Laurowiśnia wschodnia - odmiany, uprawa, cięcie, choroby
Laurowiśnia wschodnia (Prunus laurocerasus) to jedyny gatunek laurowiśni nadającym się do uprawy w Polsce. Jej ozdobą są ciemnozielone, skórzaste, zimozielone liście i pięknie pachnące kwiaty. Zapoznaj się sekretami uprawy laurowiśni wschodniej oraz chorobami laurowiśni wschodniej i metodami ich zwalczania. Dowiedz się jak i kiedy przycinać laurowiśnię oraz poznaj najatrakcyjniejsze odmiany laurowiśni wschodniej. Oto wszystko, co musisz wiedzieć o laurowiśni wschodniej, aby zdrowo rosła w Twoim ogrodzie!
Laurowiśnia wschodnia - Prunus laurocerasus
Fot. Karduelis, Public Domain, Wikimedia Commons
Laurowiśnia wschodnia - odmiany
Odmiany laurowiśni wschodniej różnią się między sobą wysokością i pokrojem krzewów, a także wybarwieniem i kształtem liści. Najciekawsze odmiany laurowiśni wschodnie do uprawy w ogrodzie to:
Laurowiśnia wschodnia 'Otto Luyken' - najbardziej znana i najczęściej uprawiana odmiana laurowiśni wschodniej, wykorzystywana na żywopłoty. Tworzy niskie, rozłożyste krzewy (1-1,5 m) o ciemnozielonych, błyszczących i wąskich liściach. Krzewy obficie kwitną wiosną i powtarzają kwitnienie jesienią.
Laurowiśnia wschodnia 'Schipkaensis' - jedna z najbardziej mrozoodpornych odmian. Krzewy dorastają do około 1,5-2 m wysokości. Białe kwiaty są bardzo liczne, zebrane w wyprostowane grona o długości 8 cm.
Laurowiśnia wschodnia 'Zabeliana' - o płożących pędach, dorasta do 1 m wysokości i 3 m szerokości, może być wykorzystywana jako roślina okrywowa. Kwitnie w maju, często powtarzając kwitnienie we wrześniu.
Laurowiśnia wschodnia 'Marbled White' - zimozielony krzew o wzniosłych pędach, dorastający do 1,5 m wysokości. Jest to odmiana o biało nakrapianych liściach. Kwiaty białe, drobne, pachnące, zebrane w stojące grona.
Laurowiśnia wschodnia 'Microphylla' - odmiana drobnolistna.
Laurowiśnia wschodnia 'Rotundifolia' - odmiana laurowiśni okrągłych liściach, dorastająca do 4 m wysokości.
Laurowiśnia wschodnia ETNA 'Anbri' - to silnie rozgałęziająca się odmiana laurowiśni o wzniesionych pędach i dużych liściach, osiągająca do 2 m wysokości i tyle samo szerokości. Najmłodsze liście są lekko zabarwione na brązowo, później są soczyście jasnozielone, a następnie przybierają głęboki, ciemnozielony kolor. Kwiaty białe, zebrane w grona. Zaletą laurowiśni ETNA jest podwyższona odporność na mróz oraz lepsza zdrowotność.
Laurowiśnia wschodnia - Prunus laurocerasus
Fot. pixabay
Laurowiśnia na pniu
Poza w/w odmianami laurowiśni tworzących formy krzewiaste, w wielu sklepach ogrodniczych i szkółkach można kupić także formy laurowiśni szczepione na pniu.
Laurowiśnia na pniu, określana też czasem jako laurowiśnia pienna lub drzewkowa, zdobywa coraz większą popularność. Szczepiona na podkładce laurowiśnia wschodnia tworzy bardzo ładne drzewka o gęstych kulistych koronach. Warunkiem jest oczywiście odpowiednie przycinanie laurowiśni, które pozwoli uformować koronę drzewka w formie kulistej.
Jako laurowiśnia kulka na pniu oferowana jest bardzo często odmiana laurowiśni 'Etna', szczepiona na podkładkach o wysokości od 80 do 120 cm. Rośliny te doskonale nadają się do posadzenia w ogrodach, ale też do uprawy w pojemnikach na balkonach i tarasach.
