Krety, nornice, karczownik, mysz polna - zwalczanie

Często gdy zauważymy, iż na trawniku pojawiły się kopczyki świeżej ziemi, a pod powierzchnią grządek można znaleźć wydrążone korytarze, pierwsze podejrzenie pada na krety. Jak się jednak okazuje, kret nie musi być jedynym sprawcą tego typu zniszczeń. Równie dobrze może to być karczownik, mysz polna lub nornica. Warto nauczyć się rozpoznawać, które z tych zwierząt wyrządziło szkody w ogrodzie, gdyż tylko wówczas wybierzemy właściwą i skuteczną metodę zwalczania tych szkodników.

Kret
Fot. pixabay

Krety, nornice, karczownik czy myszy - jak je odróżnić?

Dokładne przyjrzenie się powstałym zniszczeniom pozwoli nam określić, które zwierze wyrządziło szkody i wybrać właściwą metodę na pozbycie się go z ogrodu.

Najłatwiejsza do rozpoznania jest mysz polna, gdyż nie usypuje ona kopczyków na powierzchni ziemi, a jedynie drąży podziemne korytarze. Korytarze wygrzebane przez mysz polną mają przekrój kołowy, średnicę w granicach 3 do 4 cm i połączone są licznymi pionowymi wyjściami na powierzchnię.

Nornica, a mysz polna - różnice
Fot. pixabay

Z myszami bywają mylone nornice i norniki. Mają one mniejsze uszy, krótszy ogon i krótsze łapy. W przeciwieństwie do myszy, norniki najchętniej jedzą zieloną trawę, a zimą kłącza różnych roślin. Zdarza się czasem, że kiedy nie mogą znaleźć nic innego do jedzenia, ogryzają korę. Nornice występują w lasach, a norniki na polach i na wilgotnych łąkach.

Kret, a nornica. Czym się różni kret od nornicy?
Kret i nornica, budując swoje tunele i poszukując pokarmu, niszczą ogrodowe grządki i trawniki. Objawy ich działalności są podobne, ale jak poznać czy mamy do czynienia z kretem, czy z nornicą? Zobacz czym się różni kret od nornicy i jak szybko rozpoznać, które z nich narobiło szkód! Więcej...

Jeżeli widoczne są kopczyki, sprawcą zniszczeń będzie kret lub karczownik. Tunele kopane przez karczownika mają przekrój jajowaty (są bardziej szerokie) i szerokość około 5 cm. Kopczyki usypane z ziemi usuniętej z tunelu są płaskie.

Karczownik
Fot. depositphotos

Natomiast krety usypują kopczyki bardziej "czubate", a wydrążone przez nie tunele mają większą wysokość niż szerokość. Aby mieć stuprocentową pewność, możemy na próbę rozgrzebać około metrowy odcinek korytarza wydrążonego przez zwierzę. Po około 6-ciu godzinach lub następnego dnia sprawdzamy stan zniszczonego tunelu. Jeżeli został on odbudowany, to mamy do czynienia z karczownikiem, gdyż krety nigdy nie odtwarzają zniszczonego chodnika.

Efekty działalności kreta jest łatwo rozpoznać. Kopce ziemi, tworzone podczas wypychania gleby z podziemnych korytarzy, są regularne i mogą być także dość wysokie

Jak wyglądają korytarze kreta

Krety budują dość rozległe systemy podziemnych korytarzy. Unikają miejsc o wysokim poziomie wód gruntowych oraz podłoża kamienistego lub piaszczystego, w którym kopanie tuneli jest utrudnione. Na glebach wilgotnych i próchniczych krety zwykle mają dużo pożywienia i dlatego trudno je stamtąd przepłoszyć. Sieć korytarzy wydrążona przez jednego kreta może zajmować powierzchnię kilku tysięcy m² !!! Tunele mają średnicę około 9 cm a ich łączna długość dochodzi często do kilkuset metrów.

