Żylistek - odmiany, uprawa, cięcie, rozmnażanie

Żylistek (Deutzia) to liściasty krzew ozdobny kwitnący w odcieniach bieli i różu. Jest szczególnie cenny dla posiadaczy małych przydomowych ogrodów, gdyż niektóre odmiany żylistka osiągają jedynie 40 cm wysokości. Żylistki można sadzić w grupie lub pojedynczo, a także w formie nieciętych żywopłotów. Dowiedz się jak wygląda uprawa żylistka i jakie ma on wymagania, w jaki sposób przeprowadzić jego cięcie oraz jak rozmnożyć żylistka rosnącego w ogrodzie!

Żylistek szorstki - Deutzia scabra
Fot. Wouter Hagens, Public Domain, Wikimedia Commons

Odmiany żylistka polecane do ogrodów

Żylistki należą do popularnych krzewów ozdobnych, przede wszystkim ze względu na obfite kwitnienie. Okres kwitnienia jest stosunkowo długi. W zależności od gatunku oraz odmiany żylistka kwitnienie może trwać od maja do sierpnia.

Wśród żylistków dostępnych w szkółkach krzewów ozdobnych znajdziemy żylistka wrzosowego (Deutzia carnea), żylistka karbowanego (D. crenata), żylistka wysmukłego (D. gracilis), żylistka mieszańcowego (D. x hybrida), żylistka różowego (D. x rosea), żylistka okazałego (D. x magnifica) oraz żylistka szorstkiego (D. scabra). Gatunki te różnią się między sobą nie tylko terminem kwitnienia, ale także kolorem kwiatów i osiąganą wysokością.

Właściciele małych ogródków przydomowych powinni wybrać żylistka wysmukłego, mieszańcowego lub różowego, bowiem krzewy te osiągają wysokość w granicy od 0,5 do 1,5m.

Bardzo ciekawie prezentuje się odmiana żylistka wysmukłego 'Nikko', która osiąga wysokość zaledwie do 40 cm, a jej kwiaty są pełne, koloru białego, pojawiają się w czerwcu. Liście tego krzewu jesienią przebarwiają się na kolor czerwony.

Żylistek wysmukły - Deutzia gracilis
Fot. Wouter Hagens, Public Domain, Wikimedia Commons

Nieco wyższe są odmiany żylistka mieszańcowego, osiągające wysokość ok. 1,5 m. Odmiana 'Mont Rose' polecana jest ze względu na duże kwiaty, które w pąkach są ciemnoróżowe, potem jasnoróżowe, o średnicy około 2,5 cm. Jest to odmiana bardzo obficie kwitnąca w czerwcu, niezwykle atrakcyjna. Z kolei żylistek różowy 'Carminea' ma kwiaty atrakcyjne dla pszczół i motyli, purpuroworóżowe, wewnątrz białe, zebrane w wiechy, pojawiające się od maja do czerwca.

Żylistek różowy - Deutzia x rosea
Fot. Daderot, CC0, Wikimedia Commons

Jeśli w ogrodzie dysponujemy większą przestrzenią do zagospodarowania, warto wybrać żylistka szorstkiego lub karbowanego. Odmiana żylistka szorstkiego 'Plena' osiąga wysokość 3 m. Żylistek ten ma białe kwiaty z różowym połyskiem na zewnątrz, pełne, zebrane w kwiatostany, pojawiające się od maja do czerwca. Jest to odmiana niezwykle odporna na niskie temperatury.

Żylistek - uprawa i wymagania

Uprawa żylistka nie sprawi większego problemu nawet początkującym ogrodnikom.

Wymagania glebowe żylistka są niewielkie. Najlepiej rośnie on na glebach średnio zwięzłych przewiewnych, próchnicznych i dostatecznie wilgotnych.

Żylistek jest też tolerancyjny wobec nasłonecznienia. Znosi zacienianie i nawet pod koronami drzew obficie kwitnie. Dobrze rośnie również na stanowiskach słonecznych, jednak jest wrażliwy na suszę.

