Choroby malin i ich zwalczanie

Choroby malin przyczyniają się do strat w plonie, obniżenia jakości owoców, osłabienia wzrostu, a w skrajnych sytuacjach, także zamierania całych krzewów. Zlekceważenie niepokojących objawów i brak działań mających na celu zwalczanie chorób malin, prowadzi do rozprzestrzeniania się patogenów w kolejnych latach. Oto najczęściej występujące choroby malin i ich zwalczanie w ogrodach działkowych i przydomowych. Poznaj najlepsze sposoby na zdrowe maliny z własnego ogrodu!

Choroby malin

1. Zamieranie pędów malin

Zamieranie pędów malin, powodowane przez grzyba Didymella applanata, to najgroźniejsza choroba atakująca maliny. Infekcja następuje w miejscach gromadzenia się wody, tj. w kątach liści i na węzłach.

Pierwsze objawy zamierania pędów maliny to fioletowo-brunatne plamy na pędach. Plamy zlewają się ze sobą, pokrywając znaczą część pędu. Na jesień, gdy pędy zdrewnieją, plamy przybierają szarosrebrny odcień. Na powierzchni plam widoczne są drobne, ciemne punkciki (zarodniki grzyba). Kora na porażonych pędach łuszczy się, pęka i odpada. Zarażone pędy w następnym roku zamierają.

Charakterystyczne plamy i łuszczenie się kory to typowe objawy zamierania pędów malin
Fot. udostępnił Pan Adam, nasz Czytelnik. Dziękujemy!

Zamieranie pędów malin
Fot. udostępnił Pan Adam, nasz Czytelnik. Dziękujemy!

Zwalczanie tej choroby malin polega na usuwaniu chorych pędów, szczególnie wczesna wiosną. W okresie intensywnego wzrostu pędów, wykonujemy opryski ochronne, stosując preparaty chemiczne: Mythos 300 SC (25 ml w 10 l wody/100m²), Rovral Aquaflo 500 SC (20 ml w 6 l wody/100m²), Switch 62,5 WG (8-10 g w 7-10 l wody/100m²) lub biologiczny środek Polyversum WP (2 g w 6-7 l wody/100m²). Ten ostatni polecam szczególnie do stosowania w ogrodach przydomowych i działkowych, gdzie chcemy uzyskać owoce zdrowe i wolne od chemicznych zanieczyszczeń.

Polyversum WP - opinie, jak stosować, dawkowanie, cena
Polyversum WP to biologiczny środek przeznaczony do ochrony roślin przed chorobami grzybowymi, inaczej określany też jako biofungicyd. Poznaj opinie o Polyversum WP, a także zobacz jak stosować ten preparat, jakie jest zalecane dawkowanie oraz jaka jest cena Polyversum WP w zależności od rodzaju opakowania. Więcej...

2. Szara pleśń na malinach

Szara pleśń to druga najgroźniejsza choroba atakująca maliny. Jej sprawcą jest grzyb Botrytis cinerea atakujący wiele innych roślin ogrodowych. Zagrożenie szarą pleśnią wzrasta na silnie zagęszczonych plantacjach malin, szczególnie w deszczowe lata.

Ta choroba malin rozwija się na nadziemnych częściach krzewów. Kwiaty i pąki maliny, porażone przez szara pleśń, brunatnieją i zasychają. Wiosną na młodych pędach pojawiają się jasnobrązowe, duże plamy.

Porażenie owoców, w przebiegu tej choroby malin, następuje w różnych fazach rozwoju. Do momentu dojrzewania choroba ma przebieg utajony. Dopiero w okresie zbiorów (szczególnie w deszczowe dni) na owocach pojawia się charakterystyczny siny nalot, a owoce gniją.

Zwalczanie szarej pleśni na malinach polega na ograniczaniu źródeł infekcji. Należy systematycznie przerzedzać krzewy, usuwając nadmiar młodych odrostów. Celem tego jest zapewnienie przewiewności plantacji. Po zakończonych zbiorach spomiędzy krzewów należy usunąć resztki owoców, które stanowią źródło zakażenia w kolejnym roku.

Ochrona chemiczna malin przed szara pleśnią przebiega równolegle z ochroną przed zamieraniem pędów. Opryski wykonujemy przed i w czasie kwitnienia malin, stosując te same preparaty, co w przypadku zamierania pędów.

Szara pleśń - objawy, zwalczanie naturalne, opryski
Szara pleśń to jedna z najczęściej występujących chorób grzybowych roślin. W ogrodzie szara pleśń bardzo szybko się rozprzestrzenia. Dlatego warto wiedzieć jak wygląda zwalczanie szarej pleśni i co robić gdy zobaczymy pierwsze objawy szarej pleśni na naszych roślinach. Poznaj najlepsze naturalne metody zapobiegania tej chorobie roślin oraz dowiedz się jakie opryski przeciw szarej pleśni są najskuteczniejsze. Więcej...