Kret nie zapada w zimowy sen, ale zimuje w korytarzach umiejscowionych na głębokości ok. 60 cm. Wiosną drąży system tuneli, którymi przemieszcza się w poszukiwaniu pożywienia. Płytko pod powierzchnią gruntu umieszczone są korytarze łowieckie, głębiej - komunikacyjne. Korytarze komunikacyjne mają bardziej gładkie, utwardzone ścianki i łączą gniazdo z miejscami łowów. Przez miękkie i porowate ścianki korytarzy łowieckich pożywienie kreta w postaci dżdżownic i larw łatwiej do nich wpada. Wypychając na zewnątrz nadmiar ziemi podczas drążenia korytarzy kret tworzy charakterystyczne kopce, czyli kretowiska. Najwięcej ich powstaje rano, kiedy kret jest najbardziej aktywny.

Jak wyglądają korytarze kreta
Rys. ©Monika Chwała, PoradnikOgrodniczy.pl

Owalne gniazdo kreta wymoszczone jest mchem, trawą i liśćmi. Tam zwierzę odpoczywa, rozmnaża się i odchowuje potomstwo (zwykle rodzi się 2-7 młodych). W pobliżu gniazda znajduje się jedna lub więcej spiżarni, w których zgromadzone są zapasy na zimę. Najczęściej są to owady i dżdżownice, żywe ale sparaliżowane poprzez ugryzienie w zwój nerwowy.

Zwalczanie kretów, nornic, karczownika i myszy

Aby zapobiec pojawieniu się wymienionych zwierząt w naszym ogrodzie, warto uprawiać rośliny odstraszające krety i nornice, takie jak wilczomlecz, czosnek zwyczajny i czosnek ozdobny, szachownicę cesarską, czy ostrzeń. Krety nie przepadają również za bazylią, łobodą i aksamitkami. Jeżeli mamy pewność, że sprawcą zniszczeń jest mysz polna, karczownik lub nornica, możemy również zastawić pułapki lub rozsypać trutki pokarmowe, takie jak np. Normix (trutkę wkładamy bezpośrednio do otworów nor wydrążonych przez szkodnika).

Kret
Fot. pixabay

Jeśli chcemy pozbyć się myszy z ogrodu warto rozważyć także wpuszczenie kota. To nie musi być kot, który będzie w ogrodzie przebywać na stałe i polować na myszy. Już sama obecność kota i jego zapach działa na myszy odstraszająco. Dlatego wystarczy jeśli jakiś zaprzyjaźniony kot z sąsiedztwa po prostu raz na kilka dni odwiedzi nasz ogród.

W przypadku kreta sprawa nie jest taka prosta, gdyż jest on zwierzęciem pożytecznym, znajdującym się pod częściową ochroną. Wprawdzie na terenie ogrodów kret nie jest chroniony ale lepiej go nie zabijać, a jedynie przepędzić z naszej działki.

Jak odstraszać krety?

Zwalczanie kretów będzie łatwiejsze, jeżeli poznamy kilka szczegółów na ich temat. Krety są niemal ślepe, mają za to wyczulone pozostałe zmysły - dotyk, węch i słuch. Na tej właściwości oparte są preparaty i urządzenia odstraszające i pomagające pozbyć się kreta z ogrodu.

Trutki i substancje zapachowe

Do wyboru mamy przede wszystkim preparaty chemiczne, zawierające substancje trujące lub zapachowe, drażniące węch kreta i zmuszające go do przeniesienia się na inne terytorium (np. Kretomax). W podobny sposób możemy użyć karbid - jego bryłki wkładamy do kilku dołków, polewamy wodą i zasypujemy. Zapach karbidu bardzo drażni czuły węch kretów.

Jeżeli jednak nie chcemy stosować trujących środków chemicznych, dobrym rozwiązaniem będzie spray na krety Kret Repeller. Jest to preparat oparty wyłącznie na naturalnych składnikach, który działa odstraszająco na kreta. Dołączoną do opakowania dyszę wsuwa się do kretowiska i rozpyla preparat do korytarza utworzonego przez szkodnika.

