Nawozy zielone - kiedy siać, jakie rośliny na zielony nawóz

Nawozy zielone pełnią ważną rolę w rolnictwie ekologicznym, a amatorsko powinniśmy je stosować głównie w uprawie warzyw na działce. Wysiewając rośliny na zielony nawóz w naturalny sposób poprawiamy strukturę i żyzność gleby w ogrodzie. Zobacz kiedy wysiewać nawozy zielone, jakie są najlepsze rośliny na zielony nawóz oraz kiedy je ścinać i przekopywać z glebą.

Nasiona i kiełki gorczycy - świetny zielony nawóz
Fot. depositphotos

Nawozy zielone - korzyści

Coraz częściej właściciele działek powracają do stosowania nieco już zapomnianych zabiegów uprawowych, które mają za zadanie podniesienie żyzności gleb przy jednoczesnym zachowaniu ogromnej różnorodności mikroorganizmów je zamieszkujących. Jedną z najlepszych metod utrzymania uprawianych gleb w dobrej strukturze jest wysiewanie roślin z przeznaczeniem na nawozy zielone.

1. Duża dawka materii organicznej

Uprawa roślin na nawozy zielone pozwala dostarczyć glebie dużej porcji materii organicznej przekształcanej stopniowo w próchnicę. Resztki roślin przeznaczonych na zielony nawóz rozkładają się w przeciągu dwóch sezonów, dzięki czemu gleba zostanie wzbogacona w, niezbędne dla rozwoju uprawianych roślin, mikro- oraz makroskładniki aż na dwa lata.

2. Zatrzymanie wilgoci w glebie

Niezaprzeczalna korzyść ze stosowania nawozów zielonych w ogrodzie to dokładne zakrycie powierzchni gleby łanem roślin, co przeciwdziała nadmiernemu jej przesychaniu oraz dużym stratom wilgoci na skutek nadmiernego parowania. Żywa ściółka zapewnia także schronienie wielu pożytecznym organizmom, dzięki którym zostaje zachowana równowaga pomiędzy szkodnikami oraz ich naturalnymi wrogami.

Gorczyca wysiana na zielony nawóz
Fot. depositphotos

3. Poprawa struktury gleby

Gęsty system korzeniowy roślin uprawianych na zielony nawóz rozluźnią glebę, która staje się lepiej przewietrzona oraz bardziej przepuszczalna, natomiast gleby piaszczyste są chronione przed rozwiewaniem podczas silnych podmuchów wiatru.

Nawozy zielone odgrywają bardzo ważną rolę w rolnictwie ekologicznym, amatorsko zaś powinny być stosowane przede wszystkim w uprawie warzyw na działce.

Warto wiedzieć!
Jeżeli ziemia w Twoim ogrodzie jest w dobrym stanie i dbasz o regularne nawożenie organiczne, rośliny na zielony nawóz wystarczy wysiać raz na 2-3 lata. W pozostałych sezonach, po zbiorze plonu głównego, na grządkach możesz wysiać warzywa poplonowe o krótkim okresie wegetacji, które będzie można zebrać jeszcze w tym samym roku. Więcej na ten temat znajdziesz w artykule: Warzywa poplonowe. Jakie warzywa siać i sadzić na poplon?

Jakie rośliny na zielony nawóz

Rośliny na zielony nawóz powinny cechować się wysoką odpornością na ataki szkodników oraz organizmów chorobotwórczych, dobrze rozwiniętym, sięgającym głęboko systemem korzeniowym, szybkim wzrostem oraz możliwie późnym okresem wchodzenia w fazę kwitnienia.

Bardzo cennymi roślinami stosowanymi do użyźniania gleby i wzbogacenia jej w humus są gatunki z rodziny motylkowatych, które z pomocą symbiotycznych bakterii brodawkowych posiadają zdolność wiązania azotu atmosferycznego. Zostaje on zmagazynowany w tkankach roślin, a po ich obumarciu i rozkładzie przedostaje się do podłoża. Do tej grupy naturalnych użyźniaczy można zaliczyć peluszkę (groch polny), wykę jarą oraz jednoroczne łubiny.

