Kalina koralowa - uprawa, odmiany, choroby

Kalina koralowa jest krzewem ozdobnym cenionym ze względu na efektowne kwiatostany, ładne owoce, długo utrzymujące się na roślinie oraz intensywne przebarwienie liści w okresie jesiennym. Gatunek ten powszechnie występuje w naszym kraju, a uprawa kaliny koralowej w ogrodzie nie przysparza wielu problemów. Poznaj bliżej wymagania tego krzewu, zobacz jakie odmiany kaliny koralowej warto sadzić oraz sprawdź jakie choroby i szkodniki mogą zagrażać kalinie.

Kalina koralowa - owoce
Fot. Wouter Hagens, Public Domain, Wikimedia Commons

Jak wygląda kalina koralowa

Kalina koralowa (Viburnum opulus) powszechnie występuje na terenie Polski, a także większości obszaru Europy. Bardzo dobrze znosi panujące u nas warunki klimatyczne, dzięki czemu uprawa kaliny w ogrodzie nie sprawia kłopotu. Jest to roślina wysoce mrozoodporna (strefa mrozoodporności 4).

Kalina koralowa jest krzewem o szybkim wzroście, dość szerokim, z luźną, asymetryczną koroną, zazwyczaj wąską od spodu. Dorasta do 4 m wysokości, choć w ogrodach zazwyczaj nie przekracza 1,5 m wysokości oraz 2 m szerokości. Liście kaliny są jasno zielone, jesienią zaś przebarwiają się na purpurowo. Kwiaty kaliny koralowej są białe, zebrane w płaskich baldachogronach. Możemy je podziwiać od maja do czerwca. W tym okresie stanowią doskonały pożytek dla pszczół. W późniejszym okresie na krzewach pojawiają się bardzo dekoracyjne owoce barwy czerwonej, ładnie połyskujące w promieniach jesiennego słońca. Są chętnie zjadane przez ptaki, m.in. drozdy i rudziki.

Kalina koralowa - uprawa

Stanowisko uprawy kaliny koralowej powinno być słoneczne do półcienistego. Roślina ta dobrze rośnie na glebach żyznych, wilgotnych (okresami nawet mokrych), o odczynie od lekko kwaśnego do zasadowego. Dobrze znosi warunki panujące w miastach i jest tolerancyjna wobec zanieczyszczeń powietrza. Najbardziej może jej zaszkodzić susza, dlatego gdy lato jest gorące i bez opadów, warto krzewy dodatkowo nawadniać.

W celu użyźnienia gleby, przed sadzeniem kaliny koralowej ziemię warto wzbogacić stosując obornik lub kompost i co 3 lata ponownie stosować te nawozy. Dodatkowe nawożenie kaliny koralowej nawozami mineralnymi zazwyczaj nie jest konieczne.

Cięcie kaliny koralowej nie jest konieczne, a wręcz jest niewskazane, gdyż pąki kwiatowe kalina tworzy na końcach pędów i ich przycięcie pozbawia roślinę walorów ozdobnych. Co roku wycinamy jedynie pędy martwe i uszkodzone, zaś co 4-5 lat można krzew silniej przerzedzić. Cięcie to wykonujemy wczesną wiosną.

Owoce kaliny można podziwiać jeszcze zimą
Fot. Rob Hille, Public Domain, Wikimedia Commons

Kalina koralowa - odmiany

Odmiany kaliny koralowej mogą się różnić siłą wzrostu (szczególnie warto wymienić odmiany karłowe, do małych ogrodów, jak np. kalina koralowa 'Compactum'), barwą liści i owoców. Szczególnie ładnie podczas kwitnienia prezentują się odmiany kaliny o kulistych kwiatostanach, jak np. kalina koralowa 'Roseum'.

Kalina koralowa 'Aureum' - odmiana kaliny o jaskrawożółtych liściach, z czasem przebarwiających się na jasno-zielono. Ozdobne liście łatwo ulegają poparzeniom słonecznym, dlatego tę odmianę kaliny lepiej sadzić w lekkim cieniu.

Kalina koralowa 'Compactum' - odmiana kaliny o spowolnionym wzroście, dorastająca do wysokości 1-0-1,5 m.

Kalina koralowa 'Nanum' - odmiana bardzo niska, osiągająca zaledwie ok. 0,5 m wysokości i gęsto się krzewiąca, co predysponuje ją jako roślinę okrywową. Niestety nie zawsze zakwita, a nawet jeśli się to zdarzy, to kwitnienie nie jest obfite.

Kalina koralowa 'Park Harvest' - odmiana kaliny o atrakcyjnej barwie liści - młode są brązowawe, starsze zaś złocistożółte. Najlepsze wybarwienie liści uzyskuje się na stanowiskach słonecznych. Siła wzrostu podobna jak u gatunku. Kwitnie również na biało.

