Drzewko bonsai - pielęgnacja w domu

Drzewko bonsai to niezwykła ozdoba każdej kolekcji roślin. Tego rodzaju rośliny to symbol dużego kunsztu i wiedzy. Pielęgnacja drzewka bonsai w domu wymaga stosowania się do określonych reguł i dużej cierpliwości. Jednak efekt jaki można uzyskać jest wart każdego czasu poświęconego na pielęgnację drzewka bonsai. Oto jak pielęgnować drzewko bonsai w domu aby przez lata zachowało swój niezwykły wygląd.

Drzewko bonsai - pielęgnacja w domu

Drzewko bonsai - jak i gdzie kupić?

W zasadzie wszystkie rośliny wykorzystywane na bonsai to drzewa, które w swoim naturalnym środowisku rosną na zewnątrz. Niektóre pochodzą jednak z ciepłych stref klimatycznych i u nas ich uprawa możliwa jest tylko w domu. Istnieją jednak też bonsai ogrodowe, które świetnie sprawdzą się jako rośliny do ogrodu japońskiego.

Rośliny nadające się na drzewko bonsai można kupić w niemal każdym centrum ogrodniczym. Ale wybierajmy tylko te w sprawdzonych centrach i sklepach, nie kupujmy ich zaś w supermarketach. Niestety w przypadku tych ostatnich rośliny są często zabiedzone i po zabraniu do domu szybko marnieją. Nie warto ryzykować, tym bardziej, że ceny drzewek bonsai są zazwyczaj dość wysokie (od kilkudziesięciu do kilkuset złotych, w zależności od gatunku i wieku rośliny).

Podczas zakupu drzewka bonsai trzeba też koniecznie sprawdzić czy jest informacja jaki to gatunek. Wiele roślin wymaga specyficznych warunków uprawy i bez tej wiedzy nie będziemy w stanie właściwie pielęgnować zakupionych drzewek bonsai.

Jak zrobić bonsai
Bonsai to sztuka miniaturyzacji drzew i krzewów. Słowo sztuka jest tu jak najbardziej właściwe. Sztuką praktyczną jest znajomość technik, wymagań drzewa, zdyscyplinowanie w trosce o okaz. Potrzebne jest jednak także wyczucie artystyczne, by odpowiednio kształtować drzewo, dobrać donicę i zaaranżować otoczenie. Nie jest to łatwe ale jeśli chcesz spróbować, przeczytaj ten poradnik jak zrobić bonsai. Więcej...

Jak pielęgnować drzewko bonsai

Pielęgnacja drzewka bonsai w domu powinna przede wszystkim opierać się na utrzymywaniu podwyższonej temperatury i wilgotności. Latem, jeżeli pogoda na to pozwoli można je wystawić na zewnątrz. Zazwyczaj jest to wręcz zalecane i dobrze wpływa na rośliny. Należy pamiętać o starannej kontroli warunków klimatycznych i wilgotności we wnętrzach. Regularnie sprawdzajmy czy podłoże jest wilgotne, spryskujmy liście i pilnujmy wilgotności powietrza.

Jak podlewać drzewko bonsai?

Częstotliwość i obfitość podlewania drzewka bonsai należy dostosować do wymagań konkretnego gatunku. Ogólną zasadą jest jednak, iż na bonsai najczęściej wykorzystywane są rośliny wymagające stale wilgotnego podłoża. Należy też pamiętać, że drzewka prowadzone na bonsai, a więc intensywnie cięte i skarlane, ze względu na wynikające z tego obciążenia, są bardziej wrażliwe na przesuszenie.

Najlepsza metodą aby podlać drzewko bonsai jest zanurzenie całej doniczki w wodzie, tak by woda całkowicie pokryła podłoże. Następnie należy poczekać aż bąbelki powietrza przestaną wydostawać się na powierzchnię, wtedy należy wyjąć doniczkę z wody i pozwolić jej odprowadzić nadmiar wody. Można też drzewko bonsai podlewać małą konewką.

