Jak zabezpieczyć winorośl na zimę? Kopczykowanie i okrywanie winorośli

Aby zabezpieczyć winorośl na zimę wykonuje się kopczykowanie oraz okrywanie winorośli. Celem tych zabiegów jest uniknięcie szkód wyrządzanych przez mróz. Zobacz jak zabezpieczyć winorośl na zimę, jakimi materiałami ją osłaniać i kiedy warto to zrobić aby rośliny w jak najlepszym stanie przetrwały do wiosny.

Jak zabezpieczyć winorośl na zimę?
Fot. pixabay

Gdy winogrona już dawno zebrane, a z krzewów winorośli opadają ostatnie liście, pora pomyśleć o zabezpieczeniu tych roślin przed mrozami. Cechą dobrego okrycia winorośli na zimę jest właściwa izolacja roślin nie tylko przed mrozem, ale również ciepłem i słońcem powodującym zbyt wczesny start pąków wiosną. Zabezpieczenie winorośli na zimę powinno być na tyle lekkie, aby nie powodowało gnicia oczek podczas łagodnej zimy. Szczególnie starannego okrycia wymagają krzewy odmian europejskich, wrażliwszych na mróz.

Zapamiętaj!
Najbardziej wrażliwa na niskie temperatury jest bryła korzeniowa winorośli (korzenie mogą być uszkadzone już przy spadku temp. poniżej -5°C). Dlatego najważniejsze jest usypanie kopczyka u podnóża krzewu (robimy to zawsze, co roku).

Zabezpieczenie pnia i pędów jest konieczne w przypadku roślin młodych (do trzeciego roku uprawy), które nie uzyskały jeszcze pełnej mrozoodporności, a także w przypadku uprawy odmian wrażliwych na niskie temperatury. W przypadku odpornych na mróz odmian winorośli, które rosną w ogrodzie już ponad 3 lata, wystarczy usypać kopczyk przy podstawie pnia.

Kiedy zabezpieczyć winorośl na zimę?

Często zdarza się, że przyczyną przemarznięcia pąków są dość nagłe spadki temperatur w drugiej połowie listopada. Dlatego najlepszą porą zabezpieczenia winorośli na zimę jest początek listopada.

Kopczykowanie winorośli

Pierwszy sposób zabezpieczania winorośli na zimę to kopczykowanie. Kopczyk może być wykonany z ziemi ogrodowej, kompostu ale dodatkowo do kopczykowania można wykorzystać słomę, suche resztki chwastów czy gałązki drzew iglastych. Usypany kopczyk powinien mieć około 30 cm wysokości.

Kopczyki usypuje się przede wszystkim u nasady krzewów, co chroni bryłę korzeniową i podstawę rośliny. Można za ich pomocą zabezpieczyć też łozy, które przygina się do ziemi i obsypuje kopczykiem. Jest to możliwe, o ile winorośl prowadzimy na tzw. niskim pniu.

Łozy winorośli przygięte do ziemi i przymocowane drutami wygiętymi w "U"
Rys. ©Joanna Białowąs

Przy mocno rozgałęzionych krzewach winorośli usuwa się część pędów nieprzydatnych do formowania, aby okrycie pozostałych nie było trudne. Pozostawione łozy powinny być odpowiednio długie, gdyż są wtedy elastyczne i nie łamią się. Łozy odcina się od drutów konst rukcji tworzącej podporę.

Po odcięciu łozy od drutu, łozy wygina się w dół i układa na ziemi wzdłuż rzędu roślin, wykonując kopczyk z wspomnianej wcześniej ziemi, kompostu czy trocin.

Łozy, mimo iż są w miarę elastyczne, niekiedy wymagają przymocowania do podłoża. Możemy sobie pomóc za pomocą niewielkich kawałków drutów wygiętych w literkę „U”, które wbijamy w podłoże (rys. A). Można też wykorzystać szpilki od namiotu.

