Zwijanie się liści pomidora - przyczyny, zapobieganie, zwalczanie
Zwijanie się liści pomidorów jest często spotykanym problemem w uprawie tych popularnych warzyw, zarówno w gruncie jak i pod osłonami. Przyczyny zwijania się liści pomidora mogą być związane z bardzo groźną chorobą, jaką jest rak bakteryjny, częściej jednak wynikają z niewłaściwej pielęgnacji roślin i błędów w nawożeniu. Poznaj najczęstsze przyczyny zwijania się liści pomidora i zobacz co robić gdy liście pomidorów są pozwijane.
Zwijanie się liści pomidora może wystąpić w różnych etapach rozwoju rośliny - od produkcji rozsady, przez kwitnienie, po dojrzewanie owoców. Nie zawsze musi być to objaw choroby, dlatego warto poznać dokładnie przyczyny zwijania się liści pomidorów.
Zwijanie się liści pomidora - przyczyny w niewłaściwej pielęgnacji i nawożeniu
Zwijanie się liści pomidora najczęściej jest objawem niedoboru wody, zbyt gwałtownych zmian temperatury i wilgotności powietrza lub błędów w nawożeniu. Aby zidentyfikować przyczyny zwijania się liści pomidorów w naszej uprawie, warto nauczyć się rozróżniać objawy towarzyszące poszczególnym przyczynom.
Przede wszystkim gdy zauważymy pierwsze objawy zwijania się liści pomidora, upewnijmy się, że roślinom zapewniamy właściwe warunki uprawy. Do prawidłowego wzrostu i owocowania pomidor potrzebuje ciepła i dobrze nasłonecznionego stanowiska. Optymalna temperatura to 28°C w dzień i 18°C w nocy. Pomidor lubi, gdy różnica temperatur między dniem, a nocą wynosi właśnie około 10°C. Większe wahania temperatur często są przyczyną zwijania się liści pomidora.
Należy też pamiętać o właściwym nawadnianiu uprawy ale nie nadmiernym. Bardzo częstą przyczyną zwijania się liści pomidora jest długotrwały niedobór wody. Dlatego ważne jest codzienne doglądanie roślin i sprawdzanie wilgotności podłoża i powietrza. Jeżeli zapomnimy na kilka dni o swoich roślinach, efekt może być tragiczny w skutkach. Widok zwiniętych liści na roślinach oraz zbrązowienie ich brzegów jest ostatnią fazą przed nieodwracalnym zwiędnięciem całej rośliny. Najlepiej jednak pomidory podlewać wprost na ziemię aby nie zraszać ich łodyg i liści, gdyż zwilżanie części nadziemnych sprzyja rozwojowi chorób grzybowych.
Do uprawy pomidora najlepsza jest gleba lekka, głęboko uprawiona, przepuszczalna oraz lekko kwaśna (idealny dla pomidorów jest odczyn gleby pH 5,5 - 6,5) i bogata w składniki organiczne. Jeżeli pH gleby jest zbyt niskie, należy ją zwapnować. Przed rozpoczęciem uprawy pomidora warto też z glebą wymieszać dobrze przekompostowany obornik lub kompost aby wzbogacić ją w substancję organiczną. Do nawożenia pomidorów w okresie wegetacji można stosować podlewanie rozcieńczoną gnojówką z pokrzyw (mieszamy z wodą w stosunku 1 litr gnojówki na 10 litrów wody). Ta naturalna metoda nawożenia pomidorów jest często chwalona, choćby na naszym forum. Z pomocą mogą nam przyjść również gotowe nawozy mineralne do warzyw.
Pokrzywa - właściwości, zastosowanie w nawożeniu i ochronie roślin
Pokrzywa zazwyczaj jest kojarzona jako uciążliwy i nieprzyjemnie parzący chwast, którego trzeba się bezwzględnie pozbyć z ogrodu. Tymczasem zamiast ją wyrzucać, można przyrządzić z niej wartościową gnojówkę, wyciąg lub wywar i wykorzystać do nawożenia i ochrony roślin. Co ciekawe, pokrzywa ma też zastosowanie w zielarstwie, kuchni i kosmetyce. Więcej...
