nawozy z m¹czk¹ bazaltow¹ Target

Przechowywanie warzyw przez zimÄ™

Aby zapewnić sobie dostęp w okresie zimowym do świeżych warzyw pochodzących z naszej działki lub ogródka, konieczne jest przestrzeganie pewnych zasad - nie tylko co do sposobu przechowywania warzyw, ale również co do wyboru odmian nadających się do przechowywania, sposobu ich uprawy i terminu zbioru. Oto jak przez zimę przechować cebulę i czosnek, marchew, pietruszkę, seler i wiele innych warzyw.

Przechowywanie warzyw przez zimÄ™
Przechowywanie warzyw przez zimÄ™

Jakie warzywa można przechowywać przez zimę

Do przechowywania przez zimę nadają się buraki, cebula, czosnek, chrzan, marchew, pietruszka korzeniowa, skorzonera, seler, por i kapusta. Warzywa takie jak kalarepa, kalafior, rzodkiewka, pomidory czy ogórki, mogą być również przechowywane, ale zaledwie przez kilkanaście dni. Najmniejszą trwałość mają natki warzyw i warzywa liściowe, które można przechowywać nie dłużej niż przez kilka dni.

Odmiany warzyw do przechowywania
Nie bez znaczenia jest wybór odpowiedniej do przechowywania odmiany, choć obecnie w sklepach ogrodniczych można kupić bardzo dużą gamę odmian warzyw dobrze się przechowujących. Podajemy zatem jedynie przykłady odmian, jakie najlepiej się przechowują.

Z polskich odmian cebuli do długotrwałego przechowywania doskonałe są późne odmiany: Sochaczewska (łagodna w smaku) i Wolska (o smaku ostrym). Spośród kapust polecamy odporne na pękanie: Aros F1, oraz Langedijker HOR. Wśród odmian marchwi, najlepszą trwałość przechowalniczą mają odmiany późne, takie jak Jawa, Koral i Perfekcja. W przypadku buraków, pietruszki i selerów, większość uprawianych w Polsce odmian ma podobną trwałość przechowalniczą.

Kiedy przeprowadzić zbiory warzyw do przechowywania

Kolejnym czynnikiem mającym niebagatelne znaczenie, jest stopień dojrzałości w momencie zbioru. Najlepiej przechowują się warzywa wyrośnięte, ale nie przejrzałe. Termin zbioru jest szczególnie ważny w przypadku cebuli i czosnku. Co ciekawe, w przypadku warzyw korzeniowych (buraki, marchew, pietruszka) większe znaczenie ma właściwy termin siewu - siew opóźniamy do przełomu maja i czerwca. Siew opóźniony stosujemy również w przypadku kapusty Kamienna Głowa (wysiew na początku maja). Odmiany kapust bardziej odporne na pękanie główek wysiewamy wcześniej (od końca marca do połowy kwietnia).

Zbiór warzyw do przechowywania przeprowadzamy przy bezdeszczowej pogodzie. Warzywa należy dokładnie przejrzeć i do przechowywania przeznaczyć tylko egzemplarze dobrze wyrośnięte, zdrowe i nieuszkodzone, które nie uległy przemarznięciu.

Przechowywanie warzyw przez zimÄ™
Podsuszanie cebuli przeznaczonej do przechowywania

Warunki przechowywania warzyw przez zimÄ™

W czasie przechowywania warzyw, decydujące znaczenie ma odpowiednia temperatura i wilgotność powietrza. Temperatura nie powinna spadać poniżej 0°C, nie może również zbytnio wzrosnąć, gdyż warzywa mogą się wtedy zagrzać i rozpocząć ponowny rozwój (wyrastanie w korzenie i liście).

Przechowywanie cebuli i czosnku
BiorÄ…c pod uwagÄ™ wilgotność powietrza, przechowywane warzywa dzieli siÄ™ na wymagajÄ…ce wysokiej wilgotnoÅ›ci w czasie przechowywania, oraz na warzywa wymagajÄ…ce niskiej wilgotnoÅ›ci. Niskiej wilgotnoÅ›ci powietrza wymaga cebula i czosnek. Z tego wzglÄ™du przechowuje je siÄ™ w miejscach przewiewnych, takich jak strychy i altanki na dziaÅ‚kach (tylko jeżeli mamy pewność, że przechowywane w tych miejscach warzywa nie przemarznÄ…). Temperatura w pomieszczeniach przechowalniczych powinna wynosić od 1 do 7°C. CebulÄ™ i czosnek przechowujemy powieszone w wiankach, uÅ‚ożone w skrzynkach lub uÅ‚ożone cienkÄ… warstwÄ… na macie sÅ‚omianej.

Uwaga! Przed przechowywaniem cebulę należy dosuszyć - liście i zewnętrzne łuski muszą być zupełnie suche.

Przechowywanie warzyw korzeniowych
Warzywa korzeniowe, takie jak marchew, pietruszka, selery i buraki, a także warzywa kapustne, wymagają dużej wilgotności powietrza w czasie przechowywania i temp. od 1 do 4°C. Możemy je przechowywać w nieogrzewanych piwnicach. Układamy je luzem lub do skrzynek. Warzywa korzeniowe zabezpieczamy przed wyschnięciem, przysypując je wilgotnym piaskiem lub wykładając skrzynki folią polietynową. Kapusty natomiast nie przykrywamy ani folią ani piaskiem.

Przechowywanie warzyw przez zimÄ™
Czosnek powiązany w warkocze możemy pwiesić na strychu

Przechowywanie warzyw w kopcu
Jeżeli nie możemy warzyw przechowywać w piwnicy, możemy pozostawić je na działce lub w ogródku, ułożone w kopcach. Pod warzywa gorzej przechowujące się, takie jak marchew, pietruszkę i seler, wykopujemy rowy wąskie i głębokie (szerokości 40 do 50 cm i głębokości od 50 do 60 cm). Buraki i kapustę przechowujemy w rowach nieco płytszych (o głębokości 20 do 30 cm). Zsypując warzywa w rowach, przesypujemy je cienkimi warstwami piaszczystej ziemi. Z wierzchu przysypujemy je również warstwą ziemi (około 5 cm) i uklepujemy szpadlem. W momencie nadejścia przymrozków warstwę okrywającą pogrubiamy do kilkunastu cm. Następnie, gdy nadejdą mrozy, a ziemia na powierzchni kopca lekko zmarznie, wykonujemy okrycie zimowe - kładziemy 20 do 30 cm warstwę słomy a następnie kilkunastocentymetrową warstwę ziemi.

Pozostawienie warzyw w gruncie
Pory, oraz bardziej odporne na mróz odmiany pietruszki, możemy pozostawić na zimę w gruncie, w miejscach, w których rosły. Pietruszkę warto przykryć z wierzchu łętami lub słomą. Rośliny te możemy również zadołować. W tym celu wykopujemy rowki, w których układamy warzywa. W przypadku pietruszki, korzenie zasypujemy 5 cm warstwą ziemi. Przed nadejściem mrozów, zadołowane pory i korzenie pietruszki, okrywamy 15 cm warstwą liści, łętów lub słomy.

Uwaga!
Kopce, w których przechowujemy warzywa, co roku zakładamy w innych miejscach, aby zapobiec rozwojowi chorób na przechowywanych warzywach. Po okresie przechowywania resztki warzyw usuwamy.

Przeczytaj również:

Opracowano na podstawie: M. Grzegorzewska, Sposoby przechowywania warzyw, Działkowiec, nr 10/95, s. 6 - 7, oraz C. Brickell, Wielka Encyklopedia Ogrodnictwa, Muza SA, Warszawa 1994, s. 316.