Nieśplik japoński. Właściwości i uprawa w domu
Nieśplik japoński to efektowne drzewko doniczkowe do uprawy w domu i na balkonie. Owoce nieśplika są przy tym jadalne, a liście mają cenne właściwości lecznicze. Dowiedz się jak wygląda uprawa nieśplika japońskiego w domu oraz jak wykorzystać właściwości tej rośliny. Podpowiadamy jak jeść owoce nieśplika i jak wyhodować nowe drzewko z pestki.
Nieśplik japoński - Eriobotrya japonica
Fot. pixabay
Jak wygląda nieśplik japoński?
Nieśplik japoński (Eriobotrya japonica) występujący także pod nazwą groniweł, kosmatka japońska oraz miszpelnik japoński to drzewo z rodziny różowatych (Rosaceae) pochodzące z południowo-wschodnich Chin. Do Europy nieśplik został sprowadzony w 1787 r.
To efektowne drzewo o kulistej koronie dorasta do 3-4 m wysokości i 2 m szerokości (w donicy dorasta maksymalnie do 3 m wysokości). Jest ozdobne z liści. Duże, zimozielone liście nieśplika japońskiego są ciemnozielone z wierzchu a od spodu pokryte srebrzystym lub czerwonawym meszkiem. Pojedynczy liść może osiągnąć do 25 cm długości i 10 cm szerokości.
Nietypowy jest termin kwitnienia nieśplika japońskiego, który przypada na okres od września do listopada. Białe kwiaty nieśplika, zebrane w wiechy, intensywnie pachną i są atrakcyjne dla motyli, pszczół i innych zapylaczy.
Nieśplik japoński w czasie kwitnienia
Fot. Wouter Hagens, Public domain, Wikimedia Commons
W naszym klimacie owoce nieśplika japońskiego pojawiają się bardzo rzadko. Zebrane w grona, kuliste owoce o żółtopomarańczowej skórce i bardzo przyjemnym, lekko kwaśnym miąższu, mają dość dużą pestkę.
Nieśplik japoński - właściwości
Poza dekoracyjnym wyglądem, nieśplik ma cenne właściwości odżywcze i zdrowotne. Skórzaste liście nieśplika są bogatym źródłem witamin i minerałów oraz związków bioaktywnych, które mogą obniżać poziom cukru i cholesterolu we krwi.
Natomiast owoce nieśplika odznaczają się właściwościami odżywczymi za sprawą witamin, minerałów, cukrów, karotenoidów, błonnika i kwasów organicznych.
Owoce nieśplika japońskiego
Fot. pxhere
Badania farmakologiczne wykazały, że ekstrakt z owoców nieśplika ma właściwości przeciwzapalne, przeciwutleniające, przeciwalergiczne, przeciwwirusowe i przeciwnowotworowe. Korzystnie działa w przypadku choroby nerek, kaszlu i przewlekłego zapalenia oskrzeli.
Nieśplik japoński - jak jeść
Owoce nieśplika japońskiego spokrewnione są z owocami jabłoni, gruszy i pigwy i je się je w podobny sposób - obiera ze skórki i wyjmuje pestki.
Ze względu na wysoką zawartość pektyn owoce nieśplika są doskonałym surowcem na przetwory - dżemy, galaretki i konfitury. Orzeźwiające w smaku owoce stanowią także atrakcyjny dodatek do owocowych win. Można oczywiście jeść je także świeże, samodzielnie lub w połączeniu z innymi owocami, dodaje się je także do pomidorowej salsy. Owoce nieśplika można również gotować. Dodaje się je do słodko-kwaśnych sosów do makaronu lub mięsa.
Dojrzałe owoce nieśplika można przetrzymywać przez kilka dni w lodówce lub zmiksować i przechowywać w zamrażarce przez kilka miesięcy.
Owoce nieśplika japońskiego
Fot. depositphotos
Nieśplik japoński - jak wyhodować z pestki
Nieśplik japoński to roślina, którą możemy w łatwy sposób samodzielnie wyhodować z pestki. Rozpoczynamy od zdobycia świeżego owocu nieśplika japońskiego, wydobywamy z niego pestkę, którą następnie umieszczamy w podłożu do sadzonkowania. Doniczki ustawiamy na parapecie i utrzymujemy stale lekko wilgotną glebę. Po 4-6 tygodniach roślina powinna się ukorzenić.
Nieśplik japoński - uprawa w domu
Nieśpliki to doskonałe rośliny śródziemnomorskie na taras lub balkon i nie mają dużych wymagań uprawowych. Nieśplik lubi widne, ciepłe i zaciszne miejsca, chociaż jest w stanie znieść krótkotrwałe przymrozki do -10°C. Młode okazy wykazują się mniejszą mrozoodpornością, więc nie powinno się ich narażać na temperatury poniżej 0°C.
Sadząc roślinę należy na dno donicy wysypać warstwę drenażu, na przykład keramzytu, a następnie napełnić ją przypuszczalną, żyzną ziemią. W okresie wegetacji należy zadbać o stałą wilgotność gleby i co dwa tygodnie zasilać rośliny uniwersalnym nawozem do roślin doniczkowych.
Zimę nieśplik musi spędzać w jasnym pomieszczeniu w temperaturze około 0°C lub w pomieszczeniu ciemnym w temperaturze około 5°C. Podlewamy rośliny raz w miesiącu a nawożenia zaprzestajemy do aż do wiosny.
Przeczytaj również:
- Rośliny doniczkowe o ozdobnych owocach
- Drzewka cytrusowe do domu i na balkon. Gatunki ozdobne, jak dbać, przycinać i zimować?
- Jak wyhodować awokado z pestki
Opracowano na podstawie:
1. H. Heitz, Pięknie kwitnące kwiaty, Oficyna Wydawnicza Delta W-Z, Warszawa 1991, s. 172;
2. T. Khouya, M. Ramchoun, H. Elbouny, A. Hmidani, Loquat (Eriobotrya japonica (Thunb) Lindl.): Evaluation of nutritional value, polyphenol composition, antidiabetic effect, and toxicity of leaf aqueous extract w Journal of Ethnopharmacology 8/ 2022;
3. J. Mayer, Rośliny balkonowe, Wydawnictwo Hachette Livre sp. z o.o., s. 141;
4. M. Sultan, Loquat (Eriobotrya japonica Lindl.) w Fruit and Vegetable Phytochemicals, s. 1107-1126.