Odstraszacze dźwiękowe i wibracyjne

Wielu ogrodników chwali sobie również metodę mechaniczną, polegającą na umieszczeniu w glebie metalowej rury zamkniętej od dołu. Wibracje wywołane częstymi uderzeniami w metal powinny zniechęcić krety do przebywania w pobliżu. Aby zaoszczędzić sobie wysiłku możemy na metalowe rurki nałożyć plastikowe butelki po napojach, które dadzą podobny efekt stukocząc na wietrze lub użyć różnego rodzaju wiatraczków. Nie polecam zaś urządzeń elektronicznych wydających dźwięki i wibracje. Są stosunkowo drogie, a w znanych mi przypadkach okazały się zupełnie nieskuteczne.

Samodzielnie możemy na działce zbudować odstraszacz z umieszczonych na drewnianym paliku butelek z tworzyw sztucznych oraz aluminiowych puszek po napojach. Poruszane przez wiatr, spowodują drgania, których krety bardzo nie lubią

Świece dymne

Bardziej drastyczny sposób na kreta to użycie świec dymnych. Ostrożnie odgarniając kopczyki znajdziemy wejścia do korytarzy. Należy do nich włożyć zapalone świece i zatkać wejście ziemią. Tego sposobu jednak nie polecam, gdyż wiąże się z powolnym zatruwaniem kreta, przez co zwierzę cierpi, a także wprowadzeniem trujących oparów do ziemi, w której uprawiamy rośliny.

Domowe sposoby na kreta w ogrodzie
Zanim odwiedzisz sklep i wydasz pieniądze, poznaj sprawdzone domowe sposoby na kreta w ogrodzie. Pozbędziesz się kreta szybko, nie robiąc mu krzywdy. Oto 5 świetnych domowych sposobów na kreta, które warto znać! Więcej...

Pułapka pirotechniczna Kretołap

To jeden z najbardziej skutecznych sposobów na kreta, który jednak niestety wiąże się z zabiciem kreta wybuchającą petardą. Zaleta jest taka, że kret ginie natychmiast i przed śmiercią nie jest narażany na cierpienie. Dlatego uważam ten sposób za o wiele bardziej humanitarny niż świece dymne, czy trutki. Kretołap Target wykorzystuje fakt, że kret odwiedza rozkopane kretowiska co najmniej w ciągu 2 dni aby naprawić uszkodzony korytarz. A zatem kretowisko należy wyrównać, a w odsłoniętym otworze tunelu umieścić Kretołapa i petardę. Gdy kret poruszy czujnik, petarda wybucha. Po ten sposób sięgajmy jednak wyłącznie w ostateczności.

Ważne - nie poddawaj się!
Ważne jest abyśmy próbując przepędzić kreta nie zniechęcili się zbyt szybko. Z relacji działkowców z którymi rozmawiałem wynikało, że u różnych osób skuteczne okazały się zupełnie inne metody. Jeżeli krety nie chcą opuścić naszego ogródka lub działki, trzeba wypróbować inną metodę.

Krety - usuwanie zniszczeń

Pozostaje jeszcze kwestia usunięcia zniszczeń, które kret już zdążył wyrządzić w naszym ogrodzie. Szczególnie ucierpieć mógł trawnik. Co wtedy zrobić? Zaczynamy od usunięcia kopców i wyrównania gleby rozkopanej przez kreta. Następnie pozostałe łyse placki trzeba uzupełnić poprzez dosiew lub pokryć fragmentami darni pobranymi z innych miejsc na trawniku (np. obrzeży trawnika ukrytych pod krzewami).

Przeczytaj także:

• Jak pozbyć się kreta z ogrodu? Ta pułapka załatwi sprawę raz na zawsze!
• Jak pozbyć się ślimaków z ogrodu? Sprawdzony sposób!
• Zwalczanie mrówek w ogrodzie

Opracowano na podtawie:
1. Mój Piękny Ogród, nr 5/99, s. 48;
2. Mój Piękny Ogród, nr 2/99, s. 54; Kwiaty, nr 2/2001, s. 35.