Cięcie żywopłotów. Jak i kiedy przycinać żywopłot?

Cięcie żywopłotów jest zabiegiem mającym decydujący wpływ na ich uformowanie i ostateczny kształt. Zobacz kiedy jest najlepszy termin cięcia żywopłotów oraz jak przycinać żywopłot aby szybko rósł, był gęsty i zdrowy. Czym różni się cięcie żywopłotów iglastych od cięcia żywopłotów liściastych? Jakie narzędzia wybrać do przycinania poszczególnych rodzajów żywopłotu? Co robić aby żywopłot nie "łysiał" od dołu? Oto wszystkie sekrety cięcia żywopłotów!

Cięcie żywopłotu z tui

Jeśli planujemy osłonić naszą działkę przed wzrokiem wścibskich sąsiadów, hałasem płynącym z ruchliwej ulicy lub zamaskować niezbyt efektowne miejsca w ogrodzie jak np. kompostownik oraz pojemnik na śmieci, warto zastanowić się nad posadzeniem żywopłotu.

Zielone ściany z odpowiednio dobranych gatunków krzewów iglastych lub liściastych nie tylko mogą spełnić funkcję maskującą, ale także znakomicie spisują się w roli elementów dekoracyjnych dodając ogrodowym założeniom charakteru oraz głębi. Monotonne, a więc szare i smutne betonowe płoty i siatki z tworzywa sztucznego możemy zastąpić przy odrobinie chęci pięknym szpalerem z kwitnących krzewów lub soczyście zielonym murem z formowanych odmian cisa, żywotnika zachodniego albo buków.

Jednak żywopłot wymaga systematycznej pielęgnacji, bez której się nie obejdzie jeśli chcemy uzyskać doskonale wyglądające nasadzenie.

Kiedy przycinać żywopłot?

Po posadzeniu krzewów przeznaczonych na żywopłot wiele osób zachodzi w głowę kiedy, oraz w jaki sposób rozpocząć formowanie roślin. By nasz trud nie poszedł na marne, a zielone parawany szybko osiągnęły wymaganą wysokości i cieszyły bujną zielenią przez możliwie najdłuższy czas, należy poznać tajniki ich cięcia oraz formowania.

Nie bójmy się przycinać. Rośliny zareagują na prawidłowo przeprowadzony zabieg szybkim rozkrzewianiem się i bujnym wzrostem. Jednak nie należy zapominać, że cięcie żywopłotów należy przeprowadzać systematycznie. Inaczej niektóre gatunki stracą swój pokrój przez co całe założenie straci na urodzie.

Ofiarami zapominalskich ogrodników często padają rośliny wiecznie zielone jak np. żywotniki oraz cyprysiki. Zaniechanie formowania nawet przez jeden sezon poskutkuje nadmiernym rozrostem roślin na szerokość i niemożliwością ponownego ich uformowania.

Dlaczego? Ponieważ zdrewniałe części gałęzi nie mają pąków śpiących, dzięki którym roślina wytworzyła by kolejne odgałęzienia i odzyskała pierwotny pokrój. Raz przycięte zbyt mocno, nigdy się już nie zregenerują. Przynajmniej nie w takim stopniu, jak byśmy tego chcieli.

Ta zasada nie dotyczy cięcia cisa pospolitego. Ten, naturalnie występujący na terenie Polski gatunek iglastego drzewa, znakomicie regeneruje się po bardzo silnym cięciu, odzyskując formę już po jednym sezonie. Zwykle wygląda nawet lepiej niż przed cięciem. Związane jest to z obecnością uśpionych pąków na pędach zdrewniałych.

Jak naostrzyć nożyce ręczne do żywopłotu?
Ostrzenie nożyc do żywopłotu jest dość łatwe, choć może być nieco czasochłonnym zajęciem, jeśli nie mamy szlifierki. Trzeba jednak uważać aby nie popełnić błędów i nie uszkodzić ostrza. Wyjaśniamy zatem co będzie potrzebne i jak naostrzyć nożyce do żywopłotu aby z łatwością cięły gałązki krzewów. Więcej...

Pierwsze cięcie żywopłotu należy przeprowadzić wiosną kiedy tylko minie niebezpieczeństwo silniejszych przymrozków, w pierwszym sezonie po posadzeniu roślin. Młode rośliny tniemy na wysokości 20 - 30 cm, niezależnie czy mamy zamiar prowadzić je w formie żywopłotów formowanych, czy też nie. Takie postępowanie spowoduje silne zagęszczenie się krzewów już od samej podstawy, dzięki czemu przyszły żywopłot uzyska piękną, zwartą strukturę na całej wysokości.

