Jak przyspieszyć kiełkowanie nasion?
Za pomocą nasion rośliny mogą się rozprzestrzeniać w środowisku. Nasiona chronią też znajdujące się wewnątrz zarodki przed niekorzystnymi warunkami otoczenia. Dzięki temu mogą pozostawać one w stanie spoczynku przez wiele lat. Aby przyspieszyć kiełkowanie nasion należy przerwać ten stan stosując sprawdzone ogrodnicze techniki. Zobacz, jak przyspieszyć kiełkowanie nasion i uzyskać siewki w krótkim czasie!
Jak przyspieszyć kiełkowanie nasion? Moczenie w wodzie
Fot. depositphotos
Moczenie nasion w letniej wodzie
Aby przyspieszyć kiełkowanie nasion i uzyskać równomierne wschody, nasiona wolno kiełkujących roślin moczy się w letniej wodzie o temperaturze 20-30°C. Czas moczenia nasion zależy od gatunku rośliny:
- groch, fasola, sałata - moczy się przez 2-4 godziny;
- ogórki, dynia, warzywa kapustne - moczy się przez 12-20 godzin;
- marchew, pasternak, por - moczy się przez 50-60 godzin;
- nasiona roślin ozdobnych moczy się przez 12-24 godzin.
Tak przygotowane nasiona niezwłocznie wysiewamy w wilgotną glebę.
Skaryfikacja nasion
Nasiona roślin, takich jak: dąb, kasztanowiec czy buk mają twardą łupinę, która utrudnia przedostawania się do środka tlenu oraz wody. Skaryfikacja nasion polega na zmiękczeniu, zarysowaniu lub ścieraniu okrywy nasiennej, co pozwala przyspieszyć kiełkowanie nasion. Zabieg ten można przeprowadzić mechanicznie (przy użyciu papieru ściernego lub nożyka), chemicznie (wykorzystując kwas siarkowy) lub termicznie (woda o temperaturze 70-80°C).
Stratyfikacja nasion
Stratyfikacja jest jedną z metod przerwania spoczynku nasion, dzięki której szybko i równomiernie kiełkują. Czynność tę przeprowadzamy poddając nasiona odpowiedniej temperaturze przy zachowaniu wysokiej wilgotności podłoża i stałym dopływie tlenu.
Stratyfikacji poddaje się nasiona drzew, krzewów i bylin zimujących w gruncie oraz wielu roślin doniczkowych.
W zależności od rodzaju rośliny przeprowadzamy stratyfikację:
- chłodną - poddawanie nasion działaniu temperatury 0-7°C - stosujemy dla nasion takich gatunków, jak: klon zwyczajny, klon jawor, kasztanowiec, lawenda, dyptam, goryczka, jeżówka;
- ciepłą - przetrzymywania nasion w temperaturze 15-30°C – temu zabiegowi poddajemy m.in. nasiona rozmarynu;
- mieszaną ciepło-chłodną - w ten sposób stratyfikuje się gatunki, takie jak: klon jawor, klon zwyczajny, lipa drobnolistna, grab, bez czarny, czereśnia ptasia.
W amatorskiej uprawie roślin najczęściej wykorzystuje się stratyfikację chłodną, czyli poddawanie nasion działaniu niskiej temperatury (0-7°C) przez określony czas. Temperatura stratyfikacji oraz czas jej trwania są ustalone indywidualnie dla każdego gatunku rośliny.
Najprostszym sposobem przeprowadzenia stratyfikacji jest wysiew nasion do doniczki wypełnionej mieszanką drobnoziarnistego piasku i torfu w stosunku 1:1. Po podlaniu nasion umieszcza się doniczkę w lodówce. Zamiast do doniczki, można nasiona wraz z podłożem wsypać do woreczka strunowego.
W miejsce podłoża możemy w procesie stratyfikacji wykorzystać papierowe ręczniki lub waciki kosmetyczne, które umieszczamy wraz z nasionami w woreczku strunowym. Kiełkowanie nasion na papierze lub na wacie jest bardziej sterylne a stratyfikację tym sposobem można przygotować szybciej i taniej.
Moczenie nasion w stymulatorach wzrostu
Żeby przyspieszyć kiełkowanie nasion, można stosować naturalne stymulanty pobudzające także wzrost i rozwój roślin. W tym celu na kilka godzin przed wysiewem zanurzamy nasiona w roztworze kwasu giberelinowego (naturalny fitohoromon), kwasów huminowych i fulwowych lub wyciągu z alg morskich.
Przeczytaj również:
- Zbiór, przechowywanie i kiełkowanie nasion
- Wysiew nasion w domu - krążki i doniczki torfowe
- Czy przeterminowane nasiona wyrosną? Oto, jak sprawdzić zdolność kiełkowania nasion!
- Rozmnażanie drzew i krzewów z nasion
Opracowano na podstawie:
1. H. Chmiel (pod red.), Uprawa roślin ozdobnych, PWRiL, Warszawa 1980, s. 77-78;
2. L. Janson, A. Załęski, Wykorzystanie biologicznej właściwości nasion w produkcji szkółkarskiej w Sylwan 2/1988, s. 59-70;
3. K. Matysiak, S. Kaczmarek, R. Kierzek, P. Kardasz, Ocena działania ekstraktów z alg morskich oraz mieszaniny kwasów huminowych i fulwowych na kiełkowanie i początkowy wzrost rzepaku ozimego w Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering 4/2010, s. 28-32.