Zwijanie się liści pomidora ku górze występuje przy zbyt silnym nasłonecznieniu i jednoczesnym niedoborze wody, a także wówczas, gdy ogławianie przeprowadza się przy bardzo słonecznej i gorącej pogodzie.
Niekorzystne warunki klimatyczne takie jak nagłe wahania temperatur w ciągu dnia i nocy, wilgotność powietrza niższa od optymalnej, przy jednoczesnej nadmiernej wilgotności podłoża, powoduje zakłócenia w pobieraniu i odżywianiu roślin wapniem. Przy dużym deficycie wapnia liście pomidora zwijają się i odbarwiają (zwłaszcza starsze liście). Inne objawy to: wierzchołki roślin stają się ciemnozielone, a liście od spodu są lekko fioletowe. Wierzchołki i brzegi liści, łącznie z ogonkiem, skręcają się i stopniowo zamierają. W takiej sytuacji należy poprawić warunki uprawy, upewnić się czy nie przenawozimy pomidorów azotem lub fosforem, a także zastosować nawozy wapniowe, np. saletrę wapniową.
Nawóz z pokrzyw do pomidorów. Jak zrobić i stosować aby pomidory rosły jak szalone?
Pokrzywa i pomidor to duet niepozorny, a jednak stosując nawóz z pokrzyw do pomidorów osiągniemy niesamowite efekty! Zobacz jak zrobić i stosować nawóz z pokrzyw, aby pomidory rosły jak szalone! Poznaj sprawdzony ekologiczny sposób na zdrowe i dorodne pomidory :-) Więcej...
Zwijanie się liści wierzchołkowych pomidora może wynikać z niedoboru miedzi. Starsze liście wierzchołkowe zwijają się "rurkowato", zaś najmłodsze drobnieją. Ogonki liściowe są krótkie, a liście sztywne. Występowanie tych objawów może być związane z niedoborem miedzi w glebie lub też wystąpieniem czynników utrudniających pomidorom pobieranie miedzi z gleby. Tymi czynnikami są zbyt wysokie pH gleby (powyżej 6,5) oraz nadmierne nawożenie azotem lub fosforem. Aby wyeliminować tę przyczynę należy zatem sprawdzić pH gleby przy wykorzystaniu dowolnego pH-metra, ograniczyć nawożenie azotem, a także zastosować nawozy miedziowe doglebowe lub dolistne, np. Help Plant Cu oprysk na niedobory miedzi.
Zwijanie się najmłodszych liści ich deformacja mogą wynikać z niedoboru manganu. Liście jednocześnie stają się szarobrunatne i nekrotyczne. Trudności w pobieraniu manganu mogą wynikać z niedostatecznej ilości tego pierwiastka a w glebie, zbyt wysokiego pH gleby, braku światła, nadmiernego zawilgocenia podłoża lub przenawożenia innymi składnikami (np. potasem, fosforem, wapniem czy miedzią). W pierwszym etapie należy sprawdzić czy pH podłoża jest odpowiednie, a następnie można zastosować dolistnie lub doglebowo nawozy zawierające chelat manganu.
W uprawach amatorskich, w przypadku stwierdzenia objawów niedoborów w nawożeniu pomidora, warto sięgnąć po nawozy płynne wzbogacone w mikroelementy, takie jak np. nawóz płynny do pomidorów "aromatyczne owoce" firmy Target. Dzięki stosowaniu tego typu nawozów będziemy mieć pewność, że roślinom dostarczamy wszystkich niezbędnych składników odżywczych, a uzyskane owoce będą pełne smaku i aromatu, oczekiwanego od pomidorów.
Zwijanie się liści pomidora - rak bakteryjny
Rak bakteryjny pomidora jest chorobą niezwykle niebezpieczną dla upraw pomidorów. Przeważnie źródłem infekcji bakteriami są porażone nimi nasiona lub gleba, do której je wysiewamy. Przyczyną infekcji może też być człowiek, który przenosi bakterie na powierzchni rąk lub używanych narzędzi ogrodniczych z jednej rośliny na drugą podczas zabiegów pielęgnacyjnych.
