Choroby fiołka afrykańskiego. Liście mają plamy, zwisają i zwijają się

Choroby fiołka afrykańskiego są częstą przyczyną niepowodzeń w uprawie tej rośliny. Niektóre objawy chorobowe, jak zwisające i zwijające się liście fiołka afrykańskiego, mogą być wynikiem błędów w pielęgnacji bardzo łatwych do wyeliminowania. Z kolei plamy na liściach fiołka mogą świadczyć już o ataku choroby grzybowej, wymagającej natychmiastowego zwalczania. Oto najgroźniejsze choroby i szkodniki fiołka afrykańskiego oraz skuteczne metody ich zwalczania.

Choroby fiołka afrykańskiego

Plamy na liściach fiołka afrykańskiego

Gdy na dolnych liściach fiołka afrykańskiego pojawiają się wodniste, brązowe plamy, a płatki kwiatów stają się wodniste, następnie brązowieją i opadają może to być szara pleśń. Sprawcą tej choroby fiołka afrykańskiego jest grzyb Botrytis cinerea. Szara pleśń rozwija się tam, gdzie panuje wysoka wilgotność, jest mała wymiana powietrza i słabe oświetlenie. Na powierzchni plam pojawia się szary, pylący nalot. Grzyb Botrytis cinerea atakuje zwłaszcza przenawożone rośliny. Szczególnie niebezpieczny jest w okresie zimowym i podczas pochmurnych dni.

W walce z tą chorobą fiołka afrykańskiego najważniejsza jest profilaktyka, czyli unikanie moczenia liści i kwiatów fiołka podczas podlewania. W okresie zimowym należy zaprzestać nawożenia fiołków. Gdy zauważymy pierwsze objawy szarej pleśni na fiołku afrykańskim, usuwamy i niszczymy wszystkie porażone części rośliny, a następnie opryskujemy fiołka 2 razy (z odtępem 10 dni) preparatami grzybobójczymi takimi, jak: Teldor 500 SC (0,25 ml/250 ml wody), Kaptan zawiesinowy 50 WP (0,5 g/250 ml wody), Miedzian 50 WP (0,6 g/250 ml wody) lub Biosept Active (0,1 ml/200 ml wody). Po oprysku ustawiamy doniczkę z fiołkiem w przewiewne miejsce, aby roślina dokładnie wyschła.

Szara pleśń - objawy, zwalczanie naturalne, opryski
Szara pleśń to jedna z najczęściej występujących chorób grzybowych roślin. W ogrodzie szara pleśń bardzo szybko się rozprzestrzenia. Dlatego warto wiedzieć jak wygląda zwalczanie szarej pleśni i co robić gdy zobaczymy pierwsze objawy szarej pleśni na naszych roślinach. Poznaj najlepsze naturalne metody zapobiegania tej chorobie roślin oraz dowiedz się jakie opryski przeciw szarej pleśni są najskuteczniejsze. Więcej...

Jeżeli liście fiołka pokrywają się nieregularnymi, czarnobrązowymi, lekko wodnistymi plamami, zasychającymi od środka, a wokół tych plam pojawia się jaśniejsza obwódka, jest to korynosporoza - choroba grzybowa fiołka afrykańskiego, wywoływana przez grzyb Drechslera cassiicola. Gdy zauważymy objawy korynosporozy usuwamy i niszczymy wszystkie chore liście fiołka. Następnie opryskujemy roślinę (1-2 razy) preparatami grzybobójczymi: Topsin M 500 SC (0,25 ml/250 ml wody), Rovral Aquaflo 500 SC (0,05 ml/250 ml wody), na przemian z biopreparatami np. Biosept Active (0,1 ml/200 ml wody), Bioczos (5 ml/250 ml wody).

Na powierzchni liści fiołka tworzą się nieregularne jasnożółte plamy (smugi, kółka), początkowo wodniste, a później na ich miejscu zostaje martwa tkanka (tzw. pergaminowe plamy). To skutek moczenia liści fiołka wodą (np. podczas podlewania). Zalecane jest nie podlewanie fiołków od góry, a stosowanie metody podsiąkowej, dzięki której unikniemy moczenia liści. Polega ona na tym, że doniczkę z fiołkiem wstawiamy do naczynia wypełnionego wodą. Pozostawiamy roślinę w naczyniu na około 15-30 minut. W tym czasie roślina pobierze potrzebną dla siebie ilość wody. Następnie odstawiamy doniczkę w miejsce, gdzie może spokojnie odciec z niej nadmiar wody.