Ważne!
Drzewko bonsai podlewaj zawsze wodą o temp. pokojowej, odstałą przynajmniej przez 24 godziny.

Ponadto należy pamiętać o nawilżaniu liści. W tym celu należy je regularnie spryskiwać lub umieścić doniczkę na tacy wysypanej warstwą granulek absorpcyjnych utrzymujących wilgoć, takich jak np. keramzyt. Dzięki temu parująca woda z granulek będzie powoli unosić się do liści i nie będą one usychać.

Drzewko bonsai

Jak nawozić drzewko bonsai?

Pielęgnacja drzewka bonsai w domu to również nawożenie. Regularnie wykonywane w odpowiedniej porze roku i odpowiednio dobranym nawozem ma zasadniczy wpływ na prawidłowy rozwój roślin. Pewna część nawozu zawsze jest wypłukiwana przy podlewaniu, dlatego konieczne jest ponawianie zabiegu.

Nawozy do drzewek bonsai mogą występować w różnych postaciach - jako rozpuszczalny proszek, granulki, tabletki lub w postaci płynnej. Można je stosować spryskując liście, podlewając lub wciskając tabletki w podłoże. Tabletki mają tą przewagę, że powoli i przez dłuższy czas uwalniają substancje odżywcze. Natomiast nawozy płynne oraz proszki dostarczają składniki pokarmowe w momencie podawania, dlatego zabieg trzeba częściej stosować. Nigdy nie należy przekraczać zalecanej dawki nawozu!

Przeważnie drzewka bonsai uprawiane w domu nawozimy od wczesnej wiosny do późnego lata. Późną jesienią można zastosować nawóz o niskiej zawartości azotu, spowoduje to utwardzenie tegorocznych przyrostów. Jednym z lepszych nawozów jesiennych dla bonsai jest nawóz pozbawiony azotu. Tego rodzaju nawóz można jednak nabyć tylko w specjalistycznych sklepach z drzewkami bonsai.

Uwaga!
Drzewek bonsai nie nawozi się przez co najmniej 3 tygodnie po przesadzeniu. Nie należy ich też nawozić w okresie aklimatyzacji na nowym stanowisku (np. po zakupie i przyniesieniu do domu).

Nawożenie roślin doniczkowych
Nawożenie roślin doniczkowych jest ważnym zabiegiem w pielęgnacyjnym, wpływającym na obfitość kwitnienia, zabarwienie liści oraz tempo wzrostu roślin, a także ich zdrowotność i ogólną kondycję. W jakim terminie wykonuje się nawożenie roślin doniczkowych, jak dawkować nawozy i które z nich są najlepsze? Oto wszystko co trzeba wiedzieć na temat nawożenia roślin doniczkowych. Więcej...

Szkodniki na drzewkach bonsai

Aby nie dopuścić do ataku szkodników, należy myć liście i pędy drzewka bonsai w celu pozbycia się wszelkich larw i jajeczek szkodników. Na drzewkach bosai występują w zasadzie te same szkodniki roślin doniczkowych, co na innych roślinach uprawianych w domu. Jednymi z popularniejszych szkodników drzewek bonsai są:

Czerwce - można je rozpoznać dzięki tarczkom, które wyglądają jak przyklejone skorupki z białą puszystą i lepką masą. Zwalczać należy ścierając szkodniki wacikiem nasączonym denaturatem oraz stosując środki owadobójcze.

Mszyce - te popularne szkodniki również i drzewek bonsai nie zostawiają w spokoju. Należy je zwalczać środkami owadobójczymi. Można też usuwać je ręcznie z drzewka, zmywając pod strumieniem wody. W uprawie domowej zwalczanie mszyc można przeprowadzić za pomocą bezpiecznego preparatu, opartego o składniki naturalne, o nazwie naturalny preparat Agrocover.

Przędziorek chmielowiec - to mały czerwony pajączek, który zazwyczaj pojawia się gdy powietrze jest zbyt suche. Dlatego należy dbać o wilgotność powietrza oraz stosować środki przędziorkobójcze.

