Kalina sztywnolistna - odmiany, uprawa, przycinanie

Kalina sztywnolistna (Viburnum rhytidophyllum) to bardzo oryginalny zimozielony krzew o dekoracyjnych liściach i barwnych owocach. Roślina ta wyjątkowo dobrze radzi sobie posadzona w cieniu. Poznaj najciekawsze odmiany kaliny sztywnolistnej oraz dowiedz się jak wygląda uprawa kaliny w ogrodzie. Podpowiadamy też jak wykonać przycinanie kaliny sztywnolistnej aby krzew uzyskał ładny pokrój i nie ogołacał się od dołu.

Kwitnąca kalina sztywnolistna
Fot. depositphotos

Jak wygląda kalina sztywnolistna?

Kalina sztywnolistna to wiecznie zielony krzew dorastający do wysokości 4 m. W młodości roślina rośnie szybko, później nieco wolniej. Młode pędy kaliny sztywnolistnej gęsto pokryte są gwiazdkowatym kutnerem. Pędy u starszych egzemplarzy, zwłaszcza te zewnętrzne, są nieco ukośnie zwieszone.

Liście kaliny sztywnolistnej są podłużno-jajowate, z wierzchu błyszczące, ciemnozielone i silnie pomarszczone, od spodu zaś gęsto pokryte szarym lub żółtym kutnerem.

Pod koniec maja lub w czerwcu pojawiają się płaskie parasolowate kwiatostany kaliny szerokolistnej wielkości do 20 cm, z kremowobiałymi kwiatami. Ukazują się one na szczytach pędów.

W sierpniu zawiązują się na krzewach dekoracyjne, z początku jaskrawoczerwone, a potem czarne jagody. Są one lekko podłużne, zebrane w grona. Owoce kaliny sztywnolistnej stanowią atrakcyjną ozdobę krzewu w końcówce lata i na początku jesieni. Zazwyczaj jednak nie pozostają na krzewie zbyt długo, gdyż są chętnie zjadane przez ptaki odwiedzające ogród.

Owoce kaliny sztywnolistnej
Fot. depositphotos

Kalina sztywnolistna ciekawie prezentuje się w zestawieniach z krzewami o barwnych pędach i bylinami w ogrodach angielskich.

Kalina sztywnolistna - odmiany

Kalina sztywnolistna występuje w kilku odmianach, które mogą zainteresować posiadaczy ogrodów:

Kalina sztywnolistna 'Cree' - jest bardziej zwarta niż krzewy gatunku, nie zwija liści w czasie mrozu, a jej kwiaty są białe. Rośnie też zdecydowanie wolniej niż podstawowy gatunek i uchodzi za najbardziej odporną na mróz odmianę kaliny sztywnolistnej,

Kalina sztywnolistna 'Willowwood' - charakteryzuje się zwartym i zagęszczonycm pokrojem i również dobrze zimuje,

Kalina sztywnolistna 'Roseum' - ta odmiana kaliny ma kwiaty w pąku różowe, zaś rozkwitłe białe,

Kalina sztywnolistna 'Variegatum' - to ciekawa odmiana o pstrych liściach. Są one pokryte nieregularnie rozmieszczonymi kremowobiałymi plamami. W tej odmianie kaliny sztywnolistnej może jednak pojawiać się tzw. rewersja, czyli zmiana barwy liści na zieloną, taką jaką ma podstawowy gatunek.

Kalina sztywnolistna - uprawa

Kalina sztywnolistna jest krzewem mało wymagającym i łatwo przystosowującym się do panujących warunków. Najlepiej czuje się na świeżych, próchnicznych glebach, w miejscach półcienistych do mocno zacienionych. Ta ostatnia cecha sprawia, że to doskonała roślina do cienia. Kalina sztywnolistna poradzi sobie też w miejscu słonecznym, choć wymaga wtedy intensywnego podlewania.

