Jak wykorzystać szyszki w ogrodzie? 12 sprawdzonych zastosowań!
Szyszki to darmowy i ekologiczny materiał, który warto wykorzystać w ogrodzie. Choć szyszki mają zastosowanie do dekoracji świątecznych i stroików, z powodzeniem mogą zastąpić także korę do ściółkowania roślin, służyć jako zapora przeciwko ślimakom albo świetny dodatek rozluźniający kompost. A to jeszcze nie wszystko! Poznaj 12 praktycznych zastosowań szyszek w ogrodzie!
Jak wykorzystać szyszki w ogrodzie?
Fot. depositphotos
Kiedy spadają szyszki?
Szyszki mogą spadać w różnych terminach, w zależności od gatunku drzewa, na którym rosną oraz warunków atmosferycznych w danym roku. Zazwyczaj szyszki można zbierać w następujących terminach:
- szyszki sosny osiągają dojrzałość pod koniec lata i spadają z drzew jesienią;
- szyszki świerka spadają zimą i wiosną, od stycznia do kwietnia;
- szyszki modrzewia spadają późną jesienią i zimą;
- szyszki jodły dojrzewają jesienią, ale nie spadają w całości. Ich łuski rozpadają się i uwalniają nasiona. Na ziemię opada jedynie zdrewniały rdzeń. Aby zebrać całe szyszki jodły, należy to zrobić przed ich rozpadem, zwykle we wrześniu.
Zastosowanie szyszek w ogrodzie
Szyszki to uniwersalny materiał, który ma bardzo szerokie zastosowanie w ogrodzie. Warto wykorzystać ich walory ozdobne, jak i praktyczne właściwości.
Szyszki do ściółkowania
Ściółkowanie szyszkami to jedno z najbardziej praktycznych zastosowań tego biodegradowalnego materiału. Szyszki są estetyczną i trwałą alternatywą dla kory ogrodowej. Warstwa szyszek o grubości około 5-7 cm ułożona na rabatach tłumi wzrost chwastów, minimalizuje parowanie wody z gleby latem i chroni korzenie przed przemarzaniem zimą.
Szyszki mogą zastąpić korę do ściółkowania roślin
Fot. depositphotos
Szyszki są lekkie i wypełnione powietrzem, co czyni je świetnym izolatorem. Rozkładają się bardzo powoli i poprawiają strukturę gleby. Można je wymieszać z korą, trocinami lub igliwiem. Świeże, nierozłożone szyszki mają odczyn lekko kwaśny do obojętnego. Delikatnie obniżają pH podłoża w dłuższej perspektywie czasu, co czyni je idealną ściółką dla roślin kwasolubnych.
Szyszki pod borówki i rododendrony
Gruba warstwa szyszek rozsypana pod krzewami borówek i rododendronami jest prostym sposobem na stopniowe zakwaszanie podłoża. Z rozkładających się szyszek do gleby przedostają się kwasy organiczne, które pomagają utrzymać kwaśny odczyn podłoża. Ponadto, ściółka z szyszek jest niezwykle korzystna dla płytko korzeniących się roślin, takich jak rododendrony, ponieważ pomaga utrzymać stałą wilgotność w strefie korzeniowej, zapewniając optymalne warunki dla ich rozwoju.
Szyszki rozsypane pod rododendronem
Fot. depositphotos
Szyszki pod hortensje
Szyszki to idealna ściółka dla hortensji (zwłaszcza dla hortensji ogrodowej), ponieważ powoli zakwaszają glebę. Kwaśny odczyn podłoża jest niezbędny, by roślina mogła przyswajać glin, który z kolei nadaje kwiatom intensywnie niebieski kolor. Ponadto, szyszki zapewniają korzeniom izolację termiczną i stanowią naturalny, estetyczny element dekoracyjny.
Szyszki pod tuje i inne iglaki
Szyszki doskonale komponują się z iglakami, takimi jak tuje, cisy, jałowce czy sosny. Jako ściółka ograniczają wzrost chwastów i chronią system korzeniowy przed mrozem. Jednocześnie powoli rozkładają się i delikatnie zakwaszają podłoże.
