Hortensja ogrodowa - uprawa, pielęgnacja, dlaczego nie kwitnie

Hortensja ogrodowa to krzew ceniony za swoje duże, przepiękne kwiatostany, które możemy podziwiać przez całe lato, aż do jesieni. Może być sadzona jako soliter lub w kompozycji z innymi roślinami na rabacie. Zobacz jak wygląda uprawa hortensji w ogrodzie i jak powinna przebiegać pielęgnacja hortensji aby jak najdłużej kwitła. Wyjaśniamy dlaczego, mimo naszych starań, czasami hortensja nie kwitnie oraz jak zmienić kolor kwiatów hortensji.

Hortensja ogrodowa - Hydrangea macrophylla
©PoradnikOgrodniczy.pl

Hortensja ogrodowa (Hydrangea macrophylla) jest krzewem osiągającym do 1,5 m wysokości. Typowa forma pochodzi z wschodniej i południowej Azji, jednak nasze ogrody zdobią zazwyczaj kultywary i mieszańce z hortensją kosmatą (Hydrangea aspera).

Liście hortensji ogrodowej są owalne, gęsto rozmieszczone na łodydze, zazwyczaj ciemnozielone, choć u niektórych mogą mieć jasne przebarwienia. Kwitnie od początku lata, aż do pierwszych przymrozków. Kwiaty hortensji ogrodowych są zebrane w bardzo ozdobne, kuliste, wypukłe i gęste baldachogrona. Mogą występować w odcieniach bieli, różu i błękitu. Rośliny te chętnie są uprawiane w ogrodach ozdobnych ale występują też jako rośliny doniczkowe i na kwiat cięty.

Hortensja ogrodowa - uprawa, pielęgnacja

Wymagania hortensji co do gleby są dość wysokie. Uprawa hortensji ogrodowej najlepiej udaje się na glebach żyznych i próchniczych, natomiast źle na glebach gliniastych i ciężkich. Ziemia dla hortensji powinna być kwaśna (pH wynoszące od 4,5 do 5,5). Gdy liście stają się jasnozielone lub żółte, wskazuje to na zbyt zasadowy odczyn gleby. Wówczas należy do ziemi dodać kwaśny torf ogrodniczy.

Hortensja ogrodowa - Hydrangea macrophylla
Fot. pixabay

Nazwa hortensja oznacza “wodny krzew”. To sugeruje, że potrzebuje ona dużo wody do prawidłowego rozwoju. Dlatego też hortensja ogrodowa lepiej się czuje w półcieniu, gdzie łatwiej utrzymać wilgoć gleby, chociaż obficiej kwitnie w słońcu. Bardzo ważnym zabiegiem w pielęgnacji hortensji ogrodowej jest nawadnianie, szczególnie w okresach suszy, a także ściółkowanie gleby, co dodatkowo pomaga utrzymać wilgoć.

• Sadzenie hortensji. Jak i kiedy sadzić hortensje?
• Co posadzić obok hortensji?
• Hortensja w doniczce - jak sadzić, uprawa, zimowanie
• Czego nie lubią hortensje? Błędy w uprawie hortensji

Dlaczego hortensja nie kwitnie?

Hortensje dzieli się na dwie grupy - kwitnące na pędach zeszłorocznych oraz na kwitnące na pędach tegorocznych. Do pierwszej grupy zaliczana jest właśnie hortensja ogrodowa (Hydragena macrophylla). Hortensje ogrodowe zawiązują pąki kwiatowe w drugiej połowie lata, a kwitną latem następnego roku. Często jednak nie zakwitają.

Hortensja ogrodowa - Hydrangea macrophylla
Fot. pixabay

Jedną z przyczyn dlaczego hortensja nie kwitnie może być przemarzanie wierzchołków lub całych pędów z zawiązanymi już pąkami kwiatowymi. Pędy tych roślin są słabo zdrewniałe, a pąki nie mają twardych łusek chroniących przed mrozem. Chociaż wiosną z nie przemarzniętych karp wyrosną bujne pędy nie mają one pąków kwiatowych i rośliny nie kwitną. Jeżeli chcemy by rośliny zakwitły musimy zabezpieczyć hortensje na zimę podsypując je korą, torfem lub liśćmi na wysokość 20-30 cm oraz okryć stroiszem. Jeżeli spodziewamy się większych przymrozków, owijamy krzewy agrowłókniną.

Hortensja ogrodowa - Hydrangea macrophylla
Fot. pixabay

Inną przyczyną braku kwiatów może być nieprawidłowe cięcie hortensji. Pamiętajmy, iż hortensja ogrodowa kwitnie na pędach zeszłorocznych. Jeżeli zatem usuniemy zdrewniałe pędy z pąkami kwiatowymi - roślina w danym sezonie już nie zakwitnie. Z tego względu pędów hortensji ogrodowej w ogóle się nie tnie. Jedyne cięcie jakie można przeprowadzić, to usunięcie pędów przemarzniętych po zimie, z których i tak już nic nie będzie oraz ścinanie przekwitłych kwiatostanów.