Drzewko bonsai w domu

Choroby drzewek bonsai

Wiele niepowodzeń w pielęgnacji drzewek bonsai związanych jest z dostarczaniem drzewku zbyt małej ilości wody. Dochodzi wówczas do przesuszenia rośliny, co objawia się usychaniem listków. Stają się one wtedy jasno brązowe lub żółte i kruche.

Z kolei dostarczanie zbyt dużej ilości wody, czyli przelanie, objawia się poprzez czernienie liści. Stają się one wtedy ciemno brązowe albo nawet czarne oraz wiotkie i miękkie.

Tego typu objawy powodowane są przez grzyby, które łatwo rozwijają się przy zbyt intensywnym nawadnianiu. Infekcjom grzybiczym można zapobiegać stosując zasady higieny podczas przygotowywania drzewek, doniczek czy podłoża, używająć zawsze czyste i zdezynfekowane narzędzia do cięcia. W przypadku ataku choroby może okazać się konieczny oprysk drzewka bonsai jednym z dostępnych fungicydów. Pielęgnując w domu drzewko bonsai należy uważać na werticiliozę, szarą pleśń i rdzę.

Choroby roślin doniczkowych
Choroby roślin doniczkowych przyczyniają się do utraty ładnego wyglądu i osłabienia wzrostu naszych kwiatów. Często spotykanie objawy chorób roślin doniczkowych to przebarwienia lub plamy na liściach, opadanie kwiatów czy więdnięcie. Ich pojawienie się najczęściej jest efektem niewłaściwej pielęgnacji roślin doniczkowych. Oto jak rozpoznawać najczęściej występujące choroby kwiatów doniczkowych i jak pomóc niedomagającym roślinom. Więcej...

Drzewko bonsai - cięcie i formowanie

Należy pamiętać, ze w sztuce bonsai chodzi o jak najpiękniejsze wyeksponowanie budowy drzewka, jego szkieletu przy dużym ograniczeniu jego wzrostu. Drzewko bonsai nie może mieć zbyt dużo liści i rozgałęzień. Wszystko musi ze sobą harmonizować. Przycinając pędy należy robić to zawsze pod kątem i w odległości 3-5 mm od poniższej pary listków.

Przycinanie drzewka bonsai wykonuje się odpowiednimi odpowiednimi narzędziami, najlepiej specjalistycznymi do bonsai. Nigdy nie uszczykujemy, ukręcamy czy odrywamy gałązek. Należy pamiętać też, iż po odcięciu każdego elementu, ranę po cięciu powstałą na drzewku bonsai warto posmarować maścią na rany lub węglem aktywnym, co zapobiegnie infekcji.

Pielęgnacja drzewka bonsai w domu w dużej mierze opiera się na cięciu formującym lub korygującym, które jest kluczowe do prawidłowego wzrostu drzewka. Warto więc dokładniej zapoznać się z tym obszernym tematem, zanim przystąpimy do pierwszego cięcia.

Uwaga!
Należy unikać cięcia formującego w okresie aklimatyzacji (np. gdy nowo zakupioną roślinę stawiamy w nowym wnętrzu w naszym domu) lub gdy drzewko jest po przesadzeniu. W tych okresach zatem cięcia unikamy podobnie jak i nawożenia.

Katarzyna Matuszak

Opracowano na podstawie: Ken Norman, Bonsai, Wydawnictwo RM, Warszawa 2008, s. 85-89. Fot. sxc.hu

Zobacz również:

Dlaczego drzewko bonsai gubi liście?
Bardzo często zdarza się, że drzewko bonsai gubi liście i każdego dnia coraz większą ich ilość znajdujemy wokół doniczki. Dlaczego tak się dzieje i co robić w tej sytuacji? Oto 5 najważniejszych przyczyn opadania liści z drzewka bonsai. Zobacz, jak im zaradzić i uratować ukochaną roślinę! Więcej...