Mirt zwyczajny - właściwości, uprawa, rozmnażanie
Mirt zwyczajny (Myrtus communis) to pochodzący z basenu Morza Śródziemnego, aromatyczny, wiecznie zielony krzew o niewielkich błyszczących liściach. W naszych warunkach jest doskonałą rośliną śródziemnomorską na taras lub balkon. Zimę mirt musi spędzać w pomieszczeniu w dodatniej temperaturze. Poznaj właściwości lecznicze mirtu oraz zobacz jak wygląda uprawa mirtu zwyczajnego w naszym klimacie.
Mirt zwyczajny - Myrtus communis
Fot. pixabay
Jak wygląda mirt?
Mirt zwyczajny (Myrtus communis) to okazały krzew należący do rodziny mirtowatych (Myrtaceae) pochodzący z rejonu Morza Śródziemnomorskiego, Azji i Afryki. Jest jedną z najstarszych roślin doniczkowych, ale ze względu na wymagania obecnie niezbyt popularną - wymaga dużej ilości słońca, suchego powietrza oraz zim spędzonych w chłodnym pomieszczeniu.
Mirt jest zimozielonym krzewem, który w doniczce dorasta do 1,5 m wysokości. Bardzo atrakcyjnie wygląda mirt na pniu, czyli szczepiony na podkładce, dzięki czemu przybiera formę mirtowego drzewka. Sztywne, cienkie, liczne pędy są porośnięte przez drobne, skórzaste ciemnozielone liście o intensywnym zapachu. Drobne, białe kwiaty mirtu wspaniale pachną i utrzymują się przez całe lato - mirt kwitnie od czerwca do września. Po przekwitnięciu miejsce kwiatów zajmują wydłużone owoce, które mogą być białe lub niebieskie.
Drzewko mirtowe w formie bonsai
Fot. Tangopaso, Public domain, Wikimedia Commons
Mirt - właściwości lecznicze
Mirt jest rośliną znaną już w starożytności, kiedy to stanowił symbol miłości i płodności. Natomiast w średniowieczu był utożsamiany z dziewictwem i czystością. Oprócz funkcji dekoracyjnej, ceniono również właściwości lecznicze mirtu. Napary z liści i owoców mirtu stosowano do łagodzenia bóli żołądka, kaszlu, chorób nerek i problemów trawiennych. Właściwości lecznicze oleju z mirtu wykorzystywano do leczenia ran, chorób skóry i hemoroidów.
Niebieskie owoce mirtu zwyczajnego
Fot. Javier martin, Public domain, Wikimedia Commons
Badania wykazały, że mirt zwyczajny zawiera kwas salicylowy działający przeciwzapalnie, przeciwbólowo i przeciwbakteryjnie. Swoje właściwości lecznicze mirt zawdzięcza także antyoksydantom chroniącym przed chorobami serca, miażdżycą i cukrzycą. Liczne związki zawarte w liściach i owocach mirtu wykazują właściwości przeciwnowotworowe i mają działanie ochronne na układ pokarmowy i ośrodkowy układ nerwowy.
Mirt - uprawa w doniczce
Ze względu na niską mrozoodporność mirt zwyczajny w naszych warunkach klimatycznych może być uprawiany jedynie w pojemnikach. W okresie wegetacyjnym krzew ten wymaga bardzo jasnego, słonecznego, przewiewnego stanowiska. Duża ilość światła jest niezbędna by zachował gęsty pokrój, obfite kwitnienie i ładne wybarwienie liści. Dlatego drzewka mirtowe to doskonałe rośliny śródziemnomorskie na taras lub balkon - całe lato powinny spędzić na zewnątrz, zaś zimę w pomieszczeniu zabezpieczonym przed mrozem.
Mirt zwyczajny - młody okaz i rozrośnięte drzewko mirtowe
Fot. Garitzko/Tangopaso, Public domain, Wikimedia Commons
Jak sadzić mirt?
Mirt zwyczajny należy sadzić do przepuszczalnej, żyznej, lekko kwaśnej ziemi. Drzewko mirtowe nie toleruje gleb zasadowych. Na dno donicy należy wysypać grubą warstwę drenażu (może to być na przykład keramzyt), gdyż korzenie mirtu nie znoszą stagnującej wody.
