Czystek - właściwości lecznicze i uprawa w Polsce

Czystek (Cistus incanus) jest niewielkim krzewem, pochodzącym z rejonu Morza Śródziemnego, w naturze dorastającym do ok. 1 m wysokości. Ładnie kwitnie na różowo ale ceniony jest przede wszystkim ze względu na właściwości zdrowotne i zastosowanie w ziołolecznictwie. Poznaj bliżej właściwości lecznicze czystka, a także upewnij się czy możliwa jest uprawa czystka w Polsce. Podpowiadamy jak uzyskać to wspaniałe zioło z własnej uprawy w doniczce i jak je stosować!

Czystek - Cistus incanus

Czystek - właściwości lecznicze i zastosowanie

Czystek uważany jest za jedno z najsilniej działających ziół. Najważniejsze właściwości lecznicze czystka opierają się na działaniu przeciwbakteryjnym, przeciwwirusowym i przeciwzapalnym. Jesto to możliwe dzięki zawartym w zielu czystka flawonoidom. Czystek znacznie poprawia odporność organizmu i pomaga w walce z przeziębieniem czy grypą. Regularne stosowanie czystka zapobiega pojawianiu się zmarszczek na twarzy, a młodym osobom pomaga w walce z trądzikiem, czy innymi problemami skórnymi.

Źródłem właściwości leczniczych czystka jest również niezwykle wysoka zawartość antyoksydantów, która wpływa na redukcję wolnych rodników. Przesadą jest jednak twierdzenie, że czystek oczyszcza organizm z toksyn czy metali ciężkich, co często jest powtarzane w reklamach specyfików na bazie czystka. Brak jest na ten temat badań naukowych, dlatego nie wierzmy we wszystko, co mówią sprzedawcy czystka.

Jak stosować czystek?

Aby w pełni wykorzystać właściwości czystka należy go przyjmować codziennie w postaci naparu. Susz z czystka zalewa się zagotowaną wodą (2-3 łyżki stołowe zalać 1 litrem wrzątku) i parzy 2-5 minut. Po ostudzeniu możemy pić, dodając dla poprawy smaku nieco cytryny i miodu. Sam napar z czystka ma jednak dość delikatny smak i można go pić także bez dodatków. Wg mnie smakuje lepiej niż zielona herbata, a do tego ma kilkakrotnie silniejsze działanie antyoksydacyjne. Dla pełnego efektu herbatkę z czystka pijemy 2-3 razy dziennie.

Naukowo potwierdzono, iż regularne picie naparu z czystka znacznie poprawia funkcjonowanie naszego systemu immunologicznego. Widoczne efekty działania czystka można zauważyć już po ok. miesiącu regularnego stosowania tego zioła. Należy jednak nadmienić, iż czystek ma działanie raczej zapobiegawcze i wzmacniające nasz układ odpornościowy, aniżeli lecznicze. Warto się wspomagać naparem z czystka ale też nie należy przeceniać możliwości tego zioła.

Czystek - uprawa w Polsce

Jak już wspomniałam we wstępnie, czystek to roślina z rejonu śródziemnego, gdzie panują wysokie temperatury i duże nasłonecznienie. Dlatego też czystek nie jest odporny na długotrwały mróz i niestety w Polsce uprawa czystka w gruncie nie jest możliwa. Natomiast z powodzeniem można to zioło hodować w pojemniku, przy zapewnieniu mu wszystkich wymagań.

Uprawa czystka w doniczce wymaga przygotowania dobrego drenażu, dlatego na dno pojemnika należy wysypać grubą warstwę potłuczonych glinianych doniczek lub keramzyt. Ziemia powinna być lekka, przepuszczalna i żyzna. Czystek nie toleruje zbyt dużej wilgotności, dlatego woda nigdy nie powinna stać w doniczce czy podstawce. Należy zawsze ją jak najszybciej wylać z podstawki.

Stanowisko do uprawy czystka w pojemniku powinno być nasłonecznione i osłonięte od wiatru. Bardzo dobrym miejscem jest ekspozycja południowa.

Czystek wymaga regularnego nawożenia. W czasie wzrostu (od marca do maja) należy stosować nawóz do roślin doniczkowych, natomiast gdy zaczyna kwitnąć, w czerwcu i lipcu, stosujemy nawóz dla roślin kwitnących. A jeśli chcemy aby nasza uprawa czystka była w pełni ekologiczna, zastosujmy biohumus do ziół.

Z uwagi na brak mrozoodporności, doniczki, w których uprawiamy czystek, należy na okres jesienno-zimowy przenieść do pomieszczenia. Czystek będzie dobrze sobie radził w mieszkaniu, jednak aby zapewnić mu okres spoczynku, lepiej wstawić go na zimę do widnego pomieszczenia zabezpieczonego przed mrozem, w którym temperatura nie przekracza jednak +10°C.

Jeśli chcemy zwiększyć ilość posiadanych egzemplarzy czystka, należy rozmnażać go z nasion. Nasiona czystka wysiewa się na wiosnę - w marcu, najlepiej na tacki (nasiona szybko wschodzą), a gdy podrosną, przesadza się je do nieco większych doniczek. Stanowisko powinno być jasne ale nie bezpośrednio nasłonecznione. Ostatnie przesadzenie należy wykonać latem do docelowej donicy. Dorosłe okazy czystka nie tolerują przesadzania.

Katarzyna Marcinkowska

Przeczytaj również:

Zioła w domu - uprawa w doniczczkach, jak sadzić, kiedy siać
Zioła w domu, uprawiane w doniczkach, to doskonały sposób aby świeże zioła mieć zawsze pod ręką. Szczególnie jeśli doniczki z ziołami ustawimy na parapecie w kuchni. Wówczas w każdej chwili można je dodać do potraw i cieszyć się ich smakiem i aromatem. Zobacz jak uprawiać zioła w domu, kiedy siać i sadzić zioła w doniczkach oraz które gatunki ziół są najlepsze do uprawy w doniczkach. Więcej...

Stewia - uprawa, właściwości, zastosowanie
Galopujący rozwój cywilizacji oraz łatwy dostęp do medykamentów pochodzących z laboratoriów chemicznych, odsunął w cień dobrodziejstwa płynące z natury. A przecież wiele związków zawartych w roślinach niczym nie ustępuje siłą działania ich chemicznym odpowiednikom. Przy czym zioła stosowane umiejętnie, nie niosą ryzyka wystąienia skutkó ubocznych. Jedną z takich niedocenionych w Europie wspaniałych roślin jest stewia - niezwykle skuteczny i bezpieczny naturalny słodzik. Więcej...

Żeń-szeń - działanie, właściwości, uprawa
Żeń-szeń to jedna z najbardziej znanych roślin na świecie, posiadających cenne właściwości lecznicze. W medycynie wykorzystywany jest przede wszystkim korzeń żeń-szenia. Poznaj bliżej lecznicze działanie żeń-szenia i dowiedz się jakie właściwości żeń-szenia przyczyniły się do takiej jego popularności. Zobacz także czy możliwa jest uprawa żeń-szenia w ogrodzie i jak się do tego zabrać. Więcej...