Jeżeli chcielibyśmy sami uzyskać taką roślinę i spróbować szczepienia laurowiśni na pniu, dobrą podkładką będzie np. czeremcha.
Laurowiśnia wschodnia - Prunus laurocerasus
Fot. depositphotos
Laurowiśnia wschodnia - uprawa
Laurowiśnie wschodnia jest rośliną dość wymagającą i wymaga odpowiednich warunków uprawy. Ze wzglądu na niską mrozoodporność tej rośliny, uprawa laurowiśni wschodniej polecana jest wyłącznie w cieplejszych regionach Polski, gdzie nie wymaga okrywania na zimę. W innych rejonach kraju bardzo często laurowiśnia przemarza, szczególnie podczas ostrych i bezśnieżnych zim. Laurowiśnia najlepiej zimuje pod okrywą śnieżną. W chłodniejszych regionach konieczne jest stosowanie osłon. Osłony te jednak muszą być luźne, ponieważ laurowiśnia wschodnia nie lubi zbyt ciasnego otulania. Krzewy laurowiśni bardzo szybko regenerują uszkodzenia mrozowe. Uszkodzone mrozem pędy wiosną należy przyciąć.
Do uprawy laurowiśni wschodniej nadają się gleby stale umiarkowanie wilgotne, żyzne, bogate w próchnicę, najlepiej piaszczysto-gliniaste, o odczynie od obojętnego do alkalicznego. Laurowiśnia źle znosi suszę, dlatego w okresie bezdeszczowych dni wymaga nawadniania. Glebę wokół krzewów należy ściółkować, aby spowolnić wysychanie podłoża w obrębie korzeni. W tym celu stosujemy przekompostowaną korę, którą rozkładamy na grubość 5 cm. Od wiosny do połowy lata nawozimy krzewy nawozami wieloskładnikowymi lub wiosna ściółkujemy krzewy kompostem.
Laurowiśnię wschodnią należy sadzić na stanowiskach półcienistych i cienistych. Liście laurowiśni należy chronić przed bezpośrednim nasłonecznieniem zarówno latem jak i zimą. Najlepiej roślina ta czuje się pod koronami zimozielonych drzew, w zacisznych, osłoniętych od wiatrów miejscach.
Laurowiśnia wschodnia - owoce
Fot. Karduelis, Public Domain, Wikimedia Commons
Laurowiśnia wschodnia - cięcie
Krzewy laurowiśni szybko rozrastają się, tracąc pożądany pokrój i szybko wyrastają poza swoje miejsce w ogrodzie. Dlatego wymagają cięcia, często bardzo radykalnego, które pozwoli na utrzymanie odpowiedniego kształtu krzewu. Cięcie laurowiśni rozpoczynamy od pierwszego roku uprawy.
W I roku uprawy, po posadzeniu, w marcu lub listopadzie, skracamy wszystkie pędy o 1/3 długości, aby pobudzić roślinę do krzewienia się.
W II roku w marcu skracamy wszystkie pędy wyrastające od podstawy pędu. Nie tniemy pędów przycinanych w poprzednim sezonie, ewentualnie skracamy te, które zaburzają pokrój rośliny.
Starsza laurowiśnia nie wymaga corocznego cięcia. W kolejnych latach, zwykle w marcu, wykonujemy cięcie zachowawcze, mające na celu utrzymanie kształtu krzewu. Usuwamy pędy martwe lub uszkodzone przez mróz.
Innym terminem przycinania laurowiśni jest okres letni (czerwiec-lipiec). W tym okresie podczas przycinania laurowiśni możemy pobrać z krzewów sadzonki półzdrewniałe, które ukorzeniamy w wilgotnym piaszczystym podłożu (mieszanka torfu z piaskiem).
Ważne! Podczas przycichania laurowiśni należy uważać, aby nie uszkadzać liści. Przycięte liście brązowieją i zasychają.
Laurowiśnia wschodnia - choroby
Choroby na laurowiśni wschodniej pojawiają się niezwykle rzadko. Jest to roślina odporna zarówno na choroby, jak i szkodniki. Niekiedy jednak, w warunkach wysokiej wilgotności, może być atakowana przez dziurkowatość liści lub mączniaka prawdziwego.
