Cięcie winorośli. Jak i kiedy przycinać winorośl?

Prawidłowo wykonane cięcie winorośli pozwala uzyskać obfite i regularne plony dorodnych winogron. Zobacz jak przycinać winorośl aby obficie owocowała i jaki termin cięcia winorośli jest najkorzystniejszy dla zdrowego wzrostu rośliny. Ten poradnik cięcia winorośli uzupełniają pomocne rysunki, na których krok po kroku pokazane są kolejne etapy cięcia winorośli.

Jak i kiedy przycinać winorośl?
Fot. depositphotos

Uprawa winorośli jest bardzo rozpowszechniona w różnych strefach klimatycznych, zaś rośliny różnych odmian mają bardzo zróżnicowany wzrost. Z tego względu istnieje bardzo dużo różnych sposobów cięcia i prowadzenia winorośli. Jednak zawsze podstawowym celem cięcia winorośli jest zachowanie odpowiedniej proporcji między wzrostem wegetacyjnym, a owocowaniem tego pnącza. Na potrzeby amatorskiej uprawy w ogrodzie warto skoncentrować się na jednym z najprostszych sposobów cięcia winorośli, a mianowicie na sposobie jednoramiennego sznura.

Cięcie winorośli w pierwszym roku uprawy

Jesienią sadzimy do gruntu sadzonki winorośli, tak by dwa oczka na pędzie znajdowały się nad powierzchnią ziemi. Następnie przykrywamy sadzonkę kopczykiem ziemi w celu lepszego przezimowania (rys. A). Gdy wiosną z kopczyka powoli wydostają się pędy winorośli, musimy odgarnąć ziemię.

W pierwszym roku wegetacji wyrastają zwykle dwa do czterech pędów winorośli. My dążymy do wyprowadzenia dwóch silnych pędów, dlatego słabsze usuwamy. I tak w pierwszym roku uprawy winorośli ustawiamy paliki do roślin, a następnie przywiązujemy do nich najsilniejszy pęd (rys. B).

W pierwszej dekadzie sierpnia uszczykujemy wierzchołki obu pędów, aby zmusić krzew do kończenia wzrostu, a łozy do zdrewnienia przed zimą. Uformowane młode rośliny przykrywamy na zimę kopczykiem ziemi o wysokości 30 cm.

Cięcie winorośli w pierwszym roku uprawy
Rys. ©Joanna Białowąs

W pierwszej dekadzie sierpnia uszczykujemy wierzchołki obu pędów, aby zmusić krzew do kończenia wzrostu, a łozy do zdrewnienia przed zimą. Uformowane młode rośliny przykrywamy na zimę kopczykiem ziemi o wysokości 30 cm.

Cięcie winorośli w drugim roku uprawy

Wiosną drugiego roku po posadzeniu i rozgarnięciu zimowej ochrony (najlepiej na początku marca) niżej położoną łozę przycina się nad drugim lub trzecim oczkiem od nasady pędu, a łozę wyrastającą z wyższego oczka wycina się przy rozgałęzieniu razem ze starym czopem. (rys. C). W ciągu okresu wegetacji, w drugim roku po wysadzeniu z przyciętej łozy, wybijają dwa lub trzy silne pędy, a dodatkowo mogą wybić także pędy z pnia winorośli (rys. D).

Cięcie winorośli w drugim roku uprawy
Rys. ©Joanna Białowąs

Cięcie winorośli w trzecim roku uprawy

Wiosną trzeciego roku uprawy winorośli wybieramy dwa najsilniejsze pędy, a resztę wycinamy. Jeden z pędów przycinamy za drugim oczkiem (wybijający z niższego oczka), drugi nad piątym lub szóstym oczkiem (rys. E, F).

Cięcie winorośli w trzecim roku uprawy
Rys. ©Joanna Białowąs

Po przycięciu dłuższą łozę przygina się i przywiązuje do rusztowania. Z oczek przygiętej łozy wyrastają pędy owoconośne, które przywiązuje się do rusztowania (rys. G).

Po uformowaniu się jednego do trzech gron, pęd skraca się nad trzecim liściem powyżej pozostawionego grona. W okresie wegetacji z kątów liści wyrastają pędy zwane pasierbami, które trzeba systematycznie wycinać nad pierwszym liściem. Pasierbów nie wolno usuwać przy samej nasadzie, gdyż może to spowodować wyrastanie latem pąków podstawowych, z których powinny wyrastać pędy dopiero w roku następnym. Z krótko przyciętej łozy wybijają nowe pędy, dwa z nich wprowadzamy przy palikach prosto do góry. Na zimę usypujemy kopczyki z ziemi zabezpieczające pnie winorośli.

Cięcie winorośli w czwartym roku uprawy
Rys. ©Joanna Białowąs

Cięcie winorośli w czwartym roku uprawy

Wiosną czwartego roku wycinamy całe ramię winorośli, które owocowało w poprzednim roku, aż do nasady na pniu (rys. H). Z dwóch pędów, które wyrosły w poprzednim roku, jeden tniemy na 2 oczka, drugi na 9-12 oczek i tak powtarzamy cykl każdego roku.

