Aronia czarnoowocowa - uprawa, sadzenie, zbiór owoców

Aronia czarnowocowa (Aronia melanocarpa) jest krzewem dość rzadko spotykanym w ogrodach działkowych. Przyczyną zapewne jest niezbyt ciekawy smak jej owoców - są gorzkie i cierpkie, nie bardzo nadają się do bezpośredniego spożycia. Tymczasem aronia to roślina doskonała właśnie do uprawy amatorskiej - ma małe wymagania uprawowe, jest wysoce mrozoodporna, niezwykle rzadko atakują ją choroby czy szkodniki, a owoce aronii, doskonałe na przetwory, są skarbnicą substancji odżywczych, witamin i minerałów. Zobacz jak wygląda uprawa aronii na działce, kiedy jest najlepszy czas na sadzenie aronii i do czego wykorzystać jej pełne wartości odżywczych owoce.

Aronia czarnoowocowa - dojrzałe owoce

Wymagania i uprawa aronii

Aronia czarnowocowa to gatunek należący do rodziny różowatych, pochodzący ze wschodnich wybrzeży Ameryki Północnej. Krzew ten doskonale nadaje się do uprawy w naszym klimacie - jest w pełni mrozoodporny, a także niewrażliwy na późnojesienne przymrozki (zakwita zazwyczaj dopiero po "zimnych ogrodnikach", co eliminuje ryzyko przemarznięcia kwiatów). Dzięki temu uprawa aronii jest możliwa we wszystkich rejonach Polski. Wymagania glebowe aronii są niewielkie, poradzi sobie zarówno na glebach lekkich, piaszczystych, jak i na dość ciężkich, gliniastych. Ponieważ korzeni się dość płytko, nie przeszkadzają jej tereny o wysokim poziomie wód gruntowych. Najlepiej czuje się na glebach o odczynie lekko kwaśnym lub obojętnym.

Roślina ta jest bardzo rzadko atakowana przez choroby i szkodniki. Jak napisał dr Józef Kleparski w artykule umieszczonym w Haśle Ogrodniczym (nr 2003/02):

"Przez ponad 20 lat obserwacji aronii (...) tylko w jednym roku wystąpiły na krzewach mszyce oraz sporadycznie, na pojedynczych krzewach, można było spotkać śluzownicę ciemną i zwójki."

Owoce aronii mogą stać się przysmakiem ptaków - kwiczołów i szpaków, ale te również powodują straty bardzo sporadycznie. Dzięki temu uprawa aronii może odbywać się bez użycia jakichkolwiek środków ochrony roślin, krzew ten jest coraz częściej doceniany w gospodarstwach ekologicznych.

Aronia czarnoowocowa - kwiaty

Coraz częściej doceniane są też walory ozdobne aronii. Wiosną, najczęściej od drugiej połowy maja, na krzewach pojawiają się drobne białe kwiaty, zazwyczaj z lekko różowawym odcieniem, zebrane po 20 - 30 w baldachogronach. Kwiaty zdobią krzewy aż przez dwa tygodnie. Natomiast jesienią, soczyście zielone liście aronii pięknie się przebarwiają na kolor ceglastoczerwony lub pomarańczowy.

Trudno sobie zatem wyobrazić lepszą i mniej kłopotliwą roślinę do uprawy amatorskiej w ogrodzie działkowym. W zasadzie jedyną rzeczą jaką musimy zapewnić aronii to stanowisko słoneczne, gdyż w cieniu słabiej owocuje.

Aronia czarnoowocowa - jesienne zabarwienie liści

Sadzenie aronii

Termin sadzenia
Najlepszy termin sadzenia aronii to późna jesień - październik i listopad. Jeżeli zdecydujemy się na sadzenie aronii wiosną, trzeba to zrobić od końca marca do połowy kwietnia i pamiętać o regularnym nawadnianiu krzewów (sadzone wiosną są bardziej wrażliwe na przesuszenie).

Przygotowanie stanowiska
Przygotowując się do sadzenia aronii, glebę należy przekopać, oczyścić z chwastów i wyrównać. Dobrze jest użyźnić ją dodając kompost czy dobrze rozłożony obornik.

Sposób sadzenia aronii
Jeżeli sadzimy kilka krzewów w rzędzie, umieszczamy je w odległości co 1,5 m. Krzewy sadzi się o 2-3 cm głębiej niż rosły w szkółce. Po sadzeniu glebę wokół krzewów ściółkujemy 15-20 cm warstwą kory lub trocin, co zapobiegnie wyrastaniu chwastów.