Mączniak prawdziwy (Erysiphales) - młode listki są zwinięte w cygaro, zmarszczone, od spodu pokryte białym mączystym nalotem. Choroba rozwija się na gęsto posadzonych laurowiśniach, jedna przy drugiej w małej odległości (np. w żywopłocie). Porażone przez mączniaka części roślin należy usunąć. Mączniak prawdziwy na laurowiśni może być zwalczany przy pomocy preparatu Topsin M 500 SC.
Uwaga!
Do niedawna powszechnie stosowaną praktyką było palenie resztek roślinnych porażonych przez choroby lub szkodniki, co miało zapobiec rozprzestrzenianiu się patogenów. Jednak zgodnie z aktualnie obowiązującymi przepisami palenie liści i gałęzi, nawet jeśli pochodzą z roślin chorych, jest zabronione. Z ogrodów i działek powinniśmy się ich pozbywać zgodnie z zasadami segregacji i oddawania odpadów, obowiązującymi w naszej gminie. Wycięte gałęzie i usunięte liście to tzw. odpady zielone.
Dziurkowatość liści laurowiśni (Clasterosporium carpophillum) - jest to choroba grzybowa, atakująca krzewy laurowiśni wczesną wiosną. Na powierzchni blaszki liściowej najpierw pojawiają się regularne, duże ciemnobrązowe plamy otoczone jasnozieloną obwódką. Później w miejscach plam powstają dziury. Choroba może prowadzić do całkowitej utraty liści przez roślinę. Porażone przez chorobę rośliny stają się wrażliwsze na mróz. Aby zwalczyć dziurkowatość liści laurowiśni należy obrywać chore liście, grabić liście opadłe i usuwać je. Należy unikać zraszania liści podczas podlewania. Dodatkowo chore rośliny oraz krzewy sąsiadujące należy opryskać preparatami grzybobójczymi, np. w/w Topsin M 500 SC.
Laurowiśnia wschodnia - dziurkowatość liści
Fot. depositphotos
Objawy dziurkowatości liści mogą być mylone z rakiem bakteryjnym drzew owocowych (Pseudomonas syringae). Przy ataku tej choroby liście laurowiśni, zwłaszcza u dołu krzewu, mają okrągłe rude plamy z charakterystyczną otaczającą je jasną aureolą. Z czasem w miejscu plam dochodzi do wykruszenia tkanki. Plamy mogą pojawić się też na pędach. Wówczas pęd powyżej zmiany usycha. W przypadku podejrzenia raka bakteryjnego należy usuwać porażone części rośliny, a wiosną wykonywać opryski fungicydami miedziowymi, jak np. Miedzian 50 WP.
Ze szkodników na laurowiśni może pojawić się motyl wystrój wężowiaczek (Lyonetia clerkella). Jest to szkodnik minujący liście. Jego gąsienice pozostawiają na liściach szlaczki zaczynające się przy głównym nerwie i biegnące wężykiem. Części liścia wyszparowane kolistymi chodnikami wypadają całkowicie, tworząc dziury. Wewnątrz chodników znajdują się zielonkawe larwy, a od spodu liści można znaleźć kokony. We wcześniejszym etapie (przed pojawieniem się gąsienic) na spodniej stronie liści mogą być widoczne jajeczka szkodnika. Ten szkodnik laurowiśni nie powoduje dużych szkód i zazwyczaj wystarcza usuwanie uszkodzonych liści, na których mogą znajdować się jaja lub larwy.
mgr inż. Agnieszka Lach
Opracowano na podstawie:
1. J. Waźbińska, Z. Kawecki, B. Płoszaj, Drzewa i krzewy liściaste, Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, Olsztyn 2008, str. 226-227;
2. Katalog roślin - drzewa, krzewy byliny polecane przez Związek Szkółkarzy Polskich, Praca Zbiorowa, Agencja Promocji Zieleni, Warszawa 2016, s. 206;
3. T. Lohler, Choroby roślin i kwiatów, Bellona, Warszawa 2016, s. 94-97.
Przeczytaj również:
- Świdośliwa lamarcka - uprawa, sadzenie, pielęgnacja
- Rajska jabłoń ozdobna - polecane odmiany, uprawa w ogrodzie
- Rokitnik zwyczajny - uprawa, właściwości lecznicze, zastosowanie
