Grzyby na trawniku, czarcie kręgi - zwalczanie, jak się pozbyć
Jednym z częstych problemów, wpływających na walory estetyczne darni, są grzyby na trawniku. Mogą być to różne gatunki grzybów kapeluszowych, zazwyczaj jednak wyrastające na obrzeżach okręgu, tworzące tzw. czarcie kręgi. Zobacz skąd się biorą grzyby na trawniku, jak zapobiegać ich pojawianiu się, a także jak wygląda zwalczanie czarcich kręgów. Oto sprawdzone sposoby jak się pozbyć grzybów na trawniku.
Jak się pozbyć grzybów z trawnika?
Fot. depositphotos
Grzyby na trawniku - przyczyny
Pojawiające się na trawniku grzyby kapeluszowe początkowo mogą wzbudzać zaciekawienie. Niektóre z nich, jak np. twardzioszek przydrożny, czy czubajka kania są nawet jadalne. Zazwyczaj jednak szybko stają się zmorą posiadaczy trawników, psując walory estetyczne darni.
Bardzo często grzyby na trawniku wyrastają koliście, tworząc tzw. czarcie kręgi. Warto wiedzieć, iż grzyby kapeluszowe, które widzimy, to jedynie owocniki, zaś niewidzialna dla naszych oczu grzybnia, może pokrywać większe połacie trawnika. Charakterystyczne ułożenie grzybów w formie czarcich kręgów wynika z faktu, iż grzybnia rozrasta się koliście, stopniowo powiększając obejmowany obszar. Grzyby kapeluszowe zawsze wyrastają na brzegach tworzonego przez grzybnię i powiększającego się okręgu.
Początek powstawania czarciego kręgu. Owocników grzybów jeszcze nie widać, ale są oznaki rozwoju grzybni w trawie
Fot. depositphotos
Rozwój czarcich kręgów zaczyna się od małej powierzchni objętej grzybnią, która stopniowo się rozrasta, przybierając kształt koła. W pierwszym okresie rozwoju choroby kręgi mogą być niewidoczne na trawniku lub ujawniają się jako kępka traw o intensywnie zielonym zabarwieniu lub kępka grzybów kapeluszowych. W późniejszym okresie obserwuje się różnej wielkości kręgi, osiągające nawet do kilku metrów średnicy.
Taki krąg z grzybów na trawniku może się powiększać latami do czasu, aż napotka barierę architektoniczną (np. ścianę budynku) lub zaistnieją czynniki środowiskowe niesprzyjające dalszemu rozwojowi grzybni. Czasem grzyby na trawniku znikają aby po roku lub dwóch pojawić się ponownie.
Owocniki grzybów rosnące w postaci czarciego kręgu
Fot. depositphotos
Grzyby kapeluszowe najczęściej pojawiają się na trawnikach wieloletnich, które nie były regularnie lub właściwie pielęgnowane. Pojawianiu się grzybów na trawniku sprzyja obecność butwiejącej, wolno rozkładającej się materii organicznej. Mogą to być resztki nieusuniętej skoszonej trawy, tworzące tzw. filc i ograniczające dostęp powietrza do korzeni traw. Bardzo często są to też nieusunięte z ziemi przed założeniem trawnika resztki roślinne i kawałki gałęzi. Z tego względu problem czarcich kręgów na trawniku często dotyczy ogrodów zlokalizowanych na działkach przyleśnych.
Warto też wiedzieć!
Grzyby na trawniku często pojawiają się po dłuższych okresach wilgotnej pogody, które były poprzedzone okresem długotrwałej suszy. Ich rozwojowi sprzyja też nieurodzajna, lekka gleba pod trawnikiem oraz niedostateczne nawożenie azotowe.
Grzyby na trawniku - zwalczanie
Zwalczanie grzybów na trawniku tak naprawdę zaczyna się już na etapie zakładania nowego trawnika, poprzez dokładne oczyszczenie przeznaczonej pod trawnik gleby z wszelkich resztek roślinnych, które w przyszłości mogą gnić i butwieć, sprzyjając rozwojowi grzybów. Jeżeli gleba jest piaszczysta, przed założeniem trawnika warto ją użyźnić i poprawić jej właściwości fizyczne, poprzez odpowiednie nawożenie organiczne i mineralne. Korzystny może okazać się też montaż instalacji nawadniającej, która zniweluje narażenie trawnika na długie okresu suszy.
