Mączniak prawdziwy winorośli - objawy, zdjęcia, zwalczanie, opryski
Mączniak prawdziwy winorośli to choroba grzybowa objawiająca się białym, mączystym nalotem na liściach oraz pękaniem i zasychaniem owoców. Szybko się rozprzestrzenia i stanowi duże zagrożenie dla upraw. Dowiedz się, jak rozpoznać objawy mączniaka prawdziwego winorośli i skuteczne zwalczać tę chorobę. Polecamy najlepsze opryski na mączniaka prawdziwego winorośli!
Owoce winorośli porażone mączniakiem prawdziwym
Fot. Maccheek, CC BY 3.0, Wikimedia Commons
Mączniak prawdziwy winorośli - objawy
Mączniak prawdziwy jest chorobą grzybową wywoływaną przez patogen Erysiphe necator. Rozwojowi infekcji sprzyjają wysokie temperatury w przedziale 20-27°C oraz umiarkowana wilgotność powietrza. Ta niebezpieczna choroba winorośli poraża wszystkie nadziemne organy - liście, pędy, kwiaty i owoce.
Pierwszą oznaką infekcji są jasne, matowe plamki na górnej stronie liści. Wraz z rozwojem choroby widoczny staje się mączysty, białawy nalot grzybni wyraźniejszy na górnej stronie blaszki liściowej. Porażone liście obumierają i zasychają.
Objawy mączniaka prawdziwego na liściu winorośli
Fot. Björn Sothmann, CC BY-SA 4.0, Wikimedia Commons
Na młodych pędach choroba objawia się w postaci podłużnych, ciemnych plamek z niezbyt widocznym nalotem grzybni. Wraz z postępującym drewnieniem latorośli (młodych pędów) plamki ciemnieją i zmieniają kolor na czerwonobrązowy.
Zapamiętaj!
Owoce winorośli zainfekowane mączniakiem prawdziwym pokrywają się szarobiałym nalotem konidiów. Na skórce występują też nekrotyczne plamki powodujące głębokie pękanie winogron aż do nasion - jest to bardzo charakterystyczny objaw tej choroby.
Przetrwalniki grzyba zimują na powierzchni pędów oraz pod łuskami pąków. Wiosną zarodniki z rozwijających się pąków przedostają się na młode pędy. W sprzyjających warunkach infekcja bardzo szybko się rozprzestrzenia.
Owoce winorośli porażone mączniakiem prawdziwym
Fot. depositphotos
Czy można jeść winogrona z mączniakiem?
Nie zaleca się jedzenia winogron porażonych mączniakiem prawdziwym. Choroba ta obniża jakość owoców. Winogrona pokryte białym, mączystym nalotem są zniekształcone, mają gorszy smak i nie dojrzewają prawidłowo. Grzyb Erysiphe necator nie wytwarza silnych toksyn. Jednak uszkodzone owoce stają się bardziej podatne na wtórne infekcje, w tym te powodowane przez pleśnie, które są niebezpieczne dla naszego zdrowia.
Winogron porażonych mączniakiem nie powinno się jeść
Fot. Lucyin, CC BY-SA 4.0, Wikimedia Commons
Mączniak prawdziwy winorośli - zwalczanie
Podstawą w zwalczaniu mączniaka prawdziwego winorośli jest profilaktyka. Kluczowe znaczenie ma dobór odpowiedniego stanowiska, właściwa pielęgnacja i regularna obserwacja roślin.
Winorośl powinna rosnąć w miejscu słonecznym, przewiewnym i ciepłym. Grzyb najlepiej rozwija się w wilgotnych zakątkach ogrodu, dlatego należy unikać zbyt gęstego sadzenia roślin zwłaszcza przy ogrodzeniach lub murach. Konieczne jest także regularne przycinanie winorośli i przerzedzanie liści, co poprawia cyrkulację powietrza.
Winogrona porażone mączniakiem mogą pękać
Fot. Olivier Lemoine, CC BY-SA 4.0, Wikimedia Commons
Zalecane jest usuwanie porażonych pędów i gron zaraz po zauważeniu pierwszych objawów choroby. Jesienią należy dokładnie uprzątnąć opadłe liście i resztki owoców, ponieważ mogą zawierać zarodniki grzyba zimujące do następnego sezonu. Resztek roślinnych nie wolno palić ani kompostować. Traktujemy je jako odpady organiczne i oddajemy zgodnie z systemem segregowania odpadów w gminie.
Podczas podlewania winorośli należy unikać zraszania liści i owoców, gdyż zarodniki grzyba łatwo przenoszą się wraz z kroplami wody.
Dobrą praktyką jest także wybór odmian winorośli odpornych na mączniaka oraz unikanie nadmiernego nawożenia azotem, który może osłabiać naturalną odporność roślin.
Mączniak prawdziwy winorośli - zwalczanie ekologiczne
W ochronie winorośli przed mączniakiem pomagają naturalne opryski wyciągami z pokrzywy, skrzypu, krwawnika lub czosnku. Wczesne stosowanie takich środków może ograniczyć rozwój patogenu.
W sprzedaży dostępne są także gotowe produkty do oprysku winorośli, takie jak: Neykor oprysk z pokrzywy oraz Lykos oprysk ze skrzypu polnego, Limocide (produkowane na bazie olejku pomarańczowego) oraz Lecithin (oparty na naturalnej lecytynie).
W początkowej fazie infekcji pomocne mogą być także opryski z mleka rozcieńczonego wodą w proporcji 1:3 lub sodą oczyszczoną (5 g sody należy rozpuścić w 1 l wody i dodać kilka kropli mydła potasowego).
Mączniak prawdziwy winorośli - jaki oprysk
Po zauważeniu pierwszych objawów choroby warto sięgnąć w pierwszej kolejności po wyżej wymienione środki ekologiczne, przyjazne środowisku. Przy większym nasileniu choroby trzeba sięgnąć po środki grzybobójcze o silniejszym działaniu, takie jak Siarkol 800 SC. Choć jest to preparat chemiczny, ale można go stosować w uprawach ekologicznych. Jego głównym składnikiem jest siarka, występująca naturalnie w środowisku. Opryski Siarkolem na mączniaka prawdziwego rozpoczynamy w maju, przed kwitnieniem winorośli, i powtarzamy je co 7-10 dni. Maksymalnie można wykonać 8 takich oprysków w ciągu sezonu wegetacyjnego.
Przeczytaj również:
- Dlaczego winorośl nie owocuje?
- Nawożenie winorośli. Kiedy i czym nawozić winorośl?
- Brązowe plamy na liściach winorośli
Opracowano na podstawie:
1. A. Bielenin, B. Meszka, Choroby krzewów owocowych, Plantpress, Kraków 2009, s. 22-25;
2. M. Czulak, Wykorzystanie naturalnych metod w uprawie winorośli, Inżynieria Środowiska, Nr 23, s. 96-104;
3. M. Grabowski, Późnoletnie choroby, Działkowiec, Nr 9/2013, s. 76;
4. J. Lisek, Problemy winorośli, Działkowiec, Nr 7/2011, s. 68-69.