Uprawa batatów w domu. Jak wyhodować bataty w doniczce?

Batat lub inaczej wilec ziemniaczany to ciepłolubna roślina, która wytwarza smaczne bulwy korzeniowe (tzw. słodkie ziemniaki) i pędy o długości nawet kilku metrów. Uprawa doniczkowa batatów w domach, na balkonach i tarasach zyskuje na popularności, łącząc walory ozdobne i użytkowe tej rośliny. W tym artykule wyjaśniamy jak wygląda uprawa batatów w domu. Sprawdź, jak sadzić bataty w doniczce oraz jakie warunki im zapewnić, aby cieszyć się własnymi plonami słodkich ziemniaków!

Bataty uprawiane w doniczce na balkonie
Fot. depositphotos

Czy można sadzić bataty w doniczce?

Tak, uprawa batatów w doniczce w naszych warunkach klimatycznych często jest nawet zalecana. Przy kapryśnej, letniej pogodzie może dać lepsze efekty niż uprawa w gruncie. Ponadto, jest to znakomite rozwiązanie dla osób dysponujących jedynie balkonem, tarasem lub parapetem okiennym.

Batat to roślina, która może pełnić rolę ozdobną a po sezonie obdarzyć nas smacznymi bulwami. Jest rośliną ciepłolubną o długim okresie wegetacji i przez 4-6 miesięcy powinna rosnąć w cieple. Uprawa batata w doniczkach umożliwia większą kontrolę nad warunkami wzrostu rośliny. Donice (szczególnie te o ciemnej barwie) szybko się nagrzewają, dzięki czemu bulwy batatów lepiej rosną.

Rozpoczynanie uprawy batatów w domu i wynoszenie sadzonek na zewnątrz, dopiero po przymrozkach, maksymalnie wydłuża sezon wegetacyjny. Trzeba jednak pamiętać, że pojedyncza roślina w doniczce daje zwykle mniejszy plon niż ta rosnąca w gruncie. Wynika to z faktu, że ilość ziemi w donicy jest ograniczona.

Bataty uprawiane w doniczkach
Fot. depositphotos

Sadzenie batata w doniczce

Bataty można sadzić do doniczek zarówno w celu pozyskania bulw, jak i do zastosowań ozdobnych. Sukces plonowania w pojemniku zależy od wielkości donicy, jakości podłoża oraz wczesnego terminu sadzenia. Ze względu na długi okres wegetacji, bataty najczęściej są uprawiane z ukorzenionych sadzonek.

Bataty w doniczkach najlepiej sadzić w domu, a po przymrozkach (w drugiej połowie maja) wystawiać na zewnątrz.

Uprawa batata cały czas w domu jest możliwa, o ile będzie miał zapewnione ciepłe i bardzo jasne stanowisko. W ten sposób można jednak uprawiać bataty jedynie w celach ozdobnych.

Bataty ukorzenione w wodzie na parapecie okiennym
Fot. depositphotos

Uprawa batata w domu dla bulw jest natomiast trudna, ponieważ ma on szczególne wymagania. Potrzebuje co najmniej 6 godzin pełnego, bezpośredniego słońca dziennie. W warunkach pokojowych oznacza to konieczność umieszczenia donicy na południowym, nieosłoniętym parapecie lub zastosowania profesjonalnych lamp do doświetlania roślin. Również temperatura pokojowa w zakresie 20-22°C może być zbyt niska dla rozwoju bulw. Latem rośliny lepiej wystawić na zewnątrz, na pełne słońce.

Kiedy sadzić bataty?

Termin sadzenia batatów zależy od tego, czy dotyczy rozpoczęcia produkcji sadzonek, czy sadzenia ich do docelowej donicy:

pędzenie bulw matecznych - najlepiej rozpocząć wczesną wiosną, na przełomie lutego i marca. Bulwy mateczne umieszcza się częściowo w wodzie lub wilgotnym piasku, by pobudzić je do wypuszczenia pędów. Po 3-4 tygodniach pojawią się młode sadzonki, które należy odciąć i ukorzenić.
sadzenie ukorzenionych pędów do donic (wystawionych na zewnątrz) - zależy od temperatury i powinno nastąpić dopiero w drugiej połowie maja, kiedy minie ryzyko wystąpienia przymrozków.

Sadzonki z ukorzenionych pędó batatów
Fot. depositphotos

Jak głęboko sadzić bataty?