Szyszki warto rozsypywać pod iglakami
Fot. depositphotos
Szyszki pod róże
Jesienią pod różami warto usypywać kopczyki z szyszek. Róże nie wymagają kwaśnej gleby, ale szyszki użyte do tworzenia kopczyków ochronnych w połączeniu z ziemią lub odkwaszoną korą, stanowią lekką, dobrze izolującą warstwę. Skutecznie zabezpiecza ona nasadę krzewu przed silnym mrozem i wysuszającym wiatrem, chroniąc wrażliwy system korzeniowy przed skokami temperatur.
Szyszki jako dodatek do kompostu
Szyszki są bogate w węgiel i w kompoście równoważą "zielone", bogate w azot odpady, takie jak liście czy trawa. Rozkładają się długo i świetnie napowietrzają pryzmę kompostową, zapobiegając jej zbijaniu się. Aby przyspieszyć ich rozkład, warto je rozdrobnić i wymieszać z materiałami bogatymi w azot. Taki sypki, dobrze napowietrzony kompost, będzie idealnym nawozem dla roślin kwasolubnych.
Szyszki warto dodawać do kompostu
Fot. depositphotos
Szyszki jako drenaż do donic i skrzyń
Szyszki są lekkie i nadają się do tworzenia warstwy drenażowej na dnie dużych donic tarasowych lub skrzyń balkonowych. Dzięki nim nadmiar wody jest odprowadzany od korzeni i zmniejsza się zużycie ziemi w głębokich pojemnikach.
Co ważne, przy grubej warstwie szyszek może pojawić się ryzyko osiadania bryły korzeniowej. Niestabilna warstwa szyszek może zapadać się pod ciężarem gleby i uszkodzić korzenie. Aby temu zapobiec, konieczne jest oddzielenie warstw - na szyszkach należy rozłożyć agrowłókninę lub usypać warstwę grubego żwiru albo piasku i dopiero na nią nasypać podłoże. Dzięki temu zabiegowi podłoże będzie ustabilizowane a ziemia nie będzie osiadała w szczelinach między szyszkami.
Szyszki jako wypełniacz podwyższanych grządek
Wypełnienie dużej i głębokiej, podwyższanej grządki samą żyzną ziemią może być kosztowne. Rozwiązaniem jest zasypanie jej dolnej części materiałem organicznym, takim jak: szyszki, gałęzie, zdrewniałe łodygi i kora. Stworzy on doskonałą, przepuszczalną, dolną warstwę. Z czasem, materiały te będą się powoli rozkładały, dostarczając roślinom składników odżywczych i poprawiając strukturę gleby. Gdy poziom podłoża zacznie się obniżać, konieczne będzie uzupełnienie go np. kompostem.
Szyszki na ślimaki
Naturalną, w pełni ekologiczną i skuteczną metodą walki ze ślimakami jest wykorzystanie szyszek. Ostra, nierówna i chropowata powierzchnia szyszek jest nieprzyjemna dla mięczaków. Rozsypanie szyszek wokół najbardziej zagrożonych roślin na rabatach i grządek w warzywnikach ochroni młode siewki, funkie czy sałatę. Powstanie mechaniczna bariera skutecznie zniechęcająca żarłoczne ślimaki.
Szyszki do stabilizacji gleby na skarpach
Na terenach ze spadkami (skarpy, nasypy), szyszki rozłożone grubą warstwą na powierzchni pomagają w stabilizacji gleby. Skutecznie spowalniają spływ wody opadowej, zapobiegają erozji gleby czyli wypłukiwaniu przez wodę oraz wywiewaniu przez wiatr cennych składników odżywczych. Z czasem szyszki częściowo się rozłożą, uwalniając materię organiczną, co dodatkowo poprawi strukturę gleby.
