Warzywa na nowalijki

Nowalijki z własnej uprawy zawierają dużo więcej wartościowych składników niż ich sklepowe odpowiedniki. Jak samodzielnie wyhodować dorodne i przede wszystkim zdrowe nowalijki, które dostarczą Twojemu organizmowi zastrzyk witamin wzmacniając go po zimowym spadku odporności? Zobacz jak wygląda uprawa warzyw na nowalijki i jakie warzywa wybrać na nowalijki.

Rzodkiewka i sałata to świetne warzywa na nowalijki
Fot. pixabay

Spragnieni słońca i świeżych plonów z własnej działki często zerkamy na sklepowe półki w poszukiwaniu pęczków młodego szczypiorku, koperku, doniczek ze świeżymi ziołami. Kupujemy "nafaszerowaną" chemią rzodkiewkę, by chociaż przez chwilę poczuć smak wiosny. Warto się jednak zastanowić czy takie postępowanie wychodzi nam na zdrowie.

Wczesnowiosenne nowalijki, które już teraz można spotkać w większości sklepów, zostały zwykle kilkakrotnie opryskane przeciwko chorobom grzybowym oraz przenawożone nawozami sztucznymi, aby osiągnąć dobry plon i ograniczyć straty wywołane nieodpowiednimi warunkami wzrostu uprawianych roślin. A przecież możemy samodzielnie wyhodować dorodne i przede wszystkim zdrowe nowalijki, które dostarczą Twojemu organizmowi zastrzyk witamin wzmacniając go po zimowym spadku odporności. Nowalijki z własnej uprawy zawierają dużo więcej wartościowych składników niż ich sklepowe odpowiedniki. Wyprodukowane pod własną kontrolą zwykle są wolne od substancji, które w nadmiarze mogą się okazać niebezpieczne dla naszego zdrowia.

Gdzie uprawiać nowalijki

Najlepsze miejsca do uprawy roślin na przyspieszony zbiór to tunel foliowy oraz szklarnia. Siew takich warzyw jak: rzodkiewka, rzodkiew, sałata masłowa, rukola oraz szpinak warzywny możesz rozpocząć pod osłonami już z końcem marca. Przejściowe ochłodzenia nie zaszkodzą tym roślinom, pod warunkiem, że okryjesz rozsadę podwójną warstwą agrowłókniny, która zapewni ochronę przed przymrozkami.

Pod osłonami możesz także pędzić warzywa cebulowe, a więc cebulę, szczypiorek i czosnek, a także warzywa korzeniowe, takie jak pietruszka oraz selery. Okrycie zagonu, na którym rośnie rabarbar, niskim tunelem foliowym sprawi, że już w kwietniu będziesz zajadać się świeżymi ogonkami liściowymi tej rośliny.

Nowalijki - uprawa domowa

A co zrobić jeżeli nie posiadasz własnego ogródka działkowego? Nic prostszego! Uprawę nowalijek możesz rozpocząć także w mieszkaniu.

Do tego celu znakomicie nadaje się widny parapet wschodniego lub południowego okna. Jeśli dysponujesz przeszkloną werandą, oszklonym tarasem lub widnym gankiem to nic nie stoi na przeszkodzie, aby rozpocząć uprawy nowalijek właśnie w tym miejscu! Do wczesnego pędzenia warzyw w mieszkaniu najlepsze są: cebula, szczypiorek, czosnek, seler korzeniowy na natkę, pietruszka korzeniowa oraz naciowa.

Warzywa w doniczkach
Warzywa w doniczkach coraz częściej goszczą na naszych balkonach i tarasach. Uprawa warzyw w doniczkach jest o tyle wygodna, iż nie wymaga posiadania ogrodu aby móc cieszyć się swoimi pomidorami czy sałatami. Ten sposób uprawy jest zatem dostępny dla wielu mieszkańców miast. Dowiedz się jakie warzywa można uprawiać w doniczkach, jak sadzić warzywa do doniczek oraz jak pielęgnować warzywa rosnące w doniczkach. Więcej...

Jakie warzywa wybrać na nowalijki

Ogromne znaczenie na wyniki Twojej uprawy ma odpowiedni dobór odmian roślin. Dlatego zapamiętaj:

Do uprawy na nowalijki wybieraj wyłącznie gatunki oraz odmiany warzyw, które wydadzą szybko duży plon, są odporne na choroby i ataki szkodników, znoszą błędy w uprawie oraz nie reagują na nieodpowiednie warunki wzrostu akumulowaniem w tkankach azotanów.

Na nowalijki możesz wybierać spośród wielu odmian warzyw i tylko od Twoich preferencji zależeć będzie, które będziesz uprawiać.

Do najpopularniejszych nowalijek należy rzodkiewka, wykazująca dużą odporność na niskie temperatury. Można ją uprawiać już od wczesnej wiosny, najlepiej w rozstawie 8 - 10 cm x 2,5 - 4 cm. Młode rzodkiewki zjadać można z całymi liśćmi, które są nawet bogatsze w składniki odżywcze niż same zgrubienia korzeniowe. Najlepsze odmiany rzodkiewki polecane do wczesnowiosennej uprawy pod osłonami to: 'Krakowianka', 'Lucynka', 'Opolanka', 'Śnieżka', 'Silesia', oraz 'Mila'. Odmiana 'Silesia' charakteryzuje się szczególnie krótkim okresem wegetacji, wynoszącym zaledwie 20 dni.