Istotne jest natomiast aby miejsce uprawy kaliny sztywnolistnej było zaciszne i osłonięte od wiatrów. Na stanowiskach wietrznych roślina ta znacznie gorzej zimuje. Gdy powietrze jest suche, a temperatura obniża się do -7°C, liście kaliny sztywnolistnej zwijają się w rurkę i zwisają do dołu. W ten sposób roślina próbuje zmniejszyć powierzchnię wyparowywania wody z zimozielonych liści podczas, gdy nie może jej uzupełnić z zamarzniętej ziemi. Możemy temu częściowo zapobiec, pamiętając aby jesienią przed nadejściem mrozu, a także zimą w czasie odwilży, roślinę podlewać. Roślina zatem reaguje podobnie jak zimozielone rododendrony, dla których również jest korzystne podlewanie w zimie.

Zimozielone liście kaliny sztywnolistnej
Fot. depositphotos

Podczas ostrym zim kalina sztywnolistna może przemarzać (strefa mrozoodporności roślin 6B) ale dobrze regeneruje się po wiosennym cięciu. W tym celu pędy przemarznięte wycina się wiosną.

Kalina sztywnolistna nie wymaga corocznego nawożenia. Wystarczy co trzy lata zastosować uniwersalne nawozy mineralne, najlepiej długodziałające. Wiosną można podsypać krzew warstwą kompostu, wzbogacając ziemię w materię organiczną.

Kalina sztywnolistna - przycinanie

Kalina sztywnolistna dobrze znosi przycinanie, jednak w pierwszych latach nie wymaga ona regularnego cięcia. Usuwamy jedynie pędy suche czy uszkodzone. Aby krzewy nie ogałacały się od dołu należy rozpocząć po 6 latach ostrożne cięcie prześwietlające. W tym celu na początku lata, po kwitnieniu rośliny, przycinamy sekatorem pojedyncze pędy na wysokości korzystnie położonych rozgałęzień u podstawy krzewu.

Cięcie odmładzające kaliny sztywnolistnej jest wprawdzie możliwe, ale nie należy z nim zbyt długo zwlekać. Mocno postarzałe rośliny słabo się odnawiają. Aby je odmłodzić, przycinamy na wiosnę (zanim rozpocznie się wybijanie z pąków) około 1/3 silnie rozwiniętych pędów na szkielet. Tniemy je na wysokości 80 cm nad ziemią. Pozostałe pędy kaliny sztywnolistnej przycinamy o około 1/3 ich długości. W kolejnych latach podobnie postępujemy z pozostałymi pędami. Dzięki temu po ok. 3-4 latach uzyskamy znowu silnie rosnące krzewy kaliny sztywnolistnej.

Jak nabrać pewności w przycinaniu roślin?

Jeżeli nie masz pewności jak wykonać cięcie lub po prostu boisz się to robić, pomoże Ci fantastyczna książka „Szkoła cięcia”. Dzięki niej nabierzesz pewności w przycinaniu roślin i nauczysz się tak ciąć rośliny, aby rosły zgodnie z Twoimi oczekiwaniami. Po lekturze tej książki prawdopodobnie całkowicie zmieni się Twoje podejście do cięcia roślin!

mgr inż. Joanna Białowąs

Bibliografia:
1. Bartels A., Wszystko o drzewach i krzewach, Świat Książki, s. 228;
2. Pirc Helmut, Wszystko o cięciu drzew i krzewów, Świat Książki, s. 223;
3. Katalog roślin - drzewa krzewy byliny, praca zbiorowa, Agencja Promocji Zieleni Sp. z o.o., Warszawa 2016, s. 224.

Przeczytaj również:

• Kalina japońska - odmiany, uprawa, wymagania
• Kalina koralowa - uprawa, odmiany, choroby
• Krzewy ozdobne łatwe w uprawie
• Krzewy liściaste zimozielone na żywopłot