Krzewy owocowe kwasolubne

Borówki amerykańskie to najbardziej znane krzewy owocowe kwasolubne. Borówki wymagają gleb bardzo kwaśnych o odczynie pH 3,8-4,8. Warto jednak wiedzieć, że borówka amerykańska to nie jedyny krzew owocowy, który lubi gleby kwaśne, a większość popularnych krzewów wymaga gleb lekko kwaśnych. Poznaj bliżej wymagania glebowe poszczególnych krzewów owocowych.

Krzewy owocowe lubią gleby kwaśne lub lekko kwaśne
Fot. depositphotos

Krzewy owocowe na gleby kwaśne

Borówka amerykańska - najlepiej rośnie na glebach wybitnie kwaśnych (pH 3,8-4,8), lekkich, wilgotnych i stanowiskach słonecznych oraz osłoniętych od wiatru. Borówkę dobrze sadzić w grupach po kilka odmian, gdyż jest gatunkiem obcopylnym. Ze względu na płytki system korzeniowy wymaga nawadniania podczas suszy. Zaleca się aby pierwsze cięcie borówki amerykańskiej wykonać zaraz po posadzeniu krzewu. Przycina się pędy nowo posadzonej borówki na kilka oczek nad ziemią (na wysokość 25 cm), pozostawiając na krzewie 3-5 pędów. Resztę usuwa się całkowicie. Ta zasada dotyczy 2-letnich sadzonek borówki, które mają jeszcze słabo rozwinięty system korzeniowy. Jeżeli sadzimy sadzonki 3-letnie, które są silne i mają dobrze rozwinięty system korzeniowy, nie musimy ich tak radykalnie przycinać. Do 4-5 roku uprawy wystarczy wycinać pędy usychające, uszkodzone, przemarznięte czy nadłamane.

Borówka brusznica - podobnie jak borówka amerykańska wymaga gleb kwaśnych, najlepiej o odczynie pH 3,5-4,5. Ziemia do uprawy brusznicy powinna być lekka i próchnicza, a stanowisko dobrze nasłonecznione. Borówka brusznica jest dość tolerancyjna wobec wilgotności gleby ale nie toleruje gleb podmokłych. Unikajmy też całkowitego przeschnięcia ziemi podczas suszy i upałów.

Krzewy owocowe na gleby lekko kwaśne

Agrest - ma niewielkie wymagania glebowe i urośnie nawet na bardzo piaszczystym podłożu. Preferuje gleby lekko kwaśne, o odczynie pH 5,5-6,5. Ważna jest dla niego wystawa (niekorzystna będzie południowa), gdyż owoce niektórych odmian mogą zostać poparzone przez promienie słoneczne. Agrest najlepiej owocuje w rejonach kraju o dużej ilości opadów. Dobrze reaguje na cięcie.

Aronia czarnoowocowa - preferuje podłoża wilgotne, piaszczysto-gliniaste, ale może rosnąć w każdych warunkach. Toleruje dość szeroki zakres pH gleby 5,0-6,5. Nie wymaga stanowiska nasłonecznionego, poradzi sobie również w półcieniu. Jest w pełni mrozoodporna. Nie wymaga specjalnych zabiegów pielęgnacyjnych poza nawadnianiem w okresie suszy i nawożeniem co trzeci rok obornikiem lub kompostem. Aronia nie wymaga cięcia formującego, jednak systematycznie należy wykonywać cięcia sanitarne, a co 5-6 lat część najstarszych gałęzi całkowicie wycinać, odmładzając tym sposobem aronię.

Aronia toleruje zarówno gleby kwaśne jak i lekko kwaśne
Fot. pixabay

Malina - preferuje gleby żyzne, przepuszczalne i wilgotne, o odczynie pH 6,0-6,5. Nie toleruje zaś gleb ciężkich i źle znosi zalanie korzeni. Najlepsze stanowisko dla uprawy malin to miejsce słoneczne z dala od innych gatunków, gdyż malina bardzo szybko i silnie się rozrasta. Maliny są samopylne, lecz lepiej owocują zapylone obcym pyłkiem, więc warto sadzić obok siebie kilka różnych odmian.

Porzeczka - czerwone, czarne i białe porzeczki to najpopularniejsze krzewy owocowe w naszych sadach, między innymi ze względu na walory smakowe oraz zdrowotne. Żyzne i zasobne gleby polecane są tylko dla porzeczki czarnej, pozostałe urosną nawet na ugorze. Zalecane pH gleby dla porzeczek wynosi pH 6,0-6,5. Rośliny te dobrze reagują na nawożenie organiczne torfem oraz obornikiem. Jesienią lub wczesną wiosną można zastosować nawożenie mineralne potasowe, fosforowe oraz magnezowe.

