Cantedeskia, arizema, obrazki włoskie - uprawa w ogrodzie

Cantedeskia, arizema i obrazki włoskie to najpopularniejsze rośliny z rodziny obrazkowatych. Nadają się do uprawy w gruncie, a w ogrodzie zachwycają swoimi niezwykłymi, egzotycznymi kwiatami. Zobacz jak wygląda uprawa cantedeskii, arizemy i obrazków włoskich w ogrodzie oraz poznaj inne ciekawe gatunki roślin obrazkowatych, nadające się do ogrodu.

Cantedeskia zaskakuje barwami swoich kwiatów

Niezwykłe rośliny obrazkowate (Araceae) pochodzą z rejonów tropikalnych, w związku z czym kojarzone są raczej z uprawą doniczkową. Tymczasem przy odrobinie wysiłku związanego z poznaniem metod uprawy oraz wymagań danego gatunku, możemy z powodzeniem wprowadzić część z nich do naszych ogrodów.

Rodzina obrazkowatych składa się z ponad 4000 gatunków i naprawdę jest w czym wybierać. Większość pochodzi z rejonów tropikalnych, więc są wrażliwe na chłód i jedynie sezonowo mogą stanowić ozdobę naszych rabat kwiatowych. Chociaż bywają oczywiście wyjątki - niektóre z nich mogą zimować w ogrodzie, wystarczy jesienią miejsce uprawy okryć ściółką. Nie powinniśmy się też zrażać do tych gatunków, których cebule trzeba wykopać na na okres zimy, gdyż od dawna w taki sam sposób postępujemy z innymi kwiatami, takimi jak dalie ogrodowe czy mieczyki. Mimo to nie rezygnujemy przecież z ich uprawy.

Cechą charakterystyczną dla wielu gatunków należących do rodziny obrazkowatych, jest oryginalny kwiatostan. Składa się on z kolby, na której wyrastają kwiaty właściwe (męskie lub żeńskie), oraz otaczającej ją ozdobnej pochwy, służącej za wabik dla zapylaczy. Niejednokrotnie jest to również konstrukcja pułapkowa, zniewalająca owady. Sama pochwa ma kształt lejka schodzącego w dół łodygi, a rozszerzającego się u górze, posiada bardzo bogatą kolorystykę, zależną od gatunku i odmiany. Kwiaty obrazkowatych są często zapylane przez muchówki, dlatego kolba nierzadko posiada dodatkowo osadzony na niej długi wyrostek, w ciemnym kolorze. Wyrostki na ogół wydzielają specyficzny, intensywny zapach, mający na celu zwabienie owadów.

Najciekawszymi roślinami z rodziny obrazkowych, które możemy sadzić do gruntu na okres od wiosny do jesieni są: cantedeskie, arizemy i obrazki. Posiadają ogromne bogactwo barw oraz oryginalne kształty kwiatów.

Cantedeskia

Cantedeskia (Zantedeschia), znana bardziej pod nazwą calla (chociaż to nie do końca właściwa nazwa), jest rośliną pochodzącą z bagiennych rejonów tropikalnej Afryki. Barwne odmiany cantedeskii posiadają kwiaty w oszałamiająco pięknych kolorach. Aby jednak obficie kwitła, należy zachować pewne podstawowe zasady uprawy.

Cantedeskia "Captain Prado" poza pięknymi kwiatami, ma również ozdobne, cętkowane liście

Cantedeskie potrzebują gleby żyznej, ciepłej i wilgotnej o pH oscylującym w okolicy wartości 7 (obojętne do lekko zasadowych). Preferują stanowiska słoneczne. Rośliny zwykle osiągają wysokość 50-60 cm. Kwitnienie przypada na okres wiosny i trwa ok. 1,5 miesiąca. Po przekwitnięciu liście stopniowo zasychają (zwykle w tym okresie w ich środowisku naturalnym następują 2 miesiące suszy) i na okres właśnie 2 miesięcy roślina przechodzi w stan spoczynku. Nie należy jej wtedy podlewać. Pod koniec lata podziemne kłącza wykopujemy i umieszczamy w doniczkach, przechowując do końca roku w temp. około 10°C. Następnie doniczki przenosimy do pomieszczenia o temperaturze pokojowej i zaczynamy podlewanie. Najintensywniej podlewamy, kiedy pokazują się pierwsze pąki kwiatowe.

W zależności od odmiany, kwiaty cantedeskii mogą być żółte: "Captain Tendens", "Captain Amigo", "Black Magic"; różowe: "Captain Rosette"; pomarańczowe: "Mozart", "Firelights"; ciemnobordowe: "Schwarzwalder", "Black Star" czy biało zielone: "Green Goddess". Ale chyba jedne z najpiękniejszych to "Captain Amigo" oraz "Captain Rosette". Niektóre z odmian poza pięknymi kwiatami, mają również ozdobne, cętkowane liście: "Captain Tendens", "Schwarzwalder" czy "Black Star".

