Trybula ogrodowa - właściwości, uprawa, zastosowanie

Trybula ogrodowa jest jednoroczną rodziną z rodziny baldaszkowatych. Zioło to jest dość łatwe w uprawie i mało wymagające. Uprawa trybuli ogrodowej jest zresztą dość podobna do uprawy pietruszki. Warto ją wysiać w ogrodzie ze względu na odżywcze właściwości trybuli oraz bardzo szerokie zastosowanie trybuli ogrodowej jako aromatycznego dodatku do wielu potraw. Oto sekrety uprawy trybuli i wszystko o jej zastosowaniu w kuchni i ziołolecznictwie.

Trybula ogrodowa - Anthriscus cerefolium

Trybula ogrodowa - właściwości

Trybula ogrodowa (Anthriscus cerefolium) jest rośliną jednoroczną. Należy do rodziny baldaszkowatych (Apiaceae), podobnie jak wszystkim dobrze znana pietruszka zwyczajna. Posiada zresztą dość podobne jasnozielone, wiotkie, pierzaste liście o trójkątnym zarysie. Późnym latem często przebarwiają się one na purpurowo. Żebrowane łodygi osiągają około 50 cm wysokości, rozgałęziają się w górnej części. Kwiaty zaś są koloru białego, zebrane w szczytowych baldachach, pojawiają się od maja do czerwca. Roślina wydziela lekki anyżkowy aromat, intensywniejszy jednak od zapachu pietruszki.

Właściwości trybuli ogrodowej, jej charakterystyczny smak i aromat, sprawiły, iż ma ona zastosowanie jako dodatek do wielu potraw w kuchni holenderskiej, angielskiej i francuskiej. To bogate w witaminy zioło, z którego uzyskuje się aromatyczny olejek lotny, karoten i witaminę C, może być też stosowane jako lek poprawiający trawienie i łagodzący wzdęcia, zaś w kosmetyce - jako środek przeciw zmarszczkom.

Trybula ogrodowa - uprawa

Nasiona trybuli ogrodowej wysiewa się od wczesnej wiosny, tj. od końca marca. Roślina ma nieduże wymagania cieplne i w tym terminie możliwy jest już siew nasion bezpośrednio do gruntu, co znacznie ułatwia uprawę. Nasiona trybuli są bardzo drobne (w jednym gramie jest aż 450 nasion) dlatego dla ułatwienia wysiewu warto je wymieszać z piaskiem. Odległości pomiędzy roślinami powinny wynosić 10-15 cm.

Stanowisko uprawy trybuli powinno być półcieniste, choć roślina ta radzi sobie także w słońcu. Należy jednak pamiętać, że przy zbyt intensywnym nasłonecznieniu pędy trybuli stają się łykowate. Uprawa trybuli ogrodowej najlepiej udaje się na glebach żyznych i przepuszczalnych, świeżo uprawionych. Warto wiedzieć, że roślina ta nadaje się też do uprawy w skrzynkach i pojemnikach balkonowych.

Uwaga! Ukazujące się pędy kwiatostanowe należy usuwać aby nie hamowały rozwoju liści. Jeżeli dopuścimy do zakwitnięcia, trybula ogrodowa szybko wyda nasiona i obumrze. Usuwając pędy kwiatostanowe przedłużamy zatem jej wegetację i zwiększamy masę zebranych liści.

Pierwsze zbiory aromatycznych listków trybuli są możliwe już po 7-8 tygodniach od siewu, gdy osiągną one po 10 cm. Aby wydłużyć okres zbiorów do początku jesieni, siew trybuli ogrodowej powtarzamy w parotygodniowych odstępach aż do końca lipca.

Trybula ogrodowa - zastosowanie

Świeżo zebrane i posiekane listki trybuli ogrodowej są doskonałym dodatkiem do twarogu, omletów, sałatek i surówek warzywnych oraz zup. W sałatkach i surówkach smak trybuli szczególnie dobrze łączy się z selerem, marchewką, pomidorami i zielonym groszkiem. Aromatyczne listki trybuli dodaje się też do potraw mięsnych, ryb i zup. Do zupy posiekane listki trybuli wrzucajmy jednak dopiero na końcu, gdyż gotowane tracą swój smak. Trybula ogrodowa sprawdza się w mieszance z innymi ziołami, takimi jak estragon (estragon i trybula to świetna przyprawa do kurczaka), tymianek, szczypiorek, bazylia pospolita, cząber ogrodowy, pietruszka. Wiele osób dodaje trybulę jako zamiennik pietruszki.

Uwaga! Podczas suszenia trybula traci dużo swego aromatu. Dlatego najlepiej stosować liście świeże, zaś do przechowywania należy je zamrażać.

Dawniej trybula miała zastosowanie w ziołolecznictwie, jako środek moczopędny, poprawiający trawienie, napotny i wykrztuśny. Uprawiając trybulę na działce możemy uzyskać z niej napar (60 gram ziela zalewa się litrem wody) do obmywania twarzy w celu uelastycznienia skóry i działania przeciw zmarszczkom.

Przeczytaj również:

Stewia - uprawa, właściwości, zastosowanie
Galopujący rozwój cywilizacji oraz łatwy dostęp do medykamentów pochodzących z laboratoriów chemicznych, odsunął w cień dobrodziejstwa płynące z natury. A przecież wiele związków zawartych w roślinach niczym nie ustępuje siłą działania ich chemicznym odpowiednikom. Przy czym zioła stosowane umiejętnie, nie niosą ryzyka wystąienia skutkó ubocznych. Jedną z takich niedocenionych w Europie wspaniałych roślin jest stewia - niezwykle skuteczny i bezpieczny naturalny słodzik. Więcej...

Rozmaryn lekarski - właściwości, uprawa w ogrodzie
Rozmaryn lekarski to jedno z najbardziej popularnych ziół śródziemnomorskich stosowanych w kuchni oraz w lecznictwie, jeden z najważniejszych składników aromatycznej mieszanki ziół prowansalskich. Ze względu na jego szeroki wachlarz właściwości warto jest uprawiać rozmaryn w ogrodzie lub choćby doniczce na parapecie. Zobacz jak wygląda uprawa rozmarynu oraz jakie są właściwości i możliwości wykorzystania tego zioła. Więcej...

Zioła w domu - uprawa w doniczkach, jak sadzić, kiedy siać
Zioła w domu, uprawiane w doniczkach, to doskonały sposób aby świeże zioła mieć zawsze pod ręką. Szczególnie jeśli doniczki z ziołami ustawimy na parapecie w kuchni. Wówczas w każdej chwili można je dodać do potraw i cieszyć się ich smakiem i aromatem. Zobacz jak uprawiać zioła w domu, kiedy siać i sadzić zioła w doniczkach oraz które gatunki ziół są najlepsze do uprawy w doniczkach. Więcej...

Opracowano na podstawie: Z. Dobrakowska-Kopecka, Trybula ogrodowa, Działkowiec, nr 10/95, s. 35 oraz Wielka ilustrowana encyklopedia roślin ogrodowych, Reader's Digest Przegląd Sp. z o.o., Warszawa 2004, s. 713. Fot. © nanka-photo, depositphotos