Lewkonia letnia - odmiany, uprawa, rozmnażanie

Lewkonia letnia to jedna z piękniejszych roślin jednorocznych. Bujny kwiatostan, rozmaitość odmian oraz wszechstronne zastosowanie czyni lewkonię bardzo pożądaną wśród właścicieli ogrodów oraz balkonów. Podpowiadamy jakie odmiany lewkonii uprawiać w ogrodzie, a jakie nadają się do doniczek. Poznaj sekrety uprawy oraz rozmnażania lewkonii letniej!

Lewkonia letnia - Matthiola incana
Fot. depositphotos

Jak wygląda lewkonia letnia?

Lewkonia (Matthiola) to rodzaj roślin należący do rodziny kapustowatych (Brassicaceae). Obejmuje ponad 50 gatunków, z których 2 uprawia się, jako rośliny ozdobne. Lewkonia długopłatkowa, zwana maciejką (Matthiola longipetala) pięknie pachnie, lecz nie jest szczególnie dekoracyjna.

Co innego lewkonia letnia (Matthiola incana), która ze względu na dekoracyjne kwiatostany należy do bardzo chętnie uprawianych gatunków jednorocznych. W zależności od odmiany lewkonie mogą osiągnąć od 30 do 100 cm, a wzniesione pędy porastane są przez lancetowate liście. Zebrane w grona kwiaty lewkonii letniej pojawiają się w czerwcu i utrzymują do pierwszych przymrozków. Lewkonia tworzy kwiaty pojedyncze oraz pełne. Te drugie nie wytwarzają nasion. Nasiona lewkonii pozyskujemy jedynie z kwiatów pojedynczych.

Lewkonia letnia - zastosowanie

Ze względu na dekoracyjne kwiaty lewkonie dobrze prezentują się na rabatach jednogatunkowych. Mogą też pięknie kontrastować z ciemnozielonymi krzewami oraz bylinami. Wraz z popularnymi roślinami rabatowymi, takimi jak: heliotrop, liliowce, nagietek oraz floks, lewkonie pasują do rustykalnych ogrodów wiejskich. Ze względu na piękny zapach warto sadzić lewkonie przy oknach, ławkach czy altanach.

Odmiany karłowe lewkonii sprawdzą się uprawie doniczkowej jako ozdoba na balkony i tarasy. Kwiaty lewkonii nadają się także na kwiat cięty i można z nich komponować wspaniałe bukiety. Żeby przedłużyć ich świeżość wyrywamy całą roślinę, wraz z korzeniami. Następnie na kilka godzin całe rośliny zanurzamy w wodzie. Dopiero po takim moczeniu usuwamy korzenie i wstawiamy kwiaty do wazonu. Zabieg ten pozwoli roślinom pozostać świeżym przez 7-10 dni.

Lewkonia letnia - Matthiola incana
Fot. depositphotos

Lewkonia letnia - odmiany

Podstawowym kryterium podziału odmian lewkonii jest liczba wytwarzanych pędów. Stąd podział na odmiany jedno- i wielopędowe. Wyróżniamy także odmiany lewkonii o kwiatach pojedynczych oraz pełnych. Najbardziej pożądane są te drugie.

Chcąc obsadzić lewkoniami pojemniki lub donice powinniśmy zwrócić uwagę na odmiany karłowe lewkonii dorastające do 30 cm. Dobrze sprawdzą się tu odmiany z grup Cinderella i Elegance oraz odmiana 'Hot Cakes'.

Zarówno jednopędowe, jak i wielopędowe odmiany lewkonii, znajdziemy w najpopularniejszych grupach, takich jak: Drezdeńska, Bronowicka i Annua.

Do najciekawszych odmian lewkonii o kwiatach pełnych należą te w barwach:

• białych: Opal, Mera, Maribell White, Regal White, Noble White,
• kremowych: Centum Cream, Mid Cheerful Yellow, Noble Cream
• różowych: Hasz, Jaga, Maribell Rose, Maribell Dark Rose,
• fioletowych: Kanu, Mawa, Hala, Opera Debora, Jordyn Lavender, Aida Blue,
• purpurowych: Kama, Maribell Red, Opera Francesca, Jordyn Red

Lewkonia letnia - Matthiola incana
Fot. depositphotos

Lewkonia letnia - uprawa

Lewkonia ma duże wymagania, które należy spełnić by doczekać się widoku bujnych i kolorowych kwiatostanów. Preferuje stanowiska słoneczne i ciepłe, a gleby żyzne, próchnicze, lekko wilgotne i zasadowe.