Kalina koralowa 'Roseum'
Fot. Abrahami, CC BY-SA 3.0, Wikimedia Commons

Kalina koralowa 'Roseum' - bardzo popularna odmiana kaliny o kwiatostanach kulistych, czasem określana też jako kalina koralowa buldeneż. Pojawiające kwiatostany są początkowo zielonkawe, w pełni rozkwitu czy sto białe, zaś przekwitające stają się różowe. Nie zawiązuje owoców. Siła i tempo wzrostu podobne jak u gatunku (dorasta do 4 m wysokości). Najlepiej rośnie w pełnym słońcu. Czasem można też zdobyć podobną odmianę kaliny 'Pink Sensation' o kwiatach różowych.

Poza typową formą kaliny 'Roseum' coraz większą popularnością cieszy się kalina koralowa 'Roseum' na pniu. Jest to roślina uzyskiwana dzięki szczepieniu, rosnąca w formie niewielkiego drzewka.

Kalina koralowa 'Xanthocarpum' - ta odmiana kaliny słynie z żółtej barwy owoców i liści przebarwiających się jesienią również na żółto. Dorasta do 2-3 m wysokości. Kwitnie na biało.

Osobom, którym powyżej opisane odmiany kaliny koralowej nie przypadną do gustu, pragnę polecić inny, mniej znany gatunek kaliny, jakim jest kalina sztywnolistna. W porównaniu do kaliny koralowej, kalina sztywnolistna ma znacznie słabszą mrozoodporność ale za to nie traci liści na zimę i lepiej znosi miejsca cieniste.

Kalina koralowa - choroby i szkodniki

Choroby kaliny koralowej występują dość rzadko. W zasadzie jedyną chorobą grzybową atakującą kaliny jest plamistość liści. Znacznie częściej roślinie zagrażają szkodniki, głównie mszyce.

Plamistość liści kaliny - choroba pojawia się zazwyczaj w drugiej połowie liści, kiedy to na liściach kaliny można zaobserwować niewielkie, okrągłe plamki. Są one brązowe z czerwoną obwódką. W miejscu powstawania plam z czasem tkanki się wykruszają, a w liściach pozostają dziury. Po zauważeniu objawów choroby wykonujemy oprysk środkiem Topsin M 500 SC. Można go stosować na przemian z naturalnym preparatem Biosept Active. Należy wykonać 2-3 opryski w odstępie 10 dni. W przyszłym roku, jeszcze zanim pojawi się choroba, roślinę warto profilaktycznie opryskiwać Bioseptem. Pamiętajmy też aby jesienią spod krzewu wygrabić wszystkie opadłe liście, gdyż to one są źródłem zakażenia w następnym roku.

Mszyca kalinowa - to szkodnik wyrządzający największe starty na kalinie koralowej. Mszyce żerują wiosną na spodniej stronie młodych liści, przez co liście kaliny są poskręcane i zdeformowane. Po zauważeniu objawów żerowania mszycy krzewy opryskujemy środkami mszycobójczymi, jak np. Decis Ogród 0.15 EW, Decis AL, Mospilan 20 SP lub naturalnym preparatem Agrocover. Aby zapobiec inwazji mszyc na przedwiośniu, w okresie bezlistnym, wykonujemy oprysk zwalczający jaja zimujące na pędach kaliny. W tym celu wykonuje się opryski środkami olejowymi takimi jak Emulpar 940 EC. Cieczą należy bardzo dokładnie pokryć wszystkie pędy kaliny.

Przędziorek chmielowiec - to częsty szkodnik kaliny koralowej, owady żerują od spodu liści, zaś efektem ich bytowania są drobne żółte plamki widoczne na wierzchniej stronie liści. Liście mogą zasychać od brzegów i przedwcześnie opadać. Po zauważeniu objawów żerowania przędziorków, wykonujemy oprysk środkiem przędziorkobójczym, np. Karate Zeon 050 EC. W celu zwalczenia form zimowych, podobnie jak w przypadku zwalczania mszyc, na przedwiośniu wykonujemy oprysk środkami olejowymi. Pamiętajmy, że przeciwko tym szkodnikom warto opryskać również inne rośliny, gdyż przędziorek chmielowiec zasiedla wiele różnych gatunków roślin ogrodowych.

Szarynka kalinówka - to chrząszcz lubujący się w liściach kaliny koralowej. Dorosłe chrząszcze, jak i ich larwy (gąsienice), wygryzają nieregularne dziury pomiędzy nerwami liści kaliny. Po zauważeniu szkodnika, co zazwyczaj będzie miało miejsce w maju, gdy z jaj zimowych wylęgają się larwy, wykonujemy oprysk środkami kontaktowymi. Sprawdzą się wymienione już wcześniej środki: Decis Ogród 0.15 EW i Karate Zeon 050 EC. Najlepiej jednak, podobnie jak w przypadku mszycy i przędziorka, zwalczać już jaja zimowe, wykonując na przedwiośniu oprysk środkami olejowymi.

Przeczytaj również:

• Kalina japońska - odmiany, uprawa, wymagania
• Hortensja bukietowa - odmiany, uprawa, cięcie
• Tawuła - odmiany, uprawa i pielęgnacja, rozmnażanie
• Rokitnik zwyczajny - uprawa, właściwości lecznicze, zastosowanie