Szyszki do dekoracji ścieżek i obrzeży
Szyszki są wyjątkowo wdzięcznym materiałem, który idealnie wpisuje się w ogrody utrzymane w leśnym i naturalistycznym stylu. Szyszki wysypane gęsto na ścieżkach (najlepiej tych mniej uczęszczanych), tworzą atrakcyjną i przepuszczalną nawierzchnię, która doskonale komponuje się z otoczeniem. Szyszki mogą również służyć jako niskie, naturalne obrzeża wokół rabat, nadając zakątkom ogrodu leśny charakter.
Szyszki dla owadów i zwierząt
Szyszki mogą posłużyć jako budulec domku dla pożytecznych owadów (np. złotooków czy murarek). Ułożone wraz z gałęziami w luźne stosy, w zacisznych zakątkach ogrodu, mogą stać się schronieniem dla jeży na czas zimowego snu. Dzięki porowatej strukturze, warstwa szyszek tworzy „poduszkę powietrzną”, która działa jak doskonały izolator. Szyszki obtoczone w tłuszczu połączonym z ziarnami i powieszone na gałęziach będą pożywieniem dla ptaków w zimie.
Szyszki przydają się podczas budowy domku dla owadów
Fot. pixabay/p>
Szyszki do dekoracji
Szyszki przydadzą się jednak nie tylko w ogrodzie ale i w domu. Są bardzo efektowne i stanowią nieodzowny element dekoracji (nie tylko świątecznych), które wprowadzają do domu ciepły, leśny klimat. Z szyszek można stworzyć zarówno klasyczne stroiki, wieńce adwentowe i ozdoby choinkowe, jak również oryginalne kompozycje jesienne z dyniami, girlandy do altan, czy ozdobne obrzeża donic.
Szyszki są także doskonałym dodatkiem do suszonych bukietów i sprawdzają się jako dekoracyjne wypełnienie wazonów, maskują ziemię w donicach i pięknie łączą się z mchem i trawami. Szyszki mogą być także dobrym materiałem do zabawy dla dzieci.
Kiedy zbierać szyszki do dekoracji?
Najlepszy czas na zbiór szyszek to późna jesień i wczesna zima. Warto zbierać je w suche, słoneczne dni, kiedy są już w pełni wykształcone ale jeszcze zamknięte. W domu szyszki otworzą się pod wpływem ciepła. Należy unikać szyszek pokrytych pleśnią lub żywicą.
Suszenie szyszek w piekarniku
Aby szyszki do dekoracji otworzyły się a także, by pozbyć się z nich wilgoci i ewentualnych owadów, konieczna jest prosta obróbka termiczna. Szyszki rozkładamy na blasze wyłożonej papierem i wstawiamy do piekarnika nagrzanego do temperatury około 50–60°C na 1-2 godziny. Piekarnik trzeba lekko uchylić, aby wilgoć z szyszek odparowała. Wilgotne, zamknięte łuski całkowicie się rozchylają, kolor się utrwali a szyszki będą zdezynfekowane. Szyszki można także wyparzyć polewając je wrzątkiem.
Czy można zbierać szyszki z lasu?
Zbieranie szyszek z lasu jest generalnie dozwolone, o ile odbywa się wyłącznie na własne potrzeby a nie w celach komercyjnych. Szyszki należy zbierać z ziemi, nie niszcząc przyrody, nie łamać gałęzi, nie strącać szyszek z drzew oraz nie zbierać ich na terenach ściśle chronionych, takich jak parki narodowe i rezerwaty. Należy również pamiętać o umiarze, ponieważ szyszki są częścią ekosystemu, stanowią pokarm dla zwierząt i biorą udział w użyźnianiu gleby. Przekroczenie limitów na określonym obszarze lub naruszenie lokalnych przepisów może grozić mandatem.
Przeczytaj również:
- Suszone kwiaty. Jak suszyć i tworzyć bukiety?
- Słoma w ogrodzie. Ściółkowanie i inne pomysły jak wykorzystać słomę
- Co zrobić ze skoszoną trawą? Sposoby aby wykorzystać ją w ogrodzie!
- Rozmnażanie drzew i krzewów z nasion. Kiedy zbierać nasiona drzew i jak je wysiewać?