Pielęgnacja lewkonii letniej ogranicza się do regularnego podlewania i zasilania wieloskładnikowymi nawozami do roślin kwitnących. Lewkonia dobrze reaguje na nawożenie organiczne, więc przygotowując dla niej miejsce warto ziemię zasilić kompostem. Służy jej także stanowisko w drugim roku po oborniku.

Pod uprawę lewkonii lepiej nie przeznaczać miejsc zajmowanych wcześniej przez inne rośliny z rodziny kapustowatych. Istnieje spore ryzyko porażenia lewkonii przez zimujące w gruncie choroby i szkodniki wspólne dla tej rodziny roślin.

Lewkonia letnia - rozmnażanie

Lewkonię rozmnaża się z wysiewu nasion. Nasiona lewkonii wysiewamy od marca do kwietnia do skrzynek wypełnionych podłożem przeznaczonym do produkcji rozsady i lekko przysypujemy ziemią. Nasiona do kiełkowania potrzebują temperatury ok. 18°C. Wschody pojawiają się po 10-14 dniach. Po wschodach obniżamy temperaturę do 6-8°C starając się zapewnić siewkom 7-9 godzin dziennego światła. Następnie wstawiamy je do ciemnego pomieszczenia. Na tym etapie możemy dokonać selekcji roślin.

Lewkonie o kwiatach pełnych można rozpoznać po siewkach wyróżniających się liścieniami w odcieniach jasnej zieleni. Rośliny o kwiatach pełnychmają zaś liścienie ciemnozielone. Gdy siewki wytworzą 2 liście właściwe, pikujemy je do pojedynczych doniczek. Na tym etapie najlepiej jest utrzymywać temperaturę 4-8°C, co pozwoli uzyskać rośliny obficie kwitnące.

Na około tydzień przed sadzeniem na rabatach hartujemy rozsadę utrzymując w pomieszczeniu temperaturę 12–15°C. Lewkonie sadzimy w rozstawie 30x30 cm w przypadku odmian wielopędowych lub w rozstawie 15x15 cm przy uprawie roślin jednopędowych.

Nasiona lewkonii można także wysiać wprost do gruntu, gdy minie już ryzyko wystąpienia przymrozków, czyli po 15 maja. Uzyskane rośliny zakwitną pod koniec sierpnia, a zatem później niż te uprawiane z rozsady. Ich kwitnienie będzie też mniej obfite.

mgr inż. Anna Błaszczuk

Opracowano na podstawie:
1. Henschke M., Zapach lewkonii w Działkowiec 8/2010 s. 21;
2. Czekalski M., Przyspieszona uprawa lewkonii na kwiaty cięte (cz. I) w Hasło Ogrodnicze 6/2006, s.134-135;
3. Mayer J., Rośliny balkonowe, Wydawnictwo Hachette Livre sp.zo.o., Warszawa 2005, s. 100.

Przeczytaj również:

Rośliny jednoroczne uprawiane z rozsady
Rozsada to inaczej młode rośliny wyhodowane z nasion w inspektach, szklarniach lub na rozsadnikach, przeznaczone do wysadzenia na stałe. Choć przygotowanie rozsady wydaje się skomplikowane, rośliny uprawiane z rozsady można uzyskać nawet na okiennym parapecie. Wystarczy przestrzegać kilku prostych zasad. Więcej...

Ostróżka ogrodowa - uprawa, rozmnażanie, odmiany
Ostróżka ogrodowa to jedna z najpiękniejszych i najwyższych bylin ogrodowych. Bujne, strzeliste kwiatostany, ażurowe liście i mnogość odmian klasyfikują ostróżkę w czołówce najchętniej uprawianych roślin. Zobacz jak wygląda uprawa i rozmnażanie ostróżki w ogrodzie. Więcej...

Malwa ogrodowa - odmiany, uprawa, choroby
Malwa ogrodowa (Alcea rosea), określana też jako malwa różowa lub prawoślaz, to dwuletnia roślina od dawna kojarzona z wiejskim krajobrazem. Ta wysoka roślina o efektownych kwiatach występuje w wielu ciekawych odmianach, co pozwala dopasować malwy do różnorodnych nasadzeń. Więcej...