3. Antraknoza malin

Antraknoza to raczej niegroźna ale często występująca choroba malin. Wywołuje ją grzyb Plectodiscella veneta. Pojawia się na roślinach już od wczesnej wiosny. Antraknoza hamuje wzrost krzewów oraz zamieranie wierzchołków pędów. Choroba rozprzestrzenia się w okresie długich opadów deszczu.

Objawami antraknozy malin są szare plamy, otoczone brunatna obwódką, które pojawiają się na liściach i ogonkach liściowych. Liście malin zwijają się, żółkną i opadają. Podobne objawy występują na szypułkach kwiatowych i działkach kielicha. Owoce w wyniku porażenia tą chorobą malin są drobne, zniekształcone, twarde i suche.

Choroby malin, fot. Juras, forum.PoradnikOgrodniczy.pl

Największe zagrożenie dla krzewów malin stanowi porażenie pędów. Na zainfekowanych pędach pojawiają się liczne, drobne, białawe plamki, zlewające się w duże skupiska. W kolejnym roku w miejscach infekcji powstają zagłębienia sięgające w głąb pędu. Skutkiem tego są zmiany rakowe i zniekształcenia pędów.

Zwalczanie antraknozy malin prowadzi się poprzez usuwanie chorych pędów oraz dbanie o odpowiednią przewiewność plantacji. Przed kwitnieniem opryskujemy rośliny wymienionymi już wyżej preparatami, stosowanymi przy zwalczaniu zamierania pędów i szarej pleśni.

Opryski malin. Kiedy i czym pryskać maliny?
Opryski malin przeprowadzone w odpowiednim terminie za pomocą sprawdzonych preparatów sprawią, że owoce będą dobrej jakości, a krzewy nie będą zamierać. Wyjaśniamy zatem kiedy i czym pryskać maliny. Obok zalecanych środków ochrony roślin podpowiadamy jakie są ich ekologiczne zamienniki. Więcej...

4. Karłowatość maliny

Karłowatość maliny to bardzo groźna choroba powodowana przez mikoplazmy. Objawy tej choroby malin widoczne są dopiero w drugim roku po zakażeniu. Karłowatość maliny przenoszona jest głównie przez szkodniki malin, jakimi są skoczki.

U podstawy pędu wyrastają liczne cienkie pędy, na których nie pojawiają się kwiaty. Krzew przyjmuje miotlasty pokrój. Na dwuletnich pędach wykształcają się krótkie boczne rozgałęzienia. Rozwijają się na nich zniekształcone kwiaty, słabo zawiązujące owoce. Z roku na rok stan krzewów pogarsza się, w konsekwencji maliny porażone tą chorobą przestają owocować i zamierają.

W momencie zauważenia krzewów z objawami karłowatości, należy usuwać je z plantacji razem z korzeniami. Do zakładania plantacji malin należy wykorzystywać zdrowe sadzonki, pochodzące z pewnych źródeł. W czasie uprawy malin niezbędne jest zwalczanie szkodników, takich jak skoczki i mszyce, które są wektorami choroby.

mgr inż. Agnieszka Lach

Przeczytaj również:

Uprawa malin - odmiany, sadzenie, pielęgnacja, cięcie
Uprawa malin w ogrodach przydomowych i działkowych przynosi wiele korzyści. Owoce malin są bardzo zdrowe, nadają się do spożycia na surowo jak i na przetwory. Co zapewni nam powodzenie w uprawie malin? Przede wszystkim przed ich posadzeniem należy poznać jaką glebę preferują, w jaki sposób je sadzić, w jakich odstępach, a następnie jakie zabiegi pielęgnacyjne stosować. Więcej...

Cięcie malin. Jak i kiedy przycinać maliny?
Maliny to krzewy owocowe wymagające regularnego cięcia. Przycinanie pędów malin wpływa korzystnie na plonowanie i ułatwia zbiór owoców. Zobacz kiedy przycinać maliny, czym różni się przycinanie malin owocujących raz w roku od malin powtarzających owocowanie oraz kiedy po raz pierwszy przycinać maliny po posadzeniu. Więcej...

Malina żółta - uprawa odmiany 'Poranna Rosa' i 'Golden Queen'
Malina żółta cieszy się coraz większą popularnością w uprawach amatorskich. Spotykane u nas odmiany maliny żółtej to malina 'Poranna Rosa' oraz malina 'Golden Queen'. Obie są malinami powtarzającymi owocowanie, owocującymi na pędach jednorocznych. Ich zalety to ciekawe żółte zabarwienie owoców, wyborny smak, możliwość owocowania latem i potem ponownie jesienią, a także mała podatność na choroby malin. Zobacz jak wygląda uprawa maliny żółtej na działce. Więcej...

Opracowano na podstawie: J. Rusnak, Ochrona malin przed chorobami i szkodnikami, Opracowanie MODR w Karniowicach, Karniowice 2011, str. 8-13; M. Grabowski, Problemy krzewów owocowych – najgroźniejsze choroby, Działkowiec Nr 5 (657), str. 69. Fot. pixabay