Na wierzch wykonanego kopczyka jako zabezpieczenie winorośli na zimę można ułożyć gałązki drzew iglastych, suche resztki chwastów czy słomę. Jednak pamiętajmy, iż okrycie słomą lub kępami suchego perzu, sprzyja niekiedy zimowaniu w nich gryzoni.

Z kolei wykonane kopce z trocin uzupełnia się zwykle po tygodniu lub dwóch, gdyż zazwyczaj ulegają one obniżeniu. Należy także sprawdzić skuteczność okrycia słomą, która może być rozwiana przez wiatr lub rozrzucona przez ptaki poszukujące ziarna. Pokrycie ze słomy można dodatkowo wzmocnić gałęziami drzew iglastych, które pozostały nam po jesiennych pracach w ogrodzie.

Winorośl okopczykowana (B), a następnie okryta gałązkami iglaków (C)
Rys. ©Joanna Białowąs

Okrywanie winorośli

Drugim sposobem zabezpieczania winorośli na zimę jest jej okrywanie. Zazwyczaj ten rodzaj zabezpieczenia tyczy się krzewów prowadzonych na wysokim pniu. U takich form usuwa się część zbędnych pędów oraz fragmenty pasierbów. Pozostawione łozy układa się w wiązkę, którą przywiązuje się do pnia lub ramion.

Rośliny można obłożyć słomą przywiązana wielokrotnie sznurkiem tworząc rodzaj chochoła. Częściej używa się do tego celu tektury falistej lub kilku złożonych razem arkuszy grubego papieru pakowego. Warstwy papieru lub tektury zachodzą na siebie dachówkowato i są przewiązywane sznurkiem. Do okrywania winorośli na zimę możemy wykorzystać także gotowe maty słomiane lub białą agrowłókninę o gramaturze 50g/m².

Łozy winorośli odgięte do góry (A) i przywiązane do pnia (B). Całość okrywa się agrowłókniną białą, a u podnóża krzewu usypuje się kopczyk (C)
Rys. ©Joanna Białowąs

Agrowłókniny stają się coraz popularniejsze, gdyż zapewniają roślinie optymalne warunki, a ich użycie jest bardzo proste. Dodatkowo możemy roślinę owinąć kilkoma warstwami agrowłókniny, w zależności od potrzeb (np. założyć dodatkową warstwę agrowłókniny przed spodziewanymi dużymi mrozami, a przed ociepleniem kolejno poszczególne warstwy usuwać).

Dobrej jakości agrowłókniny do okrywania roślin można zamówić w sklepie naszego poradnika. Aby zobaczyć ofertę, naciśnij przycisk poniżej.

mgr inż. Joanna Białowąs

Przeczytaj również:

Cięcie winorośli. Jak i kiedy przycinać winorośl?
Jak przycinać winorośl aby obficie owocowała i jaki termin cięcia winorośli jest najkorzystniejszy dla zdrowego wzrostu rośliny? Ten poradnik cięcia winorośli uzupełniają pomocne rysunki, na których krok po kroku pokazane są kolejne etapy cięcia winorośli. Więcej...

Odmiany winorośli do uprawy amatorskiej w Polsce
Nnajcenniejsze odmiany winorośli doskonałe do uprawy amatorskiej. Wybraliśmy takie, które są odporne i mało wymagające oraz świetnie radzą sobie w klimacie Polski. Porównanie tych odmian ułatwi praktyczna tabela z wykazem odmian winorośli do uprawy amatorskiej. Więcej...

Choroby winorośli i ich zwalczanie
Choroby winorośli stanowią duże zagrożenie dla upraw, za względu na małą ilość zarejestrowanych środków ochrony do oprysku winorośli. Jedynie systematyczne zabiegi ochronne (cięcie sanitarne, opryski) pozwalają skutecznie zahamować rozwój chorób jeszcze przed pojawieniem się owoców. Oto najważniejsze choroby winorośli i ich zwalczanie w uprawach amatorskich. Więcej...