Wertykulacja i aeracja trawnika

Czasami zdarza się, że pomimo regularnego koszenia, podlewania i nawożenia, trawnik nie wygląda tak, jakbyśmy tego oczekiwali. Powodem gorszego stanu darni w naszym ogrodzie może być zaniechanie dwóch ważnych zabiegów, jakimi są wertykulacja i aeracja trawnika. Te dwa zabiegi służą rozluźnianiu podłoża i pobudzają trawy do krzewienia się. Zobacz jak wykonać wertykulację i aerację oraz w jakim terminie przeprowadza się te zabiegi.

Aeracja trawnika - kolce na buty do nakłuwania darni

Wertkulacja trawnika

Wertykulacja trawnika to zabieg polegający na płytkim pionowym nacinaniu darni. Ma on na celu usunięcie resztek starej, martwej darni, przypominającej filc. W warstwie filcu mogą rozwijać się grzyby i bakterie chorobotwórcze. Usunięcie filcu ułatwi przenikanie tlenu, światła, składników pokarmowych oraz wody do korzeni traw. Dzięki temu zwiększy się skuteczność podlewania i nawożenia trawnika.

Wertykulacja pomaga też zwalczyć chwasty i mech na trawniku. Mchy, porosty i rośliny płytko ukorzenione, podobnie jak warstwa filcu, utrudniają właściwe zaopatrzenie trawnika w substancje niezbędne do życia. Powierzchniowe nacinanie darni jest dla nich zabójcze, a jednocześnie nie uszkadza głębiej korzeniącej się trawy.

Kiedy wykonać wertykulację?
Wertykulację trawnika warto przeprowadzić przede wszystkim wczesną wiosną, po pierwszym koszeniu. Wówczas zabieg ten przyspieszy regenarację trawnika po zimie. Jest również wskazany przed dokonaniem dosiewu. Jeżeli w trakcie sezonu wegetacyjnego ponownie wytworzy się warstwa filcu, wertykulację powtarzamy późną jesienią.

Pozostaje jeszcze pytanie: kiedy po raz pierwszy przeprowadzić wertykulację trawnika? Otóż wertykulacji nie wolno przeprowadzać w 1 roku od założenia trawnika, gdyż trawy są jeszcze zbyt słabo zakorzenione. Po raz pierwszy przeprowadzenie wertykulacji zaleca się w 2 lub 3 roku od wysiania trawy lub w 2 drugim roku od położenia trawnika z rolki.

Podczas wertykulacji trawa nie powinna być nacinana zbyt głęboko. Noże wertykulatora powinny pracować na głębokości 1-2 cm.

Kiedy wertykulować trawnik?
Wertykulacja to pionowe nacinanie darni, które skutecznie usuwa warstwę tzw. "filcu" na trawniku i jednocześnie poprawia jego ogólny stan. Zobacz kiedy wertykulować trawnik aby zabieg ten przyniósł jak najwięcej korzyści, po czym rozpoznać, że trawnik wymaga wertykulacji oraz jaki jest najlepszy termin na wertykulację trawnika. Więcej...

Jak wykonać wertykulację?
Do wykonania wertkulacji trawnika używa się specjalnych urządzeń zwanych wertykulatorami. Wertykulator ręczny (mechaniczny) to rodzaj grabi wyposażonych w bardzo wąskie, sztyletowate zęby, które wcinają się w glebę pod trawnikiem na głębokość kilku cm. Grabie takie mogą posiadać kółka, co ułatwia ich prowadzenie. Wertykulator ręczny sprawdza się bardzo dobrze na małych trawnikach do 100m² oraz trawnikach młodych, które nie powinny być wertykulowane zbyt silnie.

Wertykulacja trawnika po zimie
Fot. WOLF-Garten

Ze względu na konieczność użycia sporego nakładu siły podczas pracy z wertykulatorem ręcznym, posiadacze średnich i dużych trawników powinni zaopatrzyć się w sprzęt z napędem elektrycznym lub spalinowym, wyposażony w zestaw noży nacinających darń. Wertykulatory elektryczne lub spalinowe są znacznie wydajniejsze, łatwiejsze w użytkowaniu i skuteczniejsze niż ręczne.