Termin cięcia winorośli

Dla radykalnych cięć, korygujących wzrost winorośli, najlepszym terminem cięcia jest przedwiośnie (koniec lutego do połowy marca). W tym czasie przycina się pędy zdrewniałe. Zbyt wcześnie wykonane cięcie winorośli może prowadzić do przemarzania przyciętych pędów (do cięć przystępuje się zatem, gdy minie ryzyko dużych mrozów), zaś zbyt późne przystąpienie do cięcia wiąże się z wyciekiem soków (tzw. płacz łozy), co opóźnia gojenie się ran po cięciu i zwiększa ryzyko wystąpienia chorób winorośli, a w ostateczności sprawia też, że winorośl nie owocuje lub owocowanie jest bardzo słabe.

Dlatego kiedy przycinać winorośl musimy określić obserwując przebieg pogody, tak aby przyciąć już po okresie mrozów ale zanim ruszy wegetacja i zaczną krążyć soki w roślinach. Na cięcie winorośli wybierzmy dzień słoneczny i suchy, najlepiej również bezwietrzny, z temperaturą powyżej 0°C. Jeżeli jednak przegapimy taki moment i od kilku dni temperatura będzie przekraczać 10°C, podczas cięcia najprawdopodobniej wystąpi już wyciek soków.

Warto wiedzieć!
Planując cięcie winorośli warto obserwować przebiśniegi. Gdy zakwitną, czas przycinać winorośl.

Drugim terminem cięcia winorośli jest lato, zazwyczaj przełom lipca i sierpnia. W tym czasie można przycinać najmłodsze, zielone pędy.

Czasami cięcie winorośli wykonuje się też jesienią. Jest to cięcie wstępne przed cięciem wiosennym. Robimy to jednak wyłącznie w celu zmniejszenia rozmiarów krzewów, które trzeba zabezpieczyć na zimę (aby ułatwić sobie ich okrywanie). Pamiętajmy, że cięcie jesienne osłabia mrozoodporność sąsiednich pąków. Dlatego łozy przycinamy z pewnym zapasem, tak aby można je było jeszcze skrócić na wiosnę, wycinając przemarznięte fragmenty.

Nabierz pewności w przycinaniu roślin owocowych

Jeżeli nie masz pewności jak wykonać cięcie lub po prostu boisz się to robić, pomoże Ci fantastyczna książka „Szkoła cięcia 2” poświęcona przycinaniu drzew i krzewów owocowych.

Jest to druga część bestsellerowej książki „Szkoła cięcia”, w której Autorki Lucyna i Alicja Grabowskie w prosty i jasny sposób wyjaśniały tajniki cięcia roślin ozdobnych. Pierwszą książkę "Szkoła cięcia" za prosty język i wyraźne, dokładne rysunki pokochali posiadacze ogrodów w całej Polsce. Książka szybko stała się bestsellerem - 20 tysięcy sprzedanych egzemplarzy!

„Szkoła Cięcia 2” sprawi, że nabierzesz pewności w przycinaniu drzew i krzewów owocowych i nauczysz się tak ciąć rośliny, aby rosły zgodnie z Twoimi oczekiwaniami oraz obficie owocowały. Po lekturze tej książki prawdopodobnie całkowicie zmieni się Twoje podejście do cięcia roślin!

mgr inż. Joanna Białowąs

Przeczytaj również:

Jak zabezpieczyć winorośl na zimę? Kopczykowanie i okrywanie winorośli
Aby zabezpieczyć winorośl na zimę wykonuje się kopczykowanie oraz okrywanie winorośli. Celem tych zabiegów jest uniknięcie szkód wyrządzanych przez mróz. Zobacz jak zabezpieczyć winorośl na zimę, jakimi materiałami ją osłaniać i kiedy warto to zrobić aby rośliny w jak najlepszym stanie przetrwały do wiosny. Więcej...

Mikoryza do winorośli
Winorośl, jako roślina silnie rosnąca, bardzo dobrze reaguje na podaną jej szczepionkę mikoryzową. W minionym sezonie wykonane zostały ścisłe doświadczenia z kilkoma izo-latami uzyskanymi z winorośli. Oto, co możesz zyskać mikoryzując winorośl rosnącą na Twojej działce. Więcej...

Pnącza szybko rosnące na pergole. Jakimi pnączami obsadzać pergole?
Wiele roślin pnących świetnie się nadaje do obsadzania pergoli. Najczęściej jednak poszukujemy pnącza szybko rosnące aby pergola jak najszybciej się zazieleniła. Warto jednak zwrócić uwagę na jeszcze kilka innych cech pnączy, dzięki którym będą one idealnie nadawać się do sadzenia przy pergolach. Więcej...