Gorczyca wysiana na zielony nawóz
Fot. depositphotos

Rośliny o silnie rozbudowanym, sięgającym daleko w głąb gleby systemie korzeniowym, takie jak żyto, owies, wyka oraz gorczyca biała, pomogą wydobyć składniki pokarmowe wypłukiwane do coraz głębszych warstw podłoża i przenieść je w bliżej powierzchni gleby. W taki sposób odzyskane makro- i mikroelementy będą mogły być ponownie wykorzystane przez rośliny uprawiane na działce. Kolejną ogromną zaletą dużej masy korzeni w glebie jest powstanie po ich obumarciu naturalnych kanałów, którymi powietrze będzie przenikać także w głębsze warstwy profilu glebowego, poprawiając tym samym właściwości gleb ciężkich.

Facelia błękitna to doskonała roślina na zielony nawóz
Fot. depositphotos

Bardzo często na zielony nawóz polecana jest facelia błękitna. Ze względu na niewielkie wymagania i krótki okres wegetacji, można ją wysiewać pomiędzy zagonami warzyw lub pod krzewami niemal przez cały okres wegetacyjny. Natomiast jako poplon wysiewamy facelię od połowy lipca do połowy sierpnia. Dla uzyskania najlepszych efektów, można ją wysiewać razem z gorczycą lub z seradelą. Warto także wiedzieć, że facelia błękitna to także doskonała roślina miododajna, a w ogródku możemy ją też uprawiać w celach ozdobnych na kwiaty cięte.

Gotową mieszankę nasion roślin na zielony nawóz można zamówić w sklepie naszego poradnika. Zawiera ona pieczołowicie dobrany zestaw roślin, które jak najlepiej pozwolą użyźnić ziemię i poprawić jej strukturę.

Kiedy siać rośliny na zielony nawóz

Rośliny na zielony nawóz wysiewa się zazwyczaj po zbiorze plonu głównego, w takim terminie by jeszcze przed nadejściem jesiennych chłodów zdążyły wytworzyć możliwie dużą masę pędów oraz liści, a także dobrze rozbudowany system korzeniowy. W praktyce nasiona roślin na nawozy zielone wysiewa się w sierpniu lub na początku września by w ciągu ostatnich ciepłych tygodni, przed nadejściem chłodnych jesiennych dni, mogły dostatecznie się rozwinąć. Siew może być przeprowadzony między resztki pozostawione na polu po zbiorze plonu głównego lub do przekopanego i spulchnionego podłoża. Po skiełkowaniu rośliny nie wymagają praktycznie żadnej pielęgnacji.

Kiedy nawozy zielone przekopać z glebą

Po osiągnięciu przez rośliny na zielony nawóz maksymalnych rozmiarów, zależnie od wysokości, można je przekopać płytko z glebą, tak by większość zielonych części została przykryta. Można je też skosić i po rozdrobnieniu wymieszać z podłożem. Gatunki jare przekopuje się zazwyczaj jesienią, przed nadejściem silniejszych przymrozków. Natomiast oziminy można pozostawić do wiosny następnego roku i dopiero wtedy zastosować je jako nawozy zielone.

Przekopywanie ziemi z zielonym nawozem
Fot. depositphotos

W przypadku gatunków o twardych pędach, które wymagają dłuższego czasu by ulec rozkładowi, należy pamiętać, że kieszenie powietrzne utworzone z łętów na świeżo przekopanym zagonie znacznie utrudniają wzrost i rozwój nowo posadzonych roślin. Szczególnie warzywa kapustne źle reagują na zbytnie przesychanie podłoża, spowodowane obecnością w nim nierozłożonych resztek działających jak warstwa drenująca, szybko odprowadzająca wilgoć poza zasięg, niedostatecznie jeszcze rozwiniętej, bryły korzeniowej sadzonek roślin uprawnych.

Przeczytaj również:

• Nawozy organiczne - rodzaje, zastosowanie
• Błędy w nawożeniu roślin. Niedobory makro- i mikroelementów
• Humus - bezcenny składnik gleby