Stihl Cash Back
Strona główna / Rośliny ozdobne / Lilia św. Antoniego, Józefa - co oznacza, właściwości lecznicze, uprawa

Lilia św. Antoniego, Józefa - co oznacza, właściwości lecznicze, uprawa

Lilia św. Antoniego, nazywana też lilią św. Józefa, to roślina cebulowa o efektownych, białych kwiatach. Pochodząca z Azji lilia biała na przestrzeni wieków obrosła mitami i symboliką, stając się jedną z najbardziej rozpoznawalnych roślin na świecie. Wyjaśniamy jaką symbolikę i znaczenia przypisywano lilii św. Antoniego, jakie są właściwości lecznicze lilii św Antoniego, a także jak wygląda uprawa lilii białej w ogrodzie.

lilia św. Antoniego, Józefa
Lilia św. Antoniego (Józefa), lilia biała - Lilium candidum
Fot. Elekes Andor, CC BY-SA 4.0, Wikimedia Commons

Jak wygląda lilia św. Antoniego (Józefa)

Lilia biała (Lilium candidum), nazywana także lilią św. Antoniego, lilią św. Józefa czy też lilią Najświętszej Marii Panny, jest jedną z najstarszych roślin ozdobnych uprawianych przez człowieka. Historia uprawy i wykorzystania lilii św. Antoniego sięga ponad 3000 lat!

Sadzona na rabatach oraz w donicach lilia św. Antoniego zachwyca subtelnością i delikatnością. Z kulistych, żółtawych cebul latem wyrastają lancetowate, zimozielone błyszczące liście lilii. W czerwcu na wzniesionych pędach dorastających do 150 cm wysokości rozwijają się duże, lejkowate, białe kwiaty. Pachnące kwiaty lilii św. Antoniego są zebrane po 5-20 sztuk w luźne grona.

Lilia św. Antoniego (Józefa) - co oznacza

Pochodząca z Azji Mniejszej lilia św. Józefa już od czasów starożytnych była uprawiana jako roślina lecznicza i ozdobna. Na przestrzeni wieków jej symbolika była szeroko wykorzystywana w sztuce, kulturze i religii.

Już starożytni Egipcjanie poświęcali ten kwiat Izydzie, bogini macierzyństwa i płodności a Grecy bogini Afrodycie. Średniowieczny kościół rzymskokatolicki uznał lilię białą za symbol Dziewicy Maryi i od tej pory kwiat ten symbolizował czystość, niewinność i boskość.

lilia św. Antoniego, Józefa
Lilia św. Antoniego (Józefa), lilia biała - Lilium candidum
Fot. Maja Dumat, CC BY-SA 2.0, Wikimedia Commons

Ze względu na naturalne piękno oraz symbolikę lilia św Antoniego była często przedstawiana na obrazach, ceramice, rzeźbach i monetach. Lilia biała regularnie pojawiała się zwłaszcza w renesansowej sztuce chrześcijańskiej. Najbardziej znane polskie nazwy tego gatunku - lilia św. Antoniego i lilia św. Józefa - pochodzą od wizerunków świętych trzymających w dłoniach kwiat lilii.

We Francji lilia nadal oznacza moc pochodzącą od Boga - symbol fleur-de-lis jest szeroko stosowany we francuskiej architekturze i sztuce.

Lilia św. Antoniego (Józefa) - właściwości lecznicze

Oprócz walorów dekoracyjnych, także właściwości lecznicze lilii św. Antoniego są wykorzystywane już od wieków. Kwiatów lilii używano do produkcji soków, maści lub nalewek, a pyłku do leczenia epilepsji. Starożytni Egipcjanie miażdżyli cebulki lilii i stosowali je do leczenia stanów zapalnych, oparzeń i wrzodów, Grecy zaś do leczenia chorób kobiecych. Właściwości lecznicze lilii św. Antoniego wykorzystywano także do łagodzenia kaszlu oraz w zaburzeniach pracy nerek.

Współczesna nauka zajmuje się badaniem działania przeciwzapalnego i przeciwcukrzycowego lilii św. Antoniego i możliwością wykorzystania właściwości leczniczych tej rośliny na szeroką skalę.

Uwaga!
Choć ludzkość ceni właściwości lecznicze lilii św Józefa, warto wiedzieć, że jest to roślina trująca dla kotów. Spożycie jakiejkolwiek części rośliny zaburza pracę nerek i może skończyć się śmiercią zwierzęcia. Pierwszymi objawami zatrucia lilią białą u kota są brak apetytu i wymioty.

Lilia św. Antoniego (Józefa) - uprawa

Lilia św. Antoniego nie jest trudna w uprawie. Należy wybrać dla niej stanowisko słoneczne, zaciszne, o żyznej, próchniczej, przepuszczalnej i zasadowej glebie.

Cebulki lilii białej sadzi się nieco wcześniej niż innych lilii, bo w pierwszej połowie sierpnia. Ważna jest także głębokość na jaką je sadzimy - musi to być 3-5 cm pod powierzchnią gleby.

Po sadzeniu zalecane jest ściółkowanie gleby kompostem. Ściółka pozwala utrzymać stałą wilgotność podłoża, chroni cebule przed upałem oraz mrozem.

lilia św. Antoniego, Józefa
Lilia św. Antoniego (Józefa), lilia biała - Lilium candidum
Fot. Maciek Godlewski, CC BY-SA 3.0, Wikimedia Commons

Lilię białą pielęgnujemy podobnie inne lilie ogrodowe. W czasie sezonu wegetacyjnego należy rośliny regularnie odchwaszczać, dość oszczędnie podlewać oraz zasilać nawozami mineralnymi. Na słabszych glebach warto stosować także nawozy organiczne.

Lilia biała jest wystarczająco mrozoodporna, żeby przezimować w gruncie, ale przed nadejściem mrozów warto ją osłonić stroiszem lub suchymi liśćmi. Okrycia nie należy zbyt szybko usuwać, bo wiosenne przymrozki mogą uszkadzać młode pędy.

Po kwitnieniu nadziemna część rośliny zasycha. Jest to dobry moment na wykopanie cebul i oddzielenie cebulek przybyszowych, za pomocą których można rozmnożyć lilię św Józefa. Wrażliwe na wysychanie cebulki najlepiej jak najszybciej posadzić na nowym miejscu.

Przeczytaj również:

Opracowano na podstawie:
1. A. Krzymińska, Symbolika roślin - lilia w Działkowiec 7/2015, s. 21;
2. J. Marcinkowski, Byliny ogrodowe, PWRiL, Warszawa 2002, s. 293-294;
3. M. Zaccai, L. Yarmolinsky, B. Khalfin, A. Budovsky , J. Gorelick, A. Dahan, S. Ben-Shabat, Medicinal Properties of Lilium candidum L. and Its Phytochemicals w Plants (Basel) 9/ 2020, s. 959-965.