Lilie wodne, grzybienie - sadzenie, uprawa, zimowanie
Lilie wodne, inaczej określane również jako grzybienie (Nymphaea) są jednymi z najczęściej wykorzystywanych w ogrodach roślin wodnych. Zobacz jak wygląda sadzenie i uprawa grzybieni w oczku wodnym oraz poznaj sekret pięknego kwitnienia lilii wodnych, a także wybierz najciekawsze odmiany grzybieni do swojego ogrodu wodnego.
Lilie wodne, grzybienie - Nymphaea
Grzybienie, czyli lilie wodne, są bylinami tracącymi liście w okresie zimowym. Rośliny te zbudowane są z podobnego do bulwy, grubego kłącza, na którym znajdują się liczne korzenie. Z kłącza na długich ogonkach wyrastają zielone liście o okrągłym zarysie, u nasady sercowato lub głęboko wycięte, u niektórych odmian pokryte brązowymi plamkami. Kwiaty różnobarwne, umieszczone na długich szypułkach, otwierają się tylko podczas dni ciepłych, a u niektórych odmian tropikalnych - o zmierzchu.
Lilie wodne - odmiany
Grzybienie znakomicie nadają się do oczek wodnych, stanowiąc wspaniałą ich ozdobę. Pomagają rownież utrzymać czystość wody w oczku, gdyż ich duże liście rzucają cień, ograniczając w ten sposób rozwój glonów w oczku wodnym. Lilie wodne najlepiej przyjmują się w zbiornikach o umiarkowanych rozmiarach. Po posadzeniu wzrost większości odmian jest powolny, przez co w głębokich zbiornikach mogą się nie zaaklimatyzować. Jedynie odmiany lilii wodnych o szybkim wzroście można od razu posadzić do zbiornika głębokiego. Niektóre odmiany, polecane do zbiorników dużych i małych, przedstawiamy poniżej.
Zestawienie odmian lilii wodnych możesz też pobrać w wersji do druku:
Lilie wodne - sadzenie, uprawa
Stanowisko pod uprawę lilii wodnych powinno być dobrze nasłonecznione i osłonięte od wiatru. Półcień znoszą tylko niektóre odmiany, m. in. Carnea, James Brydon, Rosea, czy też odmiany z serii Marliacea. Obfitemu kwitnieniu roślin sprzyja również wysoka temperatura wody.
Najdogodniejszą porą sadzenia lilii wodnych jest lato. Można je sadzić również późną wiosną, w okresie kiedy jesteśmy pewni, że nie wystąpią już przymrozki. Grzybienie, w zależności od szybkości wzrostu danej odmiany, sadzi się najczęściej do pojemników o głębokości kilkunastu cm oraz szerokości od 30 do 35 cm. Jeżeli rośliny umieszczamy w zbiorniku głębokim, pojemniki należy postawić na specjalnych klockach, tak aby warstwa wody nad pojemnikiem wynosiła w granicach 8 do 15 cm. W miarę wzrostu rośliny, usuwając klocki, pojemnik zanurzamy głębiej. Podłoże do sadzenia grzybieni powinno być mieszanką ziemi ogrodowej, torfu i gliny w stosunku 1:1:3. Można je wzbogacić obornikiem lub nawozami (np. Osmocote). Aby zapobiec wymywaniu ziemi z pojemnika i zapewnić roślinie dostęp tlenu do korzeni, pojemniki dobrze jest wyłożyć lnianymi workami.
Lilie wodne można sadzić również bezpośrednio do zbiornika wodnego, obniżając poziom wody w zbiorniku przed posadzeniem do około 30 cm. Odpowiednio do szybkości wzrostu liści, poziom wody podnosimy. Jeżeli jednak obniżenie poziomu wody nie jest możliwe, wtedy koniecznością staje się sadzenie do pojemników.
Do sadzenia wybieramy młode, świeżo zakupione rośliny. Starsze grzybienie (3 - 4 letnie), trzeba przed sadzeniem podzielić, zwracając uwagę na obecność pąków. W miarę wzrostu roślin, w okresie wegetacyjnym, warto stosować zasilanie, umieszczając w podłożu co sześć tygodni torebkę z wolno-działającym nawozem. Zasilanie musi być na tyle umiarkowane, aby nie wpływało na kolor wody i nie zwiększało wzrostu glonów.
Ze biorników małych, w których uprawiamy lilie wodne, należy usuwać rozłożone liście i osady (w dużych zbiornikach, gromadzących mniej materii organicznej, nie usuwamy ich, gdyż są one źródłem związków pokarmowych dla roślin). Wszystkie zbiorniki, niezależnie od wielkości, warto natomiast wyczyścić przed nastaniem zimy.
Lilie wodne - zimowanie
Grzybienie najlepiej zimują w środowisku, w którym rosną i spuszczanie wody ze stawu przed nastaniem zimy nie jest koniecznością. Rośliny rosnące w dużych zbiornikach przezimują pod lodem. Oczka wodne wykładane folią do oczek wodnych należy szczelnie okryć, aby zapobiec niszczeniu folii przez warstwę lodu. Zbiornika nie należy jednak okrywać zbyt wcześnie, gdyż może to spowodować wystąpienie deficytu tlenu i gnicie roślin. Spuszczenie wody jest natomiast koniecznością, gdy rośliny rosną w małych zbiornikach, zrobionych z beczek czy mis. Odmiany lilii wodnych odporne na mróz, po spuszczeniu wody, można pozostawić w pojemniku. Należy je wtedy okryć folią pęcherzykową, styropianem, matami słomianymi lub warstwą liści, a sam zbiornik przykryć folią, chroniącą przed wodą opadową. Odmiany lilii wodnych wrażliwe na niskie temperatury (głównie są to odmiany o kwiatach żółtych i pomarańczowych, oraz odmiany miniaturowe) należy przechować w pojemnikach umieszczonych w jasnych i wilgotnych szklarniach o temperaturze około 5-ciu stopni.
Przeczytaj również:
Rośliny do oczka wodnego
Odpowiednio dobrane rośliny do oczka wodnego w dużej mierze stanowią o wyglądzie całej sadzawki, mają wpływa na czystość wody oraz stworzenie warunków do zamieszkania stawu przez ryby i różne drobne stworzenia wodne. Zobacz jak wybrać rośliny do oczka wodnego, na co zwrócić uwagę przy ich zakupie oraz jak sadzić nowo zakupione rośliny wodne. Więcej...
Wiktoria amazońska - królewska lilia wodna
Wiktoria królewska, zwana również wiktorią amazońską, to bylina występująca naturalnie w dorzeczu Amazonki w Ameryce Południowej. Podobnie jak popularnie uprawiane w oczkach wodnych lilie wodne, należy do rodziny grzybieniowatych. Poza jej naturalnym środowiskiem, roślinę można spotkać w wielu ogrodach botanicznych na całym świecie, gdzie stanowi wielką atrakcję. Więcej...
Choroby roślin wodnych
Podobnie jak wszystkie inne rośliny w ogrodzie, tak również i rośliny wodne, mogą chorować i być atakowane przez szkodniki. Niestety walka z tymi problemami w środowisku oczka wodnego jest szczególnie trudna. Oto najczęściej występujące choroby roślin wodnych i najlepsze metody ich zwalczania. Więcej...
Opracowano na podstawie: Kwiaty, nr 2/1998, s. 4, 5, 29, oraz Wielka Encyklopedia Ogrodnictwa, Muza SA, Warszawa 1994, s. 248 - 249.
