Dlaczego cukinia nie owocuje?
Uprawa cukinii w ogrodzie zwykle nie jest trudna i daje zadowalające plony. Jednak zdarza się, że cukinia ma bujne liście, ale nie kwitnie lub gubi kwiaty. Bywa też tak, że pojawiają się owoce, ale małe cukinie gniją. Z tego artykułu dowiesz się, dlaczego cukinia nie owocuje i co zrobić, aby uratować swoje plony!
Dlaczego cukinia nie owocuje?
Fot. depositphotos
Dlaczego cukinia nie ma owoców?
Gdy cukinia nie owocuje, przyczyną mogą być problemy z zapylaniem. Jeśli owady nie przeniosą pyłku z kwiatów męskich na żeńskie, kwiat żeński opadnie wraz z zawiązkiem owocu. Ponadto, niekorzystne warunki uprawy, takie jak stres wodny czy chłód, mogą sprawić, że roślina wyprodukuje tylko kwiaty męskie, z których owoc nie powstanie. Inne powody braku owocowania cukinii to błędy w pielęgnacji (zbyt dużo azotu, brak wody) lub gnicie małych zawiązków na skutek chorób.
Żeby szybko znaleźć rozwiązanie, kieruj się poniższymi wskazówkami:
- Jeśli na cukinii nie ma kwiatów, przejdź do sekcji: Dlaczego cukinia nie kwitnie;
- Jeśli cukinia gubi już zawiązane owoce lub zrzuca kwiaty, poszukaj odpowiedzi w sekcji: Dlaczego cukinia gubi kwiaty;
- Jeśli cukinia tworzy kwiaty żeńskie, ale mimo to owoce się nie pojawiają, sprawdź sekcję: Dlaczego cukinia kwitnie a nie owocuje;
- Jeśli cukinia kwitnie, ale ma tylko kwiaty męskie (na cienkich szypułkach i bez zawiązku owocu), dowiesz się więcej w sekcji: Dlaczego cukinia ma tylko męskie kwiaty;
- Jeśli zawiązki owoców gniją, zajrzyj tutaj: Dlaczego małe owoce cukinii gniją.
Dlaczego cukinia nie kwitnie?
Brak kwiatów u cukinii to zwykle skutek nieodpowiedniej pielęgnacji albo niesprzyjających warunków pogodowych. Oto najczęstsze powody braku kwitnienia cukinii:
Cukinia nie kwitnie, bo ma za dużo azotu
Zbyt intensywne nawożenie nawozami bogatymi w azot (np. obornikiem, nawozami mineralnymi) pobudza roślinę do wytwarzania wielu dużych, ciemnozielonych liści i pędów, hamując jednocześnie tworzenie się kwiatów.
Kluczowe jest zrównoważone nawożenie. Azot dostarcza się roślinie tylko w początkowej fazie wzrostu stosując np. Azofoskę. W późniejszym okresie roślinie potrzebny jest fosfor i potas, które stymulują zawiązywanie kwiatów i owoców. W tym czasie można użyć Polifoski. Jeśli preferujemy nawozy naturalne, można wybrać biohumus lub dojrzały kompost.
Owocująca cukinia
Fot. pixabay
Cukinia nie kwitnie, bo jest za zimno
Optymalna temperatura wzrostu i kwitnienia cukinii to 20-25°C. Chłód i spadki temperatury poniżej 15°C mogą skutecznie zahamować tworzenie pąków kwiatowych. Aby zapewnić roślinie ciepło, rozsadę warto uprawiać pod osłonami. Do gruntu cukinię sadzi się pod koniec maja, gdy minie ryzyko przymrozków. W razie potrzeby można osłonić ją białą agrowłókniną. Ściółkowanie gleby (np. czarną agrowłókniną lub słomą) podniesie temperaturę podłoża, co jest korzystne dla korzeni.
Cukinie nie kwitnie, bo ma niedostateczną ilość słońca
Cukinia do obfitego kwitnienia potrzebuje co najmniej 6-8 godzin słońca dziennie. Posadzona w półcieniu będzie rosła słabo, wytwarzając długie, wątłe pędy z nielicznymi kwiatami lub bez nich. Dlatego dla cukinii wybieraj najbardziej słoneczne miejsce w ogrodzie. W szklarni można ją doświetlać lampami dla roślin.
Dlaczego cukinia gubi kwiaty?
Gdy cukinia gubi kwiaty, najczęściej związane jest to z nieregularnym podlewaniem albo niedoborami składników pokarmowych.
Nieregularne podlewanie a zrzucanie kwiatów cukinii
Nieregularne podlewanie i gwałtowne wahania wilgotności gleby to główna przyczyna zrzucania kwiatów i zawiązków. Jest to dla rośliny stres i w takiej sytuacji może zrzucić kwiaty lub zawiązki owoców. Cukinię powinno się podlewać regularnie, utrzymując stałą, umiarkowaną wilgotność podłoża. Dodatek do podłoża materii organicznej, np. dojrzałego kompostu, obornika albo hydrożelu, zwiększy pojemność wodną gleby, co pozwoli ograniczyć wahania wilgotności.
Regularne podlewanie cukinii chroni przed utratą kwiatów i zawiązków owoców
Fot. depositphotos
Niedobór składników pokarmowych a opadanie kwiatów cukinii
Niedobór składników pokarmowych, zwłaszcza potasu ale też wapnia i boru, może prowadzić do zrzucania kwiatów i zawiązków owoców. Roślina w ten sposób reguluje plon, zrzucając niezapylone kwiaty i najsłabsze zawiązki.
