze pomysły na zastosowanie trocin
• Słoma w ogrodzie. Ściółkowanie i inne pomysły jak wykorzystać słomę
• Perlit ogrodniczy - zastosowanie, jakie proporcje, cena