Choroby selera korzeniowego i naciowego

Choroby selera korzeniowego i naciowego mogą znacznie ograniczyć plon zbierany z działki, a także pozbawić nas satysfakcji z własnej uprawy selera w ogrodzie warzywnym. Na naci selera mogą występować liczne plamy i przebarwienia, zaś korzenie selera mogą pękać, pokrywać się plamami lub nawet gnić. Zobacz jak rozpoznawać objawy chorób selera, w czym na pewno pomogą prezentowane tu zdjęcia, oraz dowiedz się jak zwalczać choroby selera w uprawie na działce.

Septorioza selera

Najczęściej występującą chorobą selera, atakującą zarówno selery korzeniowe jak i seler naciowy, jest septorioza selera (fot. owyżej). Jest to choroba o podłożu grzybowym. Zanim jednak przejdziemy do omówienia chorób grzybowych selera, warto zwrócić uwagę na objawy fizjologiczne, które nie są związane z porażeniem patogenem, a niewłaściwymi warunkami uprawy czy błędami w nawożeniu selera. Te ostatnie często są obserwowane, gdyż seler jest bardzo wrażliwy na niedobory mikroelementów.

Choroby selera o podłożu fizjologicznym

Jasnozielone lub żółte zabarwienie liści selera może być związane z niedoborem boru w glebie. Z kolei pękanie liści u nasady oraz powstawanie brunatnych plam na korzeniach spichrzowych selera jest objawem niedoboru molibdenu. Jeżeli w ubiegłych latach obserwowaliśmy takie objawy na selerze, warto wiosną zastosować nawóz wieloskładnikowy, zawierający w składzie mikroelementy. W trakcie uprawy rośliny dotknięte niedoborami można opryskać nawozem dolistnym Help Plant B na niedobory boru.

Zaburzeniem fizjologicznym jest także zgorzel liści sercowych selera, która objawia się na brzegach blaszek liściowych (stają się one wodniste). Z czasem liście i ogonki liściowe brunatnieją i zamierają. Tę chorobę selera wywołuje nadmierna wilgotność w lipcu i sierpniu, liczne zamglenia i burzowe opady deszczu. Pomaga stosowanie nawozów wieloskładnikowych zawierających azot, potas i magnez.

Błędy w nawożeniu: niedobory makro- i mikroelementów
O niepokojące objawy, jak przebarwienia i plamy na liściach, więdnięcie roślin czy zahamowanie ich wzrostu, zazwyczaj podejrzewamy chorobę grzybową lub szkodnika. Często jednak przyczyną mogą być po prostu błędy w nawożeniu i związane z tym niedobory makro- i mikroelementów. Podpowiadamy jak je rozpoznać i jak pomóc roślinom w takiej sytuacji. Więcej...

Septorioza selera

Septorioza selera to bez wątpienia najczęściej występująca choroba selera korzeniowego, a także i naciowego. Jest to choroba o podłożu grzybowym, a jej sprawcą jest grzyb Septoria apiicola.

Pierwsze objawy porażenia selera septoriozą mogą być widoczne już na siewkach, na których obserwuje się brunatnoszare plamy na liścieniach i liściach. W kilka tygodni po wysadzeniu rozsady na grządkę na blaszkach i ogonkach liściowych porażonych selerów, w obrębie wcześniej obserwowanych plam, tworzą się ciemnobrunatne, kuliste owocniki grzyba.

Źródłem zakażenia septoriozą selera mogą być zainfekowane nasiona i resztki pożniwne, pozostałe w glebie. Rozwojowi tej choroby selera sprzyja ciepłe i wilgotne lato.

Zwalczanie septoriozy selera - jeżeli na naszej działce pojawiła się septorioza selera, należy zaniechać uprawy tego warzywa przez kolejne 3 lata. Do uprawy należy wybierać odmiany mało wrażliwe lub tolerancyjne na tę chorobę (np. seler korzeniowy "Edward" lub seler korzeniowy "Jabłkowy GOF"). Wysiewajmy wyłącznie nasiona zaprawiane środkami grzybobójczymi.

