Choroby grzybowe kapusty i ich zwalczanie

Kapusta uprawiana w naszych ogrodach może być porażana przez liczne choroby grzybowe, które powodują powstawanie przebarwień, gnilnych plam i pleśni na główkach kapusty. Problem ten dotyczy zarówno kapusty białej, czerwonej, włoskiej, jak i kapusty pekińskiej, zaś porażone chorobami główki kapusty nie nadają się do spożycia. Oto najczęściej występujące choroby grzybowe kapusty oraz sposoby na ich zwalczanie.

Choroby grzybowe kapusty - żółknięcie i plamy na liściach
Fot. depositphotos

Zgorzel siewek kapusty

Zgorzel siewek, zwana także "czarną nóżką", to choroba kapusty występująca w okresie wschodów i produkcji rozsady. Może być powodowana przez wiele różnych grzybów, które atakują też inne warzywa. Choroba ta objawia się masowym zamieraniem kiełkujących nasion przed wschodami lub zamieraniem siewek po wschodach. Chorobie sprzyja nadmiernie gęsty wysiew nasion, zbyt duża wilgotność i za niska temperatura.

Zgorzeli siewek kapusty zapobiega się poprzez zaprawianie nasion przed siewem, wysiew do dobrej jakości ziemi do wysiewu nasion, która została wcześniej odkażona, a także zapewnienie odpowiedniej temperatury i wilgotności podłoża podczas wschodów.

Do ekologicznego zaprawiania nasion kapusty możemy wykorzystać rumianek pospolity. W tym celu przygotowujemy napar z rumianku (10g suchych kwiatów rumianku zalewamy 1 litrem gorącej wody i pozostawiamy pod przykryciem do ostygnięcia, następnie rozcieńczamy z wodą w stosunku 1:5) i moczymy w nim nasiona kapusty przez 15 minut.

W walce ze zgorzelą siewek pomocne jest też podlewanie rozsady kapusty roztworem środka grzybobójczego Magnicur Energy. W tym celu 15 ml tego środka rozpuszcza się w 10 litrach wody i takim roztworem podlewa rozsadę.

Jeśli unikamy stosowania chemicznych środków grzybobójczych, do podlewania rozsady możemy wykorzystać naturalny preparat Biosept Active, który stymuluje wzrost roślin i uodparnia je na choroby. W celu podlewania rozsady należy 5-10 ml preparatu rozpuścić w 10 litrach wody i tym roztworem podlewać rozsadę. Pierwsze podlewanie można przeprowadzić od razu po wysiewie nasion.

Kiła kapusty

Kiła kapusty to bardzo groźna choroba warzyw kapustnych, której bardzo ciężko pozbyć się z ogrodu. Dzieje się tak, gdyż grzyb Plasmodiophora brassicae, będący sprawcą kiły, może przetrwać w podłożu nawet 10 lat. Dlatego tradycyjne zmianowanie i uprawa kapusty na tym samym stanowisku nie częściej jak co 3-4 lata nie przynosi zadowalających rezultatów w walce z kiłą kapusty.

Kiła kapusty na korzeniach kalafiora
Fot. Rasbak, CC BY-SA 3.0, Wikimedia Commons

Objawy kiły kapusty to charakterystyczne białawe wyrośla na korzeniach. Początkowo pojawiają się drobne białe lub żółte guzki, które stopniowo rozrastają się w nieregularne wyrośla, wewnątrz jasnożółte. Nadziemne części kapusty rozwijają się powoli i często więdną, nie zawiązując główek.

Aby skutecznie unikać tej choroby kapusty, warto wiedzieć, że rozwojowi kiły sprzyja nadmiernie zakwaszona gleba, wysoka wilgotność oraz temperatura 22-25°C. W temperaturze gleby poniżej 15°C infekcja korzeni przebiega bardzo powoli lub do niej nie dochodzi.

Zwalczanie kiły kapusty polega na wysiewie nasion do podłoża uprzednio odkażonego, stosowanie wapnowania gleby, jeśli jest ona zbyt kwaśna (w uprawie kapusty zalecane jest pH gleby od 6,5 do 7,5), zachowanie co najmniej 5-letniej przerwy w uprawie warzyw kapustnych, jeśli wcześniej w danym miejscu występowała kiła kapusty, a także wysiew nasion odmian kapusty odpornych lub mało wrażliwych na kiłę. Przed wysadzeniem rozsady na pole, korzenie sadzonek kapusty warto wymoczyć w roztworze naturalnego preparatu grzybobójczego Polyversum WP.