W porównaniu do urządzeń spalinowych, wertykulatory elektryczne są bardziej przyjazne dla środowiska, nie wytwarzają nieprzyjemnych zapachów spalin i pracują ciszej. Ich eksploatacja jest również tańsza. Wymagają jednak podłączenia kablem do źródła energii elektrycznej, choć można też spotkać urządzenia wyposażone w akumulatory. Wertykulator elektryczny będzie najlepszym wyborem dla posiadaczy przeciętnej wielkości trawnika w ogrodzie przydomowym lub na działce.

Jak uzupełnić dziury w trawniku? Oto najlepszy sposób!
Bardzo często na trawnikach pojawiają się nieestetyczne dziury, szare plamy suchej trawy i łyse placki, które psują wygląd darni i nasz humor. Na szczęście jest na to rada. Poznaj 3 najlepsze sposoby aby uzupełnić dziury w trawniku i zobacz co naprawdę działa! Więcej...

Na wertykulator spalinowy mogą się natomiast zdecydować posiadacze największych trawników. Wertykulatory spalinowe mają z reguły większą moc i łatwiej się nimi poruszać po dużych powierzchniach ze względu na brak konieczności podłączenia do źródła prądu.

Przy wyborze urządzenia warto też zwrócić uwagę na moc silnika, szerokość pracy mierzoną w cm, oraz materiał z jakiego wykonano noże i korpus. Wertykulatora nie używa się często, a zatem wystarczy on na długie lata. Z tego względu warto zaopatrzyć się w sprzęt dobrej jakości (zakup jednorazowy na wiele lat).

Aeracja trawnika

Aeracja trawnika, czyli jego napowietrzanie, jest to natomiast głębokie (do 10 cm) nakłuwanie darni kolcami w celu rozluźnienia i napowietrzenia gleby. Pod wpływem aeracji korzenie trawy stają się silniejsze, a darń wyrównuje się. Zabieg ten znacznie przyspiesza regenerację trawnika po zimie, ale na intensywnie użytkowanych trawnikach, aerację warto powtórzyć jeszcze późnym latem albo nawet kilkakrotnie w ciągu sezonu.

Aeracja trawnika za pomocą aeratora ręcznego
Fot. ©PoradnikOgrodniczy.pl

W porównaniu do wertykulacji, aeracja trawnika to zabieg delikatniejszy, gdyż darń jedynie nakłuwany a nie nacinamy. Penetracja wgłąb gleby jest jednak większa, przez co lepiej docieramy do systemu korzeniowego trawy.

Podobnie jak w przypadku wertykulacji, aerację po raz pierwszy wykonuje się w drugim roku od założenia trawnika. Młode trawniki w 2-3 roku od założenia nakłuwa się płytko, stosując kolce o długości 3-4 cm. To wystarczy, gdyż trawy w tak młodym wieku jeszcze nie korzenią się głęboko. Starsze trawniki powinno się nakłuwać na głębokość 6-10 cm.

Napowietrzanie trawnika. Jak i kiedy napowietrzać trawnik?
Napowietrzanie trawnika polega na nakłuwaniu darni specjalnymi kolcami. Zabieg ten, określany też jako aeracja, rozluźnia glebę pod darnią i sprawia, że do korzeni traw dociera więcej powietrza, wody i nawozów. Zobacz jak poprawnie napowietrzać trawnik, kiedy najlepiej wykonywać ten zabieg oraz jakich narzędzi użyć. Więcej...

Na niewielkim trawniku aerację można wykonać nakłuwając darń widłami. W sklepach ogrodniczych można też nabyć specjalne nakładki na buty z kolcami na podeszwach.