Żylistek szorstki - pokrój krzewu
Fot. depositphotos

Większość żylistków oznacza się małą wytrzymałością na niskie temperatury. Podczas surowych zim krzewy przemarzają do granicy śniegu lub gruntu lecz jednocześnie wykazują dużą zdolność odrostową - z uszkodzonych przyziemnych części rośliny wyrastają nowe pędy, szybko odbudowujące koronę. W związku z tym na zimę należy okrywać żylistki gałązkami świerkowymi aby ograniczyć ich wymarzanie.

Jak przycinać żylistka?

Pierwsze cięcie żylistka przeprowadzamy wiosną tuż po posadzeniu krzewu, skracając jego pędy o 1/3 długości. Jeżeli krzew sadzimy jesienią, należy poczekać z cięciem do wiosny. Dzięki pierwszemu cięciu krzew dobrze przyjmie się na nowym stanowisku i przybierze zwarty pokrój.

Starsze krzewy żylistka przycina się po kwitnieniu, co wypada zazwyczaj w czerwcu lub lipcu. Przekwitłe pędy skraca się o połowę.

Co kilka lat wskazane jest wykonanie mocniejszego cięcia odmładzającego żylistka. Prześwietlamy środek krzewu, zapewniając mu optymalny dostęp światła. Należy pamiętać, także aby systematycznie usuwać gałęzie suche, uszkodzone czy zniekształcone.

Żylistek - rozmnażanie

Żylistki rozmnaża się wyłącznie wegetatywnie z sadzonek zielnych. Ukorzeniają się one bardzo łatwo, a młode krzewy rosną dość szybko.

Sadzonki zielne żylistka pobiera się w czerwcu, z miękkiego wierzchołka młodego pędu, z 3 do 5 parami liści. Długość sadzonki powinna wynosić od 6 do 10 cm. Od rośliny matecznej odcinamy je sekatorem lub ostrym nożem tuż nad pączkiem lub liściem.

Sadzonki żylistka pobieramy wczesnym rankiem i po odcięciu wkładamy je do wody. Liście z dolnej części sadzonki należy oderwać. Miejsce cięcia zanurzamy w ukorzeniaczu. Tak przygotowane sadzonki sadzimy do pojemników wypełnionych mieszaniną torfu i piasku lub perlitu w stosunku 1:1. Pojemnik warto przykryć folią perforowaną, aby utrzymać wysoką wilgotność.

Po ukorzenieniu, które trwa przeważnie pięć tygodni, stopniowo zmniejszamy zraszanie i wietrzymy pojemniki. Następnie przesadzamy sadzonki zielistka do doniczek o średnicy 8cm. Wiosną wysadzamy żylistki na miejsce stałe.

mgr inż. Joanna Białowąs

Przeczytaj również:

Krzewy ozdobne łatwe w uprawie
Dzięki nim możesz stworzyć piękny i zadbany ogród, nie poświęcając wiele czasu na pielęgnację zieleni. Oto 10 krzewów ozdobnych łatwych w uprawie, które sprawdzają się w większości ogrodów! Więcej...

Krzewy ozdobne kwitnące od wiosny do jesieni
Te krzewy sprawią, że w Twoim ogrodzie będzie pięknie i kolorowo przez cały sezon ogrodniczy. Warto do ogrodu wybrać szczególnie te łatwe w uprawie, mało wymagające i dobrze sprawdzające się w naszym klimacie. Oto nasze zestawienie 7 najlepszych krzewów ozdobnych kwitnących od wiosny do jesieni! Więcej...

10 pięknych roślin, które warto mieć w ogrodzie
Wśród wielu pięknych roślin ogrodowych, można znaleźć takie, które w sposób szczególny zachwycają swą urodą - barwą kwiatów, fakturą liści czy ciekawym pokrojem. Zestawienie takich perełek przygotowała dla nas architekt krajobrazu Joanna Białowąs. Poznaj 10 pięknych roślin, które warto mieć w ogrodzie! Więcej...