Cięcie borówki amerykańskiej. Jak i kiedy przycinać borówki?

Cięcie borówki amerykańskiej to ważny zabieg pielęgnacyjny pozwalający na utrzymanie zdrowia roślin oraz obfitego i regularnego owocowania krzewów. W tym artykule wyjaśniamy jak przycinać borówki amerykańskie uprawiane w ogrodach przydomowych i na działkach oraz kiedy najlepiej przycinać borówki aby roślin nie narażać na przemarznięcie czy osłabienie kwitnienia. Poznaj zasady i zalecane terminy przycinania borówek.

Cięcie borówki amerykańskiej
Fot. depositphotos/pixabay

Kiedy przycinać borówkę amerykańską?

Termin przycinania borówki amerykańskiej ma duży wpływ na rozwój roślin. Wykonany w złym momencie, może się negatywnie odbić na wzroście krzewu, osłabić kwitnienie i owocowanie. Zalecane są 2 terminy przycinania, które borówka amerykańska znosi dość dobrze - zimowy i jesienny, przy czym zdecydowanie częściej jest polecany termin zimowy.

Cięcie zimowe borówki amerykańskiej

Cięcie zimowe borówki amerykańskiej wykonuje się w końcówce zimy, od lutego do marca, w okresie spoczynku roślin. W zależności od przebiegu pogody, optymalny jest okres, gdy minęło już ryzyko wystąpienia większych mrozów, ale jednocześnie rośliny nie rozpoczęły jeszcze wegetacji. Ostatecznym terminem przycinania krzewów borówki jest okres nabrzmiewania pąków kwiatowych.

Zabieg cięcia borówki w tym terminie pozwala na rozpoznanie uszkodzonych i przemarzniętych pędów, które trzeba usunąć. Jednocześnie widzimy, na których pędach jest dużo pąków kwiatowych - te pędy warto na roślinie pozostawić. Nie powinno się przycinać borówek, które już rozpoczęły kwitnienie, gdyż takie cięcie zaburzy ich wzrost i znacząco osłabi owocowanie.

Cięcie jesienne borówki amerykańskiej

Cięcie jesienne borówki amerykańskiej jest rzadziej polecane ze względu na ryzyko przemarznięcia krzewów przyciętych jesienią. Ma jednak też pewne zalety, gdyż pozwala na rozpoznanie słabych pędów (przebarwionych jesienią na czerwono), które warto wyciąć. Ten termin cięcia jest najkorzystniejszy dla odmian borówki amerykańskiej, które wcześnie owocują, takich jak: 'Bluetta', 'Duke', 'Patriot', 'Spartan' czy 'Earliblue'.

Dobra rada!
Jeżeli uprawiasz borówki owocujące w późniejszych terminach, jesienią po prostu obejrzyj krzewy. Pędy, na których widać oznaki osłabienia, oznacz np. zawiązując na nich tasiemkę. W ten sposób wiosną będziesz wiedzieć, które pędy wyciąć.

Jesienią osłabione pędy borówki mają czerwone zabarwienie
Fot. ©PoradnikOgrodniczy.pl

Jak przycinać borówkę amerykańską?

Siła i sposób przycinania borówki amerykańskiej zależą od wieku krzewu, okresu jego rozwoju, siły owocowania, ale także od odmiany.

Słabe, delikatne cięcie krzewów borówki zapewnia obfite owocowanie w przypadku odmian drobnoowocowych, takich jak 'Bluetta' czy 'Jeresy'. Nieco silniejsze cięcie, określane jako cięcie umiarkowane, wpływa na wyrastanie nowych pędów owoconośnych. Ten sposób cięcia jest korzystny zwłaszcza dla odmian silnie rosnących, a także dla krzewów rosnących na żyznych ziemiach, odpowiednio podlewanych i nawożonych.

