Cięcie gruszy - kiedy i jak przycinać grusze

Grusze, podobnie jak inne drzewa owocowe, wymagają cięcia w celu uformowania korony, a potem utrzymania drzew w dobrym stanie i zapewnienia ich obfitego owocowania. Zobacz jak i kiedy przycinać grusze rosnące w przydomowych sadach i ogrodach działkowych. Poznaj zasady, sposoby, terminy i technikę cięcia grusz młodych, owocujących oraz odmładzania starych, zaniedbanych grusz.

Cięcie gruszy wykonane prawidłowo przyczynia się do dobrego owocowania drzew

Kiedy przycinać grusze?

Podstawowy termin cięcia gruszy przypada na okres wczesnowiosenny - zazwyczaj od początku marca do połowy maja. W tym terminie wykonuje się cięcie gruszy, którego celem jest formowanie korony drzewa. Czasem przeprowadza się również cięcie letnie, uzupełniające, podczas którego skraca się młode przyrosty. Niezależnie od tego, czy cięcie gruszy wykonujemy w terminie wczesnowiosennym czy też letnim, powinno ono być wykonywane zawsze w dzień suchy i pogodny.

Cięcie gruszy - podstawowe zasady

Cięcie gruszy, podobniejak i cięcie drzew owocowych innych gatunków, jest zabiegiem niezbędnym ale równocześnie dość skomplikowanym. Nie ma jednego uniwersalnego sposobu cięcia. To jak przycinać grusze zależy od wieku drzewa, warunków w jakich ono rośnie, a także odmiany gruszy oraz podkładki, na jakiej została ona zaszczepiona.

Generalna zasada, dotycząca tego jak ciąć grusze mówi, iż po silnym przycięciu drzew, bezpośrednio po posadzeniu i przez kilka kolejnych lat, cięcie powinno być bardzo umiarkowane. Zbyt silne cięcie młodych drzew sprawia, że grusze później wchodzą w owocowanie. W tym okresie wykonuje się cięcie mające uformować koronę drzewa.

U drzew, które już obficie owocują można wykonać bardziej radykalne cięcie, pamiętając jednak, iż silne cięcie gruszy zmniejszy liczbę uzyskiwanych owoców ale będą one lepiej wyrośnięte.

Do cięcia gruszy trzeba się też odpowiednio przygotować. Potrzebna będzie drabina, najlepiej wygodna i lekka, narzędzia do cięcia drzew i krzewów, czyli piła i sekator, a także maść ogrodnicza, którą zasmarujemy rany powstałe po cięciu. Warto też pamiętać, że narzędzia używane do cięcia powinny być uprzednio wyczyszczone i zdezynfekowane. Do dezynfekcji narzędzi ogrodniczych można użyć powszechnie dostępnego denaturatu. Jeżeli narzędzi nie zdezynfekujemy łatwo mogą być przenoszone choroby drzew owocowych.

Pierwsze cięcie gruszy po posadzeniu

Cięcia wymagają już grusze nowo sadzone. Jeżeli sadzenie drzew owocowych wykonujemy jesienią, nowo posadzone grusze należy przyciąć najbliższej wiosny, pod koniec marca. Jeżeli natomiast grusze sadzimy wiosną, cięcie wykonujemy natychmiast po posadzeniu.

Sadzi się zazwyczaj drzewka złożone z przewodnika i kilku pędów bocznych. W takim przypadku wszystkie pędy skraca się o połowę, zostawiając nie więcej jak 30 cm każdego pędu. Mniej radykalnie tnie się przewodnik. Pamiętajmy, że każde cięcie powinno być wykonane tuż nad oczkiem.

Cięcie gruszy młodej, kilkuletniej

Jednoroczne okulanty i pędy korony grusz dwuletnich, przycięte po posadzeniu, wytwarzają nowe pędy i rozgałęzienia. Po roku od pierwszego cięcia gruszy należy wybrać od 4 do 5 najsilniejszych pędów, równomiernie rozłożonych wokół przewodnika, które staną się podstawowymi konarami korony. Tych pędów i przewodnika nie należy ciąć, chyba że ich przyrosty roczne przekroczyły 60 cm - wówczas skracamy je o 1/3 ich długości.

Do kolejnej wiosny pozostawione pędy powinny wykształcić po kilka rozgałęzień. Na każdym pędzie powinno być od 4 do 6 rozgałęzień rozkładających się równomiernie na boki. Jeżeli jest ich więcej - nadmiar usuwamy. Wycina się też pędy wyrastające w kierunku środka korony.

W 5 lub 6 roku uprawy, po pierwszym owocowaniu, należy silnie skrócić główny przewodnik, co wpłynie na wzmocnienie bocznych rozgałęzień. Oczywiście to cięcie gruszy, podobnie jak wszystkie poprzednie, wykonujemy również wczesną wiosną.