Cięcie aronii
Jeżeli udało nam się kupić zdrowe, silne rośliny, posiadające wiele pędów i z dobrze rozwiniętym systemem korzeniowym, po posadzeniu nie trzeba ich ciąć, ewentualnie można skrócić pędy o 1/3 ich długości. Jeżeli natomiast sadzimy rośliny ze słabo rozwiniętymi korzeniami, posiadające zaledwie po 1- 3 pędów lub sadzimy je na bardzo słabych, lekkich glebach - przycinamy wszystkie pędy o połowę.

Cięcie aronii. Jak i kiedy przycinać aronię?
Prawidłowo wykonane cięcie aronii to sposób na poprawę wzrostu krzewu aronii i zwiększenia plonowania. Nieco inaczej wykonuje się cięcie aronii tuż po posadzeniu, cięcie krzewów w pierwszych latach uprawy, cięcie prześwietlające i cięcie odmładzające stare krzewy. Zobacz jak i kiedy przycinać aronię aby zdrowo rosła, ładnie się krzewiła i obficie owocowała! Więcej...

Zbiór i wykorzystanie owoców aronii

Pierwszy zbiór owoców aronii jest możliwy zazwyczaj już w następnym roku po sadzeniu, a obfite owocowanie pojawia się od 2 lub 3 roku uprawy. Owoce nadają się do zbioru w drugiej połowie sierpnia, a zbiór owoców aronii można kontynuować aż do połowy września.

Dojrzałe owoce są czarne, okrągłe lub lekko wydłużone, pokryte nalotem woskowym, lekko połyskujące. Spożywane na świeżo są cierpkie i gorzkie, natomiast świetnie nadają się na wszelkie przetwory - soki, dżemy, powidła, galaretki, marmolady oraz wyborną nalewkę aroniową. Można je także suszyć, rozkładając cienką warstwą w przewiewnym i cienistym miejscu. Zawierają dużą ilość antocyjanów, garbników, pektyn, witamin (w tym bardzo dużo witaminy C i P) oraz soli mineralnych. Do swojej diety powinny je włączyć m. in. osoby zmagające się z nadciśnieniem tętniczym oraz problemami żołądkowymi.

Przeczytaj również:

Przetwory z aronii - przepis na sok, wino i dżem
Aronia to krzew o niezwykle wartościowych owocach, będących doskonałym surowcem na wszelkie przetwory. Z owoców aronii można zrobić sok, konfitury, a nawet wino czy nalewkę. Są one nie tylko smaczne ale też zdrowe, gdyż spożywanie owoców aronii pomaga zapobiegać miażdżycy i nowotworom. Oto najlepsze przepisy na smaczne i zdrowe przetwory z aronii, które każdy może zrobić sam. Więcej...

Nalewka z aronii - z miodem, liśćmi wiśni i inne przepisy
Aronia to dość łatwy w uprawie krzew, dający zdrowe i pełne witamin owoce doskonałe na przetwory. Jednym z najbardziej znanych i cenionych przepisów jest nalewka z aronii. Nalewka ta nie tylko dobrze smakuje ale też, pita z umiarem, posiada dużo właściwości zdrowotnych. Poznaj ciekawe przepisy na nalewkę z aronii z różnymi dodatkami i przekonaj się w jak prosty sposób można zrobić pyszną i zdrową nalewkę aroniową z miodem lub liśćmi wiśni. Więcej...

Porzeczkoagrest - odmiany, uprawa, cięcie
Porzeczkoagrest jest mieszańcem porzeczki czarnej i agrestu. Łączy w sobie zalety obu tych gatunków, dając krzewy dość mało wymagające, łatwe w uprawie, o pędach bez kolców i owocach bogatych w witaminy, cukry i sole mineralne. Zobacz czym się różnią odmiany porzeczkoagrestu, jak wygląda uprawa porzeczkoagrestu w ogrodzie działkowym oraz w jaki sposób wykonać cięcie porzeczkoagrestu aby prawidłowo uformować krzew i zapewnić jego obfite owocowanie. Więcej...

Opracowano na podstawie: J. Kleparski, Aronia, Hasło Ogrodnicze, nr 2003/02. Autorami fotografii są: MiraculixHB (owoce), Tauno Erik (liście). Źródło: Wikimedia Commons.