Obrazki włoskie - główną ozdobą są czerwono-pomarańczowe owoce, pojawiające się po przekwitnięciu

Obrazki włoskie

Obrazki włoskie (Arum italicum) pochodzą z klimatu umiarkowanego i są jednymi z nielicznych roślin tej rodziny, odpornymi na niskie temperatury, w związku z czym mogą z powodzeniem zimować w gruncie. Nie zaszkodzi im jednak ściółkowanie jesienne, które zapobiegnie ewentualnym uszkodzeniom kłącza przez duży mróz. Bulwy wysadzamy na wiosnę, kwitnienie natomiast przypada na miesiące letnie.

Obrazki włoskie wymagają stanowiska ocienionego, gleby próchniczej i wilgotnej. Dorastają (razem z kwiatem) do ok. 30 - 40 cm. wysokości. Pochwa kwiatu jest w kolorze żółto-zielonym, z żółtą kolbą, wydzielającą intensywny zapach. Poza kwiatem, kolba posiada dodatkowe walory dekoracyjne - po przekwitnięciu na kolbie tworzą się bardzo ozdobne czerwono-pomarańczowe owoce (pamiętajmy jednak, że owoce są trujące). Posiada też piękne, zielone liście z białym unerwieniem.

Arizema zachwyca niezwykłą urodą i egzotyką swoich kwiatów. Na fot. Arisaema consanguineum

Arizema

Arizemy (Arisaema) są jeszcze mało znane, choć coraz częściej poszukiwane. Zachwycają niezwykłą urodą i egzotyką swoich kwiatów. Po za tym bardzo istotnym walorem, okazują się roślinami równie odpornymi na mróz co obrazki. Zwykle osiągają wysokość ok. 40 cm. Kwitnienie przypada na okres wiosny, następnie bulwa główna zamiera, tworząc nową, młodą bulwkę. Arizemy preferują gleby próchnicze oraz miejsca zacienione, a nawet leśne. Jest to dość istotna cecha, gdyż na ogół niewiele pięknych roślin toleruje, a nawet wymaga stanowiska ocienionego. A przecież również takie miejsca znajdują się w naszych ogrodach.

Kolorystyka i budowa kwiatów arizemy jest bardzo zróżnicowana. Kolory nie są tak wyraziste jak u cantedeskii , gdyż zwykle bytuje w cieniu, jednak dość oryginalne, a sama pochwa kwiatowa ma bardzo egzotyczny wygląd. Kolor pochwy, w zależności od odmiany, może być: bordowy ("Sikokianum") zielony ("Graffiti"), różowawy ("Nepenthoides") lub białoróżowy ("Candidissimum"), zwykle jednak dodatkowo cętkowany lub paskowany. Wyjątek stanowi odm. "Tortuosum" z jednolicie żółtozieloną pochwą kwiatową.

Arisaema thunbergii

Chyba jednak najoryginalniejszą z wymienionych odmian jest "Sikokianum". Ma piękny, bordowy okwiat, paskowany na biało z czysto białym wnętrzem i równie białą, ciekawie zakończoną kolbą. Na uwagę zasługują też paskowane, biało-różowe kwiaty odm. "Candidissimum", które znakomicie się prezentują na tle kontrastowo zielonych liści.

Inne ciekawe rośliny obrazkowate

Wśród roślin obrazkowatych znajdują się też inne ciekawostki. Do najbardziej egzotycznie wyglądających przedstawicieli tej rodziny roślin ozdobnych, należą niewątpliwie Dziwadło i Drakunkulus, co ma również odzwierciedlenie w ich nazewnictwie." I faktycznie są to niezwykle ciekawe rośliny.

Dziwadło - Arum Cortnutum

Dziwadło (Arum Cortnutum) zaczyna kwitnąć jeszcze przed pojawieniem się liści, które właściwie rozwijają się już po przekwitnięciu kwiatów. Ma oryginalny, bardzo wysoki kwiatostan, z okalającą go ciemną pochwą. Wewnątrz pochwy znajduje się kolba z długim, brązowym wypustkiem, który wydziela mocno nieprzyjemny zapach i często wyrasta ponad pochwę. Mimo tego zapachu, watro mieć jednak w ogrodzie tak niepowtarzalną roślinę, tym bardziej, że bulwy są jadalne. Lubi stanowiska wilgotne i bardzo próchniczą, żyzną glebę. Nie toleruje przesuszenia. Niestety, Dziwadło nie jest odporne na mróz, dlatego jesienią należy bulwy wykopać i przechować w suchym torfie do wiosny.