Na obfitość kwitnienia hortensji ma również wpływ prawidłowe nawożenie. Niedobór azotu, fosforu, magnezu i żelaza powoduje słaby wzrost i nie zawiązywanie się pąków kwiatowych. Aby temu zapobiec możemy stosować nawozy mineralne do hortensji. W sklepach ogrodniczych jest coraz większy wybór nawozów przeznaczonych specjalnie dla tej grupy roślin.

• Choroby hortensji. Dlaczego hortensja brązowieje i usycha?
• Plamy na liściach hortensji. Skąd się biorą i jak je leczyć?
• Brązowe plamy na kwiatach hortensji
• Dlaczego hortensja traci kolor?

Jak zmienić kolor kwiatów hortensji?

Na kolor kwiatów hortensji możemy wpłynąć regulując kwasowość ziemi, w której uprawiamy rośliny. Na glebach bardziej zasadowych, kwiaty będą różowe bądź czerwone. Aby uzyskać niebieską barwę kwiatów, glebę musimy zakwasić, nawożąc ją siarczanem amonu lub siarczanem potasu. Podobny efekt uzyskamy podlewając krzew roztworem ałunu potasowego bądź ałunu glinowego w ilości około 10 - 15g na roślinę. Dobrze jest także wyściółkować powierzchnię gleby wokół krzewu, używając torfu wysokiego, czy też kompostu korowego.

Hortensja ogrodowa - Hydrangea macrophylla
Fot. pixabay

Jeżeli natomiast chcemy uzyskać odczyn bardziej zasadowy gleby w celu wybarwienia kwiatów na czerwono, możemy zastosować nawozy zasadowe, zawierające wapń lub magnez. Należy jednak uważać aby nie podnieść pH gleby powyżej 6,2. Odczyn wyższy powoduje chlorozę liści - liście stają się jasne, żółtawe, z czasem zasychają i opadają. Dlatego też dobrze jest dokonywać pomiarów pH gleby za pomocą pH-metru (zwanego też kwasomierzem).

W ten sposób można zmienić kolor kwiatów hortensji z różowego na niebieski i odwrotnie. Nie można jednak zmienić koloru kwiatów białych - te hortensje zawsze będą białe.

Rozmnażanie hortensji

Hortensję ogrodową najlepiej rozmnaża się poprzez sadzonki zielne, które tniemy w okresie od czerwca do sierpnia, a następnie wysadzamy do skrzyń inspektowych, w których sadzonki będą się ukorzeniać. W inspektach sadzonki muszą spędzić cały rok - na grządki można je posadzić dopiero drugiej wiosny. Ten sposób na rozmnażanie hortensji jest zalecany również w przypadku wszelkich odmian wielkokwiatowych.

Inne gatunki hortensji

Innym gatunkiem nadającym się do uprawy w Polsce jest hortensja bukietowa (Hydrangea paniculata). Osiąga wys. do 2 m (choć zdarzają się i okazy osiągające ponad 4 m wysokości). W porównaniu do hortensji ogrodowej jest bardziej odporna na mrozy (nie wymaga okrywania na zimę) i wapienną glebę. Kwitnie na biało, a w miarę przekwitania jej kwiaty różowieją.

Hortensja bukietowa - Hydrangea paniculata
Fot. pixabay

Polecenia godna jest również hortensja drzewiasta (Hydrangea arborescens), a szczególnie jej odmiana wielkokwiatowa 'Grandiflora'. Jest to krzew osiągający do 1 m wysokości, posiadający dość cienkie gałązki, uginające się pod ciężarem okazałych kwiatów. Gatunki te zawiązują pąki kwiatowe na pędach tegorocznych i sprawiają dużo mniej kłopotów niż hortensja ogrodowa. Można je wczesną wiosną krótko przyciąć - nawet do ziemi - bez obawy, że nie zakwitną.

Jeżeli chcemy aby hortensja wspinała się po podporach, ścianie altany czy płocie, warto zdecydować się na hortensję pnącą. Hortensja pnąca (Hydrangea petiolaris) jest mrozoodpornym pnączem, które chwyta się podpór za pomocą korzeni czepnych. Potrafi wspinać się do wysokości ponad 10 m i wspaniale prezentuje się owijając pnie wysokich drzew.

Przeczytaj również:

• Hortensja dębolistna - odmiany, uprawa, cięcie, rozmnażanie
• Hortensja piłkowana - odmiany, uprawa, cięcie, rozmnażanie
• Róże ogrodowe - odmiany, uprawa, jak pielęgnować

Tekst opracowano na podstawie:
1. Z. Pindel, Dlaczego hortensje ogrodowe przynoszą rozczarowanie ?, Kwiaty, nr 1/1994, s. 6-7;
2. Elżbieta Maśko, Hortensja, Dolnośląski Informator Rolniczy, nr 9/2001;
3. Ewa Zaraś-Januszkiewicz, Hortensje - perły ogrodowych kompozycji, Działkowiec, nr 11/2003, s. 16 - 18.