Aby tego uniknąć w okresie owocowania warto stosować nawozy potasowo-fosforowe, np. Polifoskę. W przypadku podejrzenia niedoboru wapnia (gdy pojawia się sucha zgnilizna wierzchołkowa cukinii) można użyć szybko działającego nawozu dolistnego, takiego jak Help Plant Ca lub saletra wapniowa w płynie. Przy braku boru sprawdzi się nawóz dolistny Help Plant B.
Dlaczego cukinia kwitnie a nie owocuje?
Cukinia kwitnie, ale nie owocuje, ponieważ jej żeńskie kwiaty nie zostały zapylone. Owoc powstaje z zapylonego kwiatu żeńskiego. Jeśli więc pyłek z kwiatu męskiego nie zostanie przeniesiony na kwiat żeński, nie dochodzi do zapylenia i kwiat żeński obumiera.
Dlaczego kwiaty cukinii nie zostały zapylone?
Główną przyczyną braku zapylenia jest mała ilość owadów zapylających i ich niska aktywność spowodowana złą pogodą (wiatr, deszcz i chłód ograniczają loty owadów). Aby sprowadzić owady do ogrodu, warto budować dla nich domki dla owadów i sadzić rośliny miododajne np. szałwię, kocimiętkę, czy ogórecznik lekarski.
Kwiaty cukinii zapylane są przez owady
Fot. pixabay
Czy cukinię można zapylać ręcznie?
Jest to dobre rozwiązanie w przypadku braku owadów (np. w szklarni) lub przy niesprzyjającej pogodzie. Zapylanie ręczne cukinii polega na przeniesieniu pyłku z kwiatu męskiego (na cienkiej szypułce) na kwiat żeński (z małym zalążkiem owocu) za pomocą pędzelka. Najlepiej robić to rano, pyłek ma wtedy największą żywotność.
Dlaczego cukinia ma tylko męskie kwiaty?
Cukinia tworzy tylko kwiaty męskie wtedy, gdy narażona jest na stres wywołany nieodpowiednimi warunkami uprawy takimi jak: upał, chłód, niedobór światła lub przenawożenie azotem. Kwiaty męskie pojawiają się często o kilka dni wcześniej niż kwiaty żeńskie.
Co zrobić, żeby cukinia wytwarzała kwiaty żeńskie?
Aby u cukinii zaczęły się pojawiać kwiaty żeńskie, należy usunąć źródło stresu i zapewnić roślinie optymalne warunki uprawy. Bardzo istotne jest odpowiednie nawożenie - ograniczenie azotu przy jednoczesnym zwiększeniu ilości potasu i fosforu. Regularne, umiarkowane podlewanie i właściwa temperatura (np. dzięki ściółkowaniu podłoża albo osłanianiu roślin agrowłókniną) także korzystnie wpłyną na rozwój cukinii.
Czym się różnią kwiaty męskie od kwiatów żeńskich cukinii?
Fot. depositphotos
Jak zauważa dr hab. Barbara Dyki w artykule „Co wymaga zapylenia” (Działkowiec 6/2023) „Umiarkowana wilgotność powietrza i niezbyt częste opady oraz temperatura w granicach 20-25°C to warunki sprzyjające otwieraniu się pylników i kiełkowaniu pyłku na znamionach słupków większości gatunków uprawnych”.
Dlaczego małe owoce cukinii gniją?
Małe owoce cukinii gniją zazwyczaj z powodu choroby grzybowej lub zaburzenia fizjologicznego. Gdy małe cukinie stykają się z mokrą glebą, mogą zostać porażone przez choroby grzybowe, takie jak: szara pleśń i fuzaryjna zgorzel dyniowatych. Sucha zgnilizna wierzchołkowa wywoływana przez brak wapnia objawia się ciemnieniem, zapadaniem się i gniciem końcówki owocu.
Jak uchronić cukinię przed gniciem?
Pod owoce cukinii warto podłożyć słomę, kawałek deski czy cegłę, aby nie dotykały wilgotnej ziemi. Należy unikać moczenia liści i owoców podczas podlewania oraz zapewnić roślinom dobrą wentylację, sadząc je w odległościach co 80-100 cm. Jeśli cukinie są uprawiane w tunelu, trzeba go regularnie wietrzyć.
Sucha zgnilizna wierzchołkowa może wystąpić, nawet jeśli wapń występuje w glebie, ale roślina nie jest w stanie go pobrać, np. z powodu nieregularnego podlewania albo zbyt kwaśnego odczynu gleby. Cukinia wymaga odczynu gleby wynoszącego około 6,5 pH. W czasie uprawy powinno się utrzymywać stałą wilgotność gleby. Do szybkiej interwencji pomocny będzie nawóz dolistny z wapniem, np. Help Plant Ca lub saletra wapniowa w płynie.
Przeczytaj również:
- Choroby cukinii. Dlaczego cukinia żółknie i gnije na krzaku?
- Warzywa dyniowate - charakterystyka, przykłady, rodzaje, lista gatunków i odmian
- Kabaczek - wartości odżywcze, uprawa, najlepsze odmiany
Opracowano na podstawie:
1. M. Blecharska, Plonotwórcza cukinia, Działkowiec 6/2023, s. 44-45;
2. B. Dyki, Co wymaga zapylenia, Działkowiec 6/2023, s. 59;
3. E. Sikora, Pielęgnacja dyniowatych, Działkowiec 7/2022, s. 52.
