Co posadzić na podmokłym terenie? Rośliny na gleby podmokłe
Ogród na podmokłym terenie może być problematyczny, jeśli nie dobierze się do niego odpowiednich gatunków roślin. Jest to obszar, na którym można sadzić tylko rośliny tolerancyjne na wahania poziomu wody i znoszące okresowe zalewanie. Choć gatunków roślin dobrze czujących się takich w miejscach jest niewiele, znajdziemy wśród nich zarówno byliny, krzewy oraz drzewa liściaste i iglaste. W tym artykule podpowiadamy co sadzić na podmokłym terenie. Oto najlepsze rośliny na gleby podmokłe!
Na podmokłym terenie można posadzić brzozy i wilgociolubne trawy
Fot. depositphotos
Ogród na podmokłym terenie
Tereny podmokłe to obszary o specyficznych warunkach hydrologicznych, takie jak: bagna, torfowiska czy okolice zbiorników wodnych. Występuje tam wysoki poziom wód gruntowych, które mogą okresowo przesiąkać na powierzchnię gruntu lub przez dłuższy czas tworzyć zastoiska wodne.
Wiele roślin nie jest w stanie w takich warunkach rosnąć. Istnieją jednak i takie, które doskonale się przystosowały i posiadają szereg cech, które umożliwiają im przetrwanie w środowisku o wysokiej wilgotności, często przy niskiej zawartości tlenu w podłożu. Planując aranżację ogrodu na podmokłym terenie, oprócz istniejących warunków glebowych, należy również wziąć pod uwagę nasłonecznienie oraz docelowe rozmiary roślin.
Co posadzić na podmokłym terenie?
Fot. depositphotos
Byliny na tereny podmokłe
Tereny podmokłe mogą być obsadzone bylinami o zróżnicowanym wyglądzie i czasie kwitnienia. Niektóre z nich mogą rosnąć również w strefie błotnej lub płytkiej wodzie, jakie tworzą się np. przy naturalnym oczku wodnym. Poniżej prezentujemy gatunki bylin na teren podmokły, które doskonale poradzą sobie w takich miejscach.
Byliny i krzewy na podmokłym terenie
Fot. depositphotos
Na stanowisku z wysokim poziomem wód gruntowych dobrze będą rosły kosaćce, takie jak kosaciec żółty o szablastych liściach i żółtych kwiatach oraz kosaciec syberyjski o kwiatach fioletowych, a także kwitnąca na różowo krwawnica pospolita. Niewymagający kaczeniec błotny o żółtych lub białych kwiatach (odmiana 'Alba') może rosnąć w strefie błotnej a nawet w płytkiej wodzie. Urody takiemu miejscu dodadzą kwitnące wiosną niezapominajka błotna o jasnoniebieskich kwiatach (łatwo wysiewa się sama) czy pierwiosnki: wyniosły, kwiecisty i ząbkowany. Doskonale sprawdzi się również kwitnąca na żółto śledziennica skrętolistna.
Byliny na tereny podmokłe
Fot. depositphotos
Na terenie podmokłym poradzą sobie także różne gatunki tawułek o puszystych kwiatostanach, bergenia sercowata, tojeść kropkowana z czasem mocno rozrastająca się i pokrywająca duże obszary, kuklik zwyczajny, pełnik europejski oraz niska tojeść rozesłana czy wiązówka błotna.
- Ogród po powodzi. Jak uratować rośliny po zalaniu wodą?
- Ogród deszczowy. Co to jest i jak go zrobić? Projekt ogrodu deszczowego
Również wysoko rosnące byliny, takie jak sadziec plamisty i języczka Przewalskiego oraz większość gatunków barwnych liliowców i funkii dobrze będą rosły na stanowiskach z wilgotnym podłożem. W takich miejscach sprawdzi się także atrakcyjny przez cały sezon przywrotnik miękki oraz bodziszek błotny i żałobny. Warto tu także wspomnieć o aromatycznej mięcie wodnej, która doskonale poradzi sobie w miejscach, gdzie podłoże jest stale wilgotne.
Na podmokłym terenie można sadzić funkie
Fot. depositphotos
Iglaki na tereny podmokłe
Na terenach zalewanych albo z glebą stale wilgotną można posadzić niektóre gatunki drzew i krzewów iglastych na tereny podmokłe, choć wybór nie jest tutaj duży. Większość iglaków nie toleruje bowiem takich warunków i braku dostępu powietrza do korzeni.
Na podmokłym terenie poradzą sobie takie drzewa iglaste jak: metasekwoja chińska (Metasequoia glyptostroboides) o delikatnych igłach w kolorze jasnozielonym, które na zimę opadają oraz świerk sitkajski (Picea sitchensis). Ciekawą propozycją będzie cypryśnik błotny (Taxodium distichum), który wytwarza korzenie oddechowe (pneumatofory). Wystają one ponad powierzchnię wody lub gruntu, umożliwiając wymianę gazową i dostarczając tlenu do korzeni drzewa w warunkach niskiej zawartości tlenu w glebie.
Drzewa i krzewy na tereny podmokłe
Fot. depositphotos
Na stale wilgotnej glebie dobrze będzie rosnąć także większość gatunków cisa, żywotnika zachodniego oraz żywotnika olbrzymiego a także cyprysika groszkowego i tępołuskowego.