Mirt - wymagania i pielęgnacja
Mirt zwyczajny podlewamy ostrożnie - lepiej to robić częściej, ale dość oszczędnie. Woda do podlewania powinna być odstała i miękka. W okresie wzrostu możemy nawozić krzew mirtu co 3-4 tygodnie nawozami dla roślin doniczkowych nie zawierającymi wapnia.
Mirt- przesadzanie
Mirt nie wymaga częstego przesadzania - zazwyczaj robimy to co 3-4 lata, gdy korzenie zaczynają przerastać przez otwory odwadniające w donicy. Co roku zaś wymieniamy wierzchnią warstwę ziemi w doniczce. Tak samo traktujemy zarówno mirt w formie krzewiastej, jak i mirt na pniu.
Prawidłowo pielęgnowany mirt latem ładnie zakwitnie
Fot. pixabay
Kiedy przycinać mirt?
Mirt zwyczajny doskonale znosi przycinanie, ale nie wymaga tego zabiegu, gdyż w sposób naturalny przybiera on gęsty, dość regularny pokrój. Wiosną możemy wykonać cięcie formujące mirtu, jeżeli chcemy nadać roślinie określony kształt. Mirt ładnie wygląda prowadzony w postaci drzewka o swobodnej lub kulistej koronie. Jeżeli chcemy, żeby roślina kwitła, nie należy jej przycinać częściej niż co 2-3 lata.
Najlepszy termin na przycinanie mirtu to wczesna wiosna, kiedy roślina kończy okres spoczynku zimowego i rozpoczyna intensywny wzrost. Mirt przycięty w tym okresie ładnie zacznie się rozrastać i wytwarzać nowe pędy.
Mirt - zimowanie
Na zimę donicę z mirtem przenosimy do widnego pomieszczenia o temperaturze 4-10°C. Jako że w tym czasie mirt przechodzi w stan spoczynku zaprzestajemy podlewania oraz nawożenie rośliny.
Mirt zwyczajny - Myrtus communis
Fot. pixabay
Mirt - uprawa w ogrodzie
Mirt ma specyficzne wymagania - nie toleruje mrozów, jest wrażliwy na gwałtowne zmiany temperatury i wymaga dużej ilości światła, dobrej cyrkulacji i świeżego powietrza. Nie jest więc typową rośliną domową. Dlatego najlepiej uprawiać mirt w ogrodzie, na tarasie lub balkonie, wystawiając donicę na zewnątrz na całe lato. Ewentualnie można donicę zadołować w gruncie, w taki sposób aby jesienią można było ją wyjąć i zabrać do pomieszczenia. Zimą przenosimy roślinę do chłodnego i widnego pomieszczenia o temperaturze 4-10°C.
Mirt - rozmnażanie
Mirt najłatwiej rozmnożyć z sadzonek pędowych z piętką przygotowanych w sierpniu lub późną zimą. Sadzonki pobieramy z wierzchołków pędów i tniemy na 3-5 cm odcinki. Następnie sadzimy je do doniczek wypełnionych podłożem do sadzonkowania, osłaniamy szkłem lub folią i umieszczamy w ciepłym miejscu.
Z tak przygotowanych sadzonek uzyskamy formę krzewiastą mirtu. Aby uzyskać drzewko mirtowe, konieczne jest szczepienie na pniu. Zabieg ten jest jednak skomplikowany i w zasadzie nie ma szans powodzenia w naszych warunkach klimatycznych, dlatego lepiej kupić gotowe, szczepione drzewko.
Przeczytaj również:
- Figa, figowiec pospolity - uprawa w Polsce. W gruncie czy doniczce?
- Oleander pospolity - uprawa, pielęgnacja, zimowanie
- Oliwka europejska, drzewko oliwne - uprawa w doniczce
Opracowano na podstawie:
1. A. E. Al-Snafi, J. O. Teibo, H. M. Shaheen, The therapeutic value of Myrtus communis L.: an updated review w Naunyn-Schmiedeberg's Arch Pharmacol 2024;
2. F. Berchthold, Rośliny doniczkowe, Świat Książki, Warszawa 1990, s. 106-107;
3. J. Mayer, Rośliny balkonowe, Wydawnictwo Hachette Livre, Warszawa 2005, s. 146;
4. J. Rak, Wielka księga roślin pokojowych, Oficyna Wydawnicza MULTICO, Warszawa 2012, s. 215.
