Choroby borówki amerykańskiej

Choroby borówki amerykańskiej mogą przyczynić się do zmniejszenia plonu lub całkowitego braku owoców, osłabienia kwitnienia, powstawania plam na liściach, zamierania pędów, a nawet całych krzewów borówki. Zobacz jak rozpoznać choroby borówki amerykańskiej, jakie są ich objawy, a także metody na zwalczanie chorób oraz polecane opryski. Oto sprawdzone sposoby na zdrowe borówki w Twoim ogrodzie!

Choroby borówki amerykańskiej przyczyniają się do osłabienia plonowania

Choroby borówki amerykańskiej - zapobieganie

Chcąc zmniejszyć prawdopodobieństwo wystąpienia chorób borówki amerykańskiej należy pamiętać o kilku czynnikach, które zmniejszą ryzyko porażenia rośliny przez patogeny chorobotwórcze. Podczas zakładania uprawy borówki amerykańskiej należy sadzić materiał z kwalifikowanych szkółek w zalecanej rozstawie, która zapewni odpowiednią wentylacje krzewom. Zazwyczaj jest to co 2 m w rzędzie przy zachowaniu 2,5 metrowych odstępów między rzędami. Warto też sadzić odmiany borówki amerykańskiej mniej podatne na choroby. Potem dbamy o prawidłową pielęgnację krzewów, gdyż zaniedbane i osłabione rośliny łatwiej ulegają chorobom.

Podczas sadzenia krzewów borówki amerykańskiej lub pod już rosnące rośliny warto zastosować żywą grzybnię mikoryzową dla borówek, która zwiększa odporność roślin na niekorzystne warunki i ataki patogenów. Mikoryza dla borówek przyczynia się też do poprawienia wzrostu roślin i zwiększenia plonu. Warto ją zastosować szczególnie u borówki amerykańskiej, gdyż w przypadku tej rośliny mikoryza przynosi wyjątkowo dobre rezultaty.

Choroby grzybowe borówki amerykańskiej

Krzewy borówki amerykańskiej mogą zapadać na kilka chorób grzybowych, które znacząco osłabiają wzrost roślin i mogą doprowadzić do dużych strat w plonach. Poniżej wymieniamy najczęściej spotykane choroby grzybowe borówki amerykańskiej, które mogą pojawić się w ogrodowej uprawie tych krzewów.

Szara pleśń borówki amerykańskiej

Szara pleśń borówki amerykańskiej to choroba grzybowa wywołana przez grzyb Botrytis cinerea. Grzyb ten zimuje w resztkach roślin w formie grzybni. Wiosną na borówce tworzą się zarodniki konidialne. Podczas deszczowej i wietrznej pogody zarodniki zakażają młode tkanki borówki. Jeśli dodatkowo temperatura przekracza 15°C, szara pleśń ma idealne warunki do infekcji. Porażone kwiaty zaczynają zamierać. Na niedojrzałych owocach mogą pojawiać się zielone plamy, zaś z czasem owoce gniją. Na liściach tworzą się duże, brunatne, nekrotyczne plamy. Porażone organy borówek pokrywają się szarym nalotem grzybni.

Pleśń na owocach borówki
Fot. depositphotos

Mączniak prawdziwy borówki amerykańskiej

Pojawiający się na dolnej stronie liści oraz kwiatach i owocach białoszary nalot to objaw choroby borówki amerykańskiej zwanej mączniakiem prawdziwym. Nalot utworzony jest przez zarodniki konidialne i grzybnię patogenu. Porażone kwiaty zamierają, a owoce zostają pokryte nalotem, przez co tracą wartość konsumpcyjną. Mączniak prawdziwy borówki amerykańskiej wywoływany jest przez patogen Microsphaera vaccinii.

Zgorzel pędów borówki amerykańskiej

Zgorzel pędów borówki amerykańskiej wywołyje grzyb Godronia cassandrae. Objawy zgorzeli można zaobserwować na pędach borówki w jej dolnych częściach, w postaci nekroz, w miejscu których kora z czasem pęka. Nektrotyczne plamy otoczone są purpurową obwódką. W miarę drewnienia kora staje się srebrzysto szara. Pędy borówki zamierają. Zarodniki konidialne grzyba rozprzestrzeniają się z deszczem i zakażają pędy w miejscach pęknięcia kory, przez cały okres wegetacji.