Drzewa i krzewy liściaste na podmokły teren
W ogrodzie o stale wilgotnym podłożu można posadzić interesujące drzewa i krzewy liściaste na podmokły teren. Jest ich znacznie więcej niż gatunków iglastych. Sadząc rośliny liściaste, szczególnie tuż nad brzegami zbiorników wodnych, należy pamiętać o tym, że jesienią tracą one liście, które mogą mocno zanieczyszczać wodę.
Na podmokłym terenie dobrze będą się rozwijać wierzby biała i krucha, olsza czarna i szara, w naturze spotykane na terenach zalewowych i w lasach łęgowych, a także większość odmian jesionu wyniosłego i glediczji trójcierniowej. Wilgotne gleby lubią także niektóre gatunki klonów, takie jak: klon jawor, klon srebrzysty i klon czerwony ale też brzoza brodawkowata, katalpa oraz ambrowiec amerykański i tulipanowiec amerykański. Podobne wymagania mają dąb błotny, skrzydłorzech kaukaski i czeremcha pospolita.
Na terenach podmokłych dobrze rosną brzozy
Fot. depositphotos
Krzewy liściaste na tereny podmokłe to m.in. różne gatunki dereni, w tym dereń biały, dereń rozłogowy i dereń kwiecisty, które są cenione za barwne pędy przebarwiające się jesienią i zimą, czarny bez oraz gatunki wierzb, które rosną w formie krzewu, jak np. wierzba purpurowa, wiciowa czy szara. Na wilgotnych glebach dobrze będą się czuły także różne gatunki i odmiany hortensji, trzmieliny Fortune’a oraz tawlina jarzębolistna i śnieguliczka biała.
Trawy ozdobne na tereny podmokłe
Do aranżacji ogrodu na podmokłym terenie nadaje się również kilka gatunków traw ozdobnych. W warunkach bagiennych, na stale wilgotnym podłożu lub w płytkiej wodzie, mogą rosnąć: przyjemnie pachnący tatarak zwyczajny i tatarak trawiasty oraz sit rozpierzchły. Turzyca Buchanana, Graya i palmowa mogą uatrakcyjnić brzegi zbiorników wodnych, podobnie jak drżączka średnia o sercowatych kłoskach oraz manna mielec, która najlepiej rośnie na stanowiskach bagiennych.
Niektóre trawy ozdobne są świetne na tereny podmokłe
Fot. depositphotos
Na terenach o większej wilgotności dobrze radzi sobie wiele gatunków miskantów, proso rózgowate i mozga trzcinowata, które często spotykane są także w ogrodach bez stref podmokłych.
Paprocie do podmokłego ogrodu
W tym miejscu warto także wspomnieć o paprociach ogrodowych, które preferują stale wilgotne podłoże. Należą do nich: nerecznica samcza i mocna, pióropusznik strusi oraz onoklea wrażliwa.
Paprocie świetnie nadają się do podmokłego ogrodu
Fot. depositphotos
Bambus na podmokły teren
Na podmokłych terenach można także posadzić tylko te gatunki bambusa, które są dobrze przystosowane do takich warunków i rozwijają się w warunkach małej ilości tlenu w podłożu. Nie dotyczy to wszystkich bambusów ogrodowych. Na podmokłym terenie sprawdzi się bambus filostachys ciemnopochwowy (Phyllostachys atrovaginata). Gatunek ten posiada w kłączach kanały powietrzne (aerenchyma), którymi transportowany jest tlen z części nadziemnych rośliny do zanurzonych w wodzie korzeni. Może w naszym klimacie zimować w gruncie.
Bambus filostachys ciemnopochwowy może rosnąć na podmokłym terenie
Fot. Filostachys, CC BY-SA 4.0, Wikimedia Commons
Drzewa i krzewy owocowe na podmokły teren
Drzewa i krzewy owocowe, które mogą rosnąć na terenie podmokłym zwykle potrafią przystosować się do różnych warunków glebowych, dlatego spotyka się je także w ogrodach bez stref podmokłych. Posiadają one rozbudowany system korzeniowy i są dość odporne na choroby wywoływane przez nadmiar wilgoci w strefie korzeniowej oraz niską zawartość tlenu w glebie - sytuacja taka ma miejsce w przypadku gleb podmokłych.
Tolerancyjne na wilgotne gleby są grusze oraz niektóre odmiany jabłoni i śliw, przede wszystkim te szczepione na podkładkach odpornych na choroby grzybowe korzeni. W przypadku jabłoni jest to podkładka MM 111, bardziej tolerancyjna na gleby ciężkie, o niezbyt dobrym drenażu. Odmiany gruszy szczepione na siewkach gruszy pospolitej oraz odminy śliw szczepione na siewkach ałyczy także mogą rosnąć na bardziej wilgotnych glebach.
Drzewa owocowe na podmokłym terenie
Fot. depositphotos
Krzewy owocowe nadające się na podmokłe tereny to: porzeczka czarna i aronia. Na terenie z wilgotnym podłożem warto także posadzić świdośliwę Lamarcką, która rodzi bardzo zdrowe owoce i jest atrakcyjna przez cały sezon.
Przeczytaj również:
- Jakie rośliny posadzić wokół oczka wodnego?
- Byliny cieniolubne długo kwitnące
- Mięta wodna - właściwości, zastosowanie, uprawa
Opracowano na podstawie:
1. Katalog roślin - drzewa, krzewy byliny polecane przez Związek Szkółkarzy Polskich, Praca Zbiorowa, Agencja Promocji Zieleni, Warszawa 2016;
2. T. Ciesielczuk, Sposoby na podtopienia, Działkowiec nr 1/2022, s. 61-63.