Kolejne cięcia żywopłotów powinno przeprowadzać się przynajmniej raz w roku pozostawiając jednorazowo od 2 do 30 cm nowego przyrostu, zależnie od tego jaki żywopłot chcemy uzyskać oraz ile sezonów mamy zamiar poświęcić na jego formowanie. Najlepszym terminem cięcia żywopłotu jest marzec/kwiecień kiedy rośliny dopiero rozpoczynają wzrost a pogoda jest ciepła i słoneczna. Szybkie zabliźnienie ran powstałych po przycięciu (o to najłatwiej wiosną) jest szczególnie ważne, jeśli chcemy uniknąć późniejszej walki z chorobami grzybowymi atakującymi rośliny żywopłotowe. Ostatnie cięcie powinno odbyć się jednakże najpóźniej do pierwszej dekady sierpnia, by nowe przyrosty zdołały zdrewnieć przed zimą. W innym wypadku istnieje duże prawdopodobieństwo przemarznięcia najwyższych partii żywopłotu podczas silnych styczniowych mrozów.

Cięcie tui. Jak i kiedy przycinać tuje
Niektóre tuje rosną wolno i zachowują swój pokrój, nie wymagając przycinania, inne zaś wymagają regularnego cięcia. Zobacz które tuje wymagają cięcia, kiedy przycinać tuje aby wybrać moment najlepiej wpływający na ich wzrost, jak przycinać tuje aby zachowały gęsty, ładny pokrój oraz jak przycinać tuje na żywopłot aby uzyskać równo rosnący szpaler. Więcej...

Technika cięcia żywopłotów

Niezależnie jakie gatunki roślin wchodzą w skład naszego żywopłotu, cięcie rozpoczynamy zawsze od boków. By linia cięcia była możliwie najprostsza należałoby najpierw rozwinąć sznurek równolegle do górnej krawędzi oraz drugi w połowie wysokości - będą one stanowić odnośniki, względem których będziemy przeprowadzać cięcie żywopłotu. Jeśli dysponujemy elektrycznymi nożycami to ważny jest kierunek ruchu - najpierw w dół, by usunąć zbędne fragmenty pędów, a następnie powrót do góry, podczas którego korygujemy wcześniejsze błędy. Kiedy zakończymy pracę nad bokami możemy rozpocząć przycinanie wierzchołków (tzw. grzbietu). Robimy to trzymając nożyce poziomo i wykonując tułowiem półobroty - takie postępowanie zapewni bardziej wyrównaną linię cięcia niż w przypadku poruszania narzędziem za pomocą samych tyko rąk.

Gdy posiadamy zwykłe nożyce żywopłotowe zasilane jedynie siłą naszych mięśni, warto dla zachowania równych linii, rozpiąć sznurki na docelowej wysokości, na jaką chcemy skrócić rośliny. To bardzo ułatwi ewentualną korektę i zapobiegnie dużym odchyleniom płaszczyzny cięcia a zakończenie powinniśmy sprawdzić czy rogi żywopłotu są takie jak winny być i ewentualnie je wyrównać, a następnie postarać się o to by usunąć wszystkie obcięte fragmenty pędów. Można je wykorzystać powtórnie jako organiczną ściółkę lub materiał na kompost po wcześniejszym zmieleniu w rozdrabniarce do gałęzi.

Krzewy po cięciu należy zasilić nawozem wieloskładnikowym z zwiększonym udziałem azotu oraz dbać o to by ziemia wokół nich pozostawała ciągle wilgotna. To spowoduje szybki wzrost nowych pędów oraz ogólną poprawę kondycji żywopłotu.

Przycinanie iglaków. Jak i kiedy przycinać iglaki?
Przycinanie iglaków jest konieczne dla zachowania ładnego pokroju i zdrowego wzrostu roślin. Jednak nie wszystkie iglaki dobrze znoszą przycinanie. Bardzo ważny jest też odpowiedni termin przycinania iglaków. Nieco inaczej wykonuje się przycinanie drzew i krzewów iglastych rosnących swobodnie, a inaczej przycinanie żywopłotu z iglaków. Poznaj wszystkie sekrety jak i kiedy przycinać iglaki. Więcej...