Biorąc jednak pod uwagę, iż na 1 m² powinno się wykonać w darni nawet do 200 otworów, nie trudno sobie wyobrazić, iż wykonywanie tego zabiegu za pomocą wideł, czy nawet udeptywanie w butach z kolcami, jest strasznie pracochłonne. Dlatego warto zaopatrzyć się w urządzenie zwane aeratorem. Na małych trawnikach przydomowych oraz trawnikach młodych, które nie powinny być nakłuwane zbyt głęboko, doskonale sprawdzi się aerator ręczny. Urządzenie to jest lekkie, łatwe w przechowywaniu (posiada składany trzonek oraz wykręcane kolce) i dobrze się nim pracuje.

Na duże trawniki oraz trawniki starsze, które muszą być nakłuwane głębiej, poleca się użyć wał do trawnika, na który zakłada się opaski z kolcami. Można też zaopatrzyć się w aerator z własnym napędem - elektryczny lub spalinowy lub nabyć urządzenie dwufunkcyjne (zazwyczaj z wymiennym wałem), które spełni rolę zarówno aeratora jak i wertykulatora.

Jak wzmocnić efekt aeracji trawnika?

Efekt aeracji trawnika możemy poprawić, wykonując po aeracji piaskowanie trawnika. Jest to zalecane, jeśli ziemia pod trawnikiem jest bardzo zbita, zwięzła, gliniasta. Piasek wypełni otwory wykonane podczas aeracji, zapobiegając ich zatykaniu przez zwięzłą ziemię. To zapewni korzeniom traw dostęp powietrza przez dłuższy czas, niż wykonanie samej aeracji, bez piaskowania.

Więcej sekretów pielęgnacji trawnika

Jeśli potrzebujesz więcej informacji o tym jak prawidłowo zadbać o trawnik, polecamy fantastyczną książkę "Piękny Trawnik". Cenieni specjaliści od pięknej darni zdradzają w niej wszystkie sekrety zakładania i pielęgnacji trawników. Od prawidłowego przygotowania ziemi pod wysiew trawy, poprzez wybór właściwej mieszanki trawnikowej, po dokładne instrukcje zakładania i pielęgnacji trawnika krok po kroku.

Po przeczytaniu tej książki przekonasz się, że na każdy problem z trawnikiem jest rozwiązanie. Wystarczy zdobyć potrzebą wiedzę w tym zakresie. A wszystko co trzeba wiedzieć, jest w tej książce :-)

Przeczytaj również:

Trawnik po zimie - pielęgnacja, nawożenie, renowacja
Gdy się ociepla wielu z nas wchodzi do ogrodu po długiej zimowej przerwie w przekonaniu, iż rośliny były uśpione w zimowym śnie i nic w ogrodzie się nie działo. Tymczasem okazuje się, że trawnik po zimie nie wygląda już tak samo - uległ poważnym uszkodzeniom. Aby przywrócić jego zeszłoroczną świetność konieczne jest wykonanie szeregu prac pielęgnacyjnych. Zobacz jak wygląda pielęgnacja trawnika po zimie. Więcej...

Pielęgnacja trawnika na wiosnę
Kiedy stopnieje śnieg, zazwyczaj stan naszego trawnika pozostawia wiele do życzenia. Co roku wiosną ogrodnicy zastanawiają się, jak przywrócić blask murawie oraz jak zaplanować prace porządkowe? Eksperci GARDENA podpowiadają, jak wybrać najlepsze narzędzia i w jakiej kolejności wykonywać prace w ogrodzie aby stan murawy szybko wrócił do normy. Więcej...

Nawożenie trawnika. Kiedy i czym nawozić trawnik?
Prawidłowe nawożenie trawnika to jeden z najważniejszych zabiegów, gwarantujących uzyskanie ładnej, gęstej i dobrze wybarwionej murawy. Zobacz jak powinno wyglądać nawożenie trawnika w ogrodzie przydomowym, kiedy nawozić trawnik i które nawozy do trawników są najlepsze. Więcej...