Silne, radykalne cięcie zmniejsza nieco plon, ale poprawia jego jakość - owoce borówek są zdecydowanie dorodniejsze. Ten rodzaj cięcia jest wskazany zwłaszcza przy starszych, słabiej owocujących krzewach, które trzeba prześwietlić i odmłodzić.

Cięcie zimowe borówki amerykańskiej
Fot. depositphotos

Cięcie borówki amerykańskiej po posadzeniu

Pierwsze cięcie borówki amerykańskiej wykonuje się po posadzeniu krzewu. Podczas tego cięcia korygujemy liczbę pędów, nadając roślinie odpowiednią formę.

Termin i sposób pierwszego cięcia borówki po posadzeniu zależy od terminu sadzenia borówek w ogrodzie:

• Krzewy borówek posadzone wczesną wiosną (w marcu lub kwietniu) przycina się od razu po posadzeniu.
• Jeżeli posadziliśmy krzewy borówek późną wiosną (od maja) lub latem, ograniczamy się tylko do usuwania kwiatostanów (kwitnienie bardzo osłabia rośliny, a nam zależy, żeby krzewy dobrze się ukorzeniły oraz wypuściły silne pędy szkieletowe) i najsłabszych pędów. Zasadnicze cięcie wykonujemy zaś dopiero pod koniec najbliższej zimy.
• Jeżeli borówki są sadzone jesienią, to w tym terminie ich nie ruszamy i z pierwszym cięciem po posadzeniu czekamy do końca zimy.

Sposób pierwszego cięcia borówek zależy również od wieku i stopnia rozwoju sadzonek, które wybraliśmy do posadzenia.

Nowo posadzoną borówkę warto od razu przyciąć
Fot. ©Joanna Białowąs

Trzyletnie krzewy borówek, które są silne i mają dobrze rozwinięty system korzeniowy, nie wymagają radykalnego cięcia. Wystarczy, że skrócimy tylko wierzchołki pędów i usuniemy wszystkie drobne przyrosty.

Dwuletnie krzewy borówek, o słabszym systemie korzeniowym, wymagają silniejszego cięcia:

• krzewy borówek lepiej wyrośnięte prowadzimy na 3-5 pędów, skracając je na wysokość 25 cm nad ziemią. Pozostałe słabe, krzyżujące się pędy całkowicie wycinamy;
• krzewy borówek mniej wyrośnięte, sadzone na słabszych glebach, musimy silniej przyciąć. Pozostawiamy tylko 2-3 najsilniejsze pędy, które skracamy nad 2-3 pąkiem nad ziemią.

Cięcie 4-5 letnich krzewów borówki amerykańskiej

Dorosłe krzewy borówki powinny mieć zawsze 5-8 silnych pędów szkieletowych, które systematycznie wymieniamy. Powinniśmy dążyć do tego, by rośliny wypuszczały silne jednoroczne pędy, na których zawiązują się duże i dorodne owoce, większe niż na starszych pędach.

Podczas cięcia borówki usuwamy wszystkie pędy o średnicy powyżej 4 cm. W pierwszej kolejności wycinamy pędy najstarsze, pozostawiając 2-3 pędy trzyletnie lub czteroletnie oraz pędy jednoroczne i dwuletnie, których powinno być najwięcej.

Dbamy także o prześwietlenie krzewu wycinając wszystkie pędy słabe, krzyżujące się i zagęszczające wnętrze. Ważne jest, żeby korona była luźna i umożliwiała dostęp słońca oraz dobrą cyrkulację powietrza. Każdego roku z krzewu borówki powinniśmy wyciąć 20-30% ogólnej masy pędów.

Warto wiedzieć!
Nisko wyrastające, pokładające się pod ciężarem owoców, pędy wysokich odmian borówki amerykańskiej, możemy w pierwszej połowie lipca skrócić na wysokość 50 cm. Dzięki takiemu cięciu pędy staną się sztywniejsze i szybko wypuszczą nowe, owocujące odrosty.