Choroby borówki amerykańskiej - zgorzel pędów

Antraknoza borówki amerykańskiej

Antraknoza borówki amerykańskiej wywoływana jest przez grzyb Colletotrichum acutatum. Objawy tej choroby borówki amerykańskiej pojawiają się na wszystkich nadziemnych częściach krzewu. Na pędach pojawiają się widoczne purpurowe, nekrotyczne plamy. W miejscach porażonych tworzą się podłużne pasy pękającej kory. Objawy antraknozy borówki pojawiają się dopiero, gdy owoce zaczynają dojrzewać, w wyniku czego przed zbiorami dochodzi do masowego gnicia owoców. Antraknoza borówki amerykańskiej jest wywoływana przez grzyby, które zimują na pędach, a zakażanie trwa cały rok. Duża wilgotność powietrza oraz wysoka temperatura sprzyjają występowaniu antraknozy.

Jak zwalczać choroby grzybowe borówki? Polecane opryski

Jeśli dojdzie do wystąpienia chorób grzybowych borówki amerykańskiej, należy wycinać i niszczyć porażone pędy. Równie ważna jest ochrona chemiczna, czyli opryskiwanie krzewów w okresie kwitnienia i wzrostu owoców, dostosowując zabiegi do panujących warunków pogodowych oraz zachowując okres karencji (tj. od oprysku do zbioru owoców). Odpowiednio dobrane preparaty grzybobójcze zabezpieczają roślinę i zahamują rozwój grzybów. Prawie we wszystkich przypadkach chorób grzybowych borówki amerykańskiej dobrze sprawdzą się preparaty Signum 33 WG lub Switch 33 WG.

Czerwone liście borówki amerykańskiej. Dlaczego liście borówki czerwienieją?
Kiedy czerwone liście borówki amerykańskiej powinny nas niepokoić? Oto 4 najczęstsze przyczyny dlaczego liście borówki czerwienieją oraz praktyczne wskazówki jak sobie z nimi radzić. Więcej...

Do ochrony borówki amerykańskiej przed chorobami grzybowymi warto wykorzystać też biologiczny środek Polyversum WP, który z powodzeniem zastępuje chemiczne fungicydy. Jest on nieszkodliwy dla środowiska i nie posiada okresu karencji, co oznacza że możemy nim opryskiwać również krzewy z dojrzewającymi już owocami. Za pomocą Polyversum WP borówkę możemy chronić przed szarą pleśnią oraz antraknozą. Środek ten nadaje się też do ochrony malin, truskawek, drzew owocowych, warzyw i wielu roślin ozdobnych. W przypadku borówki amerykańskiej Polyversum WP stosujemy rozpuszczając 1,5 g środka w 5 litrach wody, co wystarcza do oprysku 100 m² uprawy. Gorąco polecam!

Choroby wirusowe borówki amerykańskiej

Nitkowatość borówki amerykańskiej - objawami tej wirusowej choroby borówki amerykańskiej są pojawiające się czerwone nitki –i plamy na pędach borówki oraz czerwone przebarwienia na liściach. Ponadto liście są drobne i zdeformowane - swoim kształtem mogą przypominać liście wierzby.

Szok borówki amerykańskiej - objawy widoczne są w pierwszym roku infekcji. Liście oraz kwiaty borówki opadają. W następnych latach wirus przechodzi w stan uśpienia. Borówka wypuszcza nowe przyrosty, ale ilość i jakość owoców jest gorsza.

Choroby borówki amerykańskiej - przebarwienia na liściach powstałe w wyniku porażenia wirusem

Oparzelina borówki amerykańskiej - opadające wczesnym latem liście borówki, na których pojawia się brzegowa chloroza mogą być objawem groźnej choroby wirusowej jaką jest oparzelina borówki wysokiej. Jej objawy z roku na rok mogą się nasilać.

Czerwona plamistość pierścieniowa borówki amerykańskiej - na liściach borówki pojawiają się czerwone plamy w kształcie pierścieni wyraźne na górnej stronie liścia. Czasami plamy mogą pojawić się na owocach.