Objawy porażenia rakiem bakteryjnym pomidora przeważnie występują kilka tygodni po posadzeniu rozsady lub w fazie zawiązywania owoców. Charakterystyczne objawy to zwijanie się liści pomidora, które poprzedzają nieodwracalne więdnięcie rośliny. Więdniecie rozpoczyna się w dolnej części rośliny i najczęściej szybko postępuje ku górze. Częste jest również więdnięcie pojedynczych listków liści złożonych tylko po jednej stronie ogonka liściowego oraz z jednej strony łodygi podczas gdy druga strona listków czy rośliny wydaje się być zdrowa. Na silnie porażonych roślinach można zaobserwować pęknięcia, rakowate rany i śluzowate wycieki. Na owocach mogą zaś pojawić się małe ciemne plamy otoczone jasną obwódką o średnicy około 2 mm. Do wystąpienia objawów na owocach dochodzi jednak bardzo rzadko.
Zwijanie się liści pomidora w wyniku porażenia rakiem bakteryjnym
Do tej pory nie udało się wyhodować odmian odpornych na raka bakteryjnego pomidora. Doświadczenia pokazują jedynie, iż odmiany samokończące i te, których nie trzeba uszczykiwać, chorują zdecydowanie rzadziej.
W Polsce nie ma preparatu, umożliwiającego skuteczne zwalczanie raka bakteryjnego pomidora. Dlatego jedyne wyjście to zainfekowane rośliny usunąć i spalić. W żadnym wypadku nie wolno wrzucać ich do kompostu. Wszystkie narzędzia, które miały styczność z zainfekowanymi roślinami należy zdezynfekować (np. gorącym octem). Profilaktyczne, zdrowe jeszcze rośliny, opryskuje się preparatami miedziowymi, np. Miedzian 50 WP lub środkami zawierającymi ekstrakt grejpfruta, np. Biosept Active 33 SL, Grevit 200 SL, Septovital 200 SL. Preparaty te mogą powstrzymywać dalsze namnażanie się bakterii i rozwój choroby ale nie eliminują jej. Dlatego po zakończeniu uprawy wszystkie pozostałe rośliny także należy usunąć i spalić, a wnętrze szklarni i różne elementy wyposażenia należy odkazić jednym z dezynfektantów o działaniu bakteriobójczym, np. Agrosteril 110 SL.
Uwaga! Aby uniknąć ponownego pojawienia się raka bakteryjnego, najlepiej zaniechać uprawy pomidora na co najmniej 3 lata.
Choroby pomidorów i ich zwalczanie
Choroby pomidorów prowadzą do zamierania roślin i dużych strat w plonach. Dlatego bardzo ważna jest systematyczna kontrola roślin i szybka reakcja na pierwsze niepokojące objawy chorób pomidorów. Oto najczęściej występujące i bardzo groźne choroby pomidorów i ich zwalczanie w uprawie amatorskiej. Poznaj sposoby na zdrowe i smaczne pomidory z własnej działki! Więcej...
Zwijanie się liści pomidora w wyniku ataku mszycy
Kolejną przyczyną zwijania się liści pomidorów, na szczęście dość łatwą do rozpoznania, może być obecność szkodników, takich jak mszyce. Spośród mszyc na pomidorach najczęściej pojawia się mszyca brzoskwiniowa lub mszyca ziemniaczana. Oba te szkodniki pomidorów przyczyniają się do zniekształcenia liści w postaci łyżkowatego wygięcia blaszki liściowej. Objawom tym towarzyszy zazwyczaj pokrycie liści lepką rosą miodową wydzielaną przez mszyce, a także liczna obecność tych szkodników na roślinie. W przypadku pojawienia się tych szkodników konieczne jest zwalczanie mszyc przy wykorzystaniu jednego z dostępnych preparatów mszycobójczych dopuszczonych do stosowania na warzywach, pamiętając o zachowaniu środków ostrożności i okresu karencji (czyli liczby dni jaka musi upłynąć od oprysku do czasu zbiorów). W uprawach amatorskich na działkach i w ogrodach przydomowych, gdzie zaleca się unikania stosowania chemicznych środków ochrony roślin, lepiej jednak zastosować preparaty naturalne, nietoksyczne dla ludzi, takie jak naturalny preparat Agrocover lub sięgnąć po domowe sposoby na mszyce, takie jak wywar z cebuli czy wyciąg z czosnku.