• Grusza Konferencja - uprawa, sadzenie, cięcie, choroby

Cięcie gruszy owocującej

W kolejnych latach, gdy drzewo już obficie owocuje, zadaniem cięcia jest utrzymanie korony drzewa w dobrym stanie, zapobieganie jej nadmiernemu zagęszczeniu oraz podtrzymanie obfitego owocowania. W tym okresie grusze bardzo często wytwarzają dużo nowych pąków kwiatowych przy jednocześnie słabych przyrostach. Dlatego cięcie gruszy przeprowadza się w taki sposób aby zmniejszyć nadmiar pąków kwiatowych i pobudzić pędy do wzrostu. Efekt ten uzyskuje się poprzez umiarkowane cięcie krótkopędów. Przy zbyt silnym cięciu dojdzie do wytworzenia wielu długopędów, które nadmiernie zagęszczą koronę.

U drzew kilkunastoletnich można wykonać silniejsze przycięcie jednorocznych i starszych przyrostów, gdyż ryzyko wytworzenia nadmiernej liczby długopędów znacznie maleje.

Niektóre długopędy mogą wyrastać pionowo, nadmiernie zagęszczając koronę. Takie długopędy nazywamy wilkami. Należy je wyciąć w terminie letnim - w sierpniu.

• Letnie cięcie drzew owocowych - jabłoni, gruszy, śliwy
• Dlaczego grusza nie kwitnie, nie owocuje lub zrzuca owoce

Cięcie gruszy starej i zaniedbanej

W ogrodach działkowych często spotykane są stare grusze, u których cięcia nie wykonywano lub cięto je w sposób niewłaściwy. Zazwyczaj korony tych drzew są zbyt zagęszczone, stożkowate, a grusze słabo owocują. Wymagane jest zatem cięcie odmładzające gruszy.

Pierwszym zabiegiem jaki należy wówczas wykonać w terminie wczesnowiosennym jest skrócenie przewodnika i rozluźnienie środka korony. Dolnych konarów natomiast nie tnie się w ogóle aby drzewo nie zareagowało zbyt silnie. Jeżeli po takim cięciu drzewo wytworzy dużo długopędów wyrastających pionowo ku górze, skraca się je w terminie letnim.

Po tych zabiegach powinniśmy otrzymać płaską koronę z wyciętym środkiem. Kolejnej wiosny wycina się pędy nadmiernie zagęszczające środek korony, można już też przerzedzać dolne partie korony. Pozostawia się grube konary, rozchodzące się równomiernie we wszystkie strony i oddalone od siebie o 40 - 50 cm. Po zakończeniu głównego cięcia prześwietlającego przystępujemy do wycięcia lub skrócenia pędów krzyżujących się i skrócenia gałęzi aby wywołać formowanie się krótkopędów owoconośnych bliżej rozgałęzień pierwszego i drugiego rzędu. Ten zabieg sprawi, że drzewo ponownie obficie zaowocuje.

Nabierz pewności w przycinaniu roślin owocowych

Jeżeli nie masz pewności jak wykonać cięcie lub po prostu boisz się to robić, pomoże Ci fantastyczna książka „Szkoła cięcia 2” poświęcona przycinaniu drzew i krzewów owocowych.

Jest to druga część bestsellerowej książki „Szkoła cięcia”, w której Autorki Lucyna i Alicja Grabowskie w prosty i jasny sposób wyjaśniały tajniki cięcia roślin ozdobnych. Pierwszą książkę "Szkoła cięcia" za prosty język i wyraźne, dokładne rysunki pokochali posiadacze ogrodów w całej Polsce. Książka szybko stała się bestsellerem - 20 tysięcy sprzedanych egzemplarzy!

„Szkoła Cięcia 2” sprawi, że nabierzesz pewności w przycinaniu drzew i krzewów owocowych i nauczysz się tak ciąć rośliny, aby rosły zgodnie z Twoimi oczekiwaniami oraz obficie owocowały. Po lekturze tej książki prawdopodobnie całkowicie zmieni się Twoje podejście do cięcia roślin!

Przeczytaj również:

• Cięcie jabłoni. Jak i kiedy przycinać jabłonie?
• Zimowe cięcie drzew owocowych. Jakie drzewka przycinamy w lutym?
• Bielenie drzew owocowych. Jak, kiedy i czym bielić drzewka?
• Szczepienie drzew owocowych - sposoby, terminy, podkładki

Opracowano na podstawie: A. Rejman, Grusze, PWRiL, Warszawa 1976, s. 98, 144-159. Fot. sxc.hu