Cięcie formujące żywopłotu

Odpowiednią formę żywopłotu dobieramy nie tylko względem gatunku roślin, które go tworzą, ale także stanowiska ich uprawy. W miejscach znacznie ocienionych warto zadbać o to, by żywopłot miał przekrój przypominający trapez. Główne zalety tego sposobu prowadzenia to równomierny dostęp światła do wszystkich pięter co powoduje jednakowe wybarwienie się liści na całej wysokości ściany bocznej żywopłotu oraz jego równomierny przyrost. Pielęgnacja polega w tym przypadku na regularnym przycinaniu odrostów, by rośliny zachowały odpowiednią formę. Jeśli chcemy mieć żywopłot o takim właśnie przekroju i o wysokości ponad 3 metrów to powinniśmy wybrać do jego stworzenia klony, cisy lub wiązy a także ich odmiany ogrodowe o barwnych liściach.

Jeśli chcemy posiadać żywopłot o nietuzinkowej formie złożony z ligustru, berberysów lub nawet laurowiśni, to warto grzbiet takiego nasadzenia uformować na kształt łuku. To sprawi, że całość nabierze łagodniejszego charakteru, a wygląd ogrodu otoczonego takim żywopłotem znacznie się zmieni. Takie nasadzenie powinno się nieznacznie rozszerzać ku dołowi ze względów wspomnianych wcześniej. Formowanie w tym przypadku wymaga trochę więcej wprawy, ale przecież możemy sobie to znacznie ułatwić wykonując z rurek PCV lekki stelaż obciągnięty siatką, który będzie wyznacznikiem płaszczyzny cięcia żywopłotu. To sposób sprawdzony i praktykowany od wielu lat przez sporą grupę osób pielęgnujących żywopłoty o takim kształcie.

Przycinany niski żywopłot, stanowiący obwódkę dla rabaty

Ciekawe pomysły na żywopłot cięty

A co powiecie na żywopłot, który tworzą wyłącznie róże?

Pomysł jest ciekawy i godny bliższej uwagi, zwłaszcza jeśli do nasadzeń użyjemy wysokich odmian róż parkowych powtarzających kwitnienie. Warto rozejrzeć się po szkółkach za roślinami o wysokości minimum 1,5 metra o dużej odporności na choroby. Do ogrodów wiejskich warto także wybrać dzikie gatunki lub stare angielskie odmiany róż - kwitną one wprawdzie tylko raz, ale potem zdobią je aż do późnej jesieni kolorowe owoce. By uchronić posesję przed wizytami nieproszonych gości warto zainwestować w zakup sadzonek róży pomarszczonej lub róży wielokwiatowej o gęsto ułożonych pędach zaopatrzonych w ostre kolce, które z pewnością odstraszą ewentualnych rabusiów.

Drugim ciekawym rozwiązaniem podpatrzonym u naszych południowych sąsiadów jest stworzenie w zbitej ścianie żywopłotu otworu o dowolnym kształcie i wielkości. Takie formy stanowią "okno na świat", a przynajmniej do sąsiedniej części ogrodu. Podczas realizacji tego pomysłu warto użyć szablonu, a szybko rosnące pędy wokół otworu usuwać kilkakrotnie w ciągu roku dbając jednocześnie o to, by nie naruszyć jego pierwotnego kształtu.

Narzędzia do cięcia żywopłotów

W ciągu ostatnich lat ceny sprzętu ogrodniczego zdecydowanie uległy zmianie. Pomimo, że rynek czasem oferuje urządzenia po bardzo okazyjnych cenach, przed ich zakupem warto zastanowić się czy spełniają kryteria jakie przed nimi stawiamy oraz czy nie lepiej zainwestować w troszkę droższe urządzenia, które wykonane są z dużo lepszych materiałów oraz mają często kilkunastomiesięczną gwarancję producenta ? Ta zasada odnosi się także do wszelkiego rodzaju sekatorów i nożyc stosowanych do pielęgnacji żywopłotów.

Narzędzia do cięcia drzew i krzewów
Cięcie drzew i krzewów jest jedną z najważniejszych prac pielęgnacyjnych w ogrodzie. Niestety czynność ta bywa również dość skomplikowana. Prawidłowa technika cięcia to jeszcze nie wszystko. Oczekiwanego efektu nie osiągniesz bez dobrych narzędzi do cięcia. Zdobycie właściwego sprzętu na szczęście nie jest trudne. Zobacz jak wybrać najlepsze narzędzia do cięcia drzew i krzewów? Więcej...