Do podlewania fiołka afrykańskiego należy używać wody o temperaturze wyższej o 1-2°C niż temperatura w pomieszczeniu. Fiołki afrykańskie rosnące w słońcu powinny być umieszczone w cieniu na godzinę przed podlewaniem. Na stałe miejsce, mogą być odstawione dopiero, gdy ewentualne krople wody znikną z powierzchni liści.

Liście fiołka afrykańskiego zwisają i zwijają się

Więdnięcie fiołka, połączone ze zgnilizną podstawy pędu, ogonków liściowych i szypułek kwiatowych, powoduje grzyb Phytophtora nicotianae, wywołujący chorobę nazywaną fytoftorozą. Fytoftoroza rozwija się w temperaturze 20-25°C oraz w wysokiej wilgotności powietrza i podłoża. Szczególnie często atakuje rośliny uprawiane na podłożu z dużą zawartością torfu.

Ta choroba fiołka afrykańskiego jest bardzo trudna do zwalczenia. Zaatakowane fiołki należy usuwać razem z ziemią i doniczką, natomiast pozostałe, rosnące w sąsiedztwie, podlać fungicydem Aliette 80 WG (0,5 g/250 ml wody), Amistar 250 SC (0,03 ml/250 ml wody) lub Folpan 80 WG (0,5 g/250 ml wody). Zastosować możemy również biopreparaty Biosept Active lub Bioczos w dawce 50 ml cieczy na doniczkę o średnicy 10 cm.

Gdy liście fiołka zwisają z doniczki, staja się miękkie i zwijają się może to być objaw zgnilizny korzeni w wyniku zbyt intensywnego nawadniania. Aby tego uniknąć, nawadniamy fiołki 2 razy w tygodniu metodą podsiąkową. Fiołki, u których wystąpiły już objawy choroby, przesadzamy do świeżej ziemi i nowej doniczki. Wcześniej usuwamy zgniłe części korzeni i najbardziej zwiędłe liście.

Kiedy liście fiołka afrykańskiego zwijają się do dołu, a na ich powierzchni nie widać objawów żerowania szkodników, oznacza to, że zostały one narażone na kontakt z niską temperaturą. W miesiącach zimowych należy przed otwarciem okien zestawić z parapetu doniczki z fiołkami. Uszkodzone przez zimny podmuch powietrza liście usuwamy, a fiołka przenosimy w ciepłe miejsce (15-20°C). W pomieszczeniu, w którym zimują fiołki, temperatura nie powinna być niższa niż 12°C.

Szkodniki na liściach fiołka afrykańskiego

Bardzo częstymi szkodnikami atakującym fiołki afrykańskie są wciornastki, głównie wciornastek zachodni. W przypadku ataku tego szkodnika na liściach i płatkach fiołka pojawiają się srebrzyste plamki, widoczne są na nich skorkowacenia (szorstkie brodawki) i rozsypany pyłek kwiatowy. Samice wciornastka zachodniego są długości około 1,7 mm, żółto-pomarańczowe lub pomarańczowo-brązowe. Samce są mniejsze, dorastają do 1,3 mmm długości i są żółte. Wciornastki odżywiają się sokami roślin, nakłuwając tkankę liści. Często podgryzają również pylniki kwiatów. Na dolnej stronie liścia oraz wokół doniczki zalegają odchody wciornastków w postaci małych czarnych bryłek.

Wciornastki mogą dostać się do mieszkania przenoszone bez wiatr (np. przez otwarte okno), przyniesione na ciętych kwiatach i na zakupionych fiołkach, pochodzących z niepewnego źródła. Dorosłe wciornastki wyłapuje się na niebieskie tablice lepowe na szkodniki, umieszczane między doniczkami z fiołkami. Rozwój wciornastków wstrzymuje wysoka wilgotność powietrza, dlatego należy ustawiać doniczkę z fiołkiem na podstawkach wypełnionych wodą i warstwą kamyczków. W ziemi umieszczamy pałeczki owadobójcze Provado Combi Pin 02 PR lub pałeczki owadobójcze Zielony Dom. Możemy również wykorzystać dostępne w sprzedaży naturalne preparaty jak Emulpar Spray lub Multi Insekt Substral Naturen. Produkty te sprzedawane są w wygodnym opakowaniu z rozpylaczem, w postaci gotowej do użycia.