Po zauważeniu objawów porażenia selera septoriozą, chore rośliny najlepiej usunąć. Wykonujemy też oprysk fungicydem Amistar 250 SC. Jest on konfekcjonowany przez firmę Target w opakowaniach po 5 i 25 ml. To jedyny środek na septoriozę selera, jaki udało mi się znaleźć w małych opakowaniach do zastosowań amatorskich (choć lista środków na septoriozę jest długa, to pozostałe z nich są tylko do zastosowań wielkoobszarowych w uprawach rolniczych). Amistar 250 SC na selerze stosujemy w ilości 8 ml środka rozpuszczone w 7 l wody. Taką ilością można opryskać 100m² zagonów. Należy wykonać 2-3 opryski w odstępach co 7-10 dni.

Chwościk selera

Chwościk selera

Chwościk selera, podobnie jak septorioza jest chorobą grzybową porażającą zarówno selery korzeniowe jak i naciowe. Sprawcą tej choroby jest grzyb Cercospora apii, zaś źródłem zakażenia mogą być porażone nasiona i resztki roślinne pozostałe na zagonach. Objawy porażenia tą chorobą selera to nieregularne, kanciaste plamy, stopniowo się powiększające. Tkanki porażonej części liści stopniowo żółkną, brązowieją i zapadają się. Wzrost roślin znacznie osłabiony. Porażenie chwościkiem selera często mylone jest z septoriozą.

Zwalczanie chwościka selera jest niemal identyczne jak w przypadku septoriozy - wysiewajmy tylko nasiona zaprawiane, w przypadku wystąpienia choroby należy zaniechać uprawy selera na kolejne 3 lata. Nie ma natomiast co kierować się odpornością odmian selera na chwościka, gdyż te odporne na tego grzyba z kolei łatwo poraża mączniak prawdziwy. Niestety nie udało mi się znaleźć środków do zwalczania chwościka selera w uprawach amatorskich.

Opracowano na podstawie: Metodyka integrowanej uprawy selera, praca zbiorowa pod red. dr Marii Rogowskiej, Instytut Ogrodnictwa, Skierniewice 2013r., s. 13-16 oraz materiały informacyjne firmy Target. Fot. Rasbak (septorioza), Scot Nelson (chwościk selera), zdjęcia na licencji CC BY-SA 3.0 (https://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/deed.pl), źródło: Wikimedia Commons.

Przeczytaj również:

Seler korzeniowy - właściwości, uprawa, odmiany
Seler korzeniowy jest najczęściej uprawianą u nas formą selera, obok selera naciowego i listkowego. Zadecydowały o tym kulinarne i lecznicze właściwości selera korzeniowego, który jest nie tylko ważnym składnikiem włoszczyzny ale też podstawą wielu surówek i dobrym warzywem na sok. Zobacz jak wygląda uprawa selera korzeniowego na działce i wybierz najlepsze odmiany warte posadzenia ogrodzie. Więcej...

Ochrona warzyw na działce
Mimo właściwej pielęgnacji, co roku uprawy warzyw na naszych działkach mogą być atakowane przez liczne choroby i szkodniki, obniżające wielkość i jakość plonu. Zobacz jak powinna wyglądać ochrona warzyw na działce i które metody zwalczania chorób i szkodników warzyw sprawdzają się najlepiej. Więcej...

Bielenie warzyw - selera naciowego, endywii i szparagów
Bielenie warzyw przeprowadza się w celu poprawy ich walorów smakowych. Ma to sens jedynie w przypadku niektórych warzyw, min. selera naciowego, endywii, porów i szparagów. Zabieg ten polega na odbarwieniu nadziemnych części roślin (liści, ogonków liściowych, pędów) poprzez ograniczenie dochodzącego do nich światła. Więcej...