Poziomka - preferuje stanowiska półcieniste i zacienione. Pełne słońce południowe szybko prowadzi do poparzeń. Gleba dla poziomek powinna być próchniczna, wilgotna, przepuszczalna i żyzna, o odczynie pH 6,0 - 6,5. Rośliny sadzimy latem, w lipcu lub sierpniu, tak, aby na drugi rok mieć już owoce. Uprawa poziomek w jednym miejscu może trwać do 3 lat. Rośliny wymagają częstego nawadniania oraz dwa razy do roku nawożenia kompostem.

Truskawki najlepiej rosną na glebach lekko kwaśnych
Fot. pixabay

Truskawka - dobrze sprawdzi się na glebach żyznych, próchniczych, przepuszczalnych, o odczynie pH 5,5-6,2. Najlepsze owoce uzyskamy z plantacji bardzo dobrze nasłonecznionej. Truskawki wymagają regularnego podlewania, oraz ściółkowania gleby, dzięki czemu ogranicza się parowanie wody. Podobnie jak poziomka, może być uprawiana w jednym miejscu do 3 lat. Możliwe jest sadzenie i uprawa truskawek w skrzynkach balkonowych i doniczkach.

Żurawina wielkoowocowa - krzew ten preferuje gleby ubogie, przepuszczalne, wilgotne, o odczynie pH 5,5-6,2. Najlepiej rośnie na stanowisku o wysokim poziomie wody gruntowej i odpowiednim nasłonecznieniu. W bezśnieżne zimy żurawina jest narażona na przemarzanie, więc warto rośliny osłaniać przed wiatrem oraz słońcem. Co kilka lat warto krzewy odmłodzić usuwając część długopędów.

Jak przygotować ziemię dla krzewów owocowych kwasolubnych?

Krzewy owocowe kwasolubne wymagają odpowiedniej uprawy - od właściwego przygotowania podłoża po nawożenie, spulchnianie gleby czy podlewanie. Chcąc posadzić w ogrodzie krzewy preferujące kwaśną glebę wykonujemy pomiar pH gleby (możemy w tym celu wykorzystać zarówno prosty kwasomierz glebowy oparty o zabarwiające się papierki, jak i bardziej precyzyjny miernik pH elektroniczny) w miejscu planowanego nasadzenia.

Odczyn gleby poniżej pH 5,5 wskazuje na glebę kwaśną, zaś odczyn w zakresie 5,6 do 6,5 to gleba lekko kwaśna. Jeżeli wskazane pH było nieznacznie wyższe od tego, jakie jest potrzebne naszym krzewom, możemy je skorygować dodając do wykopanego wcześniej dołka odpowiednio kwaśne podłoże lub niewielką ilość kwaśnego torfu. Dobrze jest także ściółkować glebę wokół rośliny korą sosnową lub przekompostowanymi trocinami iglaków, które będą zakwaszać glebę oraz zapobiegać wyparowywaniu wody z podłoża.

Podczas sadzenia borówki amerykańskiej i brusznicy, które wymagają mocno kwaśnej gleby, trzeba użyć znacznie większej ilości kwaśnego torfu i wypełnić nim nie tylko sam dołek wykopany pod roślinę ale też przekopać z torfem nieco większy obszar ziemi wokół miejsca sadzenia borówki.

Dołek wykopany pod borówkę zaprawiamy kwaśnym torfem
Fot. ©PoradnikOgrodniczy.pl

W uprawie kwasolubnych krzewów owocowych należy postawić przede wszystkim na właściwe nawozy, które nie będą podnosiły odczynu gleby. Warto natomiast wybierać nawozy zakwaszające, takie jak np. siarczan amonu. Można również wspomóc korzenie krzewów grzybami mikoryzowymi, dzięki którym roślina staje się silniejsza oraz ma ułatwiony dostęp do wody i składników pokarmowych pobieranych z gleby. Zastosowanie mikoryzy sprawia, że rośliny nieco lepiej tolerują pH gleby odbiegające od ich wymagań.

mgr inż. Anna Błaszczuk

Opracowano na podstawie:
1. Orłowska M., Drzewa i krzewy owocowe. Wydawnictwo Artemis, 2011 s. 81-112;
2. Sarwa A., Sad inny niż wszystkie. Armoryka, 2009 s. 56, 205-207, 246-248.

Przeczytaj również:

• Krzewy kwasolubne do ogrodu. Kwitnące, ozdobne i owocowe krzewy na kwaśną glebę
• Jak zakwasić ziemię domowym sposobem?
• Jak zmienić odczyn pH gleby? Prosty sposób na glebę kwaśną lub zasadową!
• Odczyn pH nawozów. Nawozy zakwaszające i odkwaszające