A jak się pozbyć grzybów na trawniku już istniejącym? Przede wszystkim konieczna jest regularna pielęgnacja trawnika. Po każdym koszeniu konieczne jest usuwanie pozostałych ściętych źdźbeł trawy, aby zasychając nie tworzyły warstwy filcu. Istniejący już stary filc usuniemy zaś poprzez wygrabianie oraz wertykulację i aerację. Wertykulacja to płaskie, pionowe nacinanie darni, zaś aeracja to głębsze nakłuwanie jej kolcami. Dzięki tym zabiegom gleba zostaje rozluźniona i napowietrzona. Wertykulację warto wykonywać na początku sezonu wegetacyjnego, a potem jeszcze 2-3 razy w sezonie powtórzyć. Jeżeli zdecydujemy się na oprysk na grzyby na trawniku, wcześniej przeprowadzona wertykulacja i aeracja, ułatwią też dotarcie preparatu grzybobójczego głębiej do korzeni traw. Korzystne jest też odpowiednie nawożenie trawnika nawozami bogatymi w azot.
Grzyby na trawniku - czarci krąg
Fot. depositphotos
Zwalczanie grzybów na trawniku prowadzi się stosując związki miedzi w formie siarczanu miedzi lub fungicydów miedziowych. Dawniej w tym celu stosowano preparat Miedzian 50 WP, jednak - o czym należy wspomnieć - obecnie preparat ten nie ma rejestracji do stosowania na trawnikach. Z pewnością jednak zastosowanie Miedzianu jest bezpieczniejsze dla trawnika niż użycie siarczanu miedzi.
Dobrym rozwiązaniem może być też nowoczesny nawóz miedziowy, jakim jest miedź systemiczna w płynie. Ta forma miedzi wnika do roślin i nie jest zmywana przez deszcz. Dzięki temu unikamy kumulacji miedzi w glebie, a preparat, których wchłoną się do roślin działa przez dłuższy czas. Wspomniany preparat miedziowy stosuje się w ilości 15-30 ml na 10 litrów wody i obficie polewa się lub opryskuje miejsca występowania grzybów. Po tym zabiegu grzyby szybko znikają ale też zazwyczaj po 2-3 miesiącach wyrastają ponownie. Skuteczność tej metody jest zatem ograniczona.
Do zwalczania grzybów na trawniku dostępny jest także preparat biologiczny, pochodzenia naturalnego. Jest to Polyversum WP. Zawiera w swoim składzie niepatogenicznego grzyba Pythium oligandrum, który pozostając bezpiecznym dla ludzi, roślin i otaczającego nas środowiska, żeruje na wielu gatunkach grzybów chorobotwórczych. Preparat ten wprawdzie nie jest przeznaczony do zwalczania grzybów kapeluszowych na trawniku, jednak skutecznie ogranicza rozwój grzybów powodujących choroby trawy, takie jak: szara pleśń, pleśń śniegowa, zgnilizna twardzikowa, różowa plamistość liści czy ryzoktonioza traw. Choroby te mogą występować jednocześnie z grzybami kapeluszowymi na trawniku i w takiej sytuacji oprysk Polyversum WP znacząco poprawi stan trawy i przywróci walory dekoracyjne darni.
Jeżeli wszystkie w/w metody zawiodą, pozostaje jedyny 100% skuteczny sposób na pozbycie się grzybów z trawnika, niestety bardzo kosztowny. Jest to usunięcie całej darni wraz z 30-centymetrową wierzchnią warstwą ziemi oraz nawiezienie lepszego podłoża i zakładanie trawnika od nowa.
Więcej sekretów pielęgnacji trawnika
Jeśli potrzebujesz więcej informacji o tym jak prawidłowo zadbać o trawnik, polecamy fantastyczną książkę "Piękny Trawnik". Cenieni specjaliści od pięknej darni zdradzają w niej wszystkie sekrety zakładania i pielęgnacji trawników. Od prawidłowego przygotowania ziemi pod wysiew trawy, poprzez wybór właściwej mieszanki trawnikowej, po dokładne instrukcje zakładania i pielęgnacji trawnika krok po kroku.
Po przeczytaniu tej książki przekonasz się, że na każdy problem z trawnikiem jest rozwiązanie. Wystarczy zdobyć potrzebą wiedzę w tym zakresie. A wszystko co trzeba wiedzieć, jest w tej książce :-)
Przeczytaj również:
- Grzyby w ogrodzie - uprawa grzybów jadalnych, leśnych
- Żółte plamy i suche placki na trawniku. Dlaczego trawa żółknie?
- Jak uzupełnić dziury w trawniku? Oto niezawodny sposób!
Opracowano na podstawie:
1. Maria Prończuk, Czarcie kręgi i grzyby kapeluszowe na trawnikach - przegląd literatury, Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin w Radzikowie, nr 237/238, Radzików 2005;
2. Romuald Dembek, Problemy z trawnikiem, Działkowiec nr specjalny 1/2005 "Piękny Trawnik", s. 40.