Alternarioza kapusty - czerń krzyżowych

Alternarioza kapusty, określana też jako czerń krzyżowych, objawia się w postaci owalnych, szarobrunatnych plam na tworzących się główkach kapusty. W obrębie plam pojawiają się jasne, koncentrycznie ułożone, w strefy ciemne i jasne trzonki z zarodnikami konidialnymi grzyba. Wokół plam widoczna jest żółtawa obwódka. Z czasem plamy mogą się zlewać, a dolne liście zasychać i obumierać. Tkanki w obrębie plam ulegają nekrozie i wykruszają się, wskutek czego w liściach kapusty powstają dziury. Ten objaw bywa często mylony z obecnością szkodników wygryzających dziury na liściach kapusty.

Dziury na kapuście wywołane przez chorobę - czerń krzyżowych
Fot. Seemadua, CC BY 3.0, Wikimedia Commons

Zwalczanie tej choroby kapusty polega na dokładnym zbieraniu resztek po uprawie kapust, gdyż to właśnie na nich grzyb zimuje do następnego roku, zmianowaniu i unikaniu uprawy kapusty na tej samej grządce przez kolejne 3-4 lata oraz zaprawianiu nasion przed wysiewem.

Do oprysku kapusty przeciwko czerni krzyżowych wykorzystuje się środki grzybobójcze, takie jak: Amistar 250 SC, Scorpion 325 SC, Signum 33 WG oraz Topsin M 500 SC.

Szara pleśń kapusty

Kapusta, podobnie jak wiele innych warzyw i roślin ogrodowych, może być porażana przez grzyb Botrytis cinerea, który jest sprawcą choroby zwanej szarą pleśnią. Na kapuście szara pleśń objawia się w postaci brązowych, wodnistych, różnej wielkości plam na liściach. Rozwojowi tej choroby kapusty sprzyja chłodna i wilgotna pogoda. W takich warunkach plamy widoczne na główkach kapusty szybko pokrywają się obfitym szaro-fioletowym nalotem zarodników grzyba. Szczególnie wrażliwa na szarą pleśń jest kapusta głowiasta.

Sposoby zapobiegania szarej pleśni na kapuście są podobne jak w przypadku innych w/w chorób. Jest to zbieranie resztek pożniwnych aby grzyb na nich nie zimował, zachowanie płodozmianu i uprawa kapusty na tym samym stanowisku nie częściej jak co 3-4 lata, a także unikanie zraszania główek kapusty w czasie podlewania (można np. zamontować nawadnianie kropelkowe, które dostarcza wodę bezpośrednio do ziemi).

Do oprysku przeciwko szarej pleśni na kapuście można wykorzystać preparaty Amistar 250 SC, Scorpion 325 SC, Signum 33 WG oraz Topsin M 500 SC. Są to dokładnie te same preparaty, które stosuje się do zwalczania wymienionej przed chwilą alternariozy. Zapobiegawczo możemy też wspomagać się opryskując kapusty naturalnym preparatem Biosept Active.

Zgnilizna twardzikowa kapusty

Zgnilizna twardzikowa to kolejna choroba kapusty wywoływana przez grzyby. Jej sprawcą jest grzyb Sclerotinia sclerotiorum, który może porażać także wiele innych roślin. Choroba ta może objawiać się w momencie tworzenia główek kapusty ale też po zbiorze, w czasie przechowywania warzyw.

Objawy zgnilizny twardzikowej to obfity, puszysty biały nalot grzybni na porażonych główkach kapusty. Wokół białej grzybni może pojawić się pomarańczowa obwódka, a także czarne sklerocja grzyba.

Sposoby zapobiegania zgniliźnie twardzikowej, jak i preparaty do oprysku kapusty przeciwko tej chorobie, są identyczne jak w przypadku szarej pleśni i alternariozy (czerni krzyżowych).

Przeczytaj również:

Domowe sposoby na szkodniki kapusty
Domowe sposoby na szkodniki kapusty to świetny sposób aby uniknąć stosowania środków ochrony roślin i wyhodować na działce zdrowe, nieskażone chemią kapuściane główki. Poznaj 5 domowych sposobów na szkodniki kapusty, które sprawdzą się w Twoim ogrodzie! Więcej...

Śmietka kapuściana. Jak wygląda, oprysk, zwalczanie
Śmietka kapuściana to jeden z najniebezpieczniejszych szkodników kapusty. Podpowiadamy sposoby na zwalczanie śmietki kapuścianej w ogrodach przydomowych i działkowych oraz wyjaśniamy jakie opryski na śmietkę w kapuście można wykonać. Więcej...

Motyl bielinek kapustnik. Jak zwalczać gąsienice na kapuście?
Motyl bielinek kapustnik to uciążliwy szkodnik warzyw kapustnych. Zielone gąsienice bielinka uszkadzają liście kapusty, wygryzając w nich liczne dziury. Uszkodzenia takie pojawiają się masowo latem. Warto zatem dowiedzieć się jak zwalczać gąsienice bielinka w ogrodzie warzywnym. Więcej...