Wirus czerwonej plamistości pierścieniowej borówki (BRRV)
Fot. depositphotos

Chorób wirusowych niestety nie można wyleczyć, zatem jeśli zauważymy ich objawy krzewy należy usunąć (najlepiej po wykopaniu spalić). Ważne jest także zwalczanie wektorów, czyli owadów, które przenoszą wirusy. Są to np. mszyce. Z roślin porażonych wirusami nie wolno pobierać materiału na nowe sadzonki borówki.

Przenawożenie borówki amerykańskiej azotem

Objawy chorobowe na borówce amerykańskiej nie muszą jednak wynikać wyłącznie z ataku grzybów lub wirusów. Spotykane są też błędy w nawożeniu. Najczęściej jest to przenawożenie borówki amerykańskiej azotem, do którego doprowadzić możemy stosując duże dawki nawozów zakwaszających. Szczególnie, jeśli do zakwaszania używany jest siarczan amonu. Poza dużymi dawkami siarki zakwaszającej glebę, nawóz ten dostarcza też spore ilości azotu.

Objawy przenawożenia borówki azotem:

• nadmierny, szybki wzrost pędów, w wyniku którego pędy są wybujałe i pokładają się,
• nadmierny rozwój części zielonych rośliny, w wyniku czego borówka wytwarza bardzo dużo liści, a mało owoców
• zwiększona podatność na choroby grzybowe owoców i pędów,
• słabsza mrozoodporność.

Jedyny sposób aby pomóc roślinom przenawożonym azotem, to zaprzestanie stosowania nawozów bogatych w azot oraz kilkukrotne, intensywne podlewanie rośliny w celu wypłukania nadmiaru azotu do głębszych warstw ziemi (poniżej korzeni borówki).

Aby uniknąć przenawożenia borówki azotem w przyszłości należy:

• unikać stosowania dużych dawek azotowych nawozów zakwaszających,
• nie sypać nawozu bezpośrednio pod roślinę, a zalecaną dawkę rozprowadzić równomiernie na ziemi w obrębie korony krzewu,
• stosować nawozy azotowe tylko wiosną lub najpóźniej do lipca.

Aztotowe nawożenie borówki amerykańskiej najlepiej wykonać na wiosnę, a maksymalny czas stosowania nawozów azotowych to okres od marca do lipca. Nawozy azotowe podawane w późniejszym terminie niepotrzebnie pobudzają roślinę do wzrostu i utrudniają jej jesienne przejście w okres spoczynku przed zimą.

Dobrym pomysłem jest też podanie roślinie mikoryzy do borówki amerykańskiej. Szczepionka w postaci żywej grzybni mikoryzowej sprawi, że roślina stanie się odporniejsza, lepiej będzie wykorzystywać składniki odżywcze zawarte w glebie, jak również zwiększy się tolerancja borówki na zbyt wysoki odczyn pH gleby. W efekcie zastosowania mikoryzy, będziemy mogli znacznie zmniejszyć dawki stosowanych nawozów zakwaszających, zmniejszając tym samym ryzyko przenawożenia.

mgr inż. Joanna Białowąs

Przeczytaj również:

• Opryski borówki amerykańskiej. Kiedy i czym pryskać borówkę?
• Dlaczego borówka amerykańska nie owocuje
• Szkodniki borówki amerykańskiej
• Borówka brusznica - uprawa w ogrodzie

Tekst opracowano na podstawie: Sarwa A., Szlachetne i dzikie drzewa, krzewy i pnącza owocowe. Uprawa i pielęgnacja, Książka i Wiedza, s. 76; Kawecki Z., Kryńska W., Sadownictwo i warzywnictwo, PWN, s. 171, 172; Bryk H., Metodyka prowadzenia obserwacji występowania antraknozy borówki wysokiej (Glomerella spp.), InHort Skierniewice; Bryk H., Metodyka prowadzenia obserwacji występowania szarej pleśni borówki wysokiej (Botryotinia fuckeliana (de Bary) Whetzel), InHort Skierniewice; Bryk H., Metodyka prowadzenia obserwacji występowania zgorzeli pędów borówki wysokiej (Godronia cassandrae Peck.), InHort Skierniewice; Nowak B., Wirusy groźne dla borówki wysokiej, Hasło Ogrodnicze 03/2007.