Nożyce i sekatory ręczne
Podczas pielęgnacji żywopłotów niezbędne są oczywićie odpowiednie narzędzia do cięcia. Do przycinania niskich żywopłotów obwódkowych, utworzonych z bylin oraz krzewinek, z których usuwany jedynie nie zdrewniałe pędy, można posługiwać się nożycami mechanicznymi. Jeśli napotkamy na swojej drodze odrobinę grubsze i już zdrewniałe pędy, to z pomocą przyjdą nam sekatory nożycowe, umożliwiające obcinanie zarówno suchych jak i wilgotnych gałązek już przy samej podstawie.

Jakie nożyce do żywopłotu wybrać?
Odpowiednio dobrane nożyce do żywopłotu zapewnią nam fachowe, szybkie i bezbłędne cięcie pędów roślin żywopłotowych. Zobacz jaki rodzaj nożyc używać do konkretnego żywopłotu oraz na co zwrócić uwagę przy wyborze nożyc do żywopłotu. Doradza architekt krajobrazu Piotr Moliński! Więcej...

Bazując na własnych doświadczeniach, szczególnie polecam jednak przede wszystkim profesjonalne sekatory ogrodnicze z przełożeniem. Sekatory te umożliwiają cięcie dość grubych gałęzi przy względnie niewielkiej sile nacisku. W ten sposób zaoszczędza się czas, a cięcie przyjdzie znacznie łatwiej.

Do cięcia większych powierzchni warto użyć specjalnych nożyc dźwigniowych do żywopłotu zaopatrzonych w unikalny system zwiększający ponad trzykrotnie siłę cięcia. Posiadają one także odbojniki zapobiegające urazom dłoni podczas wykonywanej pracy, oraz specjalnie przystosowane ostrze sekatora zapewniające czyste cięcie.

By skorygować kształt lub wyciąć chore i zaschnięte konary, warto zaopatrzyć się w dobrej jakości sekatory nożycowe przeznaczone do gałęzi o większej średnicy.

Nożyce elektryczne
Tym, którzy cenią sobie wygodę i szybkość cięcia można polecić zakup jednego z modeli elektrycznych nożyc do cięcia żywopłotów. Są to urządzenia mechaniczne posiadające prowadnice o długości do 65 cm. Jest bardzo pomocne przy większych żywopłotach, ponieważ pozwala uzyskać idealnie równe powierzchnie cięcia bez użycia jakichkolwiek dodatkowych metod. Ponieważ takie nożyce są dość ciężkie (waga zależnie od modelu wacha się w granicach 4-5 kg), powinni ich używać głównie mężczyźni.

Jak nabrać pewności w przycinaniu roślin?

Jeżeli nie masz pewności jak wykonać cięcie lub po prostu boisz się to robić, pomoże Ci fantastyczna książka „Szkoła cięcia”. Dzięki niej nabierzesz pewności w przycinaniu roślin i nauczysz się tak ciąć rośliny, aby rosły zgodnie z Twoimi oczekiwaniami. Po lekturze tej książki prawdopodobnie całkowicie zmieni się Twoje podejście do cięcia roślin!

Zobacz również:

Iglaki szybkorosnące na żywopłot
Iglaki to bardzo dobre rośliny do tworzenia żywopłotów. Są ozdobne cały rok i szybko rosną, dzięki czemu tworzą wysoki żywopłot w krótkim czasie. Mogą być przycinane lub rosnąć bez cięcia. Dowiedz się jakie są najlepsze iglaki szybkorosnące na żywopłot. W poniższym artykule wymieniono najlepsze odmiany iglaków szybkorosnących na żywopłoty, a także krótko opisano ich wymagania. Więcej...

Żywopłot z grabu - jak sadzić, cięcie, pielęgnacja
Żywopłot z grabu to jeden z najszlachetniejszych żywopłotów liściastych. Grab pospolity bardzo dobrze znosi cięcie i pozwala się wygodnie formować jako żywopłot. Zobacz jak sadzić sadzonki grabu na żywopłot, jak ciąć posadzony żywopłot i wreszcie jak prawidłowo pielęgnować żywopłot z grabu. Oto sekret, który gwarantuje sukces uprawy grabowego żywopłotu i jego piękny wygląd. Więcej...

Sadzenie żywopłotu z roślin z odkrytym korzeniem
Niejeden właściciel ogrodu marzy o pięknym, zdrowym i gęstym żywopłocie. Najtańszym sposobem na posadzenie takiego żywopłotu jest wykorzystanie roślin z tzw. odkrytym korzeniem (lub inaczej: kopanych z gruntu). Sadzonki te są znacznie tańsze niż rośliny sprzedawane w doniczkach. Radzimy jak sadzić żywopłot z roślin z odkrytym korzeniem oraz o niego zadbać w pierwszym okresie uprawy. Więcej...