W przydomowych ogrodach oraz na działkach można także z powodzeniem uprawiać rzodkiew białą, która ma wysokie wartości dietetyczne i odżywcze. Jej uprawa nie różni się praktycznie od uprawy rzodkiewki, a najczęściej spotykaną odmianą jest 'Agata'.

Kolejnym bardzo popularnym warzywem w przyspieszonej uprawie jest sałata. Roślina ta dostarcza wiele witamin, związków żelaza, soli mineralnych oraz sporo wapnia, dzięki czemu zyskała uznanie także wśród dietetyków. W przypadku tego warzywa można pokusić się także o uprawę odmian o postrzępionych lub purpurowych liściach, pamiętając jednak, że zwłaszcza te ostatnie wymagają większej ilości światła, aby uzyskać odpowiedni, intensywny kolor.

Możemy wysiewać nasiona lub sadzić rozsadę już na przełomie marca i kwietnia. Zalecana rozstawa 25 - 30 x 30 cm. Polecam takie odmiany jak 'Marta' (odporna na mączniaka rzekomego), 'Królowa Majowych' (już po 30 dniach od posadzenia rozsady można przystąpić do zbiorów), 'Jasia' (uchodzi za jedną z najsmaczniejszych sałat masłowych, odporna na mączniaka), oraz sałatę listkową 'Farsa' (można zbierać pojedyncze liście lub jednorazowo całą rozetę).

Na nowalijki możesz także uprawiać kalarepę. Uchodzi ona za bardzo zdrowe warzywo o wysokiej zawartości witaminy C. Rozsadę można sadzić od pierwszej połowy kwietnia. Polecane wczesne odmiany kalarepy to 'Dvorsky'ego' oraz 'Gabi'.

Również od pierwszej połowy kwietnia można sadzić rozsadę brokułów. Zawierają one wiele witamin, min. witaminę A, C, PP, witaminy z grupy B oraz związki soli mineralnych. Do uprawy wiosennej możesz wybrać odmiany 'Sebastian', 'Wiarus', 'Colonel F1'.

Wyżej wymienione warzywa można zbierać po 30 do 40 dniach od posadzenia rozsady. Dłuższy okres wegetacji ma marchew, ale również i to warzywo poleca się na nowalijki. Na wczesne zbiory wybierz odmiany o krótkim okresie wegetacji 70 do 80 dni. Są to min. 'Nektarina' i 'Primo F1'.

Nowalijki z owoców

Kto z nas nie miałby ochoty na świeże truskawki, które już od początku marca pojawiają się na sklepowych półkach?

Ale przecież równie dobrze można takie owoce wyhodować na swoim parapecie. Wystarczy tylko przenieść kilka roślin z grządki do doniczek i pozwolić się im cieszyć ciepłem i słońcem. Po 2-3 tygodniach pojawią się kwiaty a po kolejnych tygodniach pyszne owoce w smaku porównywalne do truskawek prosto z ogrodu.

Ale tutaj jedna bardzo ważna rzecz: aby doczekać się pięknych owoców musisz się troszkę natrudzić i pozapylać kwiaty np. za pomocą miękkiego pędzelka. Jestem pewien, że nawet największy przeciwnik ogrodnictwa ucieszy się, gdy z przy okazji wizyty obdarujesz go doniczką z owocującymi truskawkami.

Emil Gwizdała

Przeczytaj również:

Truskawki na balkonie - odmiany, uprawa, kiedy sadzić
Truskawki na balkonie to doskonała propozycja dla wszystkich osób, które nie mają własnego ogrodu, a chciały by się cieszyć zdrowymi, ekologicznymi owocami z własnej uprawy. Istnieją bardzo ciekawe odmiany truskawek na balkon o długich, zwisających pędach, owocujące nieprzerwanie od końca wiosny aż do jesieni. Zobacz kiedy sadzić truskawki na balkonie i jak wygląda ich uprawa w donicach lub skrzynkach balkonowych. Więcej...

Warzywa na balkonie - uprawa, jak zrobić warzywniak balkonowy
Uprawa warzyw na balkonie to doskonałe rozwiązanie dla mieszkańców miast, którzy nie posiadają własnego ogrodu. Uprawiając warzywa na balkonie mamy pod ręką nieco świeżej i ekologicznej żywności, o znanym pochodzeniu. Coraz popularniejsze stają się także mniej znane, ciekawe warzywa, mogące na balkonach pełnić funkcje ozdobne. Zobacz jakie warzywa na balkon wybrać oraz jak przebiega uprawa warzyw na balkonie krok po kroku. Więcej...

Zioła w domu - uprawa w doniczkach, jak sadzić, kiedy siać
Zioła w domu, uprawiane w doniczkach, to doskonały sposób aby świeże zioła mieć zawsze pod ręką. Szczególnie jeśli doniczki z ziołami ustawimy na parapecie w kuchni. Wówczas w każdej chwili można je dodać do potraw i cieszyć się ich smakiem i aromatem. Zobacz jak uprawiać zioła w domu, kiedy siać i sadzić zioła w doniczkach oraz które gatunki ziół są najlepsze do uprawy w doniczkach. Więcej...