Gdy te preparaty nie skutkują, wykorzystujemy do oprysku środki chemiczne: Mospilan 20 SP (0,1 g/250 ml wody), ABC na mszyce AL (środek dostępny w formie cieczy gotowej do użycia), Apacz 50 WG (0,1 g/250 ml wody) lub Vertimec 018 EC (0,13 ml/250 ml wody).

Wciornastki - objawy, zwalczanie
Wciornastki to owady z aparatem gębowym kłująco-ssącym, żywiące się głównie sokami i tkankami roślinnymi. Powodują przy tym rozmaite uszkodzenia na roślinach uprawnych. O ile w uprawie roślin doniczkowych w mieszkaniach i na balkonach z rozpoznaniem takich szkodników jak mączlik szklarniowy (popularnie nazywany ?białą muszką?), mszyce i czerwce, zazwyczaj nie mamy problemu, o tyle rozpoznanie wciornastków jest dość kłopotliwe. Więcej...

Roztocz cyklamenowiec jest bardzo wrażliwy na światło słoneczne i wymaga wysokiej wilgotności powietrza. Można zwalczyć go wystawiając fiołka na kilka godzin na bezpośrednie światło słoneczne. Światło nie powinno być jednak zbyt intensywne. Zwalczyć roztocza cyklamenowca możemy stosując opryski naturalne lub chemiczne. Naturalnymi preparatami zwalczającymi roztocza cyklamenowca są Agrocover oraz Emulpar 940 EC.

mgr inż. Agnieszka Lach

Przeczytaj również:

Fiołek afrykański, sępolia - odmiany, pielęgnacja, rozmnażanie
Fiołek afrykański to urocza roślina doniczkowa, pięknie i długo kwitnąca, zajmująca niewiele miejsca. Zobacz jak łatwa jest pielęgnacja fiołka afrykańskiego w uprawie doniczkowej, jakie są sposoby na rozmnażanie tej rośliny oraz wybierz najciekawsze odmiany fiołków, które ubarwią Twój parapet okienny. Więcej...

Choroby roślin doniczkowych
Choroby roślin doniczkowych przyczyniają się do utraty ładnego wyglądu i osłabienia wzrostu naszych kwiatów. Często spotykanie objawy chorób roślin doniczkowych to przebarwienia lub plamy na liściach, opadanie kwiatów czy więdnięcie. Ich pojawienie się najczęściej jest efektem niewłaściwej pielęgnacji roślin doniczkowych. Oto jak rozpoznawać najczęściej występujące choroby kwiatów doniczkowych i jak pomóc niedomagającym roślinom. Więcej...

Szkodniki roślin doniczkowych
Szkodniki roślin doniczkowych mogą atakować wiele różnych kwiatów uprawianych w mieszkaniach. Często szkodniki pojawiają się mimo starannej pielęgnacji roślin i zapewnienia kwiatom idealnych warunków do wzrostu. Skąd się biorą i jaki zniszczeń mogą dokonać? Oto najczęściej występujące szkodniki roślin doniczkowych oraz sprawdzone metody ich zwalczania. Więcej...

Opracowano na podstawie: G. Łabanowski, L. Orlikowski, A. Wojdyła, Jak pielęgnować rośliny doniczkowe, Oficyna Wydawnicza MULTICO, Warszawa 2010, str. 169-171; D. i P. Baumjohann, Biologiczna ochrona roślin domowych, w ogrodzie zimowym i na balkonie, Galaktyka, Łódź 2002, str. 159-160; Mieczysław Czekalski, Ogólna uprawa roślin ozdobnych, Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu , Wrocław 2011, str. 133; G. Łabanowski, Wciornastki na szklarniowych roślinach ozdobnych, Hasło Ogrodnicze, Nr 3/2004.