Głębokość sadzenia batatów zależy od etapu i sposobu uprawy:

produkcja sadzonek (pędzenie bulw) - w tym przypadku bulwę mateczną umieszcza się w podłożu (lub wodzie) w taki sposób, aby przynajmniej jej połowa znajdowała się ponad powierzchnią. Pod ziemią lub w wodzie powinno znaleźć się kilka pączków bulwy;
sadzenie sadzonek do donicy docelowej - sadzimy młode, ukorzenione pędy, a nie bulwę mateczną. Sadzonki te umieszcza się na głębokości około 5-7 cm, tak aby dolne liście nie dotykały podłoża.

Batat wymaga dużej przestrzeni dla rozwoju bulw, dlatego w uprawie pojemnikowej najlepiej sprawdzają się donice o głębokości około 50 cm.

Jak sadzić bataty w doniczce?

Sadzenie batatów w donicy wymaga odpowiedniego przygotowania miejsca uprawy:

Wybór pojemnika - donica dla jednej rośliny powinna mieć co najmniej 30 litrów pojemności i głębokość ok. 50 cm, aby umożliwić swobodny rozwój bulw;
Drenaż - na dnie pojemnika z otworami odpływowymi należy umieścić warstwę keramzytu lub żwiru (około 5 cm), aby zapobiec zastojom wody;
Podłoże - donicę wypełnia się podłożem lekkim, żyznym i przepuszczalnym (np. mieszanką ziemi uniwersalnej, kompostu i perlitu) o odczynie 5,5-6,5 pH;
Umieszczenie sadzonki w donicy - do podłoża na głębokość 5-7 cm sadzi się ukorzenione pędy. Ziemię wokół łodygi delikatnie ugniatamy i obficie podlewamy. Donicę z sadzonką umieszczamy w słonecznym i ciepłym miejscu.

Bataty uprawiane w donicy na tarasie
Fot. depositphotos

Uprawa batatów w doniczce

Uprawa batatów w donicy na balkonie czy tarasie, ze względu na ich wrażliwości na chłód, często daje lepsze rezultaty niż uprawa w gruncie. Pozwala na większą kontrolę warunków uprawy i w razie niskiej temperatury roślinę w donicy można schować do pomieszczenia, co jest niemożliwe przy uprawie w gruncie.

Jak dbać o bataty w doniczce?

Stanowisko - batat wymaga miejsca ciepłego, słonecznego i osłoniętego od wiatru. Nagrzewający się mur (np. na balkonie), zwłaszcza o ekspozycji południowej, znacząco poprawia warunki termiczne uprawy batata, ponieważ akumuluje ciepło słoneczne w ciągu dnia i oddaje je nocą. Spadek temperatury poniżej 10°C skutkuje zahamowaniem wzrostu;
Podłoże - powinno być żyzne, próchnicze, lekkie i przepuszczalne, o odczynie w zakresie 5,5-6,5 pH . Warto wzbogacić ją dojrzałym kompostem lub granulowanym obornikiem. W celu ograniczenia szybkiego wysychania podłoża w donicy, zaleca się stosowanie perlitu lub hydrożelu;
Podlewanie - podłoże musi być stale wilgotne, ale nie mokre (zbyt duża ilość wody prowadzi do gnicia bulw). W upalne dni ważne jest regularne podlewanie, najlepiej rano lub wieczorem, unikając moczenia liści. W czasie intensywnych opadów donicę z rośliną warto przenieść do osłoniętego od deszczu miejsca;
Nawożenie - bataty korzystnie reagują na regularne zasilanie - zaleca się stosowanie nawozów na bazie biohumusu co 2-3 tygodnie;
Ściółkowanie - warto stosować ściółkowanie (np. skoszoną trawą lub słomą) aby ograniczyć wysychanie podłoża;
Podpieranie pędów - dla lepszego efektu zaleca się stosowanie podpór, tyczek lub drabinek, aby płożące pędy wilca prezentowały się bardziej estetycznie;
Zbiór - zwykle przypada na koniec września lub październik, po zżółknięciu liści. Aby zebrać bulwy batatów wysypuje się zawartość donicy. Redukuje to ryzyko uszkodzenia delikatnej skóry batata (co jest problemem przy użyciu wideł w gruncie);
Wydłużenie okresu wegetacji - wczesną jesienią, aby pozwolić bulwom maksymalnie urosnąć, można przenieść donicę do jasnego pomieszczenia.

Monika Chwała

Przeczytaj również:

Opracowano na podstawie:
1. P. Czikow, J. Łaptiew, Rośliny lecznicze i bogate w witaminy, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa 1983, s. 60-62;
2. T. Sabat, Bataty z działki, Działkowiec 3/2023, s. 46-47.

Uprawa batatów w domu. Jak wyhodować bataty w doniczce?

Czy można sadzić bataty w doniczce?