Wymienione w artykule środki ochrony przeciwko chorobom i szkodnikom liści pomidorów możesz zamówić w naszym sklepie. Gwarantujemy wysokiej jakości produkty, sprawną obsługę i wysyłkę w 24 godz. (co ma znaczenie gdy Twoje rośliny już chorują i szybko musisz wykonać oprysk). Aby przejść do sklepu, naciśnij przycisk poniżej :-)
Poznaj wszystkie sekrety uprawy pomidorów!
Jeśli czytasz ten artykuł, zapewne interesuje Cię uprawa pomidora lub szukasz rozwiązania problemów, które się w tej uprawie pojawiają.
Dla osób takich jak Ty przygotowaliśmy specjalnego e-booka poświęconego w całości uprawie pomidorów. Ten e-book to:
- Proste instrukcje co i jak robić krok po kroku;
- Wszystkie etapy uprawy od siewu nasion do zbioru soczystych owoców;
- Naturalne, sprytne domowe sposoby na zdrowe pomidory;
- Praktyczne rady i własne doświadczenia Autorki;
- Kilkadziesiąt pomocnych zdjęć i ilustracji
Czytając tego e-booka oszczędzisz czas potrzebny na poszukiwanie rozwiązań różnych problemów z uprawą oraz poznasz sprawdzone sposoby na zdrowe i smaczne pomidory z własnego ogrodu. Poznaj sekrety i podpowiedzi doświadczonego hodowcy pomidorów!
Katarzyna Matuszak
Przeczytaj również:
Pomidory na balkonie - odmiany, uprawa, jak dbać
Coraz modniejsza staje się uprawa pomidorów na balkonie. Modzie tej sprzyja dostępność ciekawych odmian pomidorów, nadających się do uprawy w donicach. Poza walorami smakowymi, pomidory na balkonie mogą też pełnić funkcje ozdobne. Ciekawość wzbudzają pomidory o różnych kolorach - czerwone, pomarańczowe, żółte, czy też w kształcie gruszek. Zobacz jakie odmiany pomidorów wybrać do uprawy na balkonie oraz jak o nie dbać. Więcej...
Ochrona warzyw na działce
Mimo właściwej pielęgnacji, co roku uprawy warzyw na naszych działkach mogą być atakowane przez liczne choroby i szkodniki, obniżające wielkość i jakość plonu. Zobacz jak powinna wyglądać ochrona warzyw na działce i które metody zwalczania chorób i szkodników warzyw sprawdzają się najlepiej. Więcej...
Uprawa pomidorów w tunelu foliowym
Uprawa pomidorów w tunelu ma wiele zalet, gdyż tunel zapewnia pomidorom ciepło potrzebne do ich wzrostu, chroni je przed wiatrami i deszczem, a także stanowi barierę dla szkodników. Zobacz jak wygląda uprawa pomidorów w tunelu foliowym, jak przeprowadzić sadzenie pomidorów w tunelu, a także jakie są najlepsze odmiany pomidorów do uprawy w tunelu foliowym. Więcej...
Opracowano na podstawie: Jean-Marie Polese, Pomidory - odmiany i uprawa, Wydawnictwo RM, Warszawa 2008, s 266, 336-337; dr Władysław Macias, Chrońmy pomidory przed rakiem bakteryjnym, Hasło Ogrodnicze, nr 04/2002; J. Komasa, Rak bakteryjny pomidora, Ulotka IOR w Poznaniu. Fot. dojrzewających pomidorów Karelj, zdjęcie dostępne jako własność publiczna, źródło: Wikimedia Commons.