Cięcie prześwietlające borówki amerykańskiej

Jeśli zaobserwujemy, że krzewy borówki amerykańskiej mają krótkie przyrosty roczne, na których pojawia się nadmiar pąków kwiatowych (roślina rodzi wówczas dużo owoców ale są one drobne), musimy wykonać radykalniejsze cięcie roślin, żeby poprawić jakość owocowania. Cięcie prześwietlające borówki amerykańskiej powinno pobudzić krzew do wypuszczania nowych pędów oraz ograniczyć liczbę pąków kwiatowych.

Ten rodzaj cięcia borówki amerykańskiej wykonujemy zawsze zimą, od lutego do marca. Usuwamy wszystkie pędy chore i słabe, a najstarsze pędy przycinamy na wysokości 30 cm nad ziemią.

Krzew borówki wymagający cięcia prześwietlającego
Fot. depositphotos

Cięcie odmładzające borówki amerykańskiej

Krzewy borówki amerykańskiej, które osiągnęły wiek 15 lat lub więcej, można odmłodzić poprzez silne przycięcie. Wycinając stare, słabo owocujące pędy pobudzamy krzew do wzrostu oraz do obfitszego owocowania. Na zaniedbanych i słabo przycinanych krzewach pojawia się niewiele nowych przyrostów, a owoce są drobne i w małej ilości.

Cięcie odmładzające borówki wykonujemy w lutym lub marcu przycinając wszystkie pędy na wysokości około 30 cm nad powierzchnią gleby. Starsze krzewy wymagają jeszcze bardziej radykalnego cięcia - przycinamy ich pędy na wysokości 10-15 cm nad powierzchnią gruntu.

W pierwszym roku po przycięciu krzewy wytwarzają nowe, silne pędy, ale owocują dopiero w roku kolejnym. Dlatego, żeby nie pozbawić się owoców, możemy w jednym roku odmłodzić tylko połowę krzewu borówki, a w kolejnym roku drugą połowę.

Należy przy tym pamiętać, że pojawiające się młode pędy są bardzo podatne na wiosenne przymrozki.

Poznaj wszystkie sekrety uprawy borówek!

Jeśli czytasz ten artykuł, zapewne interesuje Cię uprawa borówki amerykańskiej lub szukasz rozwiązania problemów, które się w tej uprawie pojawiają.

Dla osób takich jak Ty przygotowaliśmy specjalnego e-booka poświęconego w całości uprawie borówki. Ten e-book to:

1. Proste instrukcje co i jak robić krok po kroku;
2. Wszystkie etapy uprawy od wyboru odmian, sadzenia aż do zbioru soczystych owoców;
3. Naturalne, sprytne domowe sposoby na zdrowe borówki;
4. Praktyczne rady i własne doświadczenia Autorki;
5. Kilkadziesiąt pomocnych zdjęć i ilustracji.

Czytając tego e-booka oszczędzisz czas potrzebny na poszukiwanie rozwiązań różnych problemów z uprawą oraz poznasz sprawdzone sposoby na zdrowe i smaczne borówki z własnego ogrodu. Poznaj sekrety i podpowiedzi doświadczonego hodowcy borówki amerykańskiej!

mgr inż. Anna Błaszczuk

Przeczytaj również:

• Sadzenie borówki amerykańskiej. Jak i kiedy sadzić borówkę?
• Jak zabezpieczyć borówkę amerykańską na zimę
• Choroby borówki amerykańskiej
• Dlaczego borówka amerykańska nie owocuje

Opracowano na podstawie:
1. Z. Gruca, ABC cięcia borówki w Działkowiec 2/2015, s. 32-33;
2. Z. Gruca, Dlaczego źle owocują? w Działkowiec 2/2014, s. 42-43;
3. K. Pliszka, Borówka wysoka, PWRiL, Warszawa 2002, s. 53-60.