Drakunkulus zwyczajny - Dracunculus vulgaris

Drakunkulus zwyczajny (Dracunculus vulgaris syn. Arum dracunculus) nazywany czasem Smoczą Lilią, również należy do rodzaju obrazkowatych i ma nie tylko ciekawy kwiat, ale też piękne liście. Są one zielone, dłoniaste, powcinane i pofalowane. Latem wyrastają kwiaty otoczone wspaniałą bordową pochwą, dużą (ok. 1 m. wys.) rozłożystą u góry i pofalowaną na brzegach. Kwiaty tworzą u nasady lejek i stanowią swoistą pułapkę dla swoich zapylaczy, którymi są muchówki. Piękna tej rośliny nie zakłóci nawet przykry zapach, który wytwarza kolba. Wysokość jaką osiąga, to nawet 2 m. Podobnie jak dziwadło, jest wrażliwa na mróz, dlatego należy ją jesienią wykopać. Preferuje gleby ciepłe, wilgotne i bardzo żyzne.

Kaladium - Caladium

Poza tymi pięknymi przedstawicielami obrazkowatych, o wspaniałych ozdobnych kwiatach, ciekawą rośliną jest kaladium (Caladium). Zwykle kojarzone jako kaladium domowe uprawiane w doniczkach, ale nadaje się również na sezonową roślinę ogrodową. Nie posiada pięknego kwiatu, a jedynie bardzo niepozorną, cienką kolbę. Za to niezwykle barwny przepych liści, zapewnia wystarczającą atrakcyjność tej pięknej roślinie. Liście kaladium mają kształt sercowo- strzałkowaty, z bardzo wyraźnym unerwieniem, na ogół w innym, kontrastowym kolorze, niż barwa blaszki. Barwne blaszki, są natomiast otoczone zieloną obwódką na brzegach.

Roślina ta tworzy niewysokie kępy, dorastające do ok. 40 cm. Preferuje stanowiska półcieniste lub jasne, ale nie bezpośrednio nasłonecznione oraz ciepłą, żyzną i wilgotną glebę. Bardzo nie lubi przesuszenia, ale też zraszania liści. Dopiero pod koniec lata przestajemy ją nawadniać, a kiedy liście już zaschną, wykopujemy bulwę i przechowujemy ją w suchym torfie do wiosny, w pomieszczeniu o temp. 18°C. Kaladium nie toleruje bowiem niskich temperatur.

Do najciekawszych odmian kaladium należą: czerwona z zielonym obrzeżem - "Irene Dank", "Freida Hemple" (intensywniejsze ubarwienie); biała z zieloną obwódką - "Aaron"; różowa, zielono obrzeżona - "Aaron" oraz najoryginalniejsza "Florida Moonlight" z biało-zieloną blaszką i czerwonym, wyraźnym unerwieniem. Jednak ich wspaniała uroda ma swoją cenę, są bowiem w całości trujące. Dlatego zabiegi pielęgnacje należy przy nich wykonywać w rękawiczkach ochronnych oraz sadzić w miejscach niedostępnych dla dzieci.

Katarzyna Józefowicz

Przeczytaj również:

Ciekawe rośliny egzotyczne
Bezkolczasty kaktus, z którego produkowano narkotyki, bambus, który urósł ponad 1 m w ciągu doby i owoce, które smakują jak lody. To tylko niektóre ciekawe rośliny egzotyczne, które przedstawiono na wystawie "Rośliny egzotyczne - prawdy i mity". Zapraszamy na relację z wystawy, która odbyła się w łódzkiej palmiarni w ostatni weekend stycznia 2013. Więcej...

Kwiaty cebulowe sadzone wiosną
Kwiaty cebulowe sadzone wiosną stanowią doskonałą ozdobę ogrodu przez całe lato, aż do jesieni. Większość z tych roślin posiada niezwykle bajeczne, przepiękne, wielobarwne kwiatostany, świadczące o ich tropikalnym rodowodzie. To dzięki nim w naszym ogrodzie zapanuje nastrój ciepłego lata, dopełnionego nutką egzotyki. Zobacz jakie kwiaty cebulowe sadzić wiosną i jak przeprowadzić sadzenie, aby rośliny te zachwycały nas aż do jesieni. Więcej...

Trytoma groniasta - uprawa ogrodowa, sadzenie, rozmnażanie
Trytoma groniasta pochodzi z Afryki Południowej i Madagaskaru. Uprawa ogrodowa trytomy sprawia nieco kłopotów w naszym kimacie ze względu na duże wymagania cieplne tej rośliny. Jednak niezwykle ciekawy, egzotyczny wygląd trytomy sprawia, że jest coraz chętniej sadzona. Zobacz jak wygląda uprawa ogrodowa trytomy, jakie stanowisko uprawy wybrać i jak odpowiednio pielęgnować trytomę aby co roku wspaniale kwitła. Więcej...

Fotografie cantedeskii oraz dziwadła - Patrycja Leśniak. Wykorzystano także fotografie pochodzące z Wikimedia Commons. Autorami fotografii są: Orchi, H. Zell, Derek Ramsey (obrazki włoskie), Peter coxhead, Kenpei (Arizema), Peter A. Mansfeld (Drakunkulus zwyczajny).