Maczek kalifornijski, eszolcja kalifornijska - jak wygląda, właściwości, uprawa

Maczek kalifornijski, określany także jako eszolcja kalifornijska albo pozłotka, to mało wymagająca roślina jednoroczna, obficie kwitnąca od wiosny do jesieni. Ma dekoracyjne, podobne do maków kwiaty, zazwyczaj w kolorze żółtym lub pomarańczowym. Jest odporna na suszę i łatwo wyhodować ją z nasion, dlatego warto znaleźć dla niej miejsce na słonecznej rabacie. Czytając ten artykuł poznasz właściwości maczka kalifornijskiego oraz dowiesz się jak wygląda uprawa eszolcji kalifornijskiej i co zrobić, by długo i obficie kwitła.

Maczek kalifornijski, eszolcja kalifornijska - Escholtzia californica
Fot. Mx. Granger, CC0, Wikimedia Commons

Jak wygląda maczek kalifornijski

Maczek kalifornijski (Escholtzia californica) to pochodząca z Kalifornii roślina jednoroczna z rodziny makowatych (Papaveraceae). Pozłotka kalifornijska dorasta do 30-50 cm wysokości. Liście eszolcji są drobne i pierzaste o barwie niebieskozielonej a łodygi wzniesione i silnie rozgałęzione.

Eszolcja kalifornijska kwitnie od czerwca do października, a czasem nawet do listopada. Kwiaty pojawiają się na smukłych szypułkach pojedynczo lub po kilka sztuk. Mają około 5 cm średnicy i dość duże, rozchylające się mocno, jedwabiste płatki.

W zależności od odmiany kwiaty maczka kalifornijskiego mogą być pojedyncze lub pełne. Często spotyka się eszolcje w kolorze żółtym (np. maczki kalifornijskie 'Perła', 'Sunbeam'), ale istnieją też odmiany maczka kalifornijskiego o barwach:

• kwitnące na biało eszolcje 'Alba' oraz 'Kard';
• maczek kalifornijski 'Red Chief' o kwiatach czerwonych;
• pozłotki kalifornijskie 'Orange' i 'Mikado' o kwiatach pomarańczowych,
• eszolcja 'Bush Pink' z kwiatami różowymi;
• maczek kalifornijski 'Wisienka' posiadający kwiaty purpurowe;
• mieszanka odmian eszolcji 'Ballerina' składająca się z kwiatów w wielu kolorach.

Maczek kalifornijski, eszolcja kalifornijska - właściwości

Maczek kalifornijski posiada przede wszystkim właściwości ozdobne. Dobrze wygląda na letnich rabatach kwiatowych sadzony w formie obwódki. Eszolcja sprawdzi się także na słonecznych skalniakach i na łąkach kwietnych. Ze względu na małe wymagania, można ją sadzić w donicy na balkonie lub tarasie. Kwiaty odmian pozłotki w kolorze żółtym sprawdzą się w małych ogrodach, gdzie optycznie powiększą przestrzeń i rozjaśnią rabaty, wnosząc na nie słoneczne akcenty.

Maczek kalifornijski, eszolcja kalifornijska - Escholtzia californica
Fot. pixabay

Właściwości maczka kalifornijskiego wykorzystywane są także w ziołolecznictwie, ponieważ zawiera on aktywne alkaloidy i flawonoidy. Ziele eszolcji ma działanie uspokajające, redukuje stres i napięcie nerwowe, dlatego może być pomocne przy bezsenności. Dzięki rozkurczowemu działaniu reguluje ciśnienie krwi. W medycynie ludowej pozłotkę stosowano także jako środek przeciwbólowy, do pielęgnacji cery i włosów a z jej nasion wytłaczano olej.

Maczek kalifornijski, eszolcja kalifornijska - uprawa

Eszolcja kalifornijska jest wytrzymała i nie ma dużych wymagań. Najlepiej rośnie na stanowisku w pełni nasłonecznionym. W cieniu kwiaty pozłotki się zamykają lub roślina może w ogóle ich nie wytworzyć. Maczek kalifornijski urośnie w przeciętnej glebie ogrodowej ale preferuje gleby lekkie i przepuszczalne, piaszczyste lub piaszczysto-gliniaste, wapienne.

Maczek kalifornijski, eszolcja kalifornijska - Escholtzia californica
Fot. pixabay

Eszolcja kalifornijska ma sięgający dość głęboko korzeń, dlatego jest dość odporna na suszę ale źle znosi nadmiar wilgoci w glebie. Gdy jest uprawiana w donicach, należy zadbać o drenaż, otwory odpływowe oraz większą głębokość pojemnika. Pozłotka nie wymaga specjalnego nawożenia, ale ziemię przed wysiewem można wzbogacić kompostem. Nadmiar składników pokarmowych może doprowadzić do nadmiernego rozwoju liści zamiast kwiatów.

Warto wiedzieć!
Usuwanie przekwitniętych kwiatostanów maczka kalifornijskiego pobudza roślinę do wytwarzania nowych i przedłuża kwitnienie.

Eszolcja, ze względu na długi korzeń, nie lubi przesadzania. Dlatego najlepiej wysiewać ją od razu do gruntu. Wysiew nasion maczka kalifornijskiego wprost do gruntu jest mniej pracochłonny i przynosi najlepsze efekty, a jego siewki dobrze znoszą przygruntowe przymrozki. Gdy wzejdą zbyt gęsto, powinno się je przerwać i pozostawić młode rośliny w odległościach co około 15 cm.

Maczek kalifornijski, eszolcja kalifornijska - Escholtzia californica
Fot. pixabay

Nasiona eszolcji kalifornijskiej można wysiać do gruntu w dwóch terminach:

• wiosną, od kwietnia (można siać aż do czerwca, ale wówczas zakwitnie dopiero w sierpniu);
• jesienią, pod koniec września.

Nasiona maczka kalifornijskiego wysiane wiosną należy regularnie podlewać rozproszonym strumieniem wody. Rośliny wysiane jesienią rozpoczną wegetację dopiero wiosną, gdy temperatura przekroczy 10°C a grunt rozmarznie. Eszolcja często rozmnaża się przez samosiew, choć zdarza się, że nasiona wysiane jesienią mogą przemarznąć.

Monika Chwała

Przeczytaj również:

• Kwiaty ogrodowe łatwe w uprawie
• Kwiaty ogrodowe wieloletnie długo kwitnące
• Rośliny lecznicze i prozdrowotne w Twoim ogrodzie!

Opracowano na podstawie:
1. J. Scott-Macnab, Wielka ilustrowana encyklopedia roślin ogrodowych, Reader's Digest Przegląd Sp. z o.o., Warszawa 2004, s. 244;
2. E. Filek, Słońcem malowane, Działkowiec 9/2019, s. 22-23;
3. A. Jędrzejuk, Jednoroczne z siewu wprost do gruntu, Działkowiec 3/2022, s. 10-11.