Jak ściągać sok z brzozy?

Sok z brzozy, zwany oskołą, to tak naprawdę woda wzbogacona minerałami pochodzącymi z drzewa. Stanowi on bogactwo witamin i minerałów oraz świetnie gasi pragnienie. Pozyskiwanie soku z brzozy nie jest prostą sprawą, należy wziąć pod uwagę wiek drzewa, jego położenie i odpowiedni czas pozyskiwania. Dowiedz się jak prawidłowo ściągać sok z brzozy, żeby nie zniszczyć drzewa i zachować jak najwięcej wartości odżywczych soku!

Jak ściągać sok z brzozy?
Fot. depositphotos

Dobroczynna moc soku brzozowego jest znana już od wieków. Nie tylko wzmacnia on organizm. Regularnie pity sok z brzozy oczyszcza wątrobę z toksyn, reguluje przemianę materii, pomaga w walce z chorobami układu krwionośnego, płuc i stawów. Sok z brzozy działa także wzmacniająco na włosy, poprawia stan skóry oraz wspomaga gojenie się ran.

Kiedy ściągać sok z brzozy?

Brzoza jest drzewem, które aktywnie pochłania toksyny z otoczenia. Jeśli nie wybierzemy właściwie, narazimy się na zatrucie metalami ciężkimi, które znajdują się także w brzozowym soku. Miejsce pozyskiwania soku z brzozy powinno być zatem dobrze wybrane, z daleka od autostrad lub zakładów przemysłowych. Najlepsze do tego celu są tereny leśne.

Aby prawidłowo określić termin ściągania soku z brzozy, należy wziąć pod uwagę warunki pogodowe. Optymalnym terminem na ściąganie soku z brzozy jest przełom lutego i marca. Gdy pąki na drzewach zaczynają dojrzewać, a temperatury dzienne wynoszą 10-15°C to znak, że można już ściągać sok z brzozy.

Z jakiej brzozy ściągać sok?

Pierwszym krokiem, który musimy wykonać jest uzyskanie zgody leśniczego, zarządzającego terenem, na którym zamierzamy zbierać sok. Brak takiej zgody może skutkować złamaniem przepisów Kodeksu Wykroczeń i narazić nas co najmniej na karę grzywny.

Teraz już możemy przystąpić do wyboru drzewa. Brzoza powinna być dojrzała, 30-40 letnia, a średnica pnia drzewa nie powinna być mniejsza niż 20 cm. Stare brzozy lepiej odfiltrowują sok ze szkodliwych substancji. Jeśli będziemy pobierać sok z młodych drzew, doprowadzimy do ich śmierci.

Ściąganie soku z brzozy krok po kroku

W pierwszym kroku próbnie nacinamy niewielką gałązkę brzozy i sprawdzamy, czy wypływa z niej sok. Jeżeli gałązka jest sucha i nic z niej nie płynie to znak, że jeszcze za wcześnie na ściąganie soku. Gdy nadejdzie właściwy termin, na wysokości 1 m od ziemi wiercimy w pniu brzozy otwór na głębokość 2-5 cm. Do tego celu najlepiej użyć wiertarkę. Liczba otworów w jednym drzewie będzie zależała od jego średnicy (przy średnicy 20 cm - 1 otwór, za każde następne 10 cm - kolejny 1 otwór).

Następnie do każdego nawierconego otworu wkładamy plastikową rurkę, której drugi koniec umieszczamy w butelce. Dobrze jest uszczelnić taśmą miejsce wprowadzania rurki, tak by uniknąć strat soku. Z dużej brzozy można zebrać około 3-5 litrów soku dziennie. Zbiory kończymy, gdy sok staje się już żółtawy, a pąki liściowe zaczynają się rozwijać.

Sok z brzozy można zbierać także bezpośrednio z gałęzi. Wystarczy gałąź ze ściętym końcem umieścić w przygotowanej butelce.

Po zakończeniu sezonu zbierania soków, rurka jest usuwana, a w otwór wbijana krótka, sucha gałązka, która hamuje wyciek soku. Można także pozostawić otwór do samoistnego zagojenia.

Jak przechowywać sok z brzozy?

Sok z brzozy psuje się w krótkim czasie, dlatego po zebraniu należy go przechowywać w ciemnym i chłodnym miejscu, ale nie dłużej niż 3 dni. Najlepiej umieścić go w lodówce i wówczas można go przechowywać przez 4 dni. Dłuższe przechowywanie wymaga konserwacji.

Najlepszym sposobem na dłuższe przechowywanie soku z brzozy jest jego mrożenie, gdyż wówczas zachowuje on najwięcej swoich dobroczynnych właściwości. Mrożony sok z brzozy najlepiej przechowywać w szklanych pojemnikach.

W celu zakonserwowania soku z brzozy można też dodać do niego spirytusu, czyli przygotować tzw. nalewkę brzozową. W tym celu wykorzystuje się spirytus 70%, który miesza się z sokiem z brzozy w równych proporcjach (np. jedna szklanka spirytusu na jedną szklankę soku z brzozy). Tak przygotowaną nalewkę przechowuje się w zamkniętych butelkach. Pije się 3-4 razy dziennie po około 50 kropli na szklankę wody.

mgr inż. Anna Błaszczuk

Opracowano na podstawie:
1. Bilek M., Staniszewski M., Zanim popłynie sok z brzozowy w Las Polski 22/2018;
2. Bilek M, Pytko J., Sosnowski S., Badania trwałości soków drzewnych brzozowych, Polish Journal for Sustainable Developmen, t. 20/2016 s. 7-14;
3. Stasiuk E., Ocena kadmiu i ołowiu w sokach brzozowych, Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych 595/2018 s. 113–119.

Przeczytaj również:

Brzoza brodawkowata - odmiany, wymagania, sadzenie, cięcie
Brzoza brodawkowata jest dekoracyjnym oraz niezwykle łatwym w uprawie gatunkiem. To malownicze drzewo o ażurowej koronie znalazło szerokie zastosowanie zarówno na terenach zieleni miejskiej, jak i w dużych oraz małych ogrodach. Więcej...

Sok z pigwowca. Witaminowa bomba na jesień i zimę!
Przetwory i sok z pigwowca są bardzo cenione ze względu na walory smakowe oraz wysoką zawartość witaminy C. A ta uchroni nas przed katarem i przeziębieniami w okresie zimowym. Zobacz jakie ma zastosowanie sok z pigwowca i dlaczego warto go pić. Więcej...

3 najzdrowsze owoce świata, które musisz mieć w ogrodzie!
Dostarczają szeregu witamin, minerałów i innych substancji mających dobroczynny wpływ na nasze zdrowie. Ich spożywanie poprawia funkcjonowanie naszego ciała i umysłu, ułatwiając osiąganie życiowych sukcesów. Co ważne, możemy uprawiać je samodzielnie, zyskując pewność